Azas Tabiatı Koruma Alanı
| Azas Tabiatı Koruma Alanı | |
|---|---|
| Rusça: Азас заповедник | |
IUCN kategori Ia (tabiatı koruma alanı)
| |
.JPG) Azas Zapovedniki
| |
| Alan türü | Tabiatı koruma alanı |
| Devlet | Rusya |
| Federasyon | Tuva |
| İl | Toora-Hem |
| Koordinatları | 52°28′12″K 96°8′11″D / 52.47000°K 96.13639°D |
| Kapladığı alan | 300.390 hektar (742.280 akre; 1.160 sq mi) |
| Kuruluş tarihi | 1985 |
| Kontrol kuruluşu | Doğal Kaynaklar ve Çevre Bakanlığı |
| İnternet sitesi http://zapovednik-azas.ru/ | |
Azas Tabiatı Koruma Alanı (Rusça: Азас заповедник), Güney Orta Asya'daki Toju Havzası'nın (Altay-Sayan dağ bölgesi içinde büyük bir dağlık oluk) orta kısmında, Baykal Gölü'nün yaklaşık 500 km batısında yer alan bir Rus 'zapovednik'idir (sıkı doğa rezervi) 'dir. Koruma alanı Azas Nehri boyunca uzanır ve Tuva'nın Todzhinsky Bölgesi'nde yer alır.[1][2]
Topografya
[değiştir | kaynağı değiştir]Koruma alanı, dağlık alanda yer alan ve ilerledikçe Yenisey Nehri'ne dönüşecek olan yoğun nehir ve göl ağını kapsamaktadır. Birincil nehir olan Azas Nehri, Toora-Khem Nehri olarak tekrar dışarı akmadan önce Toju Gölü'ne (Toju, Azas'ın diğer bir adıdır) akar. Temel kaya oluşumu Proterozoik ve Paleozoik (yani 250 milyon yıldan daha eski) kum taşı, kireç taşı ve çeşitli oluşumlardır. Bölgenin çoğu Kuvaterner moren ve akarsu sedimentleri ile kaplıdır.[1]
Oluşumu buzul kaynaklı olan Toju Havzası'nda bulunan koruma alanının kendisi orta seviye yükseklikte (850 metre ila 2.000 metre) yer alır, ancak üç tarafı yüksek dağlarla (2.600 metrenin üzerinde) çevrilidir. Batısında Batı Sayan Dağları, kuzeyinde ve doğusunda Doğu Sayan Dağları vardır. Koruma alanının engebeli buzultaş bölümlerinde çok sayıda göl (30 büyük ve 100'den fazla küçük göl) ve sfagnum bataklıkları vardır.[1]
İklim ve ekolojik bölge
[değiştir | kaynağı değiştir]Azas, Sayan Alpin çayırları ve tundra ekolojik bölgesinde yer almaktadır. 2400 metrenin altında, bu ekolojik bölge, alpin çayırlarının yüksek mozaik peyzajına ve kozalaklı ağaç topluluklarına sahip, buzul-oymalı vadilerle karakterizedir.[3][4]
Azas'ın iklimi, uzun, çok soğuk kışlar ve serin yazlar ile karakterize Subarktik iklimdir (Köppen iklim sınıflandırması Dwc). Ocak ayında ortalama sıcaklık -28,7 °C, Temmuz ayında ise +14,6 °C'dir. Ortalama 52 gün don yaşanmadan geçirilir ve yıllık ortalama yağış miktarı %60'ı sonbaharda düşen 343 mm'dir.[1][5]
Flora ve fauna
[değiştir | kaynağı değiştir]
Orman alanları koruma alanlarının %68'ini, kel dağ tundrası ve alpin çayırlar %16'sını kaplarken geri kalan alanlar bataklıklar, çayırlar, otlaklar, nehirler ve göllerden oluşmaktadır. Ormanlar, 1100 metrenin altında karaçam-huş ağacı, 1700 metreye kadar karaçam-çam ve 1700 metrenin üzerinde çam-sedir şeklinde görülmektedir.[2] Koruma alanındaki hayvan yaşamı henüz tam olarak incelenmemiştir, ancak Altay-Sayan dağ bölgesi ve temel bozkır bölümleri için tipiktir.
Eko-eğitim ve erişim
[değiştir | kaynağı değiştir]Azas korunan bir doğa koruma alanıdır, ancak ekolojik turizme belirgin eğitim rotalarında izin verilir. En popüler bölge Azas Gölü'dür ve bölgede 30 dini hac sitesi bulunmaktadır. Yürüyüş dışında herhangi bir etkinlik, koruma alanı rehberleri ve bilim insanları tarafından yönetilen resmi bir grupta olmadıkça yasaktır. Koruma alanının çevresindeki tampon bölgede kamp ve dinlenme tesisleri vardır.[1]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e "Azas Zapovednik (Official Site)" (Rusça). Ministry of Natural Resources and Environment (Russia). 15 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2016.
- ^ a b "Azas Zapovednik" (Rusça). Ministry of Natural Resources and Environment (Russia). 18 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2016.
- ^ "Sayan Alpine meadows and tundra Ecoregion". Global Species.org. 29 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2016.
- ^ "Sayan Alpine meadows and tundra". World Wildlife Federation. 1 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2016.
- ^ "Climate of Azas". GloalSpecies.org. 29 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2016.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Azas Tabiatı Koruma Alanı, OpenStreetMap.org haritası 20 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Azas Tabiatı Koruma Alanı haritası ProtectedPlanet.net 9 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.