Ahmed bin Hanbel Türbesi
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Ocak 2025) |
 | |
| Koordinatlar | 33°20′40″K 44°23′17″D / 33.34444°K 44.38806°D |
|---|---|
| Konum | Bağdat, Irak |
| Tür | Türbe |
Ahmed bin Hanbel Türbesi (Arapça: ضريح الإمام أحمد بن حنبل, romanize: Zerih-i Ahmed bin Hanbel), Irak'ın başkenti Bağdat'ta bulunan Hanbelilik mezhebinin kurucusu Ahmed bin Hanbel'e adanmış bir türbedir. Türbe, Osmanlı döneminde inşa edilmiş olup Er-Rusafe ilçesinde yer almaktadır.
Türbenin Ahmed bin Hanbel'e atfedilmesi bazı tarihçiler tarafından şüpheli bulunmuştur. Ancak, hala dünya çapında ziyaret edilmektedir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Seyyah İbn Battuta'ya göre, Ahmed bin Hanbel'in mezarı üzerine bir türbe inşa etmek için birçok girişimde bulunulmuştu, ancak gayretli yerel halk, inşa edildikten sonra yapıyı yıkacaktı.[1] Mevcut türbe, Arif Ağa Camii olarak bilinen küçük bir Osmanlı dönemi camisinde bulunan bir odadır. 1998'de yeniden inşa edildi.[2][3][4]
Yerel gelenek, 1937'de Babü'l-Harb mezarlığının sular altında kaldığını ve bu nedenle cesetlerin yeniden gömülmesi gerektiğini; Ahmed bin Hanbel'in cesedinin Arif Ağa Camii'ne götürüldüğünü ve oradaki bir odaya yeniden gömüldüğünü anlatır.[4][5] Ancak, bu hikâye için hiçbir kanıt bulunamamış ve bu da modern tarihçilerin bundan şüphe etmesine yol açmıştır.[6] Ayrıca tarihçi ve alim el-Bendanici (ö. 1866), Ahmed bin Hanbel'in Babü'l-Harb'de isimsiz bir mezara gömüldüğünü ve mezar taşının zamanla silindiğini, böylece varlığından hiçbir iz kalmadığını belirtmiştir; el-Bendanici'nin kendisine göre mezarlık da günümüze kadar korunamamıştır.[7]
Türbe zamanla oldukça harap ve mobilyasız bir duruma geldi ve tek ziyaretler Bağdat'taki kutsal azizlerin mezarlarını ziyaret etmek için gelen hacılar oldu.[3] 2021'de Al Jazeera, pandemi nedeniyle türbenin normalden daha az ziyaret aldığını bildirdi.[8] Ayrıca Al Jazeera, türbenin son tadilatının 2010'da yapıldığını ve yerel halkın Hanbeli okulunun kubbeli türbeleri yasaklaması nedeniyle onu restore etmeyi reddettiğini belirtti.[8]
Mimarisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Cami ve türbe yapısı, 300 metrekarelik bir alana sahip Osmanlı tarzında inşa edilmiştir.[3][5][6] Küçük bir avlusu vardır. Binanın tepesinde küçük bir kubbe vardır. Caminin ana girişi çok dardır.[5] İçeride, Ahmed bin Hanbel'in mezarı, kıble duvarının arkasındaki ana odada yer almaktadır. Mezarın tepesindeki mermer mezar taşı, hepsi zamanla siteyi ziyaret eden çeşitli hacılar tarafından bağışlanan kumaş ve ipek katmanlarıyla kaplıdır.[3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Ibn Battuta (2011). Rihlat Ibn Battuta. Beyrut: Dar Sader. ISBN 9789953136745.
- ^ Faqih Bahr al-Uloom, Mohammed Mehdi. Introduction to Famous Shrines in Iraq. 14 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2025.
- ^ a b c d "ضريح الإمام أحمد بن حنبل". www.alayyam.info (İngilizce). 29 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2025.
- ^ a b "المجددون في الإسلام.. الإمام أحمد بن حنبل من الحديث إلى الفقه". مصراوي.كوم (Arapça). 20 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2025.
- ^ a b c "مرقد أحمد بن حنبل.. من (باب الحرب) إلى (عارف آغا)". مجلة الشبكة العراقية,IMN Magazine (Arapça). 21 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2025.
- ^ a b الحمدلة (11 Haziran 2022). "قبر الإمام أحمد بن حنبل". الحمدلة (Arapça). 29 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2025.
- ^ al-Bandaniji. Jami' al-Anwar fi Manaqib al-Akhyar. Algeria: Dar Al Qasbah Publishing House.
- ^ a b فاخر, عادل. "بعد أكثر من 1200 عام على وفاته.. كيف يبدو ضريح الإمام بن حنبل في بغداد؟". الجزيرة نت (Arapça). 25 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2025.