İçeriğe atla

AIPAC

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Amerikan İsrail Kamu İşleri Komitesi
Kuruluş1951
MerkezWashington, DC, ABD
BaşkanBetsy Berns Korn
Bütçe$65 milyon
Personel396 (2013)
Resmî siteResmî site

Amerikan İsrail Halkla İşleri Komitesi (American Israel Public Affairs Committee, AIPAC), Amerika Birleşik Devletleri'nin yasama ve yürütme organlarına İsrail yanlısı politikaları savunan bir lobicilik grubudur.[1] Amerika Birleşik Devletleri'ndeki İsrail yanlısı lobi kuruluşlarından biri olan AIPAC,[2] 100.000'den fazla üyesi,[3] 17 bölge ofisi ve "geniş bir bağışçı havuzu" olduğunu belirtmiştir.[4] Ayrıca örgüt, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki en güçlü lobi gruplarından biri olarak adlandırılmaktadır.[4]

AIPAC, 2021 yılına kadar siyasi adaylar için fon toplamadı; üyeleri, AIPAC ile bağlantısı olmayan siyasi eylem komiteleri aracılığıyla ve başka yollarla adaylar için para topladı.[4] 2021'in sonlarında AIPAC kendi siyasi eylem komitesini kurdu. Ayrıca adaylar adına para harcayabilecek bir Super-PAC planlarını da duyurdu.[5][6][7] Onu eleştirenler, onun İsrail hükûmetinin bir ajanı gibi davrandığını ve gücü ve nüfuzuyla ABD Kongresi üzerinde "boğucu" bir etki yarattığını belirtti.[8] AIPAC, İsrail'deki Likud partisi ve ABD'deki Cumhuriyetçi Parti ile güçlü bir ittifak içinde olmakla suçlanıyor. Bir AIPAC sözcüsü bunu "kötü niyetli bir yanlış tanımlama" olarak nitelendirdi.[4] Washington Post, AIPAC ve J Street arasında algılanan farklılıkları şöyle anlattı: "Her iki grup da kendilerini iki partili olarak adlandırsa da, AIPAC, Cumhuriyetçi Yahudilerin ezici bir çoğunluğunun desteğini kazandı. J Street ise hem Benjamin Netanyahu'nun politikalarından hem de muhafazakarların AIPAC'a akın etmesinden rahatsız olan Demokratlar için kendisini bir alternatif olarak sunuyor."[9]

AIPAC kendisini iki partili bir örgüt olarak tanımlıyor ve Kongre'de kulis yaptığı yasa tasarıları her zaman hem Demokrat hem de Cumhuriyetçi tarafından ortaklaşa destekleniyor.[10] AIPAC'ın destekçileri, AIPAC'ın iki partili yapısının, 2016'da Demokrat Hillary Clinton ve Cumhuriyetçi Donald Trump ɡibi her iki büyük partinin adaylarını da içeren yıllık politika konferansında görülebileceğini iddia ediyor.[11]

Tarih

[değiştir | kaynağı değiştir]

AIPAC, 1953 yılında Isaiah L. Kenen tarafından Amerikan Siyonist Halkla İlişkiler Komitesi olarak, Amerikan Siyonist Konseyi'nin (AZC) lobicilik bölümü olarak kuruldu.[12] AZC'nin lobicisi olan Kenen, daha önce İsrail Dışişleri Bakanlığı'nda çalışıyordu. Bir lobici olarak Kenen, geleneksel olarak Siyonist olmayan gruplar arasında İsrail'e verilen desteği genişletmeye çalışarak AZC'nin olağan halkla ilişkiler çabalarından ayrıldı. Yeni örgütün kurulması kısmen, Ariel Şaron yönetimindeki İsrail birliklerinin üçte ikisi kadın ve çocuk olmak üzere en az altmış dokuz Filistinli köylüyü öldürdüğü Ekim 1953'teki Kibya katliamına gösterilen olumsuz uluslararası tepkiye bir yanıttı.[12] Eisenhower yönetimi, AZC'nin İsrail hükûmeti tarafından finanse edildiğinden şüphelendiğinden, lobi çalışmalarının ayrı bir finansmana sahip ayrı bir organizasyona ayrılmasına karar verildi.[12]

