2022 Kolombiya başkanlık seçimleri
 | ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
 | ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
_(cropped).jpg)
2022 Kolombiya başkanlık seçimleri, Kolombiya'da ilk turu 19 Mayıs 2022 tarihinde, ikinci turu 19 Haziran 2022 tarihinde yapılan ve devlet başkanının belirlendiği seçim. 2018'de başkanlığa seçilen Iván Duque Anayasa'ya göre tekrar aday olamadı. Seçimlerin ikinci turunda, iş insanı ve Bucaramanga eski belediye başkanı Rodolfo Hernández'i yenilgiye uğratan senatör ve Bogotá eski belediye başkanı Gustavo Petro seçimlerin galibi oldu. Bu sonuçla Gustavo Petro Kolombiya'nın ilk solcu devlet başkanı oldu.[1]
Seçimler, 2021 yılında geniş çaplı protesto gösterilerinden kısa süre sonra gerçekleşti. 2018'deki seçimlerde Duque'ye kaybetmiş olan ve eski bir gerilla hareketi olan 19 Nisan Hareketi'nin (M-19) üyesi olan Petro, Kolombiya İçin Tarihsel Pakt tarafından 2022 seçimlerinde aday gösterildi. Petro'nun sol görüşlü platformu toprak reformu, herkesi kapsayan sağlık hizmeti, barış ve sosyal hizmetlerin genişletilmesi politikalarını kapsamlı şekilde destekledi.[2]
Öte yandan, Yolsuzlukla Mücadele İdarecileri Birliği'nin tarafından desteklnen bağımsız aday Hernández ise, kanun ve düzen politikaları ile yolsuzlukla mücadele çabalarına desteği vurgulayan popülist bir kampanya yürüttü.
Sonuç olarak Petro, ikinci turda oyların yüzde 50,4'ünü alarak seçimi kazandı. Kolombiya'nın özellikle Pasifik ve Karayip kıyılarındaki bölgelerinde -kıyı bölgesi Chocó'da oy oranı yüzde 81'i buldu- başarılı olan Petro 2018'deki seçimlere göre oylarını yaklaşık 2,8 milyon artırdı.[3]
Seçim sistemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Anayasaya göre Kolombiya başkanları dört yıllık bir dönem için seçilirler. Adayların ilk turda hiçbir adayın çoğunluğu sağlayammaası durumunda ilk turda en çok oyu alan iki aday arasında ikinci tur seçimi gerçekleşir. Anayasa'nın 191. maddesine göre başkan en fazla bir dönem için seçilir. Adaylar Kolombiya doğumlu ve en az otuz yaşında olmak zorundadır.
Anayasaya göre, 18 yaşıdaki veya bu yaşı doldurmuş her Kolombiya vatandaşı -doğumla veya sonradan kazanılmış olsun- oy kullanma hakkına sahiptir. 2015 tarihli yasaya göre seçimi ikinci sırada bitiren adaya Senatoya, başkan yardımcısı adayı da Temsilciler Meclisine otomatik olarak üye olur.[4]
Sonuçlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Seçimlerin ilk turu 29 Mayıs tarihinde düzenlendi. Toplam sekiz adayın katıldığı ilk turda solcu partiler ve oluşumların oluşturduğu Kolombiya İçin Tarihsel Pakt ittifakının adayı Gustavo Petro, yüzde 40,3 ile en çok oy alan aday oldu. Yolsuzlukla Mücadele İdarecileri Birliği adayı sağcı Rodolfo Hernandez yüzde 28,17 oy alarak ikinci, Kolombiya için Ekip Koalisyonu'nun sağcı adayı Federico Gutierrez yüzde 23,89 ile üçüncü ve Umut Merkezi Koalisyonu adayı Sergio Fajardo yüzde 4,15 ile dördüncü oldu.
Hiçbir adayın seçilmek için yeterli olan yüzde 50 oy oranına erişememesi üzerine, ilk turda en çok oyu alan iki aday olan Gustavo Petro ile Rodolfo Hernández arasında 19 Haziran tarihinde ikinci tur gerçekleştirildi.
Resmi sonuçlara göre, Petro oyların yüzde 50,4'ünü, rakibi sağ popülist iş insanı Rodolfo Hernandez ise oyların yüzde 47,3'ünü aldı.
Kolombiya'da devlet başkanı yardımcısı olarak da 40 yaşındaki çevre aktivisti ve feminist Francia Marquez seçildi. Marquez, bu göreve seçilen ilk siyah kadın oldu.
Seçimi kazanan Petro, 7 Ağustos'ta Cumhurbaşkanı Ivan Duque'den cumhurbaşkanlığı görevini devralacak.
| Aday | İttifak | İlk tur | İkinci tur | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Oy sayısı | % | Oy sayısı | % | |||
| Gustavo Petro | Tarihsel İttifak | 8.541.617 | 40,34 | 11.281.013 | 50,44 | |
| Rodolfo Hernández | Yolsuzlukla Mücadele İdarecileri Birliği | 5.965.335 | 28,17 | 10.580.412 | 47,31 | |
| Federico Gutiérrez | Kolombiya İçin Ekip | 5.069.448 | 23,94 | |||
| Sergio Fajardo | Umut Merkezi Koalisyonu | 885.268 | 4,18 | |||
| John Milton Rodríguez | Adil ve Özgür Kolombiya | 271.372 | 1,28 | |||
| Enrique Gómez | Ulusal Kurtuluş Hareketi | 48.685 | 0,23 | |||
| Íngrid Betancourt | Oksijen Yeşili Partisi | 14.161 | 0,07 | |||
| Luis Pérez Gutiérrez | Demokratik Merkez | 11.507 | 0,05 | |||
| Boş oylar | 365.764 | 1,73 | 501.987 | 2,24 | ||
| Geçerli oylar | 21.173.157 | 98,75 | 22.363.412 | 98,70 | ||
| Geçersiz oylar | 268.448 | 1,25 | 295.282 | 1,30 | ||
| Toplam | 21.441.605 | 100 | 22.658.694 | 100 | ||
| Oy kullanmayan seçmen sayısı | 17.560.634 | 45,02 | 16.343.545 | 41,90 | ||
| Seçmen sayısı | 39.002.239 | 54,98 | 39.002.239 | 58,10 | ||
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Kolombiya'nın yeni devlet başkanı, sol ittifakın adayı Gustavo Petro oldu". Cumhuriyet. İHA. 20 Haziran 2022. 23 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2022.
- ^ Turkewitz, Julie; Glatsky, Genevieve (21 Haziran 2022). "He Promised to Transform Colombia as President. Can He Fulfill That Vow?". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 23 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2022.
- ^ "Where did the 2.7 million new votes for Gustavo Petro come from Colombia's presidential election". Amico Hoops (İngilizce). 21 Haziran 2022. 23 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2022.
- ^ Secretaria General del Senado. "Acto Legislativo número 02 de 2015". secretariasenado.gov.co (İspanyolca). 29 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2021.
- ^ Şablon:Lien web.
- ^ Şablon:Lien web.