Ahmed Asiri
| Ahmed Asiri | |
|---|---|
 Muhammed bin Selman (solda) ve Ahmed Asiri (2016) | |
| Doğum | Ahmed Hasan Muhammed Asiri 12 Şubat 1952 Muhayil, Asir Bölgesi, Suudi Arabistan |
| Bağlılığı |  Suudi Arabistan |
| Branşı |  Suudi Arabistan Hava Savunma Kuvvetleri |
| Rütbesi |  Tümgeneral |
| Çatışma/savaşları | • Körfez Savaşı • 2015 Yemen askerî müdahalesi |
Ahmed Hasan Muhammed Asiri (Arapça: أحمد حسن محمد عسيري; d. 12 Şubat 1952, Muhayil), Suudi bir generaldir. Asiri, Suudi Arabistan veliaht prensi Muhammed bin Selman'ın danışmanlığını yaptı ve Yemen'deki askeri operasyonu yürüten koalisyonun sözcülüğü görevini üstlendi. Ayrıca İstihbarat Genel Başkanlığı başkan yardımcısı görevinde bulundu. Cemal Kaşıkçı'nın öldürülmesi soruşturması kapsamında bu görevden alındı.
İlk yılları ve eğitimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Ahmed Hasan Muhammed Asiri 12 Şubat 1952'de Suudi Arabistan'ın güneybatısında yer alan Asir Bölgesi'ndeki Muhayil köyünde doğdu. Asiri, İngiltere'deki Sandhurst Kraliyet Askerî Akademisi ve Amerika Birleşik Devletleri Kara Harp Okulu ile Fransa'daki École spéciale militaire de Saint-Cyr'deki askeri okullarında eğitim aldı. Suudi Arabistan'da bir üniversitede askeri bilimler alanında yüksek lisans derecesi aldı.[1]
Kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Orduya katılmasının ardından başarılı bir kariyere imza attı ve hızlı bir şekilde yükseldi. Suudi Arabistan Silahlı Kuvvetleri'ne bağlı Hava Savunma Kuvvetleri'nde otuz yıldan uzun süre görev yaptı ve tümgeneralliğe kadar yükseldi. 1990-91 yılları arasındaki Körfez Savaşı'nda yer aldı.[1] Ahmed Asiri'nin kamuoyunda öne çıkması Mart 2015'te Yemen'de Husi isyancılara karşı askeri müdahalenin başlamasıyla oldu. Asiri, Yemen'deki operasyonu yürüten koalisyonun sözcülüğü görevine getirildi. Ayrıca o dönemde Savunma Bakanı olan Prens Muhammed bin Selman'ın en yakın çalışma arkadaşlarından birisi oldu.[2][3] Mart 2017'de Londra'da katıldığı bir düşünce kuruluşu'nun konferansı sırasında savaş karşıtı protestocuların Yemen'deki askerî müdahaleye yönelik protestolarında kendisine yumurta atıldı. Bu yumurtalardan birisinin isabet ettiği Asiri, bina dışındaki kalabalığa bağırdı ve orta parmağını göstererek hareket çekti.[3]
Anadili Arapçanın yanı sıra akıcı derecede İngilizce ve Fransızca konuşabilen Asiri, 2017 yılında Suudi Arabistan istihbarat servisi'nde başkan yardımcılığı pozisyonuna getirildi.[4] Asiri, şu anki pozisyonunda aldığı madalyalara ek olarak Fransa, Kuveyt, Fas, Nijer, Senegal gibi farklı ülkelerden ödüller aldı.[1]
Cemal Kaşıkçı suikastındaki rolü
[değiştir | kaynağı değiştir]Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşayan The Washington Post gazetesi yazarlarından Suudi Arabistan kökenli Cemal Kaşıkçı, nişanlısı Hatice Cengiz ile evlenebilmek için gerekli belgeleri almak üzere 2 Ekim 2018'de Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğu'na girdi ve kendisinden bir daha haber alınamadı. Nişanlısının şikayeti ile İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma başlatıldı ve Suudi Arabistan'dan konsoloslukta arama yapılabilmesi için resmî izin istendi. Türk yetkililerin Kaşıkçının konsoloslukta öldürüldüğüne yönelik suçlamalarını başta reddeden Suudi Arabistan, 20 Ekim'de yaptığı açıklamada Kaşıkçının bir kavga sonucu yanlışlıkla öldüğünü iddia etti.[5]
The New York Times'ta yer alan bir haberde, Suudi Arabistan'ın Cemal Kaşıkçı'nın öldürülmesinden general Ahmed el Asiri'yi sorumlu tutmaya hazırlandığı öne sürüldü. Gazetede "Asiri'nin, Cemal Kaşıkçı'nın Suudi Arabistan'a getirilerek sorgulanması için Veliaht Prens Muhammed bin Selman'dan sözlü yetki aldığı ancak Asiri'nin bu yetkiyi ya yanlış anlayarak ya da yetkilerini aşarak gazeteciyi öldürdüğünün söyleneceği" yazıldı.[6][7] Reuters'a açıklama yapan üst düzey bir Suudi yetkili, "hükûmetin yurt dışında yaşayan muhalif isimleri ülkeye geri getirmeyi amaçlayan bir girişim başlattığını ve Asiri'nin de bu kapsamda Kaşıkçı için 15 kişilik bir heyet oluşturduğunu" açıkladı.[8] 5 Aralık 2018'de İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından Gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın öldürülmesine ilişkin soruşturma kapsamında, Ahmed Asiri ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın eski danışmanı Suud el-Kahtani hakkında "tasarlayarak, canavarca hisle veya eziyet çektirerek kasten öldürme" suçundan tutuklamaya yönelik yakalama kararı çıkarıldı.[9] 9 Aralık 2018'de Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Adil el-Cubeyr yaptığı açıklamada iki şüphelinin Türkiye'ye iade edilmeyeceğini açıkladı.[10]
