Ahmet Nuri Diriker
Ahmet Nuri Diriker | |
---|---|
Doğum | Ahmet Nuri 1876 Rusçuk, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 28 Kasım 1951 (75 yaşında)[2] İstanbul, Türkiye |
Defin yeri | Zincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul |
Bağlılığı | Osmanlı (1896-1921) Türkiye (1921-1931) |
Branşı | Osmanlı ordusu Türk Kara Kuvvetleri |
Hizmet yılları | 1896-1931 |
Rütbesi | Mirliva |
Birimi | Piyade |
Komutası | 23. Tümen (Kom.V.) 18. Tümen (Kom.V.) 8. Tümen (Kom.V.) 42. Alay |
Çatışma/savaşları | Osmanlı-Yunan Savaşı (1897) I. Dünya Savaşı Türk Kurtuluş Savaşı |
Ödülleri | |
Ailesi | |
Eşi | Naciye Diriker |
Çocukları | Ali Fuat Diriker Feriha Arısan Meliha Akad Mediha Sengir |
Ahmet Nuri Diriker (1876, Rusçuk - 28 Kasım 1951,[2] İstanbul), Türk asker.
1897 Türk-Yunan Savaşı'na katıldı. Ardından Balkanlar'da isyancılara karşı savaştı. Tabur komutanı olarak gönderildiği Yemen'de Seyit İdris ve İmam Yahya kuvvetlerine karşı çarpıştı.[3] Çanakkale Cephesi'nde 42. Alay Komutanı olarak görev aldı.[4] Komutasındaki 42. Alay ile Medine Müdafaası'nda ve Hicaz'da çarpıştı. İşgal altındaki İstanbul ve İzmir'de gizli görev yaptıktan sonra Türk Kurtuluş Savaşı'na katıldı. Sakarya Meydan Muharebesi'nde 23. Tümen'in komutan vekili olarak görev aldı. 1950 yılında İstanbul'da öldü.
İlk Yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]1876 yılında Rusçuk'ta dünyaya geldi. Necip Bey'in oğludur.[2] 93 Harbi sebebi ile ailesi ile beraber 1877 yılında İstanbul'a göç etti. Savaşın bitiminin ardından Rusçuk'a geri dönerek burada rüştiyeye başladı. 14 yaşındayken Kuleli Askeri Lisesi'ne kaydoldu. 28 Nisan 1894'te Harbiye'ye (Kara Harp Okulu) kaydoldu. 17 Ağustos 1897 tarihinde teğmen rütbesi ile mezun oldu.
Askerlik Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]17 Ağustos 1896'da 3. Ordu'nun 65. Alay 1'inci Tabur 4'üncü bölüğüne, sonra Selanik'te bulunan 3. Ordu karargahına gönderildi. 3 Ekim 1897'de hudut bölgesinde geçerek üsteğmen rütbesine yükseldi. Osmanlı-Yunan Savaşı (1897)'nda görev aldı. Dömeke kasabasına ilk giren bölüğün komutanıdır. Savaşta gösterdiği başarı sebebi ile üsteğmen oldu.
Bulgar ve Arnavut isyanlarına karşı Selanik'e gönderildi. Selanik'teyken Selanikli Gemiciler, 1903 Selanik Bombalaması'nı gerçekleştirdi. Guadalquivir adlı Fransız gemisi ve Osmanlı Bankası bombalandı.[5] Sokak çatışmalarında görev alan Üsteğmen Ahmet Nuri Efendi, çete üyelerinin öldürülmesi ve yakalanmasının ardından yüzbaşılığa terfi etti. Selanik'te bir süre daha görev yaptıktan sonra 1909 yılında Kıdemli Yüzbaşı rütbesi ile Hareket Ordusu'na katılmak için Istanbul'a tayin edildi.
Kısa bir süre Ertuğrul Kışlası'nda kaldıktan sonra Hicaz-Yemen Cephesi'ne katılmak üzere Yemen'e gönderildi. Yemen'de 1911 yılında binbaşılığa terfi etti. Seyyid İdris kuvvetlerine karşı Cebelisob Muharebesi'nde gösterdiği başarılardan ötürü Mecidiye Nişanı ile ödüllendirildi. Daha sonra Balkan Savaşı'na katılmak için Kırklareli'ne gönderildi ama savaş kendisi ulaşmadan önce sona erdi..[6]
1915 yılında Yarbay Kazım Bey (Karabekir) komutasındaki 14. Tümen'e bağlı olan 42. Alay komutanlığına atanarak Çanakkale Cephesi'ne gönderildi. Çanakkale'de beş buçuk ay boyunca Seddülbahir Cephesi, Kerevizdere'de Fransız kuvvetlerine karşı savaştı. 6-13 Ağustos Seddülbahir Muharebesi'nde Alay, Fransız kuvvetlerinin ilerlemesine engel oldu.[6]
1916 yılında 42. Alay birkaç küçük birlik eklenerek Nuri Bey Müfrezesi[7] adıyla Medine'ye gönderildi. Fahrettin Paşa (Türkkan) komutasındaki Hicaz Seferi Kuvvetleri'ne katıldı.[8][9] Aylarca açlık ve susuzluk ile mücadele ederken Medine Müdaafası'nda İngiliz ve Arap kuvvetlerine karşı savaştı. 1916 yılında yarbaylığa terfi etti.[10] Korgeneral Fahrettin Türkkan 1930 yılında Ahmet Nuri Bey'den şu şekilde söz edecekti;[11]
"Nuri Paşa, Azrail'in boru çaldığı yerlerde gayet değerli bir zâbittir.
