Anne de Pisseleu
| Anne de Pisseleu d'Heilly | |
|---|---|
| Étampes düşesi | |
 | |
| Doğum | 1508[1] |
| Ölüm | 1580 (71-72 yaşlarında) |
| Eş(ler)i | IV. Jean de Brosse |
| Hanedan | Pisseleu Hanedanı |
| Babası | Guillaume de Pisseleu |
| Annesi | Anne Sanguin |
Anne de Pisseleu d'Heilly (1508 - 1580), Étampes düşesi ve Fransa kralı I. François'in metresiydi. Picardieli soylu Guillaume de Pisseleu ve Anne Sanguin'in kızıydı. 1522'den önce Fransa kraliyet sarayına geldi[2] ve Marie de Luxembourg'un ardından I. François'in annesi Angoulême düşesi Louise de Savoie'un nedimelerinden biri oldu.[3]
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Anne, I. François'in Madrid'deki esaretinden dönüşü (1526) sonrası kralın metresi oldu ve François, uzun süredir metresi olan Françoise de Foix'u Anne için terk etti.[4] Anne, neşeli, güzel, zeki ve kültürlü olarak tanımlanmıştır.[5] İkilinin ilişkisi, Anne'nin kraliyet renklerini giymeye başlamasıyla resmiyet kazandı.[6] Anne, yeni kraliçe Avusturyalı Eleanor'un baş nedimesi olarak atandı ve daha sonra François'in iki kızının mürebbiyesi oldu.[6] Anne, François üzerindeki etkisini ailesinin nüfuzunu artırmak ve zenginleştirmek için kullandı;[7] kardeşi Adrien d'Heilly, Picardie birliğinin komutanı oldu;[7] amcası Antoine Sanguin, 1533'te Orléans piskoposu ve 1539'da kardinal;[7] diğer üç kardeşi de piskopos oldu.[7] 1534 yılında François, Anne'yi IV. Jean de Brosse ile evlendirdi ve onu Étampes dükü yaptı.[8]
Sarayda yükselişi
[değiştir | kaynağı değiştir]1540 yılında Montmorency dükü'nün siyasi düşüşüyle birlikte, Anne saraydaki nüfuzunu arttırdı.[1][9] Yabancı diplomatlar, isteklerinin başarıya ulaşması için Anne'nin desteğini kazanmaları gerektiğini çabucak öğrendiler.[9] Bunu yaparken de, Kraliçe Eleanor'un saraydaki konumunu gasp etmeye başladı.[9] Anne, siyasi etkisini Amiral Chabot'u serbest bıraktırarak gösterdi, bu süreçte kız kardeşi Louise'i Chabot'un yeğeniyle evlendirdi.[10]
Bu kadar yetki ve nüfuza rağmen, Anne dengesiz bir yapıya sahipti.[11] 1545 yılında, terfi olmasında payı olmasına rağmen Amiral Claude d'Annebault'u gözden düşürmeye çalıştı.[11] Başpiskopos Tournon, Anne'in entrikalarını engellenmek istedi. Anne ise başpiskoposu yalancılıkla suçladı.[11]
Anne'in, özellikle I. François'in saltanatının son yıllarında, saraydaki etkisi büyümeye devam etti.[8] Sıkı bir Protestan olarak, sevgilisi I. François'e danışmanlık yaptı.[12][13]
Düşüşü
[değiştir | kaynağı değiştir]Anne, I. François'in sarayında yaptıkları yüzünden birçok düşman edinmişti.[14] Mart 1547'de I. François'in ölümünden sonra, yeni kral II. Henri, Anne'i saraydan kovdu ve mallarına el koydu.[15] 1548 yılında, Anne sapkınlık suçlamasıyla yargılanma tehdidiyle karşı karşıya kaldı.[16] II. Henri, muhtemelen Anne'in babasına duyduğu saygı yüzünden bu yargılamayı gerçekleştirmedi.[16] Kocası IV. Jean, Anne'i parasını çalmakla ve ailesinin onurunu lekelemekle suçlayarak onu geçici olarak La Hardoinaye şatosuna hapsettirdi.[16]
Anne, bunlara rağmen Paris'te mülkleri ve 47,615 altınlık bir sermaye ile hâlâ zengin bir kadındı.[16] Mart 1560'ta, yeğeninin, Frontenay baronu ile evlenmesi için 114,000 altın verdi.[17] Anne, bir diğer yeğeni Jean d'Heilly'nin ilk evliliği için 30,000 altın harcadı.[18] İlerleyen yaşlarında da yeğenlerinin ve kuzenlerinin hayatlarına etki etmeye devam etti.[18]
1580'de yaklaşık 71-72 yaşlarındayken öldü.[15]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Dipnot
- ^ a b Potter 1993, s. 135.
- ^ La Fayette 1950, s. 50.
- ^ Knecht 1994, s. 249.
- ^ Wellman 2013, s. 143-144.
- ^ Wellman 2013, s. 170,172.
- ^ a b Wellman 2013, s. 172.
- ^ a b c d Potter 1993, s. 136.
- ^ a b Knecht 1994, s. 290.
- ^ a b c Wellman 2013, s. 174.
- ^ Potter 2007, s. 135.
- ^ a b c Knecht 1982, s. 411.
- ^ Potter 2007, s. 130.
- ^ Crawford 2010, s. 201.
- ^ Knecht 1982, s. 410.
- ^ a b Wellman 2013, s. 177.
- ^ a b c d Potter 1990, s. 8.
- ^ Potter 1990, s. 6.
- ^ a b Potter 1990, s. 10.
- Genel
- Crawford, Katherine (2010). The Sexual Culture of the French Renaissance. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-76989-1.
- Knecht, R.J. (1982). Francis I. Cambridge University Press. ISBN 0-521-24344-0.
- Knecht, R.J. (1994). Renaissance Warrior and Patron: The Reign of Francis I. Cambridge University Press. ISBN 0-521-57885-X.
- La Fayette, Madame de (1950). Magne, Emile (Ed.). La Princesse de Clèves (Fransızca). Librairie E. Droz. ISBN 978-1-77545-492-2.
- Potter, David (1990). "Marriage and Cruelty among the Protestant Nobility in Sixteenth-Century France: Diane de Barbançon and Jean de Rohan, 1561-7". European History Quarterly. Cilt 20 issue: January 1. s. 5–38. doi:10.1177/026569149002000101.
- Potter, David (1993). War and Government in the French Provinces. Cambridge University Press. ISBN 0-521-43189-1.
- Potter, David (2007). "Politics and Faction at the Court of Francis I: The Duchesse D'Etampes, Montmorency and the Dauphin Henri". French History. 21, Issue 2, Jun (2). Oxford University Press. ss. 127-146. doi:10.1093/fh/crm005.
- Wellman, Kathleen (2013). Queens and Mistresses of Renaissance France. Yale University Press. ISBN 978-0-300-17885-2.