Gazeteci Connie Bruck'a göre, AIPAC 1963'te kuruldu[13] ve 1974'te emekli olana kadar Kenen tarafından yönetildi ve yerine Morris J. Amitay geçti.[14] Eski AIPAC gönüllü gazetecisi M.J. Rosenberg'e göre Kenen "eski moda bir liberaldi"; kampanyalara bağış yaparak veya seçimleri başka şekilde etkileyerek destek kazanmaya çalışmıyordu, ancak "bize dağıtılan elle oynamaya" istekliydi.[13]

Michael Oren, Güç, İnanç ve Fantezi: Orta Doğu'da Amerika 1776'dan Günümüze adlı kitabında şöyle yazıyor: "1953'te kurulmasına rağmen, AIPAC ancak 70'lerin ortasında kongreyi etkilemek için gerekli mali ve siyasi nüfuza ulaşmıştı. Kongre'nin her iki kanadının da muhalefetiyle karşılaşan Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Gerald Ford, 'yeniden değerlendirmesini' iptal etti."[15]

1980 yılında Thomas Dine, AIPAC'ın genel müdürü oldu ve taban kampanyasını geliştirdi. 1980'lerin sonlarına gelindiğinde, AIPAC'ın yönetim kurulu dört başarılı iş adamının "hakimiyetindeydi": Mayer (Bubba) Mitchell, Edward Levy, Robert Asher ve Larry Weinberg.[16]

Amaçlar, faaliyetler

[değiştir | kaynağı değiştir]

AIPAC'ın belirtilen amacı, İsrail ile ilgili konular ve mevzuat konusunda Amerika Birleşik Devletleri Kongresi'nde lobi yapmaktır. AIPAC düzenli olarak Kongre üyeleriyle buluşuyor ve görüşlerini paylaşabileceği etkinlikler düzenliyor.

Amerikan İsrail Eğitim Vakfı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Amerikan İsrail Eğitim Vakfı, AIPAC'ın[17] lobicilik yerine eğitim çalışmalarını yürüten kardeş kuruluşudur. ABD Kongresi üyeleri ve diğer Amerikalı politikacılar için İsrail'e eğitim gezileri de dahil olmak üzere eğitim programları yürüten, kâr amacı gütmeyen bir eğitim kuruluşudur.[18][19]

Kongre üyelerine yönelik AIEF gezileri her iki yılda bir yapılıyor ve o yıllarda "kongre seyahatlerinde en çok harcama yapan ülke" haline geliyor.[20] Ağustos 2019'da vakıf, 41'i Demokrat ve 31'i Cumhuriyetçi olmak üzere 72 Kongre üyesinin katıldığı bir haftalık gezilere sponsor oldu.[21] İsrail ve Batı Şeria'ya giderek İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas'ı ziyaret ettiler.[22][23] Diğer eğitim faaliyetleri arasında kongre personeline yönelik düzenli seminerler yer almaktadır.[24]

Eleştirmenler, bu gezilerin eğitimden çok propaganda olduğunu ve "hikayenin Filistin tarafını" anlatmadığını[25] ve lobi gruplarının kongre üyelerine kişisel seyahat hediye etmesini yasaklayan etik kuralları ihlal ettiğini iddia ediyor.[26]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "What We've Accomplished". AIPAC. 12 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2018. 
  2. ^ Bennis, Phyllis (15 Temmuz 2014). "Why Opposing the Israel Lobby Is No Longer Political Suicide". The Nation. 24 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2022. 
  3. ^ AIPAC Web Site [1] 2 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Accessed April 18, 2007
  4. ^ a b c d Bruck, Connie (1 Eylül 2014). "Friends of Israel". The New Yorker. ss. 50-63. 9 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2014. 
  5. ^ "American Israel Public Affairs Committee Political Action Committee". Federal Election Commission. 8 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2022. 
  6. ^ Kampeas, Ron (16 Aralık 2021). "After 70 years on the sidelines, AIPAC will now officially fundraise for politicians". The Times of Israel (İngilizce). 8 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2022. 
  7. ^ Nahmias, Omri (21 Aralık 2021). "What's behind the AIPAC strategy shift?". The Jerusalem Post (İngilizce). 8 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2022. 
  8. ^ Mearsheimer, John (23 Mart 2006). "The Israel Lobby". The Israel Lobby and the US Foreign Policy. 28 (6). London Review of Books. 15 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2013. 
  9. ^ Terris, Ben (26 Mart 2015). "Jeremy Ben-Ami, winning a place at the table for J Street". The Washington Post. 26 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2022. 
  10. ^ "Archived copy". 24 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2011. 
  11. ^ AIPAC: Claims and Facts 101 23 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Times OF Israel. February 12, 2012
  12. ^ a b c Rossinow, Doug (2018). ""The Edge of the Abyss": The Origins of the Israel Lobby, 1949–1954". Modern American History. 1 (1). Cambridge University Press (CUP). ss. 23-43. doi:10.1017/mah.2017.17 Özgürce erişilebilir. ISSN 2515-0456. 
  13. ^ a b Bruck, Connie (1 Eylül 2014). "Friends of Israel". The New Yorker. s. 53. 9 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2014. 
  14. ^ Langer, Emily (13 Şubat 2023). "Morris Amitay, ardent advocate for Israel, dies at 86". The Washington Post. 20 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  15. ^ Michael Oren (2007). Power, Faith, and Fantasy: America in the Middle East 1776 to the Present (New York: W.W. Norton & Company) p. 536. "The infelicitous combination of Ford and Rabin produced the direst crisis in US-Israeli relations since Suez, with Ford pronouncing a "reassessment" of American support for the Jewish state. Rabin responded by mobilizing the American Israel Public Affairs Committee --- AIPAC, the pro-Israel lobby --- against the president. Though founded in 1953, AIPAC had only now in the mid-70s, achieved the financial and political clout necessary to sway congressional opinion. Confronted with opposition from both houses of Congress, Ford rescinded his 'reassessment'."
  16. ^ Bruck, Connie (1 Eylül 2014). "Friends of Israel". The New Yorker. ss. 53-4. 9 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2014. 
  17. ^ Abourezk, Jim (26 Ocak 2007). "The hidden cost of free congressional trips to Israel". csmonitor.com. 12 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2014. 
  18. ^ "AIEF Israel Seminar: Motley Rice member travels with other leaders interested in U.S.-Israel relations". Motley Rice. 1 Mart 2013. 28 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2020. 
  19. ^ "American Israel Education Foundation". Charles and Lynn Schusterman Family Foundation. 18 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2011. 
  20. ^ Becker, Amanda; Bade, Rachael (9 Eylül 2011). "Members Flock to Israel With Travel Loophole". Roll Call. 8 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2011. 
  21. ^ Traiman, Alex (11 Ağustos 2019). "72 representatives don't #skipthetrip, join largest-ever delegation to Israel". JNS.org (İngilizce). 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2020. 
  22. ^ Keinon, Herb (8 Ağustos 2011). "81 Congressmen to Visit Israel in Coming Weeks". The Jerusalem Post. 27 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2011. 
  23. ^ Steinhauer, Jennifer (15 Ağustos 2011). "A Recess Destination With Bipartisan Support: Israel and the West Bank". The New York Times. 21 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2011. 
  24. ^ "Hill Staff". AIPAC. 6 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2011. 
  25. ^ Abourezk, Jim (26 Ocak 2007). "The hidden cost of free congressional trips to Israel". csmonitor.com. 12 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2014. These trips are defended as "educational". In reality, as I know from my many colleagues in the House and Senate who participated in them, they offer Israeli propagandists an opportunity to expose members of Congress to only their side of the story. The Israeli narrative of how the nation was created, and Israeli justifications for its brutal policies omit important truths about the Israeli takeover and occupation of the Palestinian territories. 
  26. ^ Bowden, John (14 Ağustos 2019). "Activist group files ethics complaint against AIPAC over congressional Israel trips". The Hill. 30 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2020. Antiwar activist group Codepink has filed a claim with the Office of Congressional Ethics (OCE) arguing that yearly trips to Israel for freshman lawmakers hosted by the lobbying group American Israel Public Affairs Committee (AIPAC) are unconstitutional. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=AIPAC&oldid=33324987" sayfasından alınmıştır