2020 Vuhan tecridi
| 2020 Vuhan tecridi | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2019-? koronavirüs salgınının bir parçası | |||||||||||||
  | |||||||||||||
| Çin'in Hubei bölgesindeki Vuhan | |||||||||||||
| |||||||||||||
2020 Vuhan tecridi, 23 Ocak 2020'de Çin Halk Cumhuriyeti'nin merkezi hükûmeti, yeni keşfedilen 2019-nCoV (COVID-19) merkez üssünü salgını önlemek için karantinaya almak amacıyla Hubei eyaleti Wuhan'da bir tecrit uygulamaya karar verildi. Bu olay medyada yaygın olarak "Vuhan Tecridi" (Çince: 武汉封城) olarak anıldı. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) bu hareketi "halk sağlığı tarihinde eşi görülmemiş" olarak nitelendirdi. 2019 yılında ortaya çıkan ve salgın hâline gelen koronavirüsün (Wuhan koronavirüsü, Wuhan zatürresi ya da Şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsü 2) daha fazla yayılmasına engel olmak maksadıyla Çin hükûmeti şehri 23 Ocak 2020 tarihinden itibaren karantina altına almıştır. Bunun yanı sıra şehre yapılan uluslararası uçuşlar da iptal edilmiş; Almanya, Türkiye, Fransa gibi pek çok ülke Çin Halk Cumhuriyetinden gelen tüm yolcuları termal dedektörlerle kontrol etmeye başlamıştır. Şehire 1 hafta içinde hastaneler yapıldı ve şehir ekonomisi durma noktasına geldi, Çin hükûmeti ilaç ve maske dağıttı ayrıca çoğu ülke karantina bölgesindeki vatandaşlarını bölgeden tahliye etti. Dünya Sağlık Örgütü bölgesel düzeyde tehlike düzeyini "çok yüksek" olarak belirledi. Salgının ülke düzeyinde yayılmasından sonra Vuhan'dan başka pek çok şehir daha karantinaya alındı ve bölgeye sağlık ekipleri yönlendirildi. Toplu taşıma durduruldu.[1]
Şehir 8 Nisan 2020 tarihinde karantinadan çıkarılmıştır.[2]
Tecrit
[değiştir | kaynağı değiştir]
Aralık 2019'un ortalarında, birçoğu Vuhan'daki Huanan Deniz Ürünleri Toptan Satış Pazarı'yla ilişkisi olan bir insan kümesi, nedeni belli olmayan bir zatürre hastalığına yakalandılar. Çinli bilim adamları daha sonra bu zatürreyi, 2019-nCoV olarak adlandırılan yeni bir koronavirüs suşuna bağladılar .
10 Ocak 2020'de ilk ölüm vakası ve yeni koronavirüsün neden olduğu klinik olarak doğrulanmış 41 enfeksiyon bildirilmiştir.[3]
22 Ocak 2020'ye kadar, yeni koronavirüs Çin'deki büyük şehirlere ve illere yayıldı, 571 doğrulanmış vaka ve 17 ölüm bildirildi. Hong Kong, Makao, Tayvan, Tayland, Japonya, Güney Kore, Singapur, ABD ve Kanada dahil olmak üzere diğer bölge ve ülkelerde de teyit edilen vakalar bildirildi.
23 Ocak 2020 günü saat 02: 00'de yetkililer, Vuhan sakinlerine sabah saat 10'dan itibaren otobüsler, demiryolları, uçuşlar ve feribot hizmetleri dahil olmak üzere tüm toplu taşıma araçlarının askıya alınacağını bildiren bir bildirim yayınladı. Vuhan Havaalanı, Vuhan tren istasyonu ve Vuhan metrosu tamamen kapatıldı. Vuhan sakinlerinin de geçerli nedenler olmadan şehri terk etmelerine izin verilmedi.[4][5] Bildirim, Vuhan'dan bir göçe neden oldu. Sadece trenle tahminen 300.000 kişinin sabah 10'dan önce kilitlenmeden önce Vuhan'dan ayrıldığı bildirildi.[6] 23 Ocak öğleden sonra, yetkililer Wuhan'dan ayrılan bazı büyük otoyolları kapatmaya başladı.[7] Kilitlenme, ülkenin en önemli festivali olan Çin Yeni Yılı'ndan iki gün önce ve geleneksel olarak milyonlarca Çinli'nin ülke çapında seyahat ettiği en yoğun seyahat mevsiminden geldi.
