İçeriğe atla

Angut (kuş)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Angıt sayfasından yönlendirildi)
Tadorna ferruginea
Korunma durumu

Asgari endişe altında (IUCN 3.1)[1]
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Aves
Takım: Anseriformes
Familya: Anatidae
Cins: Tadorna
Tür: T. ferruginea
İkili adlandırma
Tadorna ferruginea
(Pallas, 1764)
T. ferruginea yaşam aralığı (Derleyen: BirdLife International ve Handbook of the Birds of the World (2016) 2014.)     Üreme bölgesi      Yıl boyu      Kışlak
Sinonimler
  • Anas ferruginea Pallas, 1764
  • Casarca ferruginea (Pallas, 1764)
  • Casarca rutila
  • Tadorna casarca (Linnaeus)
  • Tadorna rutila (Pallas)

Tadorna ferruginea veya Angut[2] veya da angıt[3], Anatidae familyasına bağlı evcilleştirilebilen[2] göçmen bir kuş türüdür.

Yaklaşık 50-67 cm (20-26 in) uzunluğunda[4], kanat açıklığı 121-145 cm (48-57 in)[5] arasında ve ortalama 725 g (25,6 oz) ağırlığındadır. Gövdesi turuncumsu kahverengi, başa ve uçlara doğru renkler daha soluktur. Kuyruğu ve kanat uçları siyah, kanat aynası yeşil ve kanatların iç tarafındaki örtücü kısımlar beyazımsıdır.

Genellikle göller, barajlar ve nehirler gibi su kaynaklarına yakın yerlerde yayılım gösterir. Kışı Hint alt kıtasında geçiren tür, üremek için güneydoğu Avrupa ve Orta Asya'ya göçer. Kuzey Afrika'da da küçük yerleşik popülasyonları bulunur. Orta ve Doğu Asya'daki popülasyonları stabil veya artışta olsa da, Avrupa'da genelde azalma eğilimindedir. Genel olarak, geniş bir yaşam alanına ve yüksek popülasyona sahiptir. Bu nedenle Uluslararası Doğayı Koruma Birliği (IUCN), koruma durumunu "en az endişe verici" olarak değerlendirmiştir.[1]

Yüksek sesli bir honklama çağrısına sahiptir. Yuvaları sudan uzakta, bir kayanın çatlağında, ağaç kovuğunda veya benzeri bir yerde olabilir. Dişiler yaklaşık 8-16 adet aralığında yumurta yumurtlar ve bunları tek başına dört hafta boyunca kuluçkaya yatırır. Yavrular, yumurtadan çıktıktan yaklaşık sekiz hafta sonra uçma yeteneği kazanıncaya kadar her iki ebeveyn tarafından birlikte bakılır.

Tadorna ferruginea yumurtası
Tadorna ferruginea

Yaklaşık 50-67 cm (20-26 in) uzunluğunda[4], kanat açıklığı 121-145 cm (48-57 in)[5] arasında ve ortalama 725 g (25,6 oz) ağırlığındadır. Gaga uzunluğu dişilerde yaklaşık 4,1 cm (1,6 in), erkeklerde 4,9 cm (1,9 in)[6] uzunluğundadır. Yumurtaları yaklaşık 83 g (2,9 oz) ağırlığındadır.[7][8]

Gövdesi turuncumsu kahverengi, başa ve uçlara doğru renkler daha soluktur. Kuyruğu ve kanat uçları siyah, kanat aynası yeşil ve kanatların iç tarafındaki örtücü kısımlar beyazımsıdır. Yetişkin erkeklerin turuncu-kahverengi vücut tüyleri ve daha açık renkli, turuncu-kahverengi başı ve boynu vardır. Baş, gövdeden siyah dar bir halka ile ayrılır. Dişilerin renkleri daha soluk, beyazımsı bir başı ve boynu vardır. Yetişkin erkeklerdeki siyah halka dişilerde ve yavrularda bulunmaz. Her iki cinsiyette de renklenme değişkendir ve tüyler yaşlandıkça solar. Kuşlar üreme mevsimi sonunda tüy döker ve erkekteki siyah halka kaybolur, ancak Aralık-Nisan ayları arasında kısmî bir tüy dökümü ile halka yeniden görünür. Yavrular dişiye benzer ancak daha koyu kahverengi tonlara sahiplerdir.[9]

Bazı yavrularda gaga açık ekru[10] ve koyu gri veya siyahımsıdır. Yetişkinlerde ve bazı yavrularda gaga siyahtır.[11] Bazı dişilerin gaga ucuna doğru ise hafif pembemsi nokta bulunur.[5] Yetişkinlerin gözleri koyu kahverengi, yavrularda ise daha açık renklidir.[11][12] Yavruların ayakları zeytunimsi gri[10] veya siyahımsı gri, yetişkinlerde koyu grimsi tondan siyaha yakın mavimsi gridir.[11] Erkeklerin kanatları, gagaları ve bacakları dişilerden daha uzundur.[5]

