1940 Mareşal Töreni
1940 mareşal töreni, Berlin'deki Kroll Opera Binası'nda düzenlenen ve Adolf Hitler'in 19 Temmuz 1940'ta on iki generali Generalfeldmarschall ("mareşal") rütbesine terfi ettirdiği bir törendir. Bu, II. Dünya Savaşı'nda Hitler'in askeri başarılarından dolayı ilk kez mareşal atamasıydı.
Prestijli feldmareşal rütbesi Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra yasaklanmıştı. Almanya'nın yeniden silahlanmasının bir parçası olarak rütbe yeniden oluşturuldu. Hitler, Berlin'deki tören sırasında Fransa Savaşı'nda elde edilen zafere katkıları ve moralleri yükseltmeleri nedeniyle seçilmiş on iki generali feldmareşalliğe terfi ettirdi. Törende Wehrmacht'ın gücü ve prestiji vurgulandı; Fransa'nın Avrupa'nın en güçlü ordusuna sahip olduğu düşünülüyordu, ancak sadece altı hafta içinde aşağılayıcı bir şekilde mağlup edilmişti.
Aynı tören sırasında, 1938'den beri Generalfeldmarschall olan Hermann Göring, kendisi için özel olarak yeni oluşturulan Reichsmarschall rütbesine terfi ettirildi.
Feldmareşal
[değiştir | kaynağı değiştir]
Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Weimar Cumhuriyeti'nde prestijli mareşal rütbesi, Versailles Antlaşması ile yasaklandı. Hitler ve Nazi Partisi Ocak 1933'te iktidara geldikten sonra orduyu genişletmeye başladılar; Hitler'in ordunun gücünü ve prestijini yeniden sağlama arzusunun bir parçasıydı.[1] 1936'da mareşal rütbesini yeniden oluşturdu. Almanya'daki en yüksek ve en prestijli askeri rütbeydi ve başlangıçta yalnızca Savaş Bakanı ve Başkomutan Werner von Blomberg'in kullanımına yönelikti.[2] Bir Alman mareşalini ayıran geleneksel özellik, süslü bir şekilde dekore edilmiş bir sopaydı.[3] Daha somut faydalar arasında ömür boyu yıllık 36.000 Reichsmark maaşı (bir Mareşalin asla emekli olmayacağı, ancak kalıcı olarak aktif görevde olacağı kabul edilirdi) ve tüm kazançlarından gelir vergisi muafiyeti sağlamasıydı.[4]
Tören
[değiştir | kaynağı değiştir]
Avrupa'nın en güçlü ordusu olduğu düşünülen Fransız Ordusunun[5] ve aşağı ülkelerin Haziran 1940'taki hızlı yenilgisinden heyecan duyan Hitler, bu olayı büyük bir terfi töreniyle kutlamak istedi.[6] Ayrıca terfilerin geleneksel Alman Genelkurmay Başkanlığı üzerindeki etkisini güçlendireceğini de umuyordu.[4] Fransa Muharebesi sırasında işgal ettikleri konumla zaferde önemli rol oynayan, terfi için seçilen on iki general şunlardı:
- Albay General Walther von Brauchitsch,[4] Ordu Başkomutanı
- Albay General Fedor von Bock,[7] Ordu B Grubu Komutanı
- Havacılar Generali Albert Kesselring, [4] Hava Filosu 2 Komutanı
- Albay General Wilhelm Keitel,[8] Oberkommando der Wehrmacht Genelkurmay Başkanı ve fiili Savaş Bakanı
- Albay General Günther von Kluge,[9] 4. Ordu Komutanı
- Albay General Wilhelm von Leeb,[10] Ordu C Grubu Komutanı
- Albay General Wilhelm List,[4] 12. Ordu Komutanı
- Albay General Erhard Milch,[4] Reich Havacılık Bakanlığı Dışişleri Baş Müsteşarı (fiili Hava Kuvvetleri Yüksek Komutanlığı)
- Hava Kuvvetleri Başkomutanı Mareşal Hermann Göring
- Albay General Walter von Reichenau,[11] 6. Ordu Komutanı
- Albay General Gerd von Rundstedt,[12] Ordu A Grubu Komutanı
- Havacılar Generali Hugo Sperrle,[4] Hava Filosu 3 Komutanı
- Albay General Erwin von Witzleben,[13] 1. Ordu Komutanı
Özellikle tüm ordu grup komutanları Mareşal rütbesine terfi ettirildi. Kesselring ve Sperrle vakasında Albay General rütbesi atlandı.[4] Donanma ve hava kuvvetlerinin başkomutanları sırasıyla Erich Raeder ve Göring, zaten rütbeye (veya sırasıyla eşdeğeri Büyük Amiral) sahip oldukları için Mareşal rütbesine terfi ettirilmediler. Mareşallik artık eskisi kadar ayrıcalıklı bir rütbe olmadığından, Göring'in prestij arzusunu tatmin etmek için özel olarak oluşturulan Reichsmarschall rütbesine terfi ettirildi. Bu, Göring'i ordunun en kıdemli subayı yaptı, ancak onu ordunun ve donanmanın gerçek lideri yapmadı. Ayrıca Hitler'in belirlenmiş halefi olarak statüsünü de vurguladı. Nazi döneminde bu rütbeye layık görülen tek kişi oydu ama Nazi rejiminin yıkılmasından sonra bu rütbe kaldırıldı.[4][14]
