İçeriğe atla

AIBO

Kontrol Edilmiş
Vikipedi, özgür ansiklopedi

AIBO (Artificial Intelligence roBOt) Sony tarafından üretilip pazarlanan robot hayvandır. 1999'dan 2006'ya kadar geliştirilmeye devam edilmiştir.

Sony, 1998 ortalarında Aibo prototipini duyurdu,[1] ve ilk tüketici modeli 11 Mayıs 1999'da tanıtıldı.[2] 2006'ya kadar her yıl yeni modeller piyasaya sürüldü. Çoğu model köpek olmasına rağmen, diğer ilham kaynakları arasında aslan yavruları, jack russell terrier/bull terrier ve uzay gezgini vardı ve yalnızca ERS-7 versiyonu, ERS-110/111 ve ERS-1000 versiyonları açıkça "robot köpek"‘ti, ancak 210 Jack Russell Terrier görünümü ve yüzü nedeniyle bir köpek olarak da kabul edilebilir.[3] 2006 yılında, AIBO Carnegie Mellon Üniversitesi Robot Onur Listesi'ne eklendi.[4]

26 Ocak 2006'da Sony, şirketi daha kârlı hale getirmek amacıyla AIBO ve diğer bazı ürünlerine son vereceğini duyurdu.[5] Sony'nin AIBO müşteri desteği, Mart 2013'te sona eren son ERS-7M3 desteğiyle kademeli olarak geri çekildi.[6]

Temmuz 2014'te Sony, AIBO ürünleri için onarım sağlamayı durdurdu ve eski AIBO robotları için müşteri desteği veya onarım sağlamadı.[7]

Kasım 2017'de Sony, 11 yıl sonra yeni nesil AIBO'yu duyurdu.[8][9] Dördüncü nesil model ERS-1000, 11 Ocak 2018'de Japonya'da piyasaya sürüldü. İkinci piyango satışı 6 Şubat 2018 tarihinde belirlendi.[10]

AIBO, Sony'nin Bilgisayar Bilimi Laboratuvarı'ndan (CSL) doğdu. 1990'da kurulan CSL, Xerox'un Palo Alto Araştırma Merkezi (PARC)'deki yenilik merkezini taklit etmek üzere kuruldu. CSL'nin ilk ürünü Aperios işletim sistemiydi, daha sonra bazı AIBO modellerinde kullanılan temel yazılımı oluşturdu. Nobuyuki Idei 1995 yılında Sony'nin başkanı olduğunda, şirkete verdiği yeni slogan olan “Digital Dream Kids” ve CSL'ye verdiği önemi yansıtarak dijital bir gündem benimsemeye çalıştı.[11]

İki AIBO Prototipi ve şeffaf ERS-7

Dr. Toshitada Doi, AIBO'nun orijinal atası olarak kabul edilir: 1994'te CSL içinde yapay zeka uzmanı Masahiro Fujita ile robotlar üzerinde çalışmaya başladı. Fujita, robotun davranışlarının “insanların onu izlemeye veya onunla ilgilenmeye ilgi duyması için yeterince karmaşık veya beklenmedik olması” gerektiğini yazacaktı.[12] Fujita, eğlence robotlarının uygulanabilir olabileceğini savundu: "Eğlence için bir robot, konuşma tanıma ve görme gibi çeşitli en son teknolojiler kullanılarak etkin bir şekilde tasarlanabilir, ancak bu teknolojiler, performans gösterdikleri uygulamalar için yeterince olgun olmayabilir. Kritik bir işlevdir. Eğlence uygulamalarının kendisinde özel ve zor gereksinimler olsa da, konuşma ve görüntü sistemlerindeki sınırlı yetenekler, uygun şekilde tasarlanmış eğlence robotları için ilginç ve çekici bir özellik haline gelebilir." Erken maymun benzeri prototipi "MUTANT", sarı bir topu takip etme, el sıkışma, karate vuruşları ve uyuma gibi AIBO'ların bir parçası olacak davranışları içeriyordu. Fujita daha sonra "eğlence uygulamaları için dünyanın ilk toplu pazar tüketici robotu AIBO" için Üretime Yönelik Yenilikçilik için IEEE Inaba Teknik Ödülü'nü alacaktı.[13]

Doi'nin bir arkadaşı olan sanatçı Hajime Sorayama, AIBO'nun gövdesinin ilk tasarımlarını yapmak üzere görevlendirildi.[14] Bu tasarımlar artık Modern Sanat Müzesi[15] ve Smithsonian Enstitüsü'nün daimi koleksiyonlarının bir parçasıdır. Birinci nesil AIBO tasarımı, Japonya'nın prestijli "İyi Tasarım Ödülü, Büyük Ödül"[16] ve 2000 Alman Red Dot ödüllerinde özel Akıllı Tasarım ödülü kazandı.[17]

1997'de Doi, Sony'nin Dijital Yaratıklar Laboratuvarı'nı oluşturmak için Idei'den destek aldı.[14] 2010 yılına kadar robotların evlerde yaygın hale geleceğine inanarak, ancak işlevsel kullanımlar için mevcut teknolojinin eksikliklerinin farkında olarak, eğlence amaçlı robotlara odaklanmaya karar verdi. AIBO, 100'den fazla sesli komuta yanıt verdi ve tonal bir dilde konuştu veya programlanmışsa insan gibi konuştu ve başka sesler çıkardı. ABD'ye ihraç edilen ilk nesil AIBO'lardan ikisi New York, NY'a geldi ve biri Artspace Company Y LLC'nin arşivlerinde ve sergilerinde kaldı.

