1941 Irak askerî darbesi
| 1941 Irak askerî darbesi | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| II. Dünya Savaşı | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Darbe lideri Salah al-Din al-Sabbagh (1930) | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
_crowned.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
1941 Irak askerî darbesi (Arapça:ثورة رشيد عالي الكيلاني,Rashid Aali Kilani devrimi), kendilerine Altın Meydan adını veren bir grup Nazi yanlısı milliyetçi subay tarafından 1 Nisan tarihinde gerçekleştirilmiş Askerî darbedir. Darbenin başarılı olmasının ardından Birleşik Krallık yanlısı Kral Naibi Abdülillah ve Başbakan Nuri Said Paşa ülkeden kaçtılar ve milliyetçi Reşid Ali Geylani hükûmeti başa geçti.
Arka plan
[değiştir | kaynağı değiştir]I. Gazi'nin bir araba kazası sonucu ölmesinin ardından başa geçen II. Faysal henüz yönetecek yaşa gelmemişti. Bu sebeple 1939 yılından itibaren Prens Abdülillah ve Nuri Said Paşa ülkenin yönetiminde söz sahibi oldular. II. Dünya Savaşının başlaması üzerine Müttefikler yanlısı politika benimseyen hükûmet 5 Eylül tarihinde Almanya ile bütün diplomatik ilişkileri kesti. Bu sırada başarısız olan Filistin ayaklanmalarının liderleri mülteci olarak Bağdat'a gelmeye başladılar. Gelenlerin arasında Filistin Hareketi lideri Emin el-Hüseynî de vardı.
Ortadoğu'daki gelişmelerden ve Almanyanın savaştaki başarılarından etkilenen bir grup subay 1 Nisan 1941 tarihinde planladıkları darbeyi gerçekleştirmeye karar verdiler.[1]
Darbe
[değiştir | kaynağı değiştir]1 Nisan 1941 tarihinde içlerinde 1. ve 3. Tümen ve birkaç bağımsız tugayın bulunduğu darbe kuvvetleri yönetime el koydular. Operasyonun başarılı olmasının ardından Prens Abdülillah, Nuri Said Paşa ve birkaç hükûmet ve hanedan üyesi ülkeden kaçarak I. Abdullah'ın misafirleri olarak Ürdün'e sığındılar. Reşid Ali Geylani önderliğinde Nazi yanlısı yeni bir hükûmet kuruldu.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Notlar
- Özel
- ^ Scott, James C (9 Ağustos 2001). "The Coup (Darbe)". Iraqi Coup. California State Üniversitesi, Sacramento.