Dişilerin çağrı sesleri, erkeklerin seslerinden daha yüksek sesli, derinden ve serttir.[13] Erkek ve dişi tarafından çıkarılan sesleri birbirinden ayırt etmek mümkündür. Ses çağrıları hem yerde hem de havada yapılır ve çıkarıldıkları duruma göre değişkenlik gösterir.[9]

Sınıflandırma

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dîvânu Lugâti't-Türk'te, "anğıt (انگت) "Ördeğe benzer kızıl renkli bir kuş"[14] şeklinde tanımlanır. Eski Türkçede angıt olarak adlandırılmasına rağmen arkaizm sebebiyle zamanla angut olarak ifade edilmeye başlanmıştır. Cins adı Latince tadorna (benekli su kuşu) ve ferruginea (paslı) türün neredeyse turuncumsu kahverenginde olmasıyla pas rengine benzemesine göndermedir.[15]

Bir angut çifti (Almanya, 8 Kasım 2009)

Tadorna ferruginea, Anatidae familyası içinde yer alan bir Tadorna türüdür. Alman zoolog ve botanikçi Peter Simon Pallas, türü ilk olarak 1764 yılında Anas ferruginea adıyla tanımlamıştır. İlerleyen zamanlarda diğer Tadorna türleri gibi bu türde Tadorna cinsi altında sınıflandırılmıştır.[16][17][18] Filogenetik analizler, türün en yakın akrabasının Tadorna cana olduğunu göstermektedir.[19]

Dağılım ve habitat

[değiştir | kaynağı değiştir]
Chilika Gölü, Mangalajodi, Odisha, Hindistan

Üreme dağılımı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana üreme alanı güneydoğu Avrupa'dan Palearktik boyunca Baykal Gölü'ne, Moğolistan'a ve batı Çin'e uzanır.[20] Doğu popülasyonları çoğunlukla göçmendir ve kış aylarını Hint alt kıtasında geçirir.[21] Kanarya Adaları'ndaki Fuerteventura adasını kolonize etmiştir, ilk olarak 1994'te burada üremiş ve 2008 yılına kadar neredeyse elli çiftlik bir popülasyona ulaşmıştır.[22]

Afrika'da Cezayir, Fas, Tunus ve Etiyopya'da dağılım gösterir.[5][11][13] Avrupa'nın bazı ülkelerinde başarıyla üreyebilmiştir. İsviçre'de ise bu kuş, üreme döneminde diğer hayvanlara karşı fazlaca saldırgan tutumu nedeniyle yerli türlerin yerini alabilecek bir istilacı tür olarak kabul edilir.[23][24] Sayılarını azaltmak için girişimlerde bulunulmasına rağmen, İsviçre'deki popülasyonu 2006-2016 yılları arasında 211'den 1250 bireye yükselmiştir.[25] Türün üreme alanı İsviçre, Almanya, Hollanda, Danimarka, Belçika, Fransa'nın kuzeyi ve Birleşik Krallığa'da yayılmaktadır. Bu yayılım yükselmesinin sebebi, yakalananların kaçması olasılığından olabilir.[11] Madrid ve Moskova'da hayvanat bahçesinden kaçanlardan oluşan bir üreme popülasyonu bulunur.[26][27][28]

Avrupa'nın doğusunda Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan, Bulgaristan'ın doğusu, Romanya'nın doğusu, Moldovya'nın güneyi, Ukrayna'nın doğusu, Rusya'nın güneydoğusu ve yoğun olarak Türkiye'de görülür.[5][11][13][29][30][31][32]

Asya'da, Rusya Moğolistan, Çin, Bhutan, Hindistan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Özbekistan, Afganistan, İran, Irak, Suriye ve İsrail'de dağılım gösterir.[5][11][13]

Kışlama dağılımı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Afrika'da; Fas, Cezayir, Tunus ve Etiyopya'dır.[5][11][13][33] Kanarya Adalarında da görülebilir.[28]

Avrupa'da Ukrayna, Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan, Türkiye, Kıbrıs, Yunanistan, Bulgaristan, Arnavutluk, İsviçre, Almanya, Hollanda ve Danimarka.[5][11][13] Sicilya'da nadiren görülseler de, 2009-2017 arası gözlemlerde arttığı görülmüştür.[34][35]