25 Şubat 2021'de Ulusal İstihbarat Direktörü Avril Haines tarafından cinayete ilişkin açıklanan raporda, Ahmed Asiri'nin operasyonun lideri olduğu ve Suud el-Kahtani ile birlikte 2 Ekim 2018'de İstanbul'daki Suudi Arabistan Başkonsolosluğu'nda Cemal Kaşıkçı'nın öldürülmesi ve parçalara ayrılması için 15 kişilik ekibin toplanmasını ve planı koordine ettiği belirtildi.[11] Raporun açıklanmasının ardından Amerika Birleşik Devletleri Hazine Bakanlığı, Ahmed Asiri'nin de olduğu kişilerin ABD'deki bütün mal varlıkları ile %50'sine sahip oldukları tüm varlıkların dondurulduğunu, ayrıca Amerikalıların veya ABD'de bulunan kişilerin yaptırım listesine alınanların mal varlıkları ile işlem yapmalarını yasakladı.[12] Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı ise yaptığı açıklamada, aralarında Asiri'nin de olduğu 76 Suudi vatandaşın Amerika Birleşik Devletleri'ne girişinin yasaklandığını duyurdu.[13][14]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c "Brig. Gen. Ahmad Al-Assiri attains star status". Arab News. 25 Nisan 2015. 16 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2018.
- ^ "Who is Ahmed al-Asiri, the sacked Saudi intelligence official?". Al Jazeera. 20 Ekim 2018. 8 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2018.
- ^ a b "Cemal Kaşıkçı olayında rolü olduğu iddiasıyla görevden alınan Suudi Tümgeneral Ahmet el Asiri kimdir?". BBC Türkçe. 22 Ekim 2018. 1 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2018.
- ^ "A profile of Mohammed bin Salman's 'scapegoated' aides Saud al-Qahtani and Ahmad al-Assiri". Al Araby. 20 Ekim 2018. 1 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2018.
- ^ "Cemal Kaşıkçı olayı: Suudi Arabistan 'kayıp gazetecinin' konsoloslukta kavgada öldüğünü açıkladı". BBC Türkçe. 20 Ekim 2018. 29 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2018.
- ^ David D. Kirkpatrick, Ben Hubbard (18 Ekim 2018). "Saudis May Blame Intelligence Official for Killing Jamal Khashoggi". The New York Times. 28 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2018.
- ^ "Selman'ın üst düzey askeri danışmanı General Ahmed el Assiri görevden alındı". Yeni Şafak. 20 Ekim 2018. 29 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2018.
- ^ "Reuters'e konuşan Suudi yetkili: Kaşıkçı sakinleştirilmek istenirken öldü, halıya sarılan cesedi yerel bir işbirlikçiye teslim edildi". Sputnik. 21 Ekim 2018. 1 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2018.
- ^ "Kaşıkçı cinayetinde Asiri ve Kahtani hakkında yakalama kararı". Anadolu Ajansı. 5 Aralık 2018. 6 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2018.
- ^ "Suudi Arabistan: 2 şüpheli Türkiye'ye iade edilmeyecek". NTV.com.tr. 9 Aralık 2018. 28 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2018.
- ^ Avril Haines (26 Şubat 2021). "Assessing the Saudi Government's Role in the Killing of Jamal Khashoggi" (PDF) (İngilizce). Ulusal İstihbarat Direktörlüğü Ofisi. 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021.
- ^ "Global Magnitsky Designations" (İngilizce). Washington, DC: Amerika Birleşik Devletleri Hazine Bakanlığı. 26 Şubat 2021. 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021.
- ^ Antony Blinken (26 Şubat 2021). "Accountability for the Murder of Jamal Khashoggi" (İngilizce). Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı. 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021.
- ^ "ABD'den Kaşıkçı Cinayeti Sorumlularına Yaptırımlar". Amerika'nın Sesi. 26 Şubat 2021. Erişim tarihi: 3 Mart 2021.