Andromeda Esrarı

Andromeda Esrarı
The Andromeda Strain
	"Andromeda Esrarı" (The Andromeda Strain) filminin sinema afişi
Yönetmen	Robert Wise
Yapımcı	Robert Wise
Senarist	Nelson Gidding; Michael Crichton (roman)
Oyuncular	Arthur Hill; David Wayne; James Olson; Kate Reid
Müzik	Gil Mellé
Görüntü yönetmeni	Richard H. Kline
Kurgu	Stuart Gilmore; John W. Holmes
Stüdyo	Universal Pictures
Dağıtıcı	Universal Pictures
Cinsi	Sinema filmi
Türü	Bilimkurgu, gerilim
Renk	Renkli (Technicolor)
Yapım yılı	1971
Çıkış tarih(ler)i	12 Mart 1971, ABD
Süre	131 dakika
Ülke	ABD
Dil	İngilizce
Devam filmi	The Andromeda Strain (2008) TV filmi
Diğer adları	Andromeda Esrarı (Türkiye, sinemalar); Gerilim (Türkiye, TRT TV; Le Mystère Andromède (Fransa); Andromeda (İtalya); La Amenaza de Andrómeda (İspanya); Andromeda - Tödlicher Staub aus dem All (Almanya)

Andromeda Esrarı^[1] 1971 ABD yapımı bilimkurgu, gerilim filmidir. Özgün adı The Andromeda Strain olan film Türkiye'de sinemalarda "Andromeda Esrarı" adıyla gösterilmişken, sonraki yıllarda TRT televizyonunda Gerilim adıyla yayına verilmişti.

Senaryosunu Michael Crichton'ın 1969 tarihli aynı adlı romanından Nelson Gidding'in uyarlayıp yazdığı filmin yönetmeni ve yapımcısı Robert Wise'dır. Başlıca rollerinde Arthur Hill, David Wayne, James Olson ve Kate Reid oynamışlardır. Bilimkurgu yazarlığı dışında, yapımcılık ve yönetmenlik de yapan Michael Crichton'ın (d. 1942 -ö. 2008) filmde küçük bir de rolü vardır, aynı zamanda Harvard Tıp Fakültesi mezunu bir doktor da olan Crichton filmde sakallı cerrah rolünde. Crichton'ın kitabı Türkiye'de 1974'te Mehmet Harmancı'nın çevirisiyle Uzay Mikrobu adıyla yayımlanmıştı.

Küçük bir kasabaya düşen Amerikan askeri uydusu uzaydan çok ölümcül bir virüsü de beraberinde getirmiştir. Kasabada bir bebek ve bir ayyaş dışında canlı kalmayıca bölge karantinaya alınır ve bir grup bilim insanı yüksek teknolojili ve yüksek güvenlikli bir laboratuvarda zamana karşı yarışarak bu virüsün sırrını çözmeye çalışır. Filmin özgün adında geçen "strain" (suş) sözcüğü mikrobiyoloji ve tıpta bir mikroorganizmanın genetik olarak değişikliğe uğramış, farklılaşmış bir alt türü anlamına gelir.

"Andromeda Esrarı" gerçekçi dekorları ve sağlam diliyle tıpkı Stanley Kubrick'in 2001: Uzay Yolu Macerası gibi zamana karşı direnen ve hiç eskimeyen bilimkurgu filmlerinden biridir.

Film "en iyi kurgu" ve "en iyi dekor" dallarında Oscar'a, "en iyi özgün müzik" dalında da Altın Küre'ye aday gösterilmişti.

2008 yılında filmin televizyon için aynı adla bir yeniden çevrimi yapıldı, Mikael Salomon'un yönettiği bu TV filminde Benjamin Bratt ve Eric McCormack rol almışlardı.

Film hakkında notlar

Jurassic Park'ın da yazarı olan Michael Crichton'ın 1969'da yazdığı "The Andromeda Strain" adlı bilimkurgu romanı, Türkiye'de "Uycan Yayınevi" tarafından Ocak 1974 tarihinde Mehmet Harmancı'nın çevirisiyle Uzay Mikrobu adıyla yayımlanmıştı.^[2]

Filmin müzik albümü

Filmle aynı yıl piyasaya verilen soundtrack albümü Kapp Records şirketi tarafından yönetmen Robert Wise'ın özel nezaretinde kısıtlı bir hayran kitlesi için sadece 10.000 adet bastırtılmıştı. Bu plağın özelliği altıgen şeklinde olmasıydı ve plak zarfları da keza altıgen şeklindeydi. Albüm bir süre sonra normal LP formatında da basıldı.^[3]

Kaynakça

^ Mitos ve Kuşku Atilla Dorsay. 1977, Görsel Yayınlar. s.309 Türkçe isim için referans
^ kutuphane.tbmm.gov.tr^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2008.

Dış bağlantılar

IMDb'de Andromeda Esrarı
Allmovie'de The Andromeda Strain 26 Nisan 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Roger Ebert'in eleştirisi 28 Kasım 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Michael Crichton'ın biyografisi ve kitapları

[1] Mitos ve Kuşku Atilla Dorsay. 1977, Görsel Yayınlar. s.309 Türkçe isim için referans

[2] utuphane.tbmm.gov.tr^{[ölü/kırık bağlantı]}

[3] "Arşivlenmiş kopya". 13 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2008.

[1]

[2]

[3]

g t d Michael Crichton

Romanlar	The Andromeda Strain (1969) The Terminal Man (1972) The Great Train Robbery (1975) Eaters of the Dead (1976) Congo (1980) Sphere (1987) Jurassic Park (1990) Rising Sun (1992) Disclosure (1994) The Lost World (1995) Airframe (1996) Timeline (1999) Prey (2002) State of Fear (2004) Next (2006) Pirate Latitudes (2009)* Micro (2011)* Dragon Teeth (2017)*
Takma adlarla yayınlanan romanlar	Odds On (1966) Scratch One (1967) Easy Go (1968) A Case of Need (1968) Zero Cool (1969) The Venom Business (1969) Drug of Choice (1970) Dealing: or the Berkeley-to-Boston Forty-Brick Lost-Bag Blues (1970) Grave Descend (1970) Binary (1972)
Kurgusal olmayan	Five Patients (1970) Jasper Johns (1977) Electronic Life (1983) Travels (1988)
Yönettiği filmler	Pursuit (1972) Westworld (1973) Coma (1978) The First Great Train Robbery (1979) Looker (1981) Runaway (1984) Physical Evidence (1989)
Yazarlığını yaptığı filmler	Extreme Close-Up (1973) Jurassic Park (1993) Rising Sun (1993) Twister (1996)
Televizyon dizileri	Beyond Westworld (1980) ER (1994–2009) Westworld (2016–günümüz)
Uyarlamalar	The Andromeda Strain (1971) Dealing: Or the Berkeley-to-Boston Forty-Brick Lost-Bag Blues (1972) The Carey Treatment (1972) Pursuit (1972) The Terminal Man (1974) The First Great Train Robbery (1979) Jurassic Park (1993) Rising Sun (1993) Disclosure (1994) Congo (1995) Kayıp Dünya: Jurassic Park (1997) Sphere (1998) The 13th Warrior (1999) Jurassic Park III (2001) Timeline (2003) The Andromeda Strain (2008) Jurassic World (2015) Jurassic World: Fallen Kingdom (2018) Jurassic World: Dominion (2022)
Video oyunları	Amazon (1984) Westworld 2000 (1996) Timeline (2000) Jurassic Park serisi
Frençayzing	Westworld (1973–günümüz) Jurassic Park (1993–günümüz)
*Ölümünden sonra yayınlandı.