1917 ve 1921 yılları arasında gizli görevle bulunduğu İstanbul ve İzmir'den Anadolu'ya gizlice askeri malzeme sevk edilmesini sağladı. 1921 yılında Kuvây-ı Milliye'nin emri ile gizlice İstanbul'dan Ankara'ya geçti. Önce 23. Tümen, daha sonra 18. Tümen komutan vekilliğine atandı. Sakarya Meydan Muharebesi'nde 23. Tümen komutan vekilliğinde bulundu. Ekim 1921 tarihinde albaylığa terfi etti ve 8. Tümen komutan vekilliğine atandı.[12][13]
Kurtuluş Savaşı'nın ardından Anadolu'da çeşitli askeri görevlerde bulundu. Ağustos 1929 yılında generalliğe terfi etti. 1931 yılına kadar askerlik görevini sürdürdü. 1931 yılında emekli oldu.[14] 28 Kasım 1951 tarihinde İstanbul'da öldü.[2]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- 42. Alay - Gelibolu 1915
- Kirte Bağları Muharebesi
- Kâzım Karabekir
- Fahreddin Türkkan
- Hicaz - Yemen Cephesi
- Arap Ayaklanması
- Ankara Hükûmeti
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Cumhuriyet: Diriker'in anıları: Cephelerde Bir Ömür 20 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Ahmet Nuri Diriker Paşa'nın Hatıratı 20 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Çanakkale Müzesi: Gazilerimiz 30 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 42. Alay - Gelibolu 1915
- ÇOMÜ: Çanakkale Muharebeleri'nin Komuta Kadrosu 20 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Harp Akademileri Komutanlığı, Harp Akademilerinin 120 Yılı, İstanbul, 1968, s. 286.
- ^ a b c d "TÜRK İSTİKLAL HARBİ'NE KATILAN ALAY VE TUGAY KOMUTANLARININ BİYOGRAFİLERİ" (PDF). 3 Ekim 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2021.
- ^ [1] 19 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Diriker, Ahmet. Cephelerde Bir Ömür - Tuğgeneral Ahmet Nuri Diriker'in Anıları. İstanbul: Scala Yayıncılık. 2013. ISBN 978-605-360-735-9
- ^ [2] Diriker, A. - 42. Alay Gelibolu 1915 - İstanbul - 2016 - ISBN 978-605-9248-08-2
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2017.
- ^ a b Diriker, Ahmet. Cephelerde Bir Ömür - Tuğgeneral Ahmet Nuri Diriker'in Anıları. İstanbul: Scala Yayıncılık. 2013, s.47-77 ISBN 978-605-360-735-9
- ^ Tekşüt, İrfan, and Necati Ökse. Birinci Dünya Savaşı'nda Çanakkale Cephesi. V Basım, VI Kitap. Ankara: Genelkurmay Yayınları, 2012. s.175 ISBN 978-975-409-649-1
- ^ Kıcıman, Medine Müdafaası, s.20-26
- ^ Diriker, Ahmet. Cephelerde Bir Ömür - Tuğgeneral Ahmet Nuri Diriker'in Anıları. İstanbul: Scala Yayıncılık. 2013, s.171 ISBN 978-605-360-735-9
- ^ Diriker, Ahmet. Cephelerde Bir Ömür - Tuğgeneral Ahmet Nuri Diriker'in Anıları. İstanbul: Scala Yayıncılık. 2013, s.77 ISBN 978-605-360-735-9
- ^ Diriker, Ahmet. Cephelerde Bir Ömür - Tuğgeneral Ahmet Nuri Diriker'in Anıları. İstanbul: Scala Yayıncılık. 2013, s.117 ISBN 978-605-360-735-9
- ^ Çanakkale Muharebelerine Katılan Komutanların Biyografileri. Ankara: Genelkurmay Yayınları. 2014. ISBN 978-975-409-674-3[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Diriker, Ahmet. Cephelerde Bir Ömür - Tuğgeneral Ahmet Nuri Diriker'in Anıları. İstanbul: Scala Yayıncılık. 2013, s.90-93 ISBN 978-605-360-735-9
- ^ Diriker, Ahmet. Cephelerde Bir Ömür - Tuğgeneral Ahmet Nuri Diriker'in Anıları. İstanbul: Scala Yayıncılık. 2013, s.98 ISBN 978-605-360-735-9