İçeriğe atla

Ablepharon makrostomi sendromu

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ablepharon makrostomi sendromu
Ablepharon makrostomi sendromu, otozomal dominant bir kalıtım şekline sahiptir.

Ablepharon makrostomi sendromu (AMS), baş ve yüzün yanı sıra kafatası, deri, parmaklar ve genital organları etkileyen anormal fenotipik görünümlerle karakterize edilen son derece nadir bir otozomal dominant genetik bozukluktur. AMS, genellikle anormal ektoderm türevli yapılarla sonuçlanır.[1] En belirgin anormallik, göz kapaklarının az gelişmişliği (mikroblefaron) veya yokluğu (ablepharon) ve geniş, balık benzeri bir ağız (makrostomi) olarak tanımlanır. Son zamanlardaki araştırmacılar ve cerrahlar, yapılan son incelemeler ve histolojik çalışmaların en azından bir miktar göz kapağı dokusu bulunduğunu gösteren tutarlı kanıtlar nedeniyle, hastalığın "Ablepharon" olarak adlandırılmasını sorgulamaktadır.[2][3] AMS ile doğan bebeklerde ayrıca karın duvarı ve meme başı malformasyonları da görülebilir. AMS'li çocuklar, öğrenme gelişimi, dil zorlukları ve bilişsel engeller gibi sorunlar da yaşayabilirler.

AMS, diğerlerinin yanı sıra TWIST2 genindeki mutasyonlardan kaynaklanır. Fenotipik anormallikler açısından Barber–Say sendromu ile yakından ilişkilidir.

Belirtiler ve semptomlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

AMS, genellikle cilt, gözler, parmaklar, genital organlar, baş ve yüzün anormal görünümleri ile karakterize edilir. AMS'li bebeklerde ince, aşırı kırışmış cilt ve yüzde aşırı kırışıklıklar gözlenir;[4] geniş aralıklı gözler, eksik veya ciddi şekilde gelişmemiş göz kapakları ve aşağıya doğru kıvrılmış alt göz kapakları; ve köşelerinden birleşik olabilen geniş, balık benzeri bir ağız. Yüz ve başın diğer görünümleri arasında: geniş burun köprüsü, geniş, açılmış burun delikleri ve kalın ve geniş burun kanatları (burun deliklerinin kenarları) bulunur.[4]

Anomaliler ellerde ve parmaklarda da görülebilir, çünkü AMS'li bebeklerin parmakları perdeyle birleşmiş olacak ve parmakları bükme ve uzatma yetenekleri sınırlı olacaktır.[5] AMS'li bebeklerde ayrıca kafatasında olağandışı derecede düşük yerleşimli küçük, gelişmemiş kulaklar bulunur. Zigomatik kemik eksikliği de mümkündür. Cilt kuru ve kaba olabilir, yüzde aşırı kırışmış ve ellerde gevşek, ancak parmak eklemleri etrafında sıkı olabilir, bu da parmakların kullanımının azalmasına yol açar.[1][5]

Nedenler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Barber–Say sendromunda olduğu gibi, AMS, TWIST2 (twist-related protein 2) olarak bilinen genin yüksek derecede korunan bir kalıntısını etkileyen mutasyonlar nedeniyle oluşur. TWIST2, E-box DNA motiflerine (5'-CANNTG-3') heterodimer olarak bağlanan ve transkripsiyon aktivasyonunu engelleyen bir basic helix-loop-helix transkripsiyon faktörüdür.[6] TWIST2'nin mezenkimal kök hücre farklılaşmasını düzenlemesi[7] ve erken veya ektopik osteoblast farklılaşmasını önlemesi nedeniyle,[8] TWIST2'deki DNA bağlanma aktivitesini değiştiren mutasyonlar, AMS'nin birçok fenotipini açıklayabilir.[9] Mevcut araştırmalar, TWIST2 kalıntısındaki 75. pozisyonda yer alan yabani tip amino asitin lizin ile değiştirilmesinin, AMS'nin önemli bir genetik nedeni olduğunu göstermektedir.[9]

AMS, otozomal dominant bir şekilde kalıtılır; bu durumda, hastalığı ifade etmek için etkilenen bireyin mutant alelin yalnızca bir kopyasına sahip olması yeterlidir.[9][10]

Mekanizma

[değiştir | kaynağı değiştir]