Güneydoğu Avrupa ve güney İspanya'da nadirleşse de, Asya'nın geniş bölgelerinde hala yaygın bir türdür. Asya'da Çin[36][37] Rusya, Moğolistan, Kore, Vietnam, Laos, Tayland, Myanmar, Bhutan, Bangladeş, Nepal, Hindistan, Sri Lanka, Pakistan, Afganistan, Tacikistan, Kırgızistan, Kazakistan, Özbekistan, İran, Irak, Suriye, İsrail, Suudi Arabistan, Umman, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar ve Kuveyt'te[5][11][13], nadiren de olsa 1958, 2006, 2016 ve 2017'de Lübnan'da gözlemlenmiştir.[38]

Doğu Kuzey Amerika'da da zaman zaman vahşi doğada gözlemlenmiştir, ancak bu durumun göç vakası olduğuna dair bir kanıt bulunamamıştır.[39]

Çoğunlukla göller, rezervuarlar ve nehirler gibi iç sulardaki açık alanları tercih eder. Ormanlık alanlarda nadiren görülür, ancak acı su karışımlı ve tuzlu lagünlerde de bulunabilir. Düşük rakımlı bölgelerde daha yaygın olsa da, yüksek irtifalarda da yaşar ve Orta Asya'da kaz türlerinden Anser indicus ile birlikte 5.000 m (16.000 ft) yükseklikteki göllerde görülen sayılı su kuşlarından biridir.[40]

Hindistan'da ekim ayında gelip nisan ayında ayrılan yaygın bir kış ziyaretçisidir. Tipik üreme alanı, gelgit düzlükleri ve çakıl sahilleri olan geniş sulak alanlar ve nehirlerdir. Göllerde ve rezervuarlarda çok sayıda bulunur. Cemmu ve Keşmir'deki yüksek irtifa göllerinde ve bataklıklarda ürer.[21] Üreme mevsimi dışında ise ova akarsuları, durgun nehirleri, göletleri, su altında kalmış çayırlıkları, bataklıkları ve tuzlu lagünleri tercih eder.[41]

Moskova'da, stabil popülasyonda, şehir parklarının göletlerinde Moskova'ya endemik olan Anas platyrhynchos (yeşilbaş) ile birlikte yaşar. Bu kuşların Moskova Hayvanat Bahçesi'nden kaçan ve yaban hayatına uyum sağlayan türün soyundan geldiği düşünülmektedir. Bu teoriye göre; 1948 yılında kuşların kanatlarının kırpılma uygulamasının kaldırılması sonrasında, bu popülasyonun oluşmuş olma ihtimali yüksektir. Yabani angut kuşlarının aksine, Moskova'dakiler göçmen değildir. Kış aylarında göçmek yerine, şehrin su kaynaklarının donmayan kısımlarında kalarak kış mevsimini geçirir.[42]

Yaşam döngüsü

[değiştir | kaynağı değiştir]

Türün, esaret altında diğer Tadorna türlerinin yanı sıra bazı Anas türleri ve Alopochen aegyptiaca ile çiftleşerek yavrulayabildiği bilinmektedir. Tadorna ferrugineaya bağlı herhangi tanımlı bir alttür bulunmamaktadır.[19] Her yerde bulunmasına rağmen, bu türün farklı popülasyonları arasındaki potansiyel genetik yapı ve geçmişten günümüze nasıl bağlantılı oldukları hakkında çok az şey bilinmektedir.[19]

Yuva genellikle sudan uzak, bir ağaç kovuğunda, harabe bir binada, kayadaki bir çatlakta, kum tepecikleri arasında veya bir hayvan yuvasındadır. Yuva, dişi tarafından kuş tüyü ve biraz ot kullanılarak inşa edilir.[9]

Yaklaşık olarak 1-3 yaşlarında üremeye başlar.[43] Dişiler, 8-16 adet aralığında yumurta yumurtlar, yumurta sayısı daha fazlaysa birden fazla dişinin yumurtlamasından olabilir.[4][5][11][44] Bu yumurtalar donuk renkli[11] olup krem beyazıdır[12] ve pürüzsüzdür[11], ortalama olarak 67 x 47 mm boyutlarındadır.[45] Kuluçka süresi boyunca dişi kuluçkada yatarken, erkek ise yakınlarda nöbet tutar.[43] Yumurtalar yaklaşık 27-32 gün[5][11][43][46][47] aralığında çatlar ve her iki ebeveyn de yaklaşık elli beş günde uçma yeteneği kazanan yavrulara bakar.[40]

Yavrular uçma yeteneği kazandıktan sonra yetişkin kuşlar tüy dökerler ve bu süreç boyunca yaklaşık bir ay boyunca uçamaz hale gelirler. Tüy dökümü öncesinde avcıların saldırısına uğrama riskini azaltmak için daha kolay kaçabilecekleri büyük su kütlelerine doğru hareket ederler.[41] Aile bir süre grup halinde birlikte kalabilir; sonbahar göçü ise eylül civarında başlar ve yavrular ikinci yıllarında olgunlaşırlar. Kuzey Afrika'da yayılım gösterenler ise yaklaşık beş hafta önce ürerler ve yağışın bol olduğu yazlarda başarılı üreme oranı artar.[40]