Daha sonraki AIBO modelleri, prestijli Japon tasarımcılarla ortaklaşa tasarlandı ve tasarım ödülleri kazanmaya devam etti. ERS-210 tasarımı aslan yavrularından ilham almıştır. "ERS-3x" serisinin gövdeleri (Latte ve Macaron, 2001'de piyasaya sürülen yuvarlak başlı AIBO'lar) "İyi Tasarım Ödülü"nü kazanan görsel sanatçı Katsura Moshino tarafından tasarlandı[18]

Şık ve fütürist, uzay keşiflerinden ilham alan gövde "ERS-220"nin tasarımı Shoji Kawamori tarafından yapıldı.[19] "İyi Tasarım Ödülü"nü [20] ve "Asya için Tasarım" ödülünü kazandı.[21] ERS-7 ayrıca "İyi Tasarım Ödülü"nü kazandı.[22]

Neredeyse on yıl sonra, Idei'nin halefi Howard Stringer AIBO ve diğer robot projelerini kapattı. Doi daha sonra Sony'den 100'den fazla meslektaşının katıldığı sahte bir cenaze töreni düzenledi.[23] Cenazede Doi, Aibo'nun Sony'de artık ölmüş olan risk alma ruhunun bir simgesi olduğunu söyledi.[24]

Kasım 2017'de Sony Corporation, AIBO'nun kullanıcılarla duygusal bir bağ oluşturabilecek yeni bir modelle geri döneceğini duyurdu.[25]

Sony tarafından birkaç prototip görüntülendi. İlk modeller altı bacaklı böcek gibiydi. Sony basın bülteninde açıklanan 1997 ve 1998 prototiplerinin teknik özellikleri ve tasarımı, birinci nesil AIBO'larınkilerle yakından eşleşir. Farklılıklar arasında bellek için PC Kartlarının kullanılması (MemoryStick ortamı yerine), iki pilin kullanılması ve bacaklar yerine 2 tekerlekli "yuvarlanan modül" kullanma seçeneği bulunur.[26]

Birinci nesil modeller (11x)

[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk ticari olarak temin edilebilen AIBO Beagle benzeri bir görünüme sahiptir. Satışlar 1 Haziran 1999'da başladı. Japonya için 3,000 ve ABD için 2,000 (toplam 5,000 adet üretildi) sınırlı üretim vardı. Genellikle en nadir model olarak kabul edilirler. İnternet üzerinden satın alınabiliyorlardı ve piyasaya sürüldükten 20 dakika sonra tükendiler. Altın kahverengi tonu ve gri pençeleri olan gümüştü. ERS-110'un maliyeti 250,000 yen veya 2,500 ABD dolarıdır ve bu, 2020 itibarıyla, 3,500 doların üzerine çıkacaktır.

ERS-111

ERS-111, ilk olarak Kasım 1999'da piyasaya sürülen orijinal AIBO'nun geliştirilmiş bir versiyonuydu. Toplamda 40,000 adet idi. ERS-110 ile aynı fiyatlıydı. ERS-110'a benziyor ancak farklı kulak/kuyruk şekilleri ve farklı yeteneklere sahiptir. Siyah pençeli parlak gümüş veya metalik siyah renkte mevcuttu.

İkinci nesil modeller (2x0, 31x)

[değiştir | kaynağı değiştir]

ERS-210, bir aslan yavrusu gibi görünecek şekilde tasarlanmıştır, ancak aslında düz bir bull terrier yüzü ve jack-Russel görünümü olan bir köpektir. Konuşma tanıma özelliğine sahiptir. Renkler siyah, gümüş, altın, kırmızı, mavi, yeşil, beyazdı. En yaygın ve en popüler AIBO modelidir ve 65,000 adetten fazla satmıştır. Lansmanda yaklaşık 1,500 dolara mal oldu ve sonunda 1,000 doların altına düştü.

Gümüş. Farlar ve LED, Shoji Kawamori'nin uzay keşif robotu kavramına dayanan yakın geleceğe yönelik tasarımlıdır. Dış kabuğunun yanı sıra ERS-210 ile neredeyse aynıdır. Yaklaşık 5,000 ila 7,000 adet sattı. İsteğe bağlı Kablosuz LAN kartının yanı sıra ERS-210 "AIBO Navigator 2" kullanılarak uzaktan çalıştırma mümkündür. Yükseklik: 29.6 cm, ağırlık: 1.5 kg, 1.5 saat (varsayılan) sürekli çalışma süresi, yeniden hücreli pille 2.5 saat veya daha fazla çalışma, 16 serbestlik derecesi (tahrik ünitesi) gibi özellikleri vardır. Fiyatı 180 000 yen (vergiler hariç) idi.

ERS-210/220'nin çeşitleridir. Görünümü ayırt etmek zordur, ancak geliştirilmiş bir CPU ve kafa kavraması vardır. Gövdenin alt kısmında "Süper Çekirdek" yapıştırılmış logo etiketini görüntüler. Fiyatı lansmanda 1299 ABD Doları idi

ERS-31x (Latte ve Macaron)

[değiştir | kaynağı değiştir]

ERS-31x modellerinde "AIBO'nun kalbi" sloganı vardı. Orijinal üretim tasarımı ressamı Katsura Moschino'ydu. Fiyat 98,000 YEN VEYA 950 ABD Doları idi. "Latte" (ERS-311) kirli beyaz/krem rengidir ve "dost" model olarak kabul edilir. "Macaron" (ERS-312) krem vurgulu çoğunlukla siyahtır ve "yaramaz" model olarak kabul edilir. "Pug" (ERS-31L), üçünün en az yaygın olanıdır ve 200 $ daha ucuzdu. 31x serisi köpeklerin Bichon köpek yavrusu veya bir ayı yavrusu gibi göründüğü kabul edilir.

Bu modeller, 31x önceki modelleriyle estetik olarak aynıdır ancak "Kullanışlı görüntüleyici" ile iletişimi sağlamak için ek bir Bluetooth yetenek çiplidir. Kullanışlı görüntüleyici, Aibos'un düşüncelerini ve duygularını metne çeviren ve işleyicinin bunlarla oyun oynamasını sağlayan özel bir Japon cihazıydı. ERS-311 ve ERS-312 bu yeni sürümleri alırken, ERS-31L hiçbir zaman donanımlarına Bluetooth güncellemesi almadı.

Üçüncü nesil modeller (7Mx)

[değiştir | kaynağı değiştir]
ERS-7

ERS-7 ve ardışık yinelemeleri, markanın üretimi durdurulmadan önce piyasaya sürülen üçüncü ve son nesil AIBO robotlarıydı. 2003'ten 2006'ya kadar satıldı. Fiyatı 1500 ile 2000 dolar arasındaydı. Bir zamanlar ERS-7'nin yalnızca 15,000 birim sattığı yaygın bir yanlış kanıydı, ancak köpeklerin seri numaraları bunun yanlış olduğunu kanıtlar, ayrıca ERS-7'leri bulmak oldukça yaygın, bu nedenle bu teorinin yanlış olduğunu da kanıtlayabilir. Bunun yerine, ERS-7'nin her modelden 15,000 adet sattığı tahmin edilmektedir, bu nedenle: 15,000 M1, 15,000 M2 ve 15,000 M3 (yani tüm modellerin her biriminde toplamda 45,000 adet üretilmiştir).

Dördüncü nesil modeller

[değiştir | kaynağı değiştir]
ERS-1000

Ocak 2018

AIBO projesinin 2006'da durdurulmasından bu yana piyasaya sürülen ilk modeldir. Tam olarak çalışması için her zaman açık bir internet bağlantısı gerektirir ve bulutta etkileşimi ve öğrenmeyi desteklemek için bir LTE SIM kartı ve aylık abonelik hizmeti ile birlikte gelir.[27] Aibo'nun bu modeli diğer modellerin çoğundan çok daha şirin görünümlüdür. ERS-1000, 100'e kadar yüzü tanıyabilir ve özelleştirilebilir bir numarayı ezberleyebilir ve 50'den fazla sesli komuta yanıt verebilir. Yaklaşık 3,000 $ maliyeti vardır.

QRIO'lar bir Robocup etkinliğinde AIBO'ları izliyor

İnsansı Qrio robot, AIBO'nun halefi olarak tasarlandı ve aynı temel R-CODE ve Aperios işletim sistemini çalıştırır. Ticari bir sürüm görmeden önce gelişimi durduruldu.[28]

İlk ERS-110 AIBO'nun donanımı 64-bit RISC işlemci, 16 megabayt RAM, sensörler (dokunma, kamera, telemetre, mikrofon, hızlanma, açısal hız), bir hoparlör ve motorlardan oluşuyordu (bacaklar, boyun, ağız, kuyruk).[29] Seri geliştikçe daha fazla sensör ve motor eklendi. İkinci AIBO modeli olan 20x'in ikinci yarısında, robotların kafa kavramasında PAS, TAS ve DHS olarak da bilinen eğilme, kaydırma ve sarkma sorunlarına neden olan bir kusuru düzelten süper çekirdek adlı bir revizyon modeli eklendi. Bu revizyon modelleri ayrıca çok daha hızlı bir işlemci içeriyordu, bu nedenle süper çekirdek adı verildi. Wi-Fi, bazı ikinci nesil AIBO'lar için bir eklenti olarak mevcuttu. AIBO'ların üçüncü ve son ailesi olan ERS-7'ler, birden fazla baş ve vücut sensörüne, kulak motorlarına, göğse takılmış yakınlık sensörüne, etkileyici "Illume-Face" ve Wi-Fi bağlantısına sahiptir.

Tüm AIBO'lar, bir şarj istasyonu ve pembe top oyuncağı dahil olmak üzere aksesuarlarla paketlendi. Son model ERS7'ler pembe bir AIBone kemik şeklinde oyuncak (ve AIBO ERS-1000 modelleri de öyledir), oyun kartları ve otonom yerleştirme için bir direk ve işaret matı bulunan bir şarj istasyonu ile paketlendi. (yalnızca 210 ve sonraki modeller)

MUTANT Prototip 1998 Prototip ERS-110[29] ERS-7[30] ERS-1000[31]
İşlemci IDT R3052 or R3071 ×2 @ 30 MHz MIPS 64 Bit RISC işlemci 64-bit RISC processor @ 50 MHz MIPS R7000 @ 576 MHz 64-bit Dört Çekirdekli işlemci
RAM 8MB 8MB 16MB 64MB
Flash Bellek 2MB 4MB
Hareketli Parçalar 16 serbestlik derecesi 4 bacak 3 serbestlik dereceli, 1 Baş 3 serbestlik dereceli, 1 Kuyruk 1 serbestlik dereceli Ağız: 1 serbestlik dereceli, Baş: 3 serbestlik dereceli, Bacaklar : 3 serbestlik derecesi (x 4), Kuyruk: 2 serbestlik derecesi Ağız - 1 serbestlik derecesi, Baş - 4 serbestlik derecesi, Bacak - 3 serbestlik derecesi x 4 bacak, Kulak - 1 serbestlik derecesi x 2, Kuyruk - 2 serbestlik derecesi Kafa: 3 eksen, Ağız: 1 eksen, Boyun: 1 eksen, Bel: 1 eksen,

Bacaklar: 3 eksen x 4,

Kulak: 1 eksen x 2,

Kuyruk: 2 eksen

Dokunmatik Sensörler x4 Düğme sensörleri (her pençede bir tane)

x1 Basınç sensörü (kafa)

x4 Düğme sensörleri (her pençede bir tane)

x1 Basınç sensörü (kafa)

x4 Düğme sensörleri (her pençede bir tane)

Basınç sensörü (kafa)

Basınç sensörü (çene)

x2 Elektrostatik sensörler (kafa, arka)

x4 Düğme sensörleri (Her pençede bir tane)

Basınca dayalı kapasitif dokunmatik sensör (Baş, çene, sırt)
Kamera 362 × 492 CCD kamera 180.000 piksel 180.000 piksel renkli CCD kamera (x 1) CMOS Görüntü Sensörü 350.000 piksel Ön kamera, SLAM kamera
Kablosuz LAN Yok N/A N/A IEEE 802.11b (Entegre) IEEE 802.11b/g/n (Entegre)[32]
Mobil Bağlantı Hayır Hayır Hayır Hayır 4G LTE
Mesafe Bulucu Yok Yok Kızılötesi Biri kafasına, biri gövdesine Mesafe sensörü (göğüs)
Ekran Yok Yok Mutluluğu (yeşil) ve öfkeyi (kırmızı) ifade eden LED Lambalar 24 LED'den oluşan 60'tan fazla duygu ve durum moduna sahip Illume Face (beyaz 12, kırmızı 4, mavi 4, yeşil 4), Kulak: 2 (sol ve sağ), Kafa sensörü: 2 (beyaz ve kehribar), Kafa (kablosuz LAN açık/kapalı) : 1(mavi), Arka sensör : 16 (beyaz 8, kırmızı 3, mavi 3, turuncu 2) 2 x OLED Göz Ekranı
Mikrofon Stereo mikrofon Stereo mikrofon Stereo mikrofon (her iki tarafta bir tane) Stereo mikrofon (her iki tarafta bir tane) 4 Mikrofon
Hoparlör Evet Evet Evet Minyatür Hoparlör, 20.8mm、500 mW Evet
Isı Sensörü Yok Yok Evet, iki Evet Evet
Hızlanma Sensörü Evet Yok Evet Evet Evet
Açısal Hız Sensörü Yok Yok Evet Yok Evet
Titreşim Sensörü Yok Yok Yok Evet Yok
Güç Kaynağı Elektrik devreleri için Li-ion (7.2V) Motor sürücüleri için Ni-Cd (4.8) Bir adet 7.2V Şarj Edilebilir Lityum İyon Pil, Bir adet 4.8V Şarj Edilebilir Nikel-Kadmiyum Pil DC7.2V (Lityum İyon Pil [ERA-110B]) 7.4V (2200mAh) Lityum İyon Pil [ERA-7B] 4 hücreli Lityum İyon Pil ERA-1001B[33]
Enerji Tüketimi Yok Yok 12,6 W (otonom mod) Yaklaşık. 7W (otonom modda standart çalışma) Yaklaşık. 14W
Çalışma Süresi Yok Yok Yaklaşık. 1,5 saat (varsayılan kapasiteye sahip tam şarjlı pil kullanarak) yeniden hücreli pille 2,5 saat veya daha fazla Yaklaşık. 1,5 Saat (otonom modda standart çalışma varsayılan kapasitesi) 2,5 saat veya daha fazla (otonom modda standart çalışma daha yüksek kapasite) Yaklaşık 2 Saat
Şarj Süresi Yok Yok Yaklaşık. 2.5 Saat Yaklaşık. 2.5 Saat Yaklaşık. 3 saat
Boyutlar (U x G x Y) 220 × 130 × 200 mm 235 X 132 X 250 mm (kuyruk dahil değil) Yaklaşık. 274 x 156 x 266 mm (kuyruk dahil değil) 319 x 180 x 278 mm Yaklaşık. 180 x 293 x 305 mm (Duruş, çıkıntılar hariç)
Ağırlık 1,5[Kg] (piller dahil) 1,25 kg (piller dahil) Yaklaşık 1,4 kg (Yalnızca Gövde), Yaklaşık 1,6 kg (Hafıza kartı ve Pil Dahil) Yaklaşık. 1,65 kg (pil ve bellek çubuğu dahil) Yaklaşık 2.2 kg

Tüm AIBO'lar, robota kişilik, yürüme, kamera aracılığıyla çevresini "görme" ve sözlü komutları (İngilizce ve İspanyolca veya Japonca) tanıma yeteneği veren AIBOLife yazılımıyla birlikte gelir. AIBO'nun sesleri, Japon DJ/avant-garde besteci Nobukazu Takemura tarafından mekanik ve organik kavramları kaynaştırarak programlandı.[34] ERS-7 Mind'deki sesler ve özel veriler, bir Japon müzisyen ve oyun tasarımcısı olan Masaya Matsuura tarafından bestelendi.[35]

Aperios ve Open-R

[değiştir | kaynağı değiştir]

Aperios, tüm AIBO'larda, QRIO'da ve diğer bazı tüketici cihazlarında kullanılan Sony'nin Tescilli Gerçek Zamanlı İşletim sistemidir. Aperios OS, birden fazla ses ve görsel veri akışını aynı anda işlemek için devrim niteliğinde gerçek zamanlı yetenekler kullanılarak geniş çapta dağıtılmak üzere tasarlandı[36] İşletim sistemi geniş çapta benimsenmedi ve 2003 yılına gelindiğinde Sony kullanımını bıraktı COO Kunitake Ando ile geliştirme, "Aperios, İnternet öncesi çağın bir işletim sistemiydi ve gelecek için yeterli olmadığına karar verdik" dedi.[37]

OPEN-R mimarisi, eğlence robotlarına özgüdür. Mimari, robotların şeklini ve işlevini değiştirmek için kolayca çıkarılabilen ve değiştirilebilen ekler gibi modüler donanım bileşenlerinin ve davranışlarını ve hareket modellerini değiştirmek için değiştirilebilen modüler yazılım bileşenlerinin kullanımını içerir. AIBO'nun yaratıcısı Doi, OPEN-R'yi AIBO geliştirme projesinin "başyapıtı" olarak adlandırdı ve bireysel hareketleri veya tepkileri programlama ihtiyacını en aza indireceğini ve "açık" doğasının yetenek eklemek için küresel robot uzmanları ve programcıları topluluğunu teşvik edeceğini savundu.[14]

AIBO'nun birinci ve ikinci nesil modelleri, Sony tarafından satılan farklı yazılım paketlerini yükleyebilir. AIBOware (Sony şirketinin ticari markası), AIBO'nun pembe Hafıza kartı üzerinde çalıştırdığı yazılıma verilen addır. Life AIBOware, robot'un, sahibi onunla etkileşime girdikçe çeşitli gelişim aşamalarından geçerken yavrudan tam yetişkin bir yetişkine yükseltilmesine olanak tanır. Explorer AIBOware, sahibinin 100 sesli komutu anlayabilen (ancak buna uymaya istekli olmasa da) tamamen olgun bir robotla etkileşime girmesine olanak tanır. AIBOware olmadan, AIBO'lar "klinik modunda" çalışır ve yalnızca temel eylemleri gerçekleştirebilir.

Üçüncü nesil ERS-7 modelleri, AIBOLife ve diğer AIBOware paketlerinin özelliklerini içeren tek bir "Mind" yazılımına sahiptir. Mind yazılımı ayrıca ERS-7'lerin otonom olarak yeniden şarj edilmesini sağlayan bir yerleştirme işlemi içerir. Mind2'deki yükseltmeler, bir PC'ye Wi-Fi tabanlı bağlantı olan AIBO Entertainment Player'ı içeriyordu. Mind3'teki yükseltmeler arasında konuşma, blog oluşturma ve bağımsız oda haritalaması vardı.

AIBO'nun tam görüş sistemi, şarj istasyonunu tanımak için Ölçek-değişmez özellik dönüşümü (İngilizce: Scale-invariant feature transform (SIFT)) algoritmasını kullanır. Görüntü sistemi, Evolution Robotics ERVision'ın uygulamasıdır.

Önemli AIBOware Yazılımları

İsim Tanım Desteklenen Modeller AIBO Life Kullanıcıların Aibo'larını bebekten yetişkine yükseltmelerine olanak tanır. ERS 20x ve 31x AIBO'lar
Hello AIBO! Kullanıcıların, yükseltme sürecini atlayarak, zaten büyümüş AIBO ile başlamasına olanak tanır. ERS 11x, ERS 21x ve ERS 31x AIBO'lar
AIBO Custom Manager Kullanıcıların Mind'ı farklı sesler, dans rutinleri ve seslerle yüklemesine izin verir. ERS-7 Üçüncü Nesil AIBO'lar
AIBO Entertainment Player WiFi ile bağlı PC tarafından AIBO Mind'ın uzaktan izlenmesine veya kontrol edilmesine izin verir. ERS-7 Üçüncü Nesil AIBO'lar

Önemli Üçüncü Taraf Yazılımları

İsim Tanım Desteklenen Modeller
DogsLife Hello-AIBO'yu kopyalayan (ve bazen geliştiren) AIBO kişiliği.[38] İkinci Nesil AIBO'lar
Skitter AIBO "performans" düzenleyicisi, kullanıcıların AIBO'nun AIBO'ya WiFi ile bağlı bir bilgisayar aracılığıyla skeçler oluşturmasına ve gerçekleştirmesine imkan verir.[39] All
aiboplus Yapay zekada yeni yollar keşfetmek için yedek kişiliktir.[40] ERS-7
AiboStella URBI çerçevesi kullanılarak AEP'den sonra modellenmiş iOS denetleyicisidir[41] ERS-7, ERS-210, ERS-220
AIBO Control URBI çerçevesini kullanan Android denetleyicisidir[42] ERS-7
Diğer Robot App Store gibi sağlayıcılarda ücretsiz üçüncü taraf yazılımı mevcuttur.[43] Değişir

AIBO Yazılım Geliştirme Ortamı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Başlangıçta, programlama yeteneklerine erişim Sony ve Robocup'a katılan kuruluşlarla sınırlıydı. AIBO'yu tersine mühendislik yaparak kullanıcılar, robot köpekleri müzikle dans ettiren "DiscoAibo" gibi AIBOware ile birlikte çalışan kendi yazılımlarını geliştirdiler.

Önemli bir telif hakkı dönümünde Sony, Ekim 2001'de Dijital Binyıl Telif Hakkı Yasası'nı başlattı ve "Aibopet"in, kopya koruma mekanizmalarI atlayarak alınan kod dağıtmayı durdurmasını isteyen durdurma ve vazgeçme bildirimi gönderdi.[44][45][46] Öfkeli birçok AIBO sahibinin şikayetleri karşısında,[47] Sony geri adım attı ve ardından "ticari olmayan" kullanım için bir programcı kiti yayınladı.[48]

Kit sonunda üç farklı araca genişletildi: R-CODE, OPEN-R SDK ve AIBO Remote Framework (yalnızca ERS-7). Bu üç araç, AIBO Yazılım Geliştirme Ortamı adı altında birleştirilmiştir. Bu araçların tümü ücretsiz olarak indirilebildi ve ticari veya ticari olmayan kullanım için kullanılabilir (özellikle ticari olmayan kullanım için olan OPEN-R SDK hariç).

OPEN-R SDK, AIBO'nuzda çalışan yazılımlar yapmanıza olanak tanıyan açık kaynaklı araçlara (gcc ve newlib gibi) dayanan C++ tabanlı bir programlama SDK'sıdır. Bu SDK düşük-seviye olarak kabul edilir ve AIBO'nun motorlarının kazanç değerlerinden AIBO'nun kamera verilerini almaya ve bilgisayarlı görüntü hesaplamaları yapmaya kadar her şeyi kontrol etmenizi sağlar. R-Code ve AIBO Remote Framework ile olduğu gibi önceden oluşturulmuş "standart" AIBO işlevselliği sağlanmaz. Düşük seviyeli robotik araştırma yapan araştırmacılar için mükemmel seçimdir.

R-CODE ve R-CODE plus

[değiştir | kaynağı değiştir]

R-Code, AIBO için üst-düzey bir betik (ing: scripting) dilidir. R-Code, AIBO'nun yürütmesi için çok kolay basit programlar oluşturmanıza olanak tanır. OPEN-R SDK'nın sahip olduğu düşük-seviyeli kontrole izin vermese de, güçteki eksikliğini kolaylıkla telafi eder. WiFi üzerinden basit bir terminal soket bağlantısı ile uzaktan iletişim mümkündür. Ticari kullanıma izin verilir ve lisans ücreti yoktur.

R-CodePlus, AiboPet'in R-Code'un çeşitli ek işlevlere sahip türevidir. R-CodePlus, dil açısından R-Code'un bir üst kümesidir, bu nedenle standart R-Code ile yazılan her şey R-CodePlus MemoryStick üzerinde çalışır (aynı Model AIBO için). R-CodePlus, basit yüz tanıma, ad kaydı ve kamera ayarlama ayarları gibi bazı yeni "temel" AIBO işlevlerini sunar. Uzaktan iletişim için standart R-Code terminal soketine ek olarak, R-CodePlus, AIBO'nun kamera görüntüsü ve ses gönderme/alma gibi çeşitli ikili veri aktarımları için bir "Telemetri" soketi sağlar. R-CODE, Aibopet tarafından R-CODE plus'a genişletildi[49]

Aibnet, R-Code programlama için geliştirme ortamı sunar.[50]

Davranışın basitleştirilmiş sürükle ve bırak özelleştirmesi, kullanıcı tarafından oluşturulan YART ("Yine Başka Bir RCode Aracı") aracılığıyla kullanılabilir[51]

AIBO Uzak Çerçevesi (Remote Framework)

[değiştir | kaynağı değiştir]

Windows PC'den davranışlar ve şekil (örüntü) tanıma dahil AIBO MIND'ın yeteneklerine uzaktan erişilir. Aibo Entertainment Player'da kullanılan aynı işlevsellik. AIBO Remote Framework, Visual C++ tabanlı Windows PC API'sidir. Çerçeve, MIND2 veya MIND3 Aiboware çalıştıran AIBO'yu kablosuz bir LAN aracılığıyla uzaktan kontrol edebilen kod yazmak için kullanılabilir. Ticari kullanıma izin verilir ve lisans ücreti yoktur.

