Afrika'da LGBT hakları

Afrika'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) hakları dünyanın diğer bölgeleriyle kıyaslandığında oldukça kısıtlıdır. BBC eşcinselliğin 38 Afrika ülkesinde yasa dışı olduğu tahmin etmektedir. 13 devlette ise eşcinsellik yasaldır ya da bu konuyla ilgili yasa yoktur.^[1]

Son yıllarda çok daha fazla sayıda birinci dünya ülkesi eşcinselliğin yasak olduğu ülkelere yapılan yardımları azaltmakta ya da yasaklamaktadır.^[2] Buna rağmen çok sayıda ülke hala uluslararası insan haklarını ihlal etmekte ve LGBT haklarını görmezden gelmektedir^[3] ve bazı durumlarda LGBT yaşam tarzına karşı baskıları artıran yasalar gündeme gelmektedir.^[4]

Moritanya, Sudan ve Kuzey Nijerya'da eşcinsellik ölüm cezasına çarptırılabilinecek kadar ağır bir suçtur. Uganda'da eşcinsellikle suçlananlar en fazla hayat boyu hapis cezasına çarptırılır. Güney Afrika ise anayasasında gey ve lezbiyen haklarını garanti ederek eşcinsel evlilikleri yasalaştırdığından kıtada gey ve lezbiyenlere karşı en özgürlükçü ülkedir.

Ülkesine göre tanıma

Kuzey Afrika

Ülke:	Eşcinsellik yasal?	Eşcinsel evlilik	Orduda eşcinsellik yasal?
Cezayir	1966'dan beri yasadışı (Ceza: Para cezası - 2 yıla kadar hapis)^[5]		Bilinmiyor
Fas (Batı Sahra ile birlikte)	Yasadışı (Ceza: 3 yıla kadar hapis)		Bilinmiyor
Güney Sudan	1899'dan beri yasadışı (Ceza: 10 yıla kadar)	2011'den beri anayasal yasak
Mısır	De facto olarak yasadışı^[5]
Libya	Yasadışı (Ceza: 3 yıla kadar hapis).^[5]		Bilinmiyor
Sudan	1899'dan beri yasadışı (Ceza: Erkekler için üçüncü, kadınlar için dördüncü cezada ölüm)
Tunus	Yasadışı (Ceza: Para cezası - 3 yıl)		Bilinmiyor

Batı Afrika

Ülke:	Eşcinsellik yasal?	Eşcinsel evlilik	Orduda eşcinsellik yasal?	Ayrımcılık karşıtı yasalar (cinsel yönelim)	Cinsiyet kimliği ile ilgili yasalar
Benin	Yasal (Hiçbir zaman yasaklanmadı; rüşt yaşı farklı)^[5]		Bilinmiyor		Bilinmiyor
Burkina Faso	Yasal (Hiçbir zaman yasaklanmadı)^[5]	1991'den beri anayasal yasak	Bilinmiyor		Bilinmiyor
Fildişi Sahili	Yasal (Hiçbir zaman yasaklanmadı; rüşt yaşı farklı)^[5]		Bilinmiyor		Bilinmiyor
Gambiya
Gana	Erkek 1860'lardan beri yasadışı (Ceza: 10 yıla kadar hapis) Kadın hiçbir zaman yasaklanmadı^[5]		Bilinmiyor
Gine	Yasadışı (Ceza: 6 ay ile 3 yıl arası)^[5]		Bilinmiyor
Gine Bissau	1993'ten beri yasal^[5] + BM deklarasyonu imzalandı		Bilinmiyor		Bilinmiyor
Liberya	Yasadışı (Ceza: 1 yıl hapis)		Bilinmiyor		Bilinmiyor
Mali	Yasal (Hiçbir zaman yasaklanmadı)^[5]		Bilinmiyor
Moritanya	Yasadışı (Ceza: Ölüm cezası; 1987'den beri uygulanmadı)		Bilinmiyor		Bilinmiyor
Nijer	Yasal (Hiçbir zaman yasaklanmadı; rüşt yaşı farklı)^[5]		Bilinmiyor		Bilinmiyor
Nijerya	1901'den beri yasadışı (Ceza eyaletlere göre değişken)		Bilinmiyor		Bilinmiyor
Senegal	Yasadışı (Ceza: 1 ay ile 5 yıl arası)		Bilinmiyor
Sierra Leone	Erkek 1861'den beri yasadışı (Ceza: Ölüm; uygulanmıyor) Kadın yasal^[5] + BM deklarasyonu imzalandı		Bilinmiyor
Togo	1884'ten beri yasadışı (Ceza: Para cezası ya da 3 yıla kadar hapis)		Bilinmiyor
Yeşil Burun	2004'ten beri yasal^[5] + BM deklarasyonu imzalandı		Bilinmiyor	Bazı eşcinsel karşıtı ayrımcılıklar yasaktır	Bilinmiyor