Besin kaynağı

[değiştir | kaynağı değiştir]
Bir gölün üzerinde uçan angut

Çoğunlukla geceleri aktiftir.[41] Hepçildir[6][48] ve beslenmesinde otlar, taze bitki sürgünleri, tahıl, su bitkileri ile birlikte hem suda hem de karada yaşayan omurgasızlar bulunur.[12][44][49] Karadayken yapraklarla beslenir, sığ sularda yiyecek ararken gagasını suya daldırır, daha derin sularda ise ters döner ancak tamamen dalmaz.[40]

Echinoparyphium recurvatum[50][51][52], Echinostoma paraulum[52], Notocotylus attenuatus[51][53], Orchipedum tracheicola[51], Amidostomum acutum[54], Epomidiostomum uncinatum[54][55], Tetrameres fissispina,[54], Hamatolepis teresoides[56][57][57], Ceratophyllus igii[58][59], Holomenopon tadornae[60][61] ve Plasmodium relictum[62] türü etkileyen parazitlerden bazılarıdır.

İletişim ve sosyal davranış

[değiştir | kaynağı değiştir]

Genellikle çiftler halinde veya küçük gruplar şeklinde görülür ve nadiren büyük sürüler oluşturur. Ancak tüy dökümü ve kışlama dönemlerinde tercih ettiği göllerde veya yavaş akan nehirlerde kalabalık sürüler oluşturabilir. Nepal'deki Koşi Barajı ve Koşi Tappu Yaban Hayatı Koruma Alanı'nda dört binin üzerinde bireyin toplandığı kaydedilmiştir, Türkiye'deki Düden Gölü'nde ise bu sayı on bini aşabilir.[40][63] Ayrıca üremek için tuz gölüne de gelmektedir.[64][65]

Erkek ve dişinin ömür boyu süren güçlü bir bağ oluşturduğu düşünülse de[66] bu konuda pek bilgi bulunmamakta olup ömür boyu eşleşme ile ilgili şüpheler bulunmaktadır[67]. Ukrayna'daki eşleşen çiftlerin beraberlik süresi 3-12 arasındadır.[43]

Ana üreme alanlarına olan yolculuklarına Orta Asya'dan Mart ve Nisan aylarında başlar. Üreme bölgelerinde kendi türlerine ve diğer türlere karşı oldukça saldırgan davranışlar sergiler. Özellikle dişi, kafasını öne eğip boynunu uzatarak davetsiz misafirlere yaklaşır ve sert sesler çıkarır. Davetsiz misafir yerini terk etmezse, dişi erkeğin yanına döner ve etrafında koşarak onu saldırmaya teşvik eder. Erkek saldırıya geçebilir de geçmeyebilir de.[9] Kısa bir kur ritüeli olarak, boynu uzatma, kafayı suya daldırma ve kuyruğu kaldırma hareketlerinden sonra çiftleşme su üzerinde gerçekleşir.[40]

Budizm'de kutsal kabul edilir. Bu sayede Asya'da insanlar tarafından korunmaktadır.[19] Buna karşın, bu korunmalar yerleşim yeri yapılmaya çalışılan bölgelerde azalmaktadır.[68] Çin'in batısında bulunan Qinghai-Tibet ovası, bu kuşlar için önemli bir kışlama alanıdır ve burada koruma altındadır. Avrupa'da ise durum tam tersidir. Sulak alanların kurutulması ve avlanma nedeniyle popülasyonu genel olarak azalsa da, baraj gölleri gibi yeni habitatlara uyum sağlayabilme yeteneği sayesinde diğer bazı su kuşlarına nazaran daha az tehdit altındadır.[40]

Tür, çok geniş bir yaşam alanına sahiptir. Toplam popülasyonunun 170.000 ila 220.000 birey arasında olduğu tahmin edilmektedir.[69] Bazı yerel popülasyonlar artarken diğerleri azaldığı için türün genel popülasyon eğilimi net değildir. Tür, tehdit altında olarak sınıflandırılmak için gerekli olan kriterleri karşılamadığından, Uluslararası Doğayı Koruma Birliği (IUCN) koruma durumunu "en az endişe verici" olarak değerlendirmektedir.[39] Angut, Afrika-Avrasya Göçmen Su Kuşlarının Korunması Anlaşması'nın (AEWA) kapsadığı türlerden biridir.[70]

Budizmde kutsal kabul edilir. Asya'daki bazı bölgelerde evlilik sadakatinin simgesi olarak görülür.[19][68]

