Airlangga
Airlangga | |
---|---|
Kahuripan Kralı | |
Hüküm süresi | ? – 1042 |
Doğum | c. 1002 Bali Krallığı |
Ölüm | 1049 (46-47 yaşlarında) Kahuripan Krallığı |
Eş(ler)i | Dharmaprasadottungadevi |
Çocuk(lar)ı |
|
Babası | Udayana Warmadewa |
Annesi | Mahendradatta |
Dini | Vaişnavizm |
Airlangga (Erlangga diye de okunur) (991 Bali, Endonezya – 1049 Cava Adası) Srivijaya işgalinin ardından yıkılan Medang krallığından sonra kurulan Kahuripan Krallığı'nın tek kralıydı.
Çocukluk ve gençlik
[değiştir | kaynağı değiştir]Airlangga kraliçe Mahendradatta'nın oğluydu. Bali'de doğdu ve orada büyüdü. Gençliğinin bir kısmını Medang'daki Watugaluh sarayında, amcası kral Dharmawangsa'nın yanında geçirdi. Medang o zamanlar Bali'yi kontrol altında tutan ve Batı Kalimantan'da kolonisi bulunan güçlü bir krallıktı. Dharmawangsa Medang'ı bölgenin süper gücü yapıp Srivijaya imparatorluğuna meydan okumak istiyordu. Bunun üzerine Srivijaya'ya bağlı Palembang'ı almak için bir deniz seferi düzenledi fakat başarısızlıkla sonuçlandı. Srivijaya Medang kralıığının saldırısını başarıyla geri püskürttü.
Sriwijaya İşgali
[değiştir | kaynağı değiştir]1006 yılında, Airlangga henüz onaltı yaşındayken, Srivijaya Medang krallığına karşı misillemeye geçti. Wurawari (Srivijaya müttefiki) Watugaluh Sarayı'nı yaktı. İşgal esnasında kral Dharmawangsa öldürüldü. Airlangga, koruması Narotama ile birlikte Vanagiri (şimdiki adı Wonogiri) ormanlarının derinliklerine kaçıp, saklandı ve yıllarını burada derviş hayatı yaşayarak geçirdi.
Kahuripan Krallığı'nın Kuruluşu
[değiştir | kaynağı değiştir]1019 yılında, Airlangga daha önceleri Medan Krallığı tarafından yönetilen fakat kral Dharmawangsa'nın ölümünden sonra dağılan bölgeleri birleştirmeye başladı. Yeni bir krallık kurdu ve Srivijaya ile barış ilan etti. Doğuda Pasuran'dan batıda Madiun'a kadar uzanan bu yeni krallıpa Kahuripan Krallığı adı verildi. Airlangga töleransıyla tanınıyordu ve aynı zamanda hem Hindu hem de Budist'lerin kralı konumundaydı. İlerleyen yıllarda krallığın sınırlarını Orta Cava ve Bali'ye kadar genişletti. 1025 yılında, Srivijaya İmparatorluğu'nun bölgedeki gücünün azalmasına karşın Airlangga kendi krallığının gücüne güç kattı. Cava'nın kuzey kıyıları, özellikle Surabaya ve Tuban, önemli ticaret merkezleri haline geldi.
Airlangga, döneminde sanat ve edebiyata önem verdi. 1035 yılında, Mpu Kanwa Mahabharata destanından esinlenerek Arjuna Wiwaha'yı yazdı. Bu eserde Indra'nın reenkarnasyonu olduğuna inanılan Arjuna ile birlikte Airlangga'nın hayat hikâyesi de resmedildi.
Kahuripan Krallığı'nın Yıkılışı
[değiştir | kaynağı değiştir]Airlangga hayatının sonuna doğru başarısını yitirmeye başladı. Varisi, Sanggramawijaya, krallığı devam ettirmektense bir derviş olarak yaşamayı tercih etti. 1045 yılında, Airlangga imparatorluğu iki oğlu arasında paylaşılmak üzere ikiye böldü. Bunun ardından Airlangga krallığı bırakıp derviş hayatı yaşadı ve 1049 yılında öldü.