1975'te Türkiye
Görünüm
1970'ler |
1970 | 1971 | 1972 | 1973 | 1974 | 1975 | 1976 | 1977 | 1978 | 1979 |
Bu sayfada, 1975 yılında Türkiye'de görevdeki siyasi kurumlar ve kişiler, yaşanan olaylar, doğan ve ölen kişiler yer alır.[1]
Meclis
[değiştir | kaynağı değiştir]Görevdekiler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Sadi Irmak (31 Mart'a kadar)
- Süleyman Demirel (31 Mart'tan itibaren)
İktidar partisi ve ana muhalefet
[değiştir | kaynağı değiştir]- Adalet Partisi (AP) ve koalisyon ortakları Milli Selamet Partisi (MSP), Cumhuriyetçi Güven Partisi (CGP) ve Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) – (31 Mart'tan itibaren) – Hükümet bazen 1.Milliyetçi Cephe olarak anılır
- Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) (26 Ocak - 17 Kasım 1974)
Kabine
[değiştir | kaynağı değiştir]- 38. Türkiye Hükûmeti (31 Mart'a kadar)
- 49. Türkiye Hükûmeti (31 Mart'tan itibaren)
Olaylar
[değiştir | kaynağı değiştir]Ocak
[değiştir | kaynağı değiştir]- 2 Ocak - TRT 1, TRT 2 ve TRT 3 radyoları yayına başladı.
- 16 Ocak - Gazi ve Bursa Eğitim Enstitüsü öğrenci olayları nedeniyle kapatıldı.
- 23 Ocak - İstanbul Vatan Mühendislik Okulu'nda kendilerine 'komandolar' adını veren ülkücüler, 1 öğrenciyi öldürdüler.
- 30 Ocak - Türk Hava Yolları'nın 345 sefer sayılı uçuşu: THY'nin Bursa isimli yolcu uçağı, elektriklerin kesik olmasından dolayı Yeşilköy Havaalanı'na inemeyince Marmara Denizi'ne düştü. Uçakta bulunan 42 kişiden kurtulan olmadı.
Şubat
[değiştir | kaynağı değiştir]- 5 Şubat - Amerikan Kongresi, Türkiye'ye silah ambargosu uygulanmasını kabul etti.
- 6 Şubat - Türkiye, ABD ile görüşmeleri askıya aldı.
- 13 Şubat - Kıbrıs Türk Federe Devleti kuruldu. Devlet Başkanlığı'na Rauf Denktaş getirildi.
- 23 Şubat - Erzincan'da CHP il binasi ve bazı işyerlerine saldırı sırasında çıkan olaylarda 1 kişi öldü, 10 kişi yaralandı.
Mart
[değiştir | kaynağı değiştir]- 22 Mart - Türkiye ilk kez katıldığı Eurovision Şarkı Yarışması'nda Semiha Yankı ile 3 puan alarak sonuncu oldu.
- 31 Mart - Adalet Partisi lideri Süleyman Demirel, MHP, MSP ve CGP ile birlikte bir koalisyon hükûmeti kurdu. Türk siyasi tarihinde bu hükümete 1. Milliyetçi Cephe adı verilir.
Nisan
[değiştir | kaynağı değiştir]- 12 Nisan - Süleyman Demirel tarafından kurulan bir koalisyon hükûmeti olan 49. Hükûmet meclisten güvenoyu aldı.
- 22 Nisan – Bildergerg toplantısı İzmir'in Çeşme ilçesinde yapıldı.
Mayıs
[değiştir | kaynağı değiştir]- 3 Mayıs - Türkiye İşçi Partisi, Behice Boran'ın genel başkanlığında kuruldu.
Haziran
[değiştir | kaynağı değiştir]- 24 Haziran - MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş'in Diyarbakır gezisinde çıkan olaylarda 3 kişi öldü, 46 kişi yaralandı.
- 1 Haziran - Fenerbahçe, Futbol 1. Ligi şampiyonluğunu kazandı.