  1. ^ a b BirdLife International (2016). "Tadorna ferruginea". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 2016: e.T22680003A86011049. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T22680003A86011049.enÖzgürce erişilebilir. Erişim tarihi: 12 Kasım 2021. 
  2. ^ a b "Angut - Türk Dil Kurumu". Türk Dil Kurumu. 26 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2024. 
  3. ^ "izmirkuscenneti.gov.tr". 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2024. 
  4. ^ a b c Adamian, M. S., and D. Klem (1999). Handbook of the Birds of Armenia. American University of Armenia, Yerevan, Armenia.
  5. ^ a b c d e f g h i j k l Cramp, S., and K. E. L. Simmons, Editors (1977). The Birds of the Western Palearctic. Volume 1. Ostrich to Ducks. Oxford University Press, Oxford, UK.
  6. ^ a b Tobias, J. et al. 2022. AVONET: morphological, ecological and geographical data for all birds. Ecology Letters. https://doi.org/10.1111/ele.13898 https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/ele.13898 3 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  7. ^ Lislevand T, Figuerola J, Székely T. 2007. Avian body sizes in relation to fecundity, mating system, display behavior, and resource sharing. Ecology 88:1605. https://esajournals.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1890/06-2054
  8. ^ P. Myhrvold, Nathan; Baldridge, Elita; Chan, Benjamin; Sivam, Dhileep; L. Freeman, Daniel; Ernest, S. K. Morgan (2016): An amniote life-history database to perform comparative analyses with birds, mammals, and reptiles. Wiley. Collection. https://doi.org/10.6084/m9.figshare.c.3308127.v1 https://figshare.com/collections/An_amniote_life-history_database_to_perform_comparative_analyses_with_birds_mammals_and_reptiles/3308127 10 Aralık 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  9. ^ a b c d Witherby, H. F., (Ed.) (1943). Handbook of British Birds, Volume 3: Hawks to Ducks. H. F. and G. Witherby Ltd. ss. 227-231. 
  10. ^ a b Fjeldså, J. (1977). Guide to the Young of European Precocial Birds. Skarv Nature Publications, Tisvildeleje, Denmark.
  11. ^ a b c d e f g h i j k l m n Bauer, K., and U. Glutz von Blotzheim (1969). Handbuch der Vogel Mitteleuropas. Band 3. Frankfurt am Main, Germany.
  12. ^ a b c Isakov, Y. A. (1952). Podsemeystvo utki Anatinae. In Ptitsy Sovetskogo Soyuza. 4. (J. P. Dementiev and N. A. Gladkov, Editors), Gosudartvennoe Izdatel’stvo Sovetskaya Nauka, Moscow, Russia. pp. 344–635.
  13. ^ a b c d e f g Hughes, B., and A. J. Green (2005). Ruddy Shelduck Tadorna ferruginea. In Ducks, geese and swans. Volume 1: General chapters, and Species accounts (Anhima to Salvadorina) (J. Kear, Editor). Oxford University Press, Oxford. pp. 426–429.
  14. ^ "Dîvânu Lugâti't-Türk Veri Tabanı". TDK. 30 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2024. 
  15. ^ "Tadorna ferruginea". monaconatureencyclopedia.com. 10 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2024. 
  16. ^ Mayr, Ernst; Cottrell, G. William (1979). Check-list of Birds of the World. 2nd. 1. Cambridge, Massachusetts: Museum of Comparative Zoology. s. 450. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
  17. ^ Sherborn, C. Davies (1905). "The new species of birds in Vroeg's catalogue, 1764". Smithsonian Miscellaneous Collections. Cilt 47. ss. 332-341 [339 No. 258]. 19 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
  18. ^ Rookmaaker, L.C.; Pieters, F.F.J.M. (2000). "Birds in the sales catalogue of Adriaan Vroeg (1764) described by Pallas and Vosmaer". Contributions to Zoology. 69 (4). ss. 271-277. doi:10.1163/18759866-06904005Özgürce erişilebilir. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
  19. ^ a b c d e Carboneras, C.; Kirwan, G.M. (2021). Billerman, Shawn M; Bridwell, Myrah A (Ed.). "Ruddy Shelduck (Tadorna ferruginea)". Handbook of the Birds of the World Alive. Lynx Edicions, Barcelona. doi:10.2173/bow.rudshe.02. 15 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2015. 
  20. ^ Bouglouan, Nicole. "Ruddy Shelduck: Tadorna ferruginea". oiseaux-birds.com. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2015. 
  21. ^ a b Baker, Edward Charles Stuart (1923). A hand-list of genera and species of birds of the Indian empire, by E. C. Stuart Baker ... Bombay,: Printed by order of the committee of the Bombay natural history society. 
  22. ^ Garcia-del-Rey, Eduardo; Rodriguez-Lorenzo, Juan Antonio (13 Temmuz 2010). "Breeding status of the Ruddy Shelduck Tadorna ferruginea at Fuerteventura, Canary Islands: natural colonisation of two habitat types on an oceanic island". Ostrich (İngilizce). 81 (2): 93-96. doi:10.2989/00306525.2010.488376. ISSN 0030-6525. 