Orta Afrika

Ülke:	Eşcinsellik yasal?	Eşcinsel ilişkilerin tanınması	Eşcinsel evlilik	Orduda eşcinsellik yasal?	Ayrımcılık karşıtı yasalar (cinsel yönelim)	Cinsiyet kimliği ile ilgili yasalar
Çad	2017'den beri yasa dışı 50.000 ile 500.000 FCFA arası değişen para cezası ile 3 ay ile 2 yıl arası deeğişen hapis cezası			Bilinmiyor		Bilinmiyor
Demokratik Kongo Cumhuriyeti (eski Zaire)	Yasal (Hiçbir zaman yasaklanmadı)^[5]		2005'ten beri anayasal yasak	Bilinmiyor		Bilinmiyor
Ekvator Ginesi	Yasal^[5]			Bilinmiyor		Bilinmiyor
Gabon	Yasal (Hiçbir zaman yasaklanmadı; rüşt yaşı farklı)^[5] + BM deklarasyonu imzalandı			Bilinmiyor		Bilinmiyor
Kamerun	1972'den beri yasadışı (Ceza: Para cezası ile 5 yıl arası)			Bilinmiyor
Kongo Cumhuriyeti	Yasal (Hiçbir zaman yasaklanmadı; rüşt yaşı farklı)^[5]			Bilinmiyor		Bilinmiyor
Orta Afrika Cumhuriyeti	Yasal (Hiçbir zaman yasaklanmadı)^[5] + BM deklarasyonu imzalandı			Bilinmiyor		Bilinmiyor
Saint Helena	2001'den beri yasal^[5] + BM deklarasyonu imzalandı	Bilinmiyor		Evet (Birleşik Krallık Ordusuna bağlıdır)	Evet (Birleşik Krallık altında: Equality Act 2010)	2013'ten beri
São Tomé and Príncipe	2012'den beri yasal^[5]			Bilinmiyor		Bilinmiyor

Güneydoğu Afrika

Ülke:	Eşcinsellik yasal?	Eşcinsel evlilik	Orduda eşcinsellik yasal?	Cinsiyet kimliği ile ilgili yasalar
Burundi	2009'dan beri yasadışı (Ceza: 3 ay ile 2 yıl arası hapis)^[6]	2005'ten beri anayasal yasak	Bilinmiyor
Kenya	1897'den beri yasak (Ceza: 14 yıla kadar hapis)	2010'dan beri Anayasa Madde 45 nedeniyle yasak^[7]	Bilinmiyor
Ruanda	1916'dan beri yasal (Rüşt yaşı farklı)^[5] + BM deklarasyonu imzalandı	2003'ten beri Anayasa Madde 26 nedeniyle yasak	Bilinmiyor	Bilinmiyor
Uganda	Erkek 1984'ten beri yasak (Ceza: 14 yıla kadar hapis) Kadın 2000'den beri yasak (Ceza: 7 yıla kadar hapis)	2005'ten beri yasak
Tanzanya	Yasadışı (Ceza: Ömür boyu hapse kadar)^[5]		Bilinmiyor

Afrika Boynuzu

Ülke:	Eşcinsellik yasal?	Orduda eşcinsellik yasal?	Cinsiyet kimliği ile ilgili yasalar
Cibuti	Yasal (Hiçbir zaman yasaklanmadı)	Bilinmiyor	Bilinmiyor
Eritre	Yasadışı (Ceza: 3 yıla kadar hapis cezası; uygulanmıyor)^[5]	Bilinmiyor
Etiyopya	Yasadışı (Ceza: 10 yıla kadar hapis)^[5]	Bilinmiyor
Somali	Yasadışı (Ceza: 3 yıla kadar hapis)^[5]

Hint Okyanusu Ülkeleri

Ülke:	Eşcinsellik yasal?	Eşcinsel ilişkilerin tanınması	Eşcinsel evlilik	Eşcinsellerin evlat edinmesi	Orduda eşcinsellik yasal?	Ayrımcılık karşıtı yasalar (cinsel yönelim)	Cinsiyet kimliği ile ilgili yasalar
Komorlar	Yasadışı (Ceza: 5 yıla kadar hapis ya da para cezası)^[5]				Bilinmiyor
Madagaskar	Yasal (Hiçbir zaman yasaklanmadı; rüşt yaşı farklı)				Bilinmiyor		Bilinmiyor
Mauritius	Erkek yasadışı Kadın yasal (Hiçbir zaman yasaklanmadı).^[5]^[8] + BM deklarasyonu imzalandı				Bilinmiyor	Tüm eşcinsel karşıtı ayrımcılıkları yasaklamıştır.^[9]	Bilinmiyor
Réunion (Fransa'nın denizaşırı toprağı)	Yasal (Hiçbir zaman yasaklanmadı)	Pacte civil de solidarité 1999'dan beri	2013'ten beri yasal	2013'ten beri yasal		Tüm eşcinsel karşıtı ayrımcılıklar yasaktır	Sterilizasyon gereklidir
Réunion (Fransa'nın denizaşırı toprağı)	1791'den beri yasal	Pacte civil de solidarité 1999'dan beri	2013'ten beri yasal	2013'ten beri yasal		Tüm eşcinsel karşıtı ayrımcılıklar yasaktır	Sterilizasyon gereklidir
Şeyşeller		[[Dosya:Yes check.svg\|15px\|Yes] Yasal	[[Dosya:Yes check.svg\|15px\|Yes] 2016'dan beri yasal + BM deklarasyonu imzalandı				Bilinmiyor	Tüm eşcinsel karşıtı ayrımcılıklar yasaktır	Bilinmiyor

Güney Afrika

Ülke:	Eşcinsellik yasal?	Eşcinsel ilişkilerin tanınması	Eşcinsel evlilik	Eşcinsellerin evlat edinmesi	Orduda eşcinsellik yasal?	Ayrımcılık karşıtı yasalar (cinsel yönelim)	Cinsiyet kimliği ile ilgili yasalar
Angola	2021'den beri yasal				Bilinmiyor	Tüm eşcinsel karşıtı ayrımcılığı yasaklar	2015'den beri yasal
Botswana	2019'dan beri yasal				Bilinmiyor	Bazı eşcinsel karşıtı ayrımcılığı yasaklar	2017'den beri yasal
Lesoto	Erkek 2012'den beri yasal Kadın hiçbir zaman yasaklanmadı^[5]				Bilinmiyor		Bilinmiyor 2011 tarihli Ulusal Kimlik Kartları Yasası 9 uyarınca cinsiyeti muhtemelen değiştirebilir
Malavi	1891'den beri yasadışı (14 yıla kadar hapis ya da kırbaç; yasa 2012'den beri askıda)				Bilinmiyor
Mozambik	2015'ten beri yasal^[10]				Bilinmiyor	Bazı eşcinsel karşıtı ayrımcılıkları yasaklamıştır^[9]	Bilinmiyor
Namibya	Erkek 1920'den beri yasadışı (Uygulanmıyor) Kadın her zaman yasal				Bilinmiyor		1963 tarihli Doğumlar,Evlilikler ve Ölümler Kayıt yasası uyarınca
Güney Afrika	Erkek 1994'ten beri yasal, Kadın hep yasaldı + BM deklarasyonu imzalandı	Eşcinsel evlilikler 2006'dan beri, kısıtlı tanınan kayıtlı birliktelikler 1998'den beri yasaldır	2006'dan beri yasal	2002'den beri yasal	1998'den beri	Tüm cinsel yönelim temelli ayrımcılıkları nefret söylemiyle birlikte yasaklamıştır	Ayrımcılık karşıtı yasalar cinsiyet kimliğini de dahil ederek yorumlanır; yasal cinsiyet cerrahi ya da tıbbi tedaviden sonra değiştirilebilir
Swaziland	Erkek 1880'lerden beri yasadışı Female legal. Pending law includes outlawing lesbian sex conduct.^[5]				Bilinmiyor		Bilinmiyor
Zambiya	1911'den beri yasadışı (Ceza:14 yıla kadar hapis)				Bilinmiyor
Zimbabwe	Erkek 1891'den beri yasadışı Kadın yasal^[5]		2013'ten beri anayasal yasak		Bilinmiyor		Bilinmiyor