Temmuz
[değiştir | kaynağı değiştir]- 24 Temmuz - ABD, Türkiye'ye uyguladığı silah ambargosunu kaldırmayacağını bildirdi.
- 25 Temmuz - Türkiye, ülkede bulunan ABD askeri üslerini kapatacağını bildirdi.
Ağustos
[değiştir | kaynağı değiştir]Eylül
[değiştir | kaynağı değiştir]- 6 Eylül - Diyarbakır, Lice'de meydana gelen 6.6 şiddetindeki depremde 2.385 kişi öldü, 7 bine yakın ev yıkıldı.
Ekim
[değiştir | kaynağı değiştir]- 3 Ekim - ABD, Türkiye'ye yönelik silah ambargosunu kısmen kaldırdı.
- 12 Ekim - 27 ilde 54 senatör ve 6 milletvekilliği için yapılan ara seçimlerde; Adalet Partisi 27 senatör, 5 milletvekilliği, Cumhuriyet Halk Partisi 25 senatör, 1 milletvekilliği, Millî Selamet Partisi 2 senatör çıkardı.
- 22 Ekim - Türkiye'nin Viyana büyükelçisi Hüseyin Daniş Tunalıgil görev yaptığı Viyana'da Ermeni Soykırımı Adalet Komandoları'na mensup üç militan tarafından düzenlenen suikast sonucu yaşamını yitirdi.
- 24 Ekim - Türkiye'nin Paris Büyükelçisi İsmail Erez ve makam şoförü Talip Yener katledildi. Saldırıyı 'Ermeni Soykırımı Adalet Komandoları' adlı örgüt üstlendi.
- 26 Ekim - Genel nüfus sayımı yapıldı. Türkiye'nin nüfusu 40.197.669 kişi olarak tespit edildi.
- 26 Aralık - Cumhuriyet Senatosu başkanlığına Tekin Arıburun seçildi.
Kasım
[değiştir | kaynağı değiştir]Aralık
[değiştir | kaynağı değiştir]- 28 Aralık - İskenderun Demir ve Çelik A.Ş., Başbakan Süleyman Demirel ve SSCB Başkanı Aleksey Kosigin tarafından törenle hizmete açıldı.
Doğumlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- 13 Şubat - Sibel Alaş, şarkıcı
- 8 Nisan - Funda Arar, şarkıcı
- 5 Mayıs - Fırat Tanış, oyuncu
- 8 Mayıs - Mehmet Günsür, oyuncu
- 6 Haziran - Hasibe Eren, oyuncu
- 18 Temmuz - Ertem Şener, spor spikeri
- 10 Ağustos - İlhan Mansız, futbolcu
- 12 Ağustos - Koray Candemir, şarkıcı
- 12 Ekim - Fettah Can, şarkıcı
- 20 Ekim - Sevinç Erbulak, oyuncu
Ölümler
[değiştir | kaynağı değiştir]- 18 Ocak - Nuri Berköz, general (d. 1889)
- 12 Mayıs - Necdet Tosun, oyuncu (d. 1926)
- 7 Temmuz – Reşat Ekrem Koçu, tarihçi ve yazar (d. 1905)
- 12 Temmuz – Latife Uşşakî, Atatürk'ün eşi (d. 1898)
- 10 Temmuz - Nurettin Topçu, yazar (d. 1909)
- 15 Temmuz - Fahri Belen, general
- 27 Ağustos - İsmet Uluğ, futbolcu
- 22 Eylül – Bedri Rahmi Eyüboğlu, ressam ve şair (d. 1911)
- 12 Aralık – Nihal Atsız, milliyetçi yazar ve şair (d. 1905)
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1974-75 Türkiye 1. Futbol Ligi
- 1974-75 Türkiye Basketbol Ligi
- 1975 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Türkiye
- 1975 yapımı Türk filmleri
- 11. Altın Portakal Film Festivali
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Türkiye'nin 70 yılı, Tempo, İstanbul, 1998, sy. 251–257