Mezenşim, embriyonik gelişim sırasında farklı dokulara dönüşebilen bir mezodermal embriyonik dokudur. Mezenşim, kan, kıkırdak ve zarlar gibi dokulara dönüşebilir. Normal bir bireyde, TWIST2 embriyonik gelişim sırasında, özellikle kraniofasiyal gelişim ve kondrogenezde yüksek düzeyde eksprese edilir. TWIST2, kıkırdak ve kemik oluşturacak hücreler olan kondrojenik hücrelerin ve osteoblastların erken olgunlaşmasını önlemeye çalışır. TWIST2'deki baskın mutasyon, kondrojenik ve osteoblastik hücrelerin erken olgunlaşmasına yol açar. Bu durum, AMS hastalarında görülen birincil kraniofasiyal deformitelere neden olur.[9]

Tanı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ablepharon makrostomi sendromu, doğumda karakteristik fiziksel bulguların tespiti, klinik değerlendirme ve BT taramaları gibi özel görüntüleme teknikleri kullanılarak teşhis edilebilir.[11]

Tedavi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Birincil tedavi, gözlerin yağlanması gibi acil belirtilerin giderilmesine odaklanır; bu, ağrı ve kuruluğu hafifletir. Enfeksiyonları ve iltihapları önlemek için antibiyotikler de reçete edilebilir. Cerrahi önlemler alınabilir ve plastik cerrahlar, rekonstrüktif cerrahi ile göz kapaklarının eksikliğini düzeltebilir.[11] Yenidoğan döneminde göz kapaklarının cerrahi olarak düzeltilmesi, korneayı kurumasını önlemek ve optimal görsel ve yüz estetiğini korumak için kritik işlevleri yerine getirdiklerinden cerrahi bir acil durum olarak kabul edilir.[3] Mevcut göz kapağı rekonstrüksiyonu yaklaşımları, levator aponevrozunu geriletmeyi, bu hastaların göz kapaklarında görülen kısalmış septumu genişletmeyi ve ardından cilt greftleri kullanmadan önce kapak kenarını fissür üzerine indirmeyi içerir.[2]

Ağız, kulaklar, genital organlar, parmaklar ve ciltteki malformasyonları düzeltmek için de cerrahi işlemler gerekirse yapılabilir. Geniş, balık benzeri ağız olan makrostomi, maksillofasiyal cerrah tarafından düzeltilebilir. Cilt, kuruluk ve kabalığı hafifletmek için kremlerle tedavi edilebilir; belirli durumlarda, genel görünümü iyileştirmek için botulinum toksini ve cilt greftleri kullanılmıştır. Hastaların tedavi süreci boyunca pediatrik psikologların yardımını almaları şiddetle tavsiye edilir.[12]

Prognoz

[değiştir | kaynağı değiştir]

AMS için bir tedavi olmamakla birlikte, hekimler tarafından sağlanan tedavi planları, gelişimi,[13] genel yaşam kalitesini ve fiziksel görünümü iyileştirebilir. Fiziksel görünüm "normale" döndürülemez, ancak AMS tanısı konulan hastaların yaşam beklentisi normaldir.[14]

Araştırma

[değiştir | kaynağı değiştir]

AMS ile ilgili mevcut araştırmalar, hem hastalığın temel nedenlerine hem de cerrahi tedavi yöntemlerine odaklanmaktadır. Tokyo, Japonya'da yürütülen bir çalışma, AMS gelişiminde diğer TWIST genlerinin, özellikle TWIST1'in ve bu genin mutasyona uğraması için gereken amino asit değişiminin rolünü araştırmaktadır. TWIST1 mutasyonlarının kraniosinostoz ve ablefarona yol açtığına inanılmaktadır.[15]

