Algı yönetimi
Algı yönetimi Amerikan ordusu tarafından ortaya konmuş bir tanımdır.[1] Algı yönetimi ABD Savunma Bakanlığı tarafından şu şekilde tanımlanmıştır:
- İstihbarat sistemlerinin ve liderlerin resmi tahminleri, dış ilişkileri ve resmi eylemlerini etkilemenin yanında, toplumların duygularını, motivasyonlarını etkilemek amacıyla yapılan yayınlar ya da seçilen bilgileri ve göstergeleri inkâr etme eylemidir.
"Algı", 'bireyler tarafından hisleri sayesinde edindikleri bilgileri anlamak ve içinde bulundukları dünyaya düzen vermek için, seçme, organize etme ve yorumlama işlemi" biçiminde tanımlanmıştır.[2] Algının bileşenleri ise algılayan, algı hedefi ve durumu içerir.
Algılayanı etkileyen faktörler:
- Şema: Bilginin daha önceki tecrübelere bağlı olarak organizasyonu ve yorumlaması
- Motivasyonel durum: Algı zamanında algılayanın: ihtiyaçları, değerleri ve arzuları
- Duygudurum: Algılayanın, algı zamanındaki duygularını ifade eder.
Hedefi etkileyen faktörler:
- Bulanıklık: Belirsizlik. Belirsizlik artıyorsa, algılayan için doğru algılama zorlaşır.
- Sosyal statü: Kişinin, bir toplum ya da organizasyondaki gerçek ya da algılanan pozisyonudur.
- İzlenim yönetimi: Başkalarının izlenimi ya da algılarını kontrol etme teşebbüsüdür. Hedefler, algılayanın onlardan fazla gücü olduğu durumlarda, etkilemek için etkileme taktikleri kullanırlar. Bazı izlenim yönetimi taktikleri; hedef algı ve algılayan arasındaki davranışsal eşleşme, kendini destekleme, durumsal normlara uymak, diğerlerini takdir etmek ya da tutarlı olmaktır.[2]
Sosyal Medyada Algı Yönetimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Sosyal medyada algı yönetimi, yeni medya ile güçlü etkileri olduğu kabul edilen kitle iletişim araçları kanalıyla “algı yönetimi” teknikleri sayesinde uygun mesajların hedef kitlelere ulaştırılması; kişilerin istek ve ihtiyaçları doğrultusunda belirlenen hedeflere yönelmeleri sağlanmasıdır.[3] Sosyal medyada algı yönetimi, İnsana ulaşmak, satın alma tercihlerini yönetmek, yeni hedef tüketici kitlesi ile etkileşim sağlamak, itibar yönetimi, markanın bilinirliği ve diğer benzerlerinden daha üstün olduğu kabulünü yerleştirmek, ikna etmek, kurum vizyonunu oluşturmak için kullandığı bir politika aracı olmuştur.
Sosyal Medyada Algı Yönetimi Örnekleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Sosyal medyada algı yönetimine, Arap Baharı sürecini örnek veribilebilir. Baskıcı yönetimler, klasik medya araçlarıyla insanların iletişimini kontrol edebilirken, sosyal medyayı kontrol etmekte zorlanmışlardır. Özellikle Mısır’da Facebook ve Twitter üzerinden organize olan gençler sayıları milyonla ifade edilen topluluklar oluşturarak mevcut yönetimi istifa etmeye zorlamışlardır. Bu dönemde toplumsal algı, sosyal medya araçlarıyla ile yönetilerek bir plan dâhilinde mevcut yönetimler değişime zorlanmıştır.[4]
- 2016 yılında ABD’de yapılan başkanlık seçimlerini örnek verilebilir. Seçim zamanında Cambridge Analytica’nın başkanlık seçimlerini etkilemek için 50 milyon Facebook hesabındaki gizli bilgilere eriştiği ortaya çıkmıştır. Cambridge Analytica bunu yaparken Facebook ile etkileşimde olan kullanıcıların psikolojik profillerini çıkaran bir algoritma kullanmıştır. Algoritmada psikologların da kullandığı beş büyük faktör kuramı kullanılmış ve açıklık, sorumluluk, dışadönüklük, uyumluluk ve duygusal denge olmak üzere beş ana kişisel özellikle ilgili puanlar verilmiştir. Bunlar, insanları kişilik özelliklerine göre sınıflandırmıştır. Örneğin, maceracı, uyumlu vb. gibi. Facebook kullanıcılarının beğendikleri içerikler, paylaşımları, yorum yaptıkları video ve fotoğraflara göre profilleri çıkartılmıştır. Cambridge Analytica seçim öncesinde Donald Trump’ın kampanyası ile çalışmış ve bu verileri kullanmıştır.[5]
Sosyal Medyada Algı Yönetimi ile Dijital Pazarlama
[değiştir | kaynağı değiştir]Genellikle firmalar, reklamları aracılığıyla size “Ne istiyorsunuz?” diye sormaz. Hangisini seçmek istediğinizi sorar. Ve algı yönetimi etkisine girerek süreç sonunda bir seçim yapmanız olası bir durum kabul edilir. Bu konuda Steve Jobs’ın şu cümlesi, bu konuya örnek verilebilir: “İnsanlar çoğunlukla siz onlara gösterene kadar ne istediklerini bilmiyorlar.”[6]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış Bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Medya Manipülasyonu 23 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Department of Defense Dictionary of Military and Associated Terms" (PDF). 12 Nisan 2001. s. 415. 12 Ekim 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2022.
- ^ a b George, Jennifer. "Chapter 4: Perception, Attribution, and the Management of Diversity". 15 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2011.
- ^ "SOSYAL MEDYANIN ALGI YÖNETİMİ: DİKKAT EKONOMİSİ" (PDF). Dijital Communication Journal. 28 Şubat 2022. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022.
- ^ "Afetlerde Sosyal Medya ve Algı Yönetimi: Van Depremi Örneği" (PDF). İdarecinin Sesi. Temmuz-Ağustos 2012. 24 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Haziran 2022.
- ^ "SOSYAL MEDYA ALGIMIZI NASIL YÖNETİYOR?". 7 Mayıs 2020. 14 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2022.
- ^ Steve Jobs: 'There's Sanity Returning', Andy Reinhardt, BusinessWeek. 25 Mayıs 1998