  23. ^ "Gaining ground: non-native bird species". vogelwarte.ch. 27 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2024. 
  24. ^ "Ruddy Shelduck". vogelwarte.ch. 7 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2024. 
  25. ^ Strebel, Nicolas; Schmid, Hans; Kéry, Marc; Sattler, Thomas; Knaus, Peter (2 Ekim 2019). "How many birds breed in Switzerland? An overview of the methods applied for estimating population sizes". Bird Study. 66 (4): 531-542. doi:10.1080/00063657.2020.1732865. ISSN 0006-3657. 
  26. ^ de Juana, E., and E. Garcia (2015). The Birds of the Iberian Peninsula. Christopher Helm, London, UK.
  27. ^ Popovkina, A. B., and T. A. Zarubina (2017). Populyatsiya ogarya Tadorna ferruginea v Moskve: rol' Moskovskogo zooparka v yeyo sozdani i podderzhanii. Russkiy Ornitologicheskiy Zhurnal Ekspress-vypusk 26(1405):593–600.
  28. ^ a b Cabrera, M., and J. A. Lorenzo (2012). Tarro canelo Tadorna ferruginea. In Atlas de las Aves en Invierno en España 2007–2010 (J. C. del Moral, B. Molina, A. Bermejo, and D. Palomino, Editors). Ministerio de Agricultura, Alimentación y Medio Ambiente-SEO/ BirdLife, Madrid. pp. 74–75.
  29. ^ Kirwan, G. M., K. A. Boyla, P. Castell, B. Demirci, M. Özen, H. Welch, and T. Marlow (2008). The Birds of Turkey: The Distribution, Taxonomy and Breeding of Turkish Birds. Christopher Helm, London, UK.
  30. ^ Shurunlinkov, P., G. Daskalova, K. Popov, S. Dalakchieva, R. Tzonev, I. Dimchev, and A. Ralev (2020). Recent changes in the presence status and numbers of ruddy shelduck (Tadorna ferruginea) in the Eastern Balkans. Historia Naturalis Bulgarica 41:41–49.
  31. ^ Keller, V., A. Y. Sokolov, and A. B. Popovkina (2020). Tadorna ferruginea Ruddy Shelduck. In European Breeding Atlas 2. Distribution, Abundance and Change (V. Keller, S. Herrando, P. Voříšek, M. Franch, M. Kipson, P. Milanesi, D. Martí, M. Anton, A. Klvaňová, M. V. Kalyakin, H. G. Bauer, and R. P. B. Foppen, Editors), European Bird Census Council & Lynx Edicions, Barcelona. pp.140–141.
  32. ^ Sokolov, A. Y. (2020). Ogar. Tadorna ferruginea. Ruddy Shelduck. In Atlas gnezdyashchikhsya ptits yevropeyskoy chasti Rossii. Atlas of Breeding Birds of the European Part of Russia ( M. V. Kalyakin, and O. V. Voltzit, Editors). Fiton XXI, Moscow. pp. 121–123.
  33. ^ Urban, E. K. (1993). Status of wildfowl in northeast and east Africa. Wildldfowl 44:133–148.
  34. ^ Iapichino, C., and B. Massa (1989). The Birds of Sicily. An Annotated Check-list. BOU Check-list 11. British Ornithologists’ Union, Tring, UK.
  35. ^ Cirrone, F. L. E., P. Galasso, S. Surdo, and M. A. Zafarana (2018). New important Stop-over sites for Ruddy Shelduck Tadorna ferruginea Pallas, 1764 (Aves, Anatidae) in Sicily. In Riassunti Unione Zoologica Italiana 79° Congresso Nazionale Lecce, 25-28 Settembre 2018. pp. 108.
  36. ^ Hu, H. X., M. Q. Pan, W. M. Lu, X. Y. Dai, Z. Z. Tang, and H. Z. Xiao (2000). Survey on the water fowl on the Yangtze River above Gezhouba. Chinese Journal of Ecology 19(6):12–15.
  37. ^ MacKinnon, J., and K. Phillipps (2000). A Field Guide to the Birds of China. Oxford University Press, Oxford, UK.
  38. ^ Ramadan-Jaradi, G., F. Itani, and A. Serhal (2017). Interesting bird records for Lebanon including a Diederik Cuckoo Chrysococcyx caprius, two Red Crossbills Loxia curvirostra and the first records of Macqueen’s Bustard Chlamydotis macqueenii and Blue-cheeked Bee-eater Merops persicus for over 58 and 70 years respectively. Sandgrouse 39(2):186–192.
  39. ^ a b IUCN (1 Ekim 2016). "Tadorna ferruginea: BirdLife International: The IUCN Red List of Threatened Species 2016: e.T22680003A86011049" (İngilizce). doi:10.2305/iucn.uk.2016-3.rlts.t22680003a86011049.en. retrieved 12 november 2021. |doi= değerini kontrol edin (yardım). 22 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2024. 
  40. ^ a b c d e f g Ducks, geese and swans. 1: General chapters ; species accounts (Anhima to Salvadorina). Bird families of the world. Oxford: Oxford University Press. 2005. ISBN 978-0-19-861008-3. 
  41. ^ a b c "Ruddy Shelduck: Tadorna ferruginea". BirdLife International. 2015. 24 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2015. 
  42. ^ Межуев, Борис (2006). "The "Orange Revolution": a Reconstruction of the Context". Полис. Политические исследования (5): 75-91. doi:10.17976/jpps/2006.05.06. ISSN 1026-9487. 