Klinik araştırmalar, AMS'nin ablefaron yönünü tedavi etmek için kullanılan farklı cerrahi tekniklere odaklanmaktadır. Bu tür araştırmaların birincil amacı, gereksiz yere karmaşık olmadan hasta için en etkili yöntemleri belirlemektir. São Paulo ve Lima, Peru'daki oftalmoloji departmanları tarafından yapılan bir çalışmaya göre, tam kalınlıkta deri greftlerinin, karmaşık ameliyatlara gerek kalmadan AMS'li hastalarda mikroblefaronu etkili bir şekilde tedavi ettiği gösterilmiştir.[16]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b Ciriaco P, Carretta A, Negri G (August 2019). "Laryngo-tracheal stenosis in a woman with ablepharon macrostomia syndrome". BMC Pulmonary Medicine. 19 (1). s. 163. doi:10.1186/s12890-019-0921-8 Özgürce erişilebilir. PMC 6712709 $2. PMID 31462237. 
  2. ^ a b Cruz AA, Quiroz D, Boza T, Wambier SP, Akaishi PS (2019). "Long-Term Results of the Surgical Management of the Upper Eyelids in "Ablepharon"-Macrostomia Syndrome". Ophthalmic Plastic and Reconstructive Surgery. 36 (1). ss. 21-25. doi:10.1097/IOP.0000000000001442 Özgürce erişilebilir. PMID 31373987. 
  3. ^ a b "Ablepharon Macrostomia Syndrome". EyeWiki (İngilizce). 31 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2024. 
  4. ^ a b De Maria B, Mazzanti L, Roche N, Hennekam RC (August 2016). "Barber-Say syndrome and Ablepharon-Macrostomia syndrome: An overview". American Journal of Medical Genetics. Part A. 170 (8). ss. 1989-2001. doi:10.1002/ajmg.a.37757. PMID 27196381. 
  5. ^ a b "Ablepharon-Macrostomia Syndrome". NORD (National Organization for Rare Disorders) (İngilizce). 20 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2019. 
  6. ^ "TWIST2 - Twist-related protein 2 - Homo sapiens (Human) - TWIST2 gene & protein". www.uniprot.org. 23 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2019. 
  7. ^ Isenmann S, Arthur A, Zannettino AC, Turner JL, Shi S, Glackin CA, Gronthos S (October 2009). "TWIST family of basic helix-loop-helix transcription factors mediate human mesenchymal stem cell growth and commitment". Stem Cells. 27 (10). ss. 2457-68. doi:10.1002/stem.181 Özgürce erişilebilir. PMID 19609939. 
  8. ^ Lee MS, Lowe G, Flanagan S, Kuchler K, Glackin CA (November 2000). "Human Dermo-1 has attributes similar to twist in early bone development". Bone. 27 (5). ss. 591-602. doi:10.1016/S8756-3282(00)00380-X. PMID 11062344. 
  9. ^ a b c d Marchegiani S, Davis T, Tessadori F, van Haaften G, Brancati F, Hoischen A, Huang H, Valkanas E, Pusey B, Schanze D, Venselaar H, Vulto-van Silfhout AT, Wolfe LA, Tifft CJ, Zerfas PM, Zambruno G, Kariminejad A, Sabbagh-Kermani F, Lee J, Tsokos MG, Lee CC, Ferraz V, da Silva EM, Stevens CA, Roche N, Bartsch O, Farndon P, Bermejo-Sanchez E, Brooks BP, Maduro V, Dallapiccola B, Ramos FJ, Chung HY, Le Caignec C, Martins F, Jacyk WK, Mazzanti L, Brunner HG, Bakkers J, Lin S, Malicdan MC, Boerkoel CF, Gahl WA, de Vries BB, van Haelst MM, Zenker M, Markello TC (July 2015). "Recurrent Mutations in the Basic Domain of TWIST2 Cause Ablepharon Macrostomia and Barber-Say Syndromes". American Journal of Human Genetics. 97 (1). ss. 99-110. doi:10.1016/j.ajhg.2015.05.017. PMC 4572501 $2. PMID 26119818. 
  10. ^ Rohena L, Kuehn D, Marchegiani S, Higginson JD (April 2011). "Evidence for autosomal dominant inheritance of ablepharon-macrostomia syndrome". American Journal of Medical Genetics. Part A. 155A (4). ss. 850-4. doi:10.1002/ajmg.a.33900. PMID 21595001. 
  11. ^ a b "Ablepharon-Macrostomia Syndrome". NORD (National Organization for Rare Disorders) (İngilizce). 13 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2019. 
  12. ^ Larumbe J, Villalta P, Velez I (2011). "Clinical variant of ablepharon macrostomia syndrome". Case Reports in Dermatological Medicine. Cilt 2011. s. 593045. doi:10.1155/2011/593045 Özgürce erişilebilir. PMC 3504267 $2. PMID 23198177. 
  13. ^ "Ablepharon macrostomia syndrome". Global Genes (İngilizce). 13 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2019. 
  14. ^ "Ablepharon-Macrostomia Syndrome | Hereditary Ocular Diseases". disorders.eyes.arizona.edu. 13 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2019. 
  15. ^ Takenouchi T, Sakamoto Y, Sato H, Suzuki H, Uehara T, Ohsone Y, Kosaki K (December 2018). "Ablepharon and craniosynostosis in a patient with a localized TWIST1 basic domain substitution". American Journal of Medical Genetics. Part A. 176 (12). ss. 2777-2780. doi:10.1002/ajmg.a.40525. PMID 30450715. 
  16. ^ Cruz AA, Quiroz D, Boza T, Wambier SP, Akaishi PS (2020). "Long-Term Results of the Surgical Management of the Upper Eyelids in "Ablepharon"-Macrostomia Syndrome". Ophthalmic Plastic and Reconstructive Surgery. 36 (1). ss. 21-25. doi:10.1097/IOP.0000000000001442. PMID 31373987. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Sınıflandırma
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ablepharon_makrostomi_sendromu&oldid=33998625" sayfasından alınmıştır