16 Mayıs Darbesi
| 16 Mayıs Darbesi | |
|---|---|
 16 Mayıs Darbesi sırasında Park Chung-hee | |
| Tarih | 16 Mayıs 1961 (63 yıl, 6 ay, 2 gