Ağlayan Kadınlar Lahdi
Ağlayan Kadınlar Lahdi Osman Hamdi Bey tarafından 1887 yılında Sayda'daki kral mezarlarında, Iskender Lahdi ile aynı mezar odasında (Sayda Kral Nekropolü 3 Nolu mezar odası) bulunmuştur. Roma döneminden önceye ait sütunlu lahitlerden olup, işçiliği ile dünya lahitlerinin en önemlilerinden biri sayılır. Hellenistik dönem eseridir. MÖ 360 yılında ölen Sayda Kralı Straton'a ait olduğu[1] ya da Sayda'lı bir zengin için yapıldığı[2] tahmin edilmektedir. İstanbul Arkeoloji Müzelerinde sergilenmektedir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Sayda'daki kral mezarlığında diğer 21 lahit ile birlikte bulunduğu zaman Avrupa ve Amerika'da büyük bir etki yaratmıştır. Lahid, bulunmasından önceki bir dönemde soyulmuş olduğu için, içinde ait olduğu kişinin kemiklerinden ve bronz bir kemer tokasından başka bir şey bulunmamıştır.[3]
Sayda lahitleri Istanbul'a getirildiğinde lahitlere konacak bir yer bulunamadığı için bir müze yapılması ihtiyacı doğar. Osman Hamdi Bey'in Sanayi-i Nefise Mektebi hocalarından Mimar Alexandre Vallaury'e hazırlattığı planlara göre inşa edilen çekirdek binanın cephesi Ağlayan Kadınlar Lahdi'nden esinlenerek düzenlenmiştir. Bu yüzden müzeye önce Lahitler Müzesi denilmiştir.
Özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Yüksekliği 2,97 m, uzunluğu 2,54 m, en 1,37 m'dir. Dünyanın en iyi korunmuş lahitlerinden biridir. Lahdin üzerinde kralın ölümüne ağlayan kadınların ve cenaze kortejlerinin rölyefleri bulunmaktadır. Kapağın iki yanında cenaze alayı, kaidenin etrafında ise av sahneleri yer alır. Yapımında birden çok heykeltıraşın çalıştığı anlaşılmaktadır.[1] Lahit, bir Ion tapınağı biçimindedir. Yunan yontu sanatının, doğulu etkiler taşıyan bir örneğidir.[3]
Betimlemeler
[değiştir | kaynağı değiştir]Temel kısmında iyonik sütunlar arasında kimisi ayakta duran kimisi oturan 18 adet kadın figürü vardır. Kadınlar tavırlarında acılı bir ifade olmasına karşın, hareketleri birbirlerinden farklıdır. Böylelikle esere canlılık kazandırılmıştır. Figürlerin tıraşlı kafaları, yalın ayakları, yırtık giysileri ve üzüntülerini yansıtan hareket ve ifadeleri Semitik topluluklara ait özelliklerdir.[3] Sütunların arasında yer alan 18 üzgün kadın figürünün, Ortadoğu ülkelerinde yaygın olan ağlayıcı kadınlardan çok ölünün eşlerini ya da haremindeki kadınları temsil ettiği sanılmaktadır.[3]
Lahdin üst tarafındaki frizde bir cenaze merasimi sahnesi vardır. O devrin adet ve araçları hakkında fikir verebilecek nitelikte bir kompozisyondur. Lahdin alt tarafında ise, bir başka friz vardır. Buraya bu frizi koymakla, esere yüceltme ve yükseltme fikri verilmiştir.[4]
Enis Batur'un Ağlayan Kadınlar Lahdi adında şiir kitabında bu lahit üzerindeki ağlayan kadın figürleri konu edilmiştir.
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Kültür ve Turizm Bakanlığı Sitesi 23 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ağlayan Kadınlar Lahdi (30 Nisan 2012'de erişildi)
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2012.
- ^ a b c d Istanbul Arkeoloji Müzeleri 9 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ağlayan Kadınlar Lahdi (30 Nisan 2012'de erişildi)
- ^ Mimarlar Odası Dergisi 8 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., İstanbul arkeoloji müzesi III, Arkeolog. Mehmet t. TUNAY, (30 Nisan 2012'de erişildi)
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Müzede çekilmiş bir film 30 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.