Kısıtlı Tanınan Devletler

Ülke:	Eşcinsellik yasal?	Eşcinsel ilişkilerin tanınması	Eşcinsel evlilik	Eşcinsellerin evlat edinmesi	Orduda eşcinsellik yasal?	Ayrımcılık karşıtı yasalar (cinsel yönelim)	Cinsiyet kimliği ile ilgili yasalar
Batı Sahra (%80 Fas tarafından kontrol ediliyor)	Yasadışı (Ceza: 3 yıla kadar hapis)
Somaliland	1941'den beri yasadışı (Ceza: 3 yıla kadar hapis cezası)

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ BBC NEWS Afrikalı lezbiyenler değişim talep ediyor 17 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 27 Şubat2008
^ Cameron threat to dock some UK aid to anti-gay nations 26 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 30 Ekim 2011
^ Gana yardım tehditlerine rağmen eşcinsellere haklarını vermeyi reddediyor 22 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 2 Kasım 2011
^ Uganda fury at David Cameron aid threat over gay rights 22 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 31 Ekim 2011
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z ^aa ^ab ^ac ^ad State-sponsored Homophobia A world survey of laws prohibiting same sex activity between consenting adults
^ Burundi ölüm cezasını kaldırıyor ancak eşcinselliği yasaklıyor 27 Nisan 2009.
^ The Proposed Constitution Of Kenya
^ The Sexual Offences Bill 2007
^ ^a ^b Africa: Outspoken activists defend continent's sexual diversity
^ Mozambique Gay Rights Group Wants Explicit Constitutional Protections

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Afrika'da LGBT hakları ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

African Veil — Afrika LGBT haber sitesi
Africans and Arabs come out online16 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Behind the Mask, Afrika LGBT dergisi
Afrikalı Lezbiyenler Koalisyonu 4 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Pink & Black dergisi
Afrol'dan LGBT Hikayeleri
Eşcinselliğin Ahlakı — Ülkesine göre kabul etme

[1] BBC NEWS Afrikalı lezbiyenler değişim talep ediyor 17 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 27 Şubat2008

[2] Cameron threat to dock some UK aid to anti-gay nations 26 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 30 Ekim 2011

[3] Gana yardım tehditlerine rağmen eşcinsellere haklarını vermeyi reddediyor 22 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 2 Kasım 2011

[4] Uganda fury at David Cameron aid threat over gay rights 22 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 31 Ekim 2011

[ILGA_2010-5] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z ^aa ^ab ^ac ^ad State-sponsored Homophobia A world survey of laws prohibiting same sex activity between consenting adults

[6] Burundi ölüm cezasını kaldırıyor ancak eşcinselliği yasaklıyor 27 Nisan 2009.

[7] The Proposed Constitution Of Kenya

[8] The Sexual Offences Bill 2007

[Africa:_Outspoken_activists_defend_continent's_sexual_diversity-9] Africa: Outspoken activists defend continent's sexual diversity

[10] Mozambique Gay Rights Group Wants Explicit Constitutional Protections

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]