8. yüzyıl Müslüman tarihinin zaman çizelgesi
Bu, 701'den 800'e (h.81 - h. 184) İslam dünyasında meydana gelen büyük olayların bir zaman çizelgesidir.
| İslam tarihinin zaman çizelgesi: 6. | 7. | 8. | 9. | 10. | 11. | 12.| 13. | 14. | 15. | 16. | 17. | 18. | 19.| 20. | 21. yüzyıl |
Sekizinci yüzyıl (M.701–800 /H. 81–184)
[değiştir | kaynağı değiştir]- 701: İbnü'l-Eş'as'ın Irak'taki isyanı, Deyrü’l-cemâcim muharebesi.[1]
- 703: Şii İslam'ın 6. İmamı Cafer el-Sadık doğdu.
- 705: Abdülmelik bin Mervan'ın ölümü. I. Velid'in Emevi Halifesi olması.
- 711: İspanya'nın Tarık bin Ziyad, Maveraünnehir'in Kuteybe bin Muslim tarafından fethi.
- 712: Sind'in Muhammed bin Kasım tarafından fethi
- 713: 4. Şii İmamı Ali bin Hüseyin zehirlendi ve öldürüldü. Muhammed el-Bakır İmam olur. Multan'ın fethi.
- 715: I. Velid'in ölümü, I. Süleyman bin Abdülmelik Emevi Halifesi oldu.
- 717: Konstanopolis kuşatmasının başlangıcı. I. Süleyman'ın ölümü. II. Ömer, Emevi Halifesi olur.
- 718 2. Kuşatmanın sona ermesi.
- 720: Ömer II. II. Yezid Emevi Halifesi olur.
- 721: Kül Çor yönetimi altında Maveraünnehir'e ilk Türkeş işgali.
- 724: II. Yezid öldü yerine II. Hişam Emevi Halifesi olur. Türkeş Susuzluk Günü (Yevm'ül-ataş)'nde Müslim bin Sa'id el-Kilabi'yi yendi.
- 725: Müslümanlar Fransa'da Nîmes'e kadar geldi
- 729: Eşres bin Abdullah el-Sülemi'nin yönetimindeki Horasan ordusu, Baykand Muharebesi'nde Teşrin'e karşı küçük bir zafer kazandı ve Buhara'yı kurtardı. Geri çekilen Türkeş, Kamarja Kuşatmasına girişti.
- 730: Hazarlar İran'ın kuzeybatısını işgal etti ve Erdebil Savaşı'nda Emevi güçlerini yendi, Arap valisi Cerrah bin Abdullah el-Hakemi'yi[2] öldürdü ve o bölgeyi işgal ettiler.
- 731: Horasandaki Arap ordusu Türkeş'e karşı Dar Geçit Muharebesi'nde korkunç kayıplar uğrar. 20.000 Irak askeri kayıpları telafi etmek için Horasan'a gönderildi.
- 732: Fransa'da Puvatya Muharebesi.
- 734: Horasan'da Haris bin Süreyc'ın isyanı patlak verdi.
- 735: Esed bin Abdullah el-Kasri Horasan'a geldi ve Haris'in isyanını bastırır.
- 737: Müslümanlar Fransa'da Avignon'dan geriye doğru çekilmeye başlamışlardır.
- 737: Haristan Savaşı'nda, Esed bin Abdullah el-Kasri Horasan'ın Türkeşlerden geri aldı.
- 740: Zeyd bin Ali'nin liderliğinde Zeydi İsyanı. Kuzey Afrika'da Berberi isyanı. Soylular Savaşı. Bizanslılara karşı Akroinon Muharebesi.
- 741: Kuzey Afrika'da Bakdura Muharebesi.
- 742: Kayrevan'da Müslüman hakimiyeti yeniden sağlandı.
- 743: Muhammed el-Bakır zehirlendi. Cafer es-Sadık İmam oldu. Hişam'ın öldü yerine II. Velid, Emevi Halifesi oldu. Yahya bin Zeyd döneminde Horasan'da Şii isyanı.
- 744: III. Yezid Emevi Halifesi olur ve aynı yıl ölür. İbrahim Emevi Halifesi olur ve aynı yıl tahtan indirilir. Ayn el Curr Muharebesi. II. Mervan Emevi Halifesi olur.
- 745: Şii 7. İmam Musa el-Kazım doğdu. (İsmail bin Cafer, İsmaili Şia'ya göre 7.) Kufe ve Musul, Hariciler tarafından işgal edildi.
- 746: Kufe ve Musul II. Mervan tarafından işgal edildi.
- 747: Horasan'da Ebu Müslim'in isyanı patlak verdi
- 748: Rey Muharebesi.
- 749: İsfahan Muharebesi ve Nihavend Muharebesi. Kufe'nin Abbasiler tarafından ele geçirilmesi. Seffah, Kufe'de Abbasi Halifesi olur.
- 750: Zap suyu Savaşı. Şam'ın düşüşü. Emevilerin sonu.
- 751: Abbasiler tarafından Vasıt'ın fethi. Ebu Seleme'nin öldürülmesi.
- 751: Talas Savaşı'nda Abbasi orduları Çin'in Tang Hanedanı'nı yendi.
- 754: Seffah'ın ölümü. Mansur'un halife olması. Mansur'un amcası Abdullah bin Ali'nin isyanı.
- 755: Ebu Müslim'in öldürülmesi. Horasan'da Sinbad isyanı.
- 756: I. Abdurrahman İspanya'da Endülüs Emevi devletini kurdu.
- 758: Ras Tarhan'ın kontrolündeki Hazar ordusu Azerbaycan ve Arran'ın bazı bölgelerini işgal etti.
- 759: Abbasîlerin Tataristan'ı fethi.
- 762: Muhammed el-Nefs el-Zakiyye'nin isyanı.
- 763: Bağdat'ın kuruluşu. İspanya'da Abbasîlerin yenilgisi.
- 765: Şii'nin 6 imamı olan Cafer el-Sadık zehirlendi. Musa el-Kazım İmam oldu.
- 766: Orta Asya'da Sayram Nesturileri alındı.
- 767: İbn Madrar tarafından Sicilmase'da bir Harici devleti kuruldu.
- 770: 8.imam Ali er-Rıza doğdu
- 772: Kuzey Afrika'da Janbi Muharebesi. Rüstemiler Devleti Fas'ta kuruldu.
- 775: Abbasi Halifesi El-Mansur öldü yerine Mehdi'nin geçti.
- 777: İspanya'da Zaragoza Kuşatması.
- 782: Harun Reşid Bizanslılara karşı büyük bir sefere önderlik eder ve Kalkedon'a kadar geldi.
- 785: Halife Mehdi'nin ölümü. Hâdî halife oldu.
- 786: Mekke'deki ehli Ali isyanı Fakh Savaşı'nda bastırıldı.
- 786: Hadi'nin ölümü. Harun el-Reşid'in halife olması.
- 788: Mağripte İdrisi devleti kuruldu. I. Abdurrahman'ın ölümü ve I. Hişam'ın halife olması.
- 792: Güney Fransa'nın işgali.
- 796: Hişam'ın İspanya'da ölümü; I. Hakem halife oldu.
- 799: Hazarlar tarafından bir yenilgi.
- 800: Musa el-Kazım, Harun Reşid'in hapishanesinde zehirlendi. Ali er-Rıza İmam oldu. Ağlabiler Kuzey Afrika'da kurulmuştur.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "DEYRÜLCEMÂCİM - TDV İslâm Ansiklopedisi". islamansiklopedisi.org.tr (İngilizce). 18 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2020.
- ^ "CERRÂH b. ABDULLAH - TDV İslâm Ansiklopedisi". islamansiklopedisi.org.tr (İngilizce). 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2020.