Diğer Geliştirme Ortamları

[değiştir | kaynağı değiştir]

URBI, Tekkotsu,[52] ve Pyro dahil olmak üzere AIBO'ları destekleyen çeşitli robot yazılım geliştirme çerçeveleri geliştirilmiştir.

Mevcut Projeler

[değiştir | kaynağı değiştir]

AiBO+, Sony ERS-7'nin yerini alan bir kişiliktir. Proje, robota Ubuntu Linux, Windows, Mac OS X, iOS ve Android altında bağlanmak için AEP benzeri bir uygulama (AiBO+ İstemcisi) sağlar. Sahibi köpeği kontrol edebilir, oyun oynayabilir ve robotun durumunu görebilir.[40]

AIBO Kontrolü, Android kullanıcılarının AIBO ERS-7'nin çalışan URBI'sini kontrol etmesine imkan verir.[42]

Open-R ve GCC tabanlı toolchain, topluluk tarafından GCC 5.4, Binutils 2.24 ve Newlib 1.15 kullanacak şekilde güncellendi. Bu iyileştirme, robotu programlamak için en son C++11/C++14 özelliklerini ve modern yazılımı getirir. Eski ve güncellenmiş AIBO araç zincirinin paketlenmiş sürümü, Ubuntu için PPA içinde vardır.[53]

Eğitim ve akademide AIBO'lar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Penaltı atışları

AIBO'lar eğitimde çok kullanıldı. Örneğin, Carnegie Mellon, problemleri çözmek için algı, biliş ve eylem modellerini kapsayan AIBO merkezli bir robotik kursu sundu.[54] Robotbenchmark[55] ayrıca "Görsel İzleme" adı verilen Aibo ERS-7 modeline dayalı çevrimiçi simülasyon mücadelesi de vardır.[56]

RoboCup Dört Ayaklı Ligi

[değiştir | kaynağı değiştir]
Osaka'daki 9. RoboCup'ta oynayan AIBO robotları (2005)

AIBO, geleneksel araştırma robotlarından çok daha ucuz bir pakette bir bilgisayar, görüş sistemi ve artikülatörleri bütünleştirdiği için yapay zeka eğitim ve araştırma için ucuz bir platform olarak çok kullanıldı. Bu gelişme için bir odak noktası Robocup Ligleri olmuştur.

Dört Ayaklı Ligi, tüm takımların aynı robotlarla rekabet ettiği robot futbol ligi olan "RoboCup Standart Platform Ligi"'nin ilk adıydı. Robotlar, insanlar veya bilgisayarlar tarafından herhangi bir harici kontrol olmaksızın tamamen otonom olarak çalışır. Belirli AIBO sürümü zamanla değişti: ERS-110ler (1999,2000), ERS-210 (2001-2002), ERS-210A SuperCore (2003), ERS-7 (2004-2008). Değiştirilen ve mevcut standart platform, Aldebaran Robotics'in insansı NAO platformudur.

Sony, RoboCup otonom futbol yarışma Dört Ayaklı Robot Futbol Ligi'ne katılmak için dünyanın dört bir yanındaki üniversitelere AIBO'ların desteğini ve sponsorluğunu sağladı. Yarışan takımlar, diğer rakip takımlara karşı otonom robot futbolu oynamak için AIBO robotlarından oluşan bir takım programı yapacaktı. Dört Ayaklı Ligi 1999'dan 2008'e kadar sürdü ancak son yılda birçok ünlü üniversite yeni NAO platformuna geçtikleri için rekabet etmedi. New South Wales Üniversitesi[57] Ligdeki en başarılı takımdı, altı kez finale kaldı ve üç kez kazandı.

Uluslararası AIBO Kongresi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Uluslararası AIBO Kongresi, her yıl Shinjuku vilayetindeki Sony Robotics Tower'da gerçekleşir. İlk kongre 1999'da 15 Mayıs'ta yapıldı. Daha sonra 2 Mayıs - 4 Mayıs olarak belirlendi. Onuncu yılına giren 2009 toplantısı, katılım rekorları kırdı. Kongrede genellikle AIBO reklamları, ücretsiz posterler, ücretsiz aksesuarlar, ücretsiz/açık kaynaklı indirmeler ve "AIBO Şovları" yer alır.

Model adından sonra: gövde rengi seçenekleri; yayın tarihi; satılan birimler.

Birinci nesil modeller

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • ERS-110: sıcak gümüş renktedir; Ağustos ayında teslimat için 1 Haziran 1999'da satışa başladı; Japonya için 3,000 ve ABD için 2,000 (toplam 5,000) ile sınırlı üretimdir.
  • ERS-111: gümüş ve siyah renktedir; Kasım 1999 ve Şubat 2000'de tekrar piyasaya sürüldü. ERS-111 modellerinin toplam satışı 40.000 idi.

İkinci nesil modeller

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • ERS-210: başlangıçta siyah, altın ve gümüş renklerinde piyasaya sürüldü; 2001 İlk üç rengin piyasaya sürülmesinin ardından, Bahar Beyazı, Bahar Turuncusu, Everest Beyazı (pembe ve mavi alt tonlu Sedef), Mazeran Yeşili ve Safir Menekşe dahil olmak üzere birçok özel baskı rengi piyasaya sürüldü.
  • ERS-210A "Supercore": Bir kez daha siyah, altın ve gümüş renk seçenekleriyle piyasaya çıktı; 2002 İlk sürümün ardından Holiday Red, Holiday White ve son olarak 2003'te Cyber Blue dahil olmak üzere birkaç yeni özel baskı rengi piyasaya sürüldü.
  • ERS-220: gümüş renktedir; 2001 ve 2002'de ERS-220A olarak yeniden yayınlandı.

En yaygın/en çok satan AIBO serisi: satılan tahmini 210/220 AIBO miktarı: 65,000 ile 100,000 arasındadır.

