Ana Aslan
Ana Aslan | |
---|---|
Doğum | 1 Ocak 1897 Brăila, Romanya Krallığı |
Ölüm | 20 Mayıs 1988 (91 yaşında) Bükreş, Romanya |
Eğitim | Tıp Fakültesi, Bükreş (1915–1922) |
Kariyeri | |
Dalı | Gerontoloji, Geriatri |
Çalıştığı kurumlar | National Institute of Gerontology and Geriatrics (kurucu) |
Ana Aslan (1 Ocak 1897 - 20 Mayıs 1988) Rumen biyolog ve doktordur.
Erken dönem
[değiştir | kaynağı değiştir]Mıgırdiç ve Sofia Aslan çiftinin iki erkek ve iki kız çocuklarından en küçüğüydü. Ana'nın zeki bir çocuk olduğu ve dört yaşına kadar okumayı ve yazmayı öğrenmeye başladığı söylenmiştir. 13 yaşında babası ölmüş ve ailesi Bükreş'e taşınmıştır. Çalışmalarına başladığı yer Bükreştir. 1915'te Bükreş Merkez Okulu'ndan mezun oldu. Doktor olmak istemesinin sebebinin babasının erken ölümü olduğu söylenmektedir. Tıp alanı kadınların girmesi için ideal bir alan olmasa da Ana Aslan bu yolu izlemek istemiştir. 1915-1922 yılları arasında Tıp Fakültesi'nde okumuştur. Annesi, maddi sıkıntılar nedeniyle tıp okuma kararını desteklememiş, bu yüzden Ana Aslan, annesi tıbbi kariyerini kabul edene kadar açlık grevine başlamıştır. Lisans eğitiminde bulunduğu sürede, Birinci Dünya Savaşı gerçekleştiği için ordu birliklerine hemşire olarak katılmıştır.[1]
Araştırma
[değiştir | kaynağı değiştir]1922 yılında Tıp Fakültesinden mezun olduktan sonra doktora hocası olan Daniel Danielopolu ile çalışmaya başlamıştır. 1924 yılında kardiyovasküler fizyoloji alanında tıp doktoru derecesini almıştır. Odak noktası fizyoloji ve yaşlanma süreciydi. Prokainin artrit üzerindeki etkilerini araştırıken bu ilacın diğer yararlı etkilerini keşfetmiştir. Bu keşif üç yıllık bir çalışma sonucunda olmuş ve sonunda yaşlanmanın etkileri için reçete ettiği Gerovital (H3) adlı ilacının oluşumuna katkıda bulunmuştur.[2] Aslan, Gerovital'in adeta bir "gençlik pınarı" olduğu konusunda bilim adamlarının tereddütlerine karşı etkilerini kanıtlamak için bir araştırma çalışması başlatmıştır. İki yıllık bir süre içinde, 15.000 kişiden kan örnekleri alınmıştır, bunların bir kısmı Gerovital, bazıları da plasebo kullanmıştır. Gerovital'i alanların% 40'ının hastalık nedenli izin kullanma günleri daha azdı. Grip salgınından ölüm oranı plasebo hastalarında %13 iken, ilacı alan hastalarda sadece %2.7 idi. 1976 yılında Elena Polovrăgeanu adlı bir eczacı ile birlikte cilt yaşlanma sürecini geciktirmeyi amaçlayan Gerovital'e benzer bir ilaç olan Aslavital adlı başka bir ilaç formülü oluşturdular.
Ödüller
[değiştir | kaynağı değiştir]Ana Aslan, araştırma faaliyetleriyle birçok uluslararası ödül almıştır, bazıları:
- Uluslararası Bilim Akademisi Üyesi, Münih ve ilk Eş Başkanı
- "Liyakat Haçı" - Birinci Sınıf Liyakat Nişanı, Almanya, 1971
- "Cavalier de la Nouvelle Europe" Ödülü Oscar, İtalya, 1973
- "Les Palmes Academiques", Fransa, 1974
- "Fahri Yabancı Vatandaş ve Fahri Bilimler Profesörü", Filipinler, 1978
- Bohemo-Slovak Gerontoloji Derneği'nin "Member Honoris Causa" Diploması, 1981
- "Leon Bernard" Ödülü, Dünya Sağlık Örgütü tarafından, gerontoloji ve geriatrinin gelişimine katkıda bulunduğu için (Devlet Başkanı Nicolae Ceauşescu tarafından önerildi) bir üye devletin yetkilileri tarafından aday gösterilmesi ve onaylanması üzerine verilen önemli bir ayrıcalık, 1982
Kozmetik ürünler
[değiştir | kaynağı değiştir]Ana Aslan FARMEC ve Miraj firmalarına iki patentli kozmetik ürünü (saç losyonu ve krem Gerovital H3) üretim ve pazarlama amacıyla vermiştir. İki şirket o günden itibaren kozmetik ürün yelpazesini çeşitlendirmiştir ve geleneksel etken madde prokain hidroklorür formülden çıkarılmıştır.[3]
Diğer
[değiştir | kaynağı değiştir]Ana Aslan, sosyal tıbbın öncüsü olarak kabul edilmiştir. Bükreş Endokrinoloji Enstitüsü'nde fizyoloji bölümünün başkanı olduktan yıllar sonra Bükreş Geriatri Enstitüsü'nü kurdu. Ana Aslan, "gerontoloji" terimini icat etmesiyle tanınır ve 1959'da Romanya Gerontoloji ve Geriatri Derneği'ni kurmuştur.[4] Romanya Gerontoloji Derneği, araştırmalarını klinik, deneysel ve sosyal araştırmalara kanalize eden, yaşlanma sürecini önlemek için bir tedavi stratejisi geliştiren ve yaşlanmanın önlenmesi için ulusal bir sağlık ağı düzenleyen dünyadaki ilk kurumdur. Bulduğu ilaç John F. Kennedy de dahil olmak üzere dünya çapında birçok politikacı ve ünlü tarafından kullanılmıştır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Portrait of a Romanian Personality, Ana Aslan". 16 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021.
- ^ "Yaşlanma durdurulabilir mi?". 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2020.
- ^ Branciulescu, Adina Elixirul Anei Aslan 2 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., National Geographic Romania.
- ^ "Famous Romanians: Ana Aslan, founder of the world's first geriatrics institute". 30 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- "Ana Aslan" Gerontoloji ve Geriatri Enstitüsü Resmi Web Sitesi
- Ana Aslan, Romanya Ansiklopedisi 31 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rumence)