  43. ^ a b c d Zubko, V. N., A. S. Mezinov, and A. B. Popovkina (2003). Osobennosti gnezdovaniya ogarya Zapovednike ‘Askaniya-Nova’. Casarca 9:183–213.
  44. ^ a b Bannikov, A. G., and P. P. Tarasov (1957). K Biologij Ogarja (Tadorna ferruginea). Trudy Büro Koltschewanija 9:208–214.
  45. ^ Hartert, E. (1920). Die Vögel der paläarktischen Fauna: Systematische Übersicht der in Europa, Nord-Asien und der mittelmeerregion vorkommenden Vögel. Heft XI–XII (Bd. II, 5–6). R. Friedländer & Sons, Berlin, Germany.
  46. ^ Potapov, R. L. (1966). Ptitsy Pamira. [The birds of the Pamirs]. In Biologiya Ptits [Biology of Birds] (A. I. Ivanov, Editor), Trudy Zoologicheskogo instituta akademii nauk SSSR 39. Nauka, Moscow & Leningrad [St. Petersburg]. pp. 3–119.
  47. ^ Pyzhjanov, S. V. (2000). Ruddy Shelduck at Lake Baikal and in its vicinities (the Irkutsk area). Casarca 6:187-201.
  48. ^ Pigot, A.L., Sheard, C., Miller, E.T. et al. Macroevolutionary convergence connects morphological form to ecological function in birds. Nat Ecol Evol 4, 230–239 (2020). https://doi.org/10.1038/s41559-019-1070-4
  49. ^ Bogdanova, M. I., and P. H. Zehtindjiev (2000). On the biology of the Ruddy Shelduck in Bulgaria. Casarca 6:243–250.
  50. ^ Mehra, H. R. (1982). The fauna of India and the adjacent countries. Platy- helminths. Volume I. Trematoda. Zoological Survey of India. Eka Press, Calcutta.
  51. ^ a b c Bykhovskaya-Pavlovskaya, I. E. (1962). Trematodes of Birds of the Fauna of USSR. Izdatel’stvo Akademii Nauk SSSR, Moscow and Leningrad.
  52. ^ a b Iskova, N. I. (1985). Fauna of Ukraine. Trematodes. Echinostomatata. Volume 34. Issue 4. Naukova Dumka, Kiev.
  53. ^ Mhaisen, F. T. (1994). Helminth parasites of aquatic birds of Basrah Province, marshy area, Iraq. Japanese Journal of Parasitology 43(4):274–279.
  54. ^ a b c Kurashvili, B. E., Editor (1983). Nematodes and Acanthocephalans from Birds in Areas Adjacent to the Black Sea and the Caspian Sea. Metsniereba, Tbilisi.
  55. ^ McDonald, M. E. (1969). Catalogue of Helminths of Waterfowl (Anatidae). U.S. Department of the Interior, Washington, DC, USA.
  56. ^ Maksimova, A. P. (1989). Hymenolepidid cestodes of waterfowl of Kazakhstan. Izdatel’stvo Nauka, Alma-Ata.
  57. ^ a b Borgarenko, L. F. (1981). Helminths from Birds in Tajikistan. Book 1. Cestodes. Donish, Dushanbe.
  58. ^ Medvedev, S. G., and B. K. Kotti (2013). Host Associations and Origin in the Formation of the Caucasian Fauna of Fleas (Siphonaptera). Entomological Review 93(3):293–308.
  59. ^ Kotti, B. K., and V. V. Stakheev (2022). Fleas (Siphonaptera) in the South of Russia. Entomological Review 102(7):982–989.
  60. ^ Dik, B., and U. Uslu (2012). Studies on chewing lice (Phthiraptera) species found on some duck (Anseriformes: Anatidae) species at lake Akşehir, Turkey. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 18(6):1055–1060.
  61. ^ Rékási, J., J. B. Kiss, and A. D. Sándor (2017). Chewing lice (Phthiraptera: Amblycera, Ischnocera) recorded from birds in the Danube Delta Biosphere Reserve: a literature review with new data. Aquila 124:7–33.
  62. ^ Elahi, R., A. Islam, M. S. Hossain, K. Mohiuddin, A. Mikolon, S. K. Paul, P. R. Hosseini, P. Daszak, and M. S. Alam (2014). Prevalence and diversity of avian haematozoan parasites in wetlands of Bangladesh. Journal of Parasitology Research 2014:493754.
  63. ^ "İlçemizde Düden Gölü". T.C. Kulu Kaymakamlığı. 22 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2024. 
  64. ^ "Tuzgölü Sulak Alan Kuş Türleri Korunması ve İzlenmesi Projesi". tvk.csb.gov.tr- Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı. 3 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2024. 
  65. ^ "Suvla Tuz Gölü'nün Ornithofaunası ve Su Kuşları Çeşitlilik Göstergeleri'nin Aylık Değişimi". Erişim tarihi: 8 Kasım 2024. 
  66. ^ Delacour, J. ed. (1954-1964). The Waterfowl of the World. 4 Vols. Country Life, London.
  67. ^ Johnsgard, P. A. (1965). Handbook of Waterfowl Behavior. Cornell University Press, Ithaca, New York, USA.
  68. ^ a b Luo, Z. K., W. H. Zhang, Y. Hou, X. Y. Li, W. Liu, and Z. J. Li (2013). Seasonal Dynamics and Habitat Selection of Ruddy Shelduck (Tadorna ferruginea) (Anseriformes: Anatidae) in Alpine Wetland Ecosystem of Southwest China. Acta Zoologica Bulgarica 65(4):469–478.
  69. ^ Wetlands International 2015
  70. ^ "AEWA türleri". Afrika-Avrasya Göçmen Su Kuşlarının Korunmasına İlişkin Anlaşma. Erişim tarihi: 22 Ekim 2015. 16 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2024. 