Vuhan'ın kilitlenmesinin ardından Vuhan'ın komşu ilçe düzeyindeki iki şehirden toplu taşıma sistemleri Huanggang ve Ezhou da kilitlendi.[4] 24 Ocak itibarıyla Hubei'deki Huangshi, Chibi, Jingzhou, Yichang, Xiaogan, Jingmen, Zhijiang, Qianjiang, Xiantao, Xianning, Dangyang ve Enshi dahil olmak üzere, vilayet düzeyinde toplam 12 ile de seyahat kısıtlamalarına yerleştirildi. Bu kısıtlamadan etkilenen kişi sayısını 40 milyondan fazla hale getirdi.[8]
Etkiler ve Tepkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Vuhan'ın tecritten önceki göç hakkında, yeni koronavirüsün şehirlerine yayılmasıyla sonuçlanabileceğinden endişe duyan diğer şehirlerdeki sakinlerden Weibo'ya kızgın tepkiler yağdı. Vuhan'daki bazı kişiler, tecrit sırasında erzak ve özellikle tıbbi malzemelerin mevcudiyeti hakkında endişeliler.[7][9]
Dünya Sağlık Örgütü Vuhan'ın karantinaya alınmasını "benzeri görülmemiş" olarak nitelendirdi ve "yetkililerin viral salgının yayılmasını önleme konusunda ne kadar kararlı olduklarını" gösterdiğini söyledi. Ancak DSÖ, söz konusu hareketin DSÖ'nün yaptığı bir tavsiye olmadığını ve yetkililerin ne kadar etkili olduğunu görmek için beklemek zorunda olduğunu açıkladı.[1] DSÖ ayrıca böyle bir şehrin tamamını kilitleme olasılığının "bilime yeni" olduğunu belirtmiştir.[10]
Yatırımcılar yatırımları için güvenli bir sığınak aradığından Şangay ve Shenzhen borsalarında ilk 300 hisse senedinin toplam ölçüsü olan CSI 300 Endeksi, Vuhan'ın kilitlenmesinden dolayı neredeyse 9 ayın en büyük tek günlük kaybı olan neredeyse %3'lük düşüş kaydetti [11]
Bu tecrit eşi görülmemiş boyutu tartışmalara yol açtı ve en az bir uzman bu önlemi Vuhan'daki sağlıklı insanların hastalıklı insanlarla yakın koşullarda kalmaya zorlayarak "kolay şekilde geri tepebilecek" "riskli bir iş" olarak eleştirdi. 11 milyon kişilik bir şehir etrafında bir kordon sağlık önlemi çizmek kaçınılmaz etik endişeler doğurmaktadır. Ayrıca, 2014 ebola salgını sırasında Liberya'daki fakir West Point mahallesinin on gün sonra kaldırılan tecridi ile karşılaştırmalar yapıldı.[12][13]
Tecrit Vuhan şehrinde paniğe neden oldu ve birçoğu kentin salgınla başa çıkma yeteneği hakkında endişelerini dile getirdi. Bu önlemin hem finansal olarak hem de kişisel özgürlük olarak ortaya çıkardığı masrafın enfeksiyonun efektif olarak kontrol edilmesine yardım edip etmeyeceği hala bilinmemektedir.[10]
Tıp tarihçisi Howard Markel, Çin hükûmetinin "şimdi aşırı tepki göstererek nüfus üzerinde haksız bir yük oluşturduğunu" ve "Sürekli ve şeffaf bir şekilde uygulanan artan kısıtlamaların, acımasız önlemlerden çok daha iyi çalışma eğiliminde olduğunu" savundu.[14]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Wuhan lockdown 'unprecedented', shows commitment to contain virus: WHO representative in China". Reuters (İngilizce). 23 Ocak 2020. 24 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2020.
- ^ Qin (10 Ocak 2020). "China Reports First Death From New Virus". The New York Times. 11 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2020.
- ^ a b "Lockdowns rise as China tries to control virus". United Kingdom: BBC. 23 Ocak 2020. 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2020.
- ^ "武汉凌晨大逃亡 "封城令"引爆更大恐慌". www.ntdtv.com (Çince). 23 Ocak 2020. 29 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2020.
- ^ "武漢肺炎》高調「#逃離武漢」 封城前夕至少30萬人逃出 - 國際 - 自由時報電子報" (Çince). Taiwan: Liberty Times. 23 Ocak 2020. 26 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2020.
- ^ a b Regan. "Wuhan virus spreads as China puts cities on lockdown and scraps New Year celebrations". CNN. 26 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2020.
- ^ "武汉肺炎病毒持续扩散 湖北下令封15个城市 | DW | 24.01.2020" (Çince). Germany: Deutsche Welle. 24 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2020.
- ^ "Wuhan lockdown: China takes extreme measures to stop virus spread | DW | 23.01.2020". DW.COM (İngilizce). 22 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2020.
- ^ a b team (24 Ocak 2020). "How is China coping with the coronavirus outbreak?". BBC News (İngilizce). 30 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2020.
- ^ "China stocks slump 3% on Wuhan lockdown over virus outbreak". India: The Economic Times. 23 Ocak 2020. 26 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2020.
- ^ Levenson (22 Ocak 2020). "Scale of China's Wuhan Shutdown Is Believed to Be Without Precedent". The New York Times. 2 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2020.
- ^ MacDougall (12 Mayıs 2015). "Liberia's Military Tries to Remedy Tension Over Ebola Quarantine". The New York Times. 16 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2020.
- ^ Markel (27 Ocak 2020). "Opinion | Will the Largest Quarantine in History Just Make Things Worse?". The New York Times. 27 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2020.