19 Temmuz 1940'ta Hitler, generalleri Berlin'deki Kroll Opera Binası'nda (Reichstag yangınından sonra Reichstag'a ev sahipliği yapan) bir törene çağırdı.[15][16][6] Britanya'ya yönelik bir barış teklifiyle ilgili konuşmanın ardından Hitler, generallerine pahalı süslü sopalar vererek onları bizzat ödüllendirdi[15][3] ve zafere yaptıkları katkılardan dolayı teşekkür etti.[17][18]
Tören, Hitler'in askeri başarılarından dolayı mareşal atadığı ilk olaydı ve Almanya'daki başka hiçbir terfi töreni gibi kutlanmadı.[6][19] Savaşın geri kalan beş yılı, Friedrich Paulus'un Hitler tarafından radyo üzerinden verilen terfisi gibi, çoğu törensiz olan on iki terfi daha gördü.[20][4][a]
Sonrası
[değiştir | kaynağı değiştir]Brauchitsch, Bock, Kesselring, Keitel, Leeb, List, Reichenau, Rundstedt ve Göring, 1941'de Almanya'nın öncülüğündeki Sovyetler Birliği'nin Mihver kuvvetleri tarafından işgalinde belirleyici ve önemli roller oynadılar.[22] Sperrle, savaşın geri kalanını Fransa'daki birliğinde yarı emeklilikte geçirdi.[23] Milch, üretim departmanına verildi ve savaşın sonuna kadar uçak üretiminden sorumluydu. Reichenau, 1941 sonbaharında Yahudilere karşı yaptığı Babi Yar katliamının ardından 14 Ocak 1942'de öldü. 1943'te, Doğu Cephesinde bir dizi Alman yenilgisi ve Müttefiklerin İtalya'yı işgal etmesinden sonra, Alman ordusu tüm inisiyatifini kaybetti.[5] Savaş Almanya'nın aleyhine döndükçe, Hitler'in liderliği gerçeklikten giderek koptu; ordunun savunma stratejileri, yavaş kararlar alması ve savunulamaz pozisyonları korumaya yönelik sık sık verdiği talimatlar nedeniyle sıklıkla engellendi.[5] Hitler'in kötüye ɡiden savaş durumuna tepkisi, generalleri usulsüzce görevden almak oldu. Bu, sonuçta törende terfi ettirilen saha mareşallerini etkileyen bir rutindi.[5] Witzleben ve Kluge, 20 Temmuz'da Hitler'e düzenlenen suikast planına dahil olmuşlardı. Suikast girişiminin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından Kluge, 17 Ağustos 1944'te siyanür zehiri alarak intihar etti.[9] Girişim başarılı olsaydı, Witzleben Wehrmacht'ın Başkomutanı olacaktı. Witzleben tutuklandı, rütbesi söküldü, sivil mahkemede yargılanmak üzere ordudan ihraç edildi ve idam cezasına çarptırıldı; infaz 8 Ağustos 1944'te gerçekleştirildi.[4] Mareşal Bock ise, 4 Mayıs 1945'te, Nazi Almanyası'nın teslim olmasına bir haftadan az bir süre kala, bir RNZAF avcı-bombardıman uçağının açtığı ateşle aldığı yaralardan dolayı öldü.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Not listesi
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Stalingrad Muharebesi sırasında Paulus'u terfi ettirmeye karar veren Hitler, tarhite hiçbir Prusyalı veya Alman mareşalinin teslim olmadığını belirtti. Bunun anlamı açıktı: Paulus aslında intihar edecekti. Eğer Paulus teslim olursa, Hitler bunun Almanya'nın askeri tarihini utandıracağını ima etti. Yine de Paulus, terfi ettirilmesinin ertesi günü, 31 Ocak 1943'te Sovyet güçlerine teslim oldu.[21]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Weinberg 1970.
- ^ Hakim 1995.
- ^ a b Alford 2003.
- ^ a b c d e f g h i j k Snyder 1994.
- ^ a b c d Rees 2012.
- ^ a b c Mitcham 2009.
- ^ Turney 1971.
- ^ Sandler 2002.
- ^ a b Moczarski 1981.
- ^ Shirer 1960.
- ^ Biesinger 2006.
- ^ Mackenzie 2014.
- ^ Mitcham 2009a.
- ^ Manvell 2011.
- ^ a b Deighton 2008.
- ^ Evans 2008.
- ^ Dear & Foot 2005.
- ^ Ellis 1993.
- ^ Tague 2011.
- ^ Beevor 1998.
- ^ Snyder 1994, s. 112.
- ^ Grazhdan 2011.
- ^ Williamson 2006.