Anton von Braunmühl
Johann Anton Edler von Braunmühl | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 12 Aralık 1853 Tiflis |
| Ölüm | 7 Mart 1908 (54 yaşında) Münih |
| Milliyet | Alman |
| Vatandaşlık | Almanya |
| Eğitim | Münih Ludwig Maximilian Üniversitesi |
| Mezun olduğu okul(lar) | Ludwig-Maximilians-Universität München |
| Kariyeri | |
| Dalı | Matematik, matematik tarihi |
| Çalıştığı kurum | Münih Teknik Üniversitesi |
| Tez | Über Geodätische Linien auf Rotationsflächen und jene Einhüllenden derselben, welche von allen durch einen Punkt gehenden kürzesten Linien gebildet werden (1878) |
| Doktora danışmanı | Philipp Ludwig von Seidel Gustav Conrad Bauer |
| Doktora öğrencileri | Friedrich Pfeiffer Siegfried Rothenberg Stanislaus Haller Wilhelm Schuefele |
Johann Anton Edler von Braunmühl (22 Aralık 1853, Tiflis - 7 Mart 1908, Münih), Alman matematik tarihçisi ve sentetik geometri ile trigonometri üzerinde çalışmış bir matematikçidir.
Braunmühl, Mimar Anton von Braunmühl ve eşi Anna Maria née Schlenz'in oğlu olarak Tiflis'te doğdu ancak Bavyeralı bir aileden geliyordu ve babası mimar olarak bir saray inşa etmeye gitmişti. Babasının 1856'da ölümü üzerine annesi ve ailesi Münih'e taşındı ve Braunmühl burada okula başladı. Annesi 1866'da öldükten sonra bakımını bir amcası üstlendi. 1873'te okulu bitirerek Münih Üniversitesi'ne girdi ve burada G. Bauer, L. von Seidel, J. von Lamont, Philipp von Jolly, Friedrich Narr'dan fizik, M. Bernays ve B. Riehl'den tarih dersleri aldı. Ayrıca polytechnikum'da A. Brill, F. Klein ve J. N. Bischoff'un matematik derslerine katıldı. 1878'de Ludwig Seidel'in danışmanlığında dönel yüzeylerindeki jeodezik çizgiler üzerine bir tezle summa cum laude doktorasını aldı ve aynı zamanda Realgymnasium'da ders vermeye başladı. 1879 yılında Franziska Stölzl ile evlendi; iki kızları oldu. 1892'de profesör oldu. Dersleri cebirsel analiz, projektif geometri ve trigonometri üzerineydi ve öğrencileri arasında kimyagerler ve mimarlar vardı.[1] 1893-94 yıllarında matematik tarihi dersleri de vermeye başladı. Bu, 1900/1903'te yayınlanan iki ciltlik kapsamlı trigonometri tarihi araştırmasına yol açacaktı. Daha sonra iki ciltlik bir matematik tarihi yazmaya başladı, ancak yayınlanamadan öldü. Öldüğünde henüz tamamlanmamış olan Matematik Tarihi çalışması, öğrencisi ve arkadaşı Heinrich Wieleitner tarafından ölümünden sonra tamamlandı.[2] 1897'de Alman Doğa Bilimcileri Akademisi Leopoldina'ya kabul edildi. 1900'lü yıllarda Moritz Cantor, Maximilian Curtze ve Siegmund Günther ile birlikte Almanca konuşan dünyanın önde gelen matematik tarihçilerinden biriydi. Moritz Cantor'un (1908) 18. yüzyılı kapsayan matematik tarihi dersleri kitabının dördüncü cildinde trigonometri, poligonometri, tablolar gibi bölümleri yazdı. Münih'te matematik tarihi üzerine bir semineri vardı; bu seminerde diğerlerinin yanı sıra doktorasını kendisiyle birlikte yapan Axel Anthon Bjørnbo da vardı.
Seçilmiş çalışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Vorlesungen über Geschichte der Trigonometrie. 2 Bände. Teubner, Leipzig 1900–1903;
- Cilt 1: Von den ältesten Zeiten bis zur Erfindung der Logarithmen.
- Cilt 2: Von der Erfindung der Logarithmen bis auf die Gegenwart.
- Christoph Scheiner als Mathematiker, Physiker und Astronom (= Bayerische Bibliothek. Bd. 24, ZDB-ID 990901-1). Buchner, Bamberg 1891.
- als Herausgeber unter Mitwirkung zahlreicher Fachgenossen mit Walther von Dyck, Felix Klein, Alexander von Brill & Guido Hauck: Katalog mathematischer und mathematisch-physikalischer Modelle, Apparate und Instrumente. Wolf, München 1892–1893.
- Nassîr Eddîn Tûsi und Regiomontan. In: Nova Acta Academiae Caesareae Leopoldino Carolinae Germanicae Naturae Curiosorum. Bd. 71, Nr. 1, 1897, ZDB-ID 210351-5, S. 34–67.
- Beiträge zur Geschichte der Integralrechnung. In: Atti del [2.] Congresso Internationale di Scienze Storiche (Roma, 1-9 Aprile 1903), Bd. 12, 1904, S. 271–284. (Digitalisat Univ. Heidelberg)
Konuyla ilgili okumalar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Joseph W. Dauben, Christoph J. Scriba (Ed.): Writing the history of mathematics. Its historical development (= Science networks. Bd. 27). Birkhäuser, Basel u. a. 2002, ISBN 3-7643-6167-0.
- Geschichte der Mathematik an der TU München (pdf)
- Joseph E. Hofmann: Braunmühl, Anton von. In: Complete Dictionary of Scientific Biography. Scribners, Detroit u. a. 2008, ISBN 978-0-6843-1559-1 (İngilizce).
- Joseph Ehrenfried Hofmann: Braunmühl, Johann Anton Edler v.. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Bd. 2, Berlin 1955, S. 560. (Almanca)
- Heinrich Wieleitner: Anton von Braunmühl. In: Bibliotheca mathematica, 3. Folge (1910), S. 316–330. Digitalisat Univ. Heidelberg
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Hofmann, Joseph Ehrenfried, Anton von Braunmüh, 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 14 Mart 2024
- ^ Wieleitner, Heinrich (1910). "Anton von Braunmühl" (PDF). Bibliotheca Mathematica (Almanca). Cilt 3. ss. 316-330. 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Mart 2024.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- A. von Braunmühl (1903), "Vorlesungen über Geschichte der Trigonometrie", Internet Archive
 | Bir tarihçi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Matematikçi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |