2024 YR4
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Şubat 2025) |
 2024 YR4 (merkezde), Ocak 2025'te VLT tarafından takip edildi. | |
| Keşif[1][2] | |
|---|---|
| Keşfeden | ATLAS–CHL (W68) |
| Keşif yeri | Río Hurtado, Şili |
| Keşif tarihi | 27 Aralık 2024 |
| Adlandırmalar | |
| MPC belirtmesi | 2024 YR4 |
| Yörünge özellikleri[3] | |
| Belirsizlik parametresi 5 | |
| Gözlem yayı | 41 gün |
| İlk önkeşif tarihi | 25 Aralık 2024 |
| Günöte | 4,225 AU |
| Günberi | 0,8528 AU |
| 2,5391 AU | |
| Dış merkezlik | 0,6641 |
| 4,046 y (1477,8 gün) | |
| 351,08° | |
| Eğiklik | 3,453° |
| 271,412° | |
| 22 Kasım 2024 19 Kasım 2028[4] | |
| 134,642° | |
| Dünya MOID | 0,00265 AU (396.000 km; 1,03 LD) |
| Jüpiter MOID | 1,228 AU |
| Fiziksel özellikler | |
| S veya L[5] | |
| 23 (3 Şubat) 24 (14 Şubat) | |
| 23,96±0,27[3] | |
Ortalama çap | |
| 0,32440 ± 0,00002 sa (19,4640 ± 0,0012 d)[8] | |
 Wikimedia Commons'ta ilgili ortam | |
2024 YR4, çapı 40 ila 100 metre (130-330 fit) arasında olan, Apollo tipi (Dünya'yı kesen yörüngeli) Dünya'ya yakın cisim (NEO) olarak sınıflandırılan bir asteroittir. ATLAS uyarı sisteminin (Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System) Şili'deki istasyonu tarafından 27 Aralık 2024 tarihinde keşfedilmiştir.[1][2] 6 Şubat 2025 itibarıyla, 22 Aralık 2032 tarihinde Dünya'ya çarpma olasılığı 43'te 1 (%2,3) olarak hesaplanmış ve bu risk Torino ölçeğinde 3. seviye (orta risk) olarak derecelendirilmiştir.[7] NASA, 2024 YR4 için Palermo Teknik Çarpma Tehlikesi Ölçeği'ndeki skorunu -0,40 olarak açıklamıştır. Bu değer, çarpma tehlikesinin "mevcut arka plan riskinin %39,8'i" düzeyinde olduğunu gösterir.[7] Keşif, gezegen savunma protokollerini harekete geçirmiş; tüm teleskopların veri toplamaya çağrılmasına ve Birleşmiş Milletler onaylı uzay ajanslarının asteroit tehdidini önleme planları geliştirmeye başlamasına neden olmuştur.[9][10][11]
Asteroidin spektrumları ve fotometrik verilerinin ön analizi, taşsı S-tipi veya L-tipi bir yapıya ve yaklaşık 19,5 dakikalık bir dönme süresine sahip olduğunu ortaya koymaktadır.[5] 2024 YR4, keşfinden iki gün önce (25 Aralık 2024'te) Dünya'ya 828.800 kilometre (515.000 mil; 2,156 ay mesafesi) yaklaşmış ve şu anda Dünya'dan uzaklaşmaktadır. Bir sonraki yakın geçişini 17 Aralık 2028 civarında gerçekleştirecektir.[3] Nisan 2025'ten Haziran 2028'e kadar Dünya'dan o kadar uzaklaşacak ki yer tabanlı teleskoplarla gözlemlenemeyecektir.[11][12] James Webb Uzay Teleskobu (JWST) gibi uzay tabanlı kızılötesi teleskoplar ise 2024 YR4'ü Dünya'dan uzaktayken gözlemleyebilir.[12][13]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "2024 YR4". Minor Planet Center. Erişim tarihi: 27 Ocak 2025.
- ^ a b Minor Planet Center Staff (27 Aralık 2024). "Mpec 2024-Y140 : 2024 Yr4". Minor Planet Electronic Circular. Minor Planet Center. Bibcode:2024MPEC....Y..140W. doi:10.48377/MPEC/2024-Y140. Erişim tarihi: 27 Ocak 2025.
- ^ a b c "JPL Small-Body Database Lookup: (2024 YR4)" (Son gözlem 30 Ocak 2025). Jet Propulsion Laboratory. 23 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2025.
- ^ "2028 Perihelion" (Perihelion occurs when rdot flips from negative to positive). JPL Horizons. 2 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2025.
- ^ a b "2024 YR4". International Asteroid Warning Network. 29 Ocak 2025. 30 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2025.
- ^ "2024YR4". Near-Earth Objects Coordination Centre. Avrupa Uzay Ajansı. 2 Şubat 2025. Erişim tarihi: 2 Şubat 2025.
- ^ a b c "(2024 YR4) – Earth Impact Risk Summary". Center for Near-Earth Object Studies. NASA. 2 Şubat 2025. 28 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Sık sık güncelleniyor.
- ^ Pravec, Petr. "'Prepublished' periods of asteroids". Ondrejov Asteroid Photometry Project. Astronomical Institute of the Czech Academy of Sciences. 30 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2025. Updated regularly.
- ^ Sample, Ian (30 Ocak 2025). "Asteroid triggers global defence plan amid chance of collision with Earth in 2032". The Guardian. Erişim tarihi: 30 Ocak 2025.
- ^ Andrews, Robin George (29 Ocak 2025). "Astronomers Are Keeping an Eye on This Asteroid's Odds of Hitting Earth". The New York Times. 30 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2025.
- ^ a b "International Asteroid Warning Network (IAWN) Potential Asteroid Impact Notification" (PDF). International Asteroid Warning Network. 29 Ocak 2025. 30 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Ocak 2025.
- ^ a b "Asteroid 2024 YR4 reaches level 3 on the Torino Scale". Center for Near-Earth Object Studies. NASA. 31 Ocak 2025. Erişim tarihi: 1 Şubat 2025.
- ^ O'Callaghan, Jonathan (31 Ocak 2025). "Newfound Asteroid May Hit Earth in 2032, Scientists Say". Scientific American. 1 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2025.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- 2024 YR4 - NeoDyS-2, Near Earth Objects—Dynamic Site
- 2024 YR4 - ESA–uzay durumsal farkındalığı
- 2024 YR4 - JPL Small-Body Database
- Close approach fact sheet for asteroid 2024 YR4, ESA'nın NEO Koordinasyon Merkezi
- b612.ai internet sitesinde ATLAS'ın Ocak 2025'te elde ettiği 2024 YR4'ün görüntüleri
- Asteroidticker, JPL'nin emperyal birimlerle (mil, fit vb.) sunduğu karşılaştırmalı Dünya'ya Yakın Cisim (NEO) verilerini içerir. 2024 YR4, Dünya'ya 3 Ay mesafesi (≈1.150.000 km) içine kadar yaklaşmıştır. Veriler boyuta göre sıralanabilir.
- Petr Pravec tarafından 2024 YR4'ün ışık eğrisi, Ondrejov Asteroit Fotometri Projesi