Üçüncü nesil modeller

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • ERS-311 "Latte": krema; 2001'de çıkmıştır.
  • ERS-312 "Makaron": siyah; 2001'de çıkmıştır.
  • ERS-31L "Pug": kahverengi; 2002'de çıkmıştır.
  • ERS-311B "Latte": krema; 2002'de çıkmıştır.
  • ERS-312B "Makaron": siyah; 2002'de çıkmıştır.

Tahmini satılan miktar: 30,000 ile 35,000 arasındadır.

Dördüncü nesil modeller

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • ERS-7: Beyaz; 1. nesil, Kasım 2003
  • ERS-7M2: Beyaz ve siyah; 2. nesil, Kasım 2004
  • ERS-7M3: Beyaz, siyah ve şampanya altını (Japonya'da bal kahvesi olarak adlandırılır); 3. nesil, Ekim 2005

Tüm ERS-7 Aibo modelleri için tahmini satışlar: 40,000 - 50,000 arasındadır.

Beşinci nesil modeller

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • ERS-1000: fildişi beyazı; Ocak 2018
  • ERS-1000: çikolata baskısı; Ocak 2019
  • ERS-1000: karamel baskısı; Ocak 2020
  • ERS-1000: siyah susam baskısı; Ocak 2021
  • ERS-1000: Çilekli süt baskısı; 2022(?)

Satılan toplam miktar bilinmiyor. Sony, 2018'in sonlarında ERS-1000 satışlarının 25,000'e ulaştığını belirten belgeler yayınladı, ancak o zamandan beri hiçbir satış bilgisi yayınlanmadı.

AIBO animasyon dizisi Piroppo (ピロッポ), AIBO ERS-300'ler, Latte ve Macaron'a dayanıyordu. Animasyon dizisi, uygun yazılımda medya bağlantısı modunda izleyicinin ERS-300'lerinden gelen sesleri ve eylemleri tetikledi.[58] 23 bölümlük dizi, 11 Ekim 2001'den 21 Mart 2002'ye kadar Perşembe günleri 22:54'ten 23:00'e kadar Fuji TV'de yayınlandı.

Popüler kültürde

[değiştir | kaynağı değiştir]

AIBO tanıtıldığında, The New Yorker Jack Ziegler tarafından hazırlanan ve AIBO'nun bir yangın musluğuna somun ve cıvataları "işediğini" gösteren bir karikatür yayınladı.[59]

AIBO ERS-111, Janet Jackson'ın "Doesn't Really Matter" müzik videosunda kullanıldı ve Jackson'la birlikte klipte yer almasının ardından artan pazar talebi ve ticari başarı elde etti.[60]

Frasiernin bir bölümünde Frasier, Wisconsin'deki Roz'u ziyaret ederken babasına eşlik etmesi için bir AIBO ERS-210 verir. Eddie'nin AIBO ile etkileşime girdiği bir sahne vardır, Martin Crane ise Sony'ye onu çalıştıramadığından şikayet eder.

South Park "Red Sleigh Down" bölümünde, Noel için bir HAIBO robot bebeği alabilsin diye Cartman neredeyse bölümün tamamını Noel Baba'nın güzel listesine girmeye çalışır. AIBO tarafından 2000'lerin başında başlatılan robot köpek çılgınlığına atıfta bulunulur. Bölümün sonunda Stan, Kyle ve Cartman kendi HAIBO köpeklerini alırlar. HAIBO, yetişkinler için yapılmış ve mağazalarda satılmayan bir robot olan AIBO'nun bir parodisi değildir. Bunun yerine, çoğu çocuklar için yapılmış birçok yan ürününün bir parodisidir.

Bir iOS cihazda Siri'ye "Evcil hayvanın var mı?" sorulduğunda, yanıtlardan biri "Eskiden bir AIBO'm vardı. Ama beni etkiledi."

CJ7 filminde, robotik oyuncak CJ1, muhtemelen AIBO'nun tasarımına ve onun oyuncak nakavtlarına dayanmaktadır.

Futurama "Jurassic Bark" bölümünde, Bender, Robo-Puppy adlı bir AIBO'ya benzeyen robotik bir köpekle görülür.

Click filminde, Kevin'in yeni Robo-köpeği ve AIBO ERS-7 babasının arabası tarafından ezildi.

AIBO'ya dayalı bir çift robot köpek, Sony Computer Entertainment tarafından yayınlanan bir video oyunu olan Tokyo Jungleda görünür. İlk AIBO modeli olan ERS-110 da bu oyunda görülür.

Neil Gaiman'ın Amerikan Tanrılarının 2017 TV uyarlamasının başlık dizisinde bir AIBO ERS-210 görülebilir.

Amatsu Gai'nin sahibi olduğu Kamen Rider Zero-One dizisinin 38. bölümünde bir AIBO ortaya çıkar. AIBO, 19/7/2020 tarihinden itibaren, 8/2/2020 tarihine kadar Kamen Rider Zero-One oyuncaklarıyla etkileşime girmesine izin verecek bir güncelleme aldı.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]


  1. ^ "Archived copy". 2 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2013. 
  2. ^ "Archived copy". 28 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  3. ^ Ulanoff, Lance (4 Eylül 2003). "Surprise! Sony's AIBO Is a Dog". Pcmag.com. 18 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  4. ^ "2006 Inductees". The Robot Hall of Fame. 16 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  5. ^ "Sony Global - Q3 FY2005 Sony Group Earnings Announcement". Sony.net. 26 Ocak 2006. 16 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  6. ^ "Sony AIBO Europe - Official Website - Model-by-model breakdown". Sonydigital-link.com. 16 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  7. ^ "AIBO、君を死なせない 修理サポート終了「飼い主」の悲しみ〈AERA〉 (dot.)". Yahoo!ニュース. 29 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2014. 
  8. ^ Byford, Sam (31 Ekim 2017). "Sony just announced a new Aibo robot dog; The Verge". Technologyreview.com. 1 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2022. 
  9. ^ Rajamanickam Antonimuthu (2 Kasım 2017), Sony's Aibo Robot Dog returns with advanced AI, 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 15 Kasım 2017 
  10. ^ Alam, Imran (2 Şubat 2018). "Sony AIBO - Robotic Dog". Answerslave.com. 28 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2022. 
  11. ^ Johnstone, Bob (1 Ocak 2000). "California Dreamin' Sony Style | MIT Technology Review". Technologyreview.com. 24 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  12. ^ [Fujita, M. & Kitano, H. (1998). Development of an autonomous quadruped robot for robot entertainment. Autonomous Robots, 5, 7-20.]
  13. ^ "IEEE Inaba Technical Award for Innovation Leading to Production - IEEE Robotics and Automation Society". Ieee-ras.org. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  14. ^ a b c "This Cute Little Pet Is a Robot". Business Week. 24 Mayıs 1999. 19 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2013. 
  15. ^ "The Collection | Hajime Sorayama and Sony Corporation, company design. Aibo entertainment robot (ERS-110). 1999". MoMA. 5 Kasım 2012. 10 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  16. ^ "エンタテインメントロボット [AIBO(アイボ)・ERS-110] | 受賞対象一覧 | Good Design Award" (Japonca). G-mark.org. 21 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  17. ^ "Deconstructing Product Design by William Lidwell and Gerry Manacsa » Sony AIBO". Deconstructingproductdesign.com. 22 Ağustos 2009. 20 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  18. ^ "エンタテインメントロボット AIBO [ERS-300シリーズ"ラッテ&マカロン"] | 受賞対象一覧 | Good Design Award" (Japonca). G-mark.org. 21 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  19. ^ "• AIBO ERS-220". Plasticpals.com. 24 Ocak 2013. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  20. ^ "エンタテインメントロボット AIBO [ERS-220] | 受賞対象一覧 | Good Design Award" (Japonca). G-mark.org. 21 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  21. ^ "Design for Asia Award 2012". Dfaaward.com. 15 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  22. ^ "エンターテインメントロボット [AIBO ERS-7] | 受賞対象一覧 | Good Design Award" (Japonca). G-mark.org. 21 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  23. ^ Shea, Michael (27 Temmuz 2015). "Who Killed AIBO the Robotic Dog?". The Skinny. 27 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2016. 
  24. ^ YUKARI IWATANI KANE; PHRED DVORAK (3 Mart 2007). "Caught between two worlds, the Sony chief tightens his management grip. Will it work?". Wall Street Journal. ss. A1. 2 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.  Alt URL 14 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  25. ^ "Entertainment Robot "Aibo" Announced". Sony Global - Sony Global Headquarters (İngilizce). 3 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2017. 
  26. ^ "WebCite query result". www.webcitation.org (İngilizce). 2 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2017. 
  27. ^ "aiboベーシックプラン | aibo". aibo.sony.jp (Japonca). 6 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2017. 
  28. ^ "Sony reports strong earnings but unplugs Aibo". Macworld (İngilizce). 26 Ocak 2006. 9 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2020. 
  29. ^ a b "Sony Global - Press Release - Sony Launches Four-Legged Entertainment Robot "AIBO" Creates a New Market for Robot-Based Entertainment". Sony.net. 11 Mayıs 1999. 28 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  30. ^ "Microsoft Word - 08.25.03 AIBO ERS-7 FINAL with PIC&Specs.doc" (PDF). 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  31. ^ "主な仕様 | aibo". aibo.sony.jp (Japonca). 6 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2017. 
  32. ^ ID, FCC. "FCC ID AK8145899511 Module by Sony Corporation". FCC ID (İngilizce). 10 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2019. 
  33. ^ "ERS-1000 | Help Guide | Disposing of aibo". helpguide.sony.net. 10 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2019. 
  34. ^ Nobukazu Takemura, Synthesizing Things Up 22 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Washington Post, January 20, 2002
  35. ^ "Sony AIBO Europe - Official Website - AIBO News". Sonydigital-link.com. 25 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  36. ^ "Wired 7.11: Sony's Plan for World Recreation". Wired.com. 2 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  37. ^ "Linux and TV called key to broadband tsunami". Eetimes.com. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  38. ^ DogsBody. "It's a DogsLife!". Dogsbodynet.com. 8 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  39. ^ DogsBody. "Skitter Performance Editor". Dogsbodynet.com. 13 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  40. ^ a b "AiBO". Aiboplus.sourceforge.net. 12 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  41. ^ Tippy tap tap (12 Temmuz 2010). "AiboStella for iPhone, iPod touch, and iPad on the iTunes App Store". Itunes.apple.com. 17 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  42. ^ a b "Aibo Control - Android-apps op Google Play". 20 Nisan 2012. 9 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  43. ^ Robot Page: AIBO. "AIBO - Robot Page". Robot App Store. 15 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  44. ^ "No New Tricks for Robot Dog - Chilling Effects Clearinghouse". 14 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  45. ^ Harmon, Amy (5 Kasım 2001). "Sony Tightens Leash on Its Robotic Dog". NYTimes.com. 17 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  46. ^ "Unintended Consequences: Twelve Years under the DMCA | Electronic Frontier Foundation". Eff.org. 3 Mart 2010. 5 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  47. ^ Farhad Manjoo. "Aibo Owners Biting Mad at Sony". Wired.com. 1 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  48. ^ Sony Corporation. "OPEN-R Architecture Specifications To Be Made Public". 5 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2022. 
  49. ^ "[AiboHack] AiboPet R-code Extensions". Aibohack.com. 13 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  50. ^ DogsBody. "Aibnet Telnet Console". Dogsbodynet.com. 6 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  51. ^ "[AiboHack] YART = Yet Another R-Code Tool". Aibohack.com. 29 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  52. ^ "About Tekkotsu". www.tekkotsu.org. Carnegie Mellon University. 2010. 31 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2017. 
  53. ^ "Ubuntu PPA with Aibo toolchain". Launchpad.net. 24 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  54. ^ "15-491 Fall 2008". 25 Temmuz 2010. 25 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  55. ^ "robotbenchmark". 28 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2018. 
  56. ^ "robotbenchmark visual tracking". 8 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2018. 
  57. ^ "rUNSWift 2010". Cgi.cse.unsw.edu.au. 11 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  58. ^ ja:AIBO
  59. ^ retailerId0cfb7871 view productId8543509 (31 Mayıs 1999). "Sony-type robot mechanical dog urinates nuts and bolts on fire hydrant. - New Yorker Cartoon Poster Print by Jack Ziegler at the Condé Nast Collection". Condenaststore.com. 31 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2013. 
  60. ^ "Let Aibo tell you about brand image - The Japan Times". Japan Times. Gilhooly, Rob. 2007. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2014.