Konuyla ilgili yayınlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Dickinson, E. C., and J. V. Remsen Jr., eds. (2013). The Howard and Moore Complete Checklist of the Birds of the World, 4th Edition, Vol. 1 Non-Passerines.
  • Howell, Steve N. G., Ian Lewington, and Will Russell. (2014). Rare Birds of North America.
  • Salvador, A. and J. A. Amat (2024). Ruddy Shelduck (Tadorna ferruginea), version 4.0. In Birds of the World (S. M. Billerman, M. A. Bridwell, and B. K. Keeney, Editors). Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA. https://doi.org/10.2173/bow.rudshe.04
  • Duff, A., A. H. J. Harrop, and K. E. Vinicombe (2001). The alleged influx of wild Ruddy Shelducks in 1994. British Birds 94(2):91-92.
  • Skerret, A., M. Betts, I. Bullock, D. Fisher, R. Gerlach, R. Lucking, J. Phillips, and B. Scott (2006). Third report of the Seychelles Bird Records Committee. Bulletin of the African Bird Club 13(2):170–177.
  • Isenmann, P., J. Hering, S. Brehme, M. Essghaier, K. Etayeb, E. Bourass, and H. Azafzaf (2016). Oiseaux de Libye [Birds of Libya]. Societé d'Etudes Ornithologiques de France, Paris, France.
  • Porter, R., and S. Aspinall (2010). Birds of the Middle East. 2nd edition. Christopher Helm, London.
  • Porter, R., and A. S. Suleiman (2022). Birds of the Socotra Archipelago, Yemen: an annotated checklist. Sandgrouse 44:262–324.
  • Aju, K. R., K. R. Sreenath, K. K. Joshi, and A. Gopalakrishnan (2021). An updated ornithology of the Lakshadweep Islands. Indian Birds 17(2):33–47.
  • Bird, Jeremy & Martin, Robert & Akcakaya, H. Resit & Gilroy, James & Burfield, Ian & Garnett, Stephen & Symes, Andy & Taylor, Joe & Sekercioglu, Cagan & Butchart, Stuart. (2020). Generation lengths of the world's birds and their implications for extinction risk. Conservation Biology. 34. 10.1111/cobi.13486. https://conbio.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1111/cobi.13486
  • Chia, Stephanie Yuan, Yi-Ting Fang, Yi-Ting Su, Pei-Yu Tsai, Chia Hsieh, Shu-Han Tsao, Jia-Yang Juang, Chih-Ming Hung, and Mao-Ning Tuanmu. 2023. “A Global Database of Bird Nest Traits.” Scientific Data 10 (1): 923. https://doi.org/10.1038/s41597-023-02837-1.
  • Clements, J. F., T. S. Schulenberg, M. J. Iliff, S. M. Billerman, T. A. Fredericks, J. A. Gerbracht, D. Lepage, B. L. Sullivan, and C. L. Wood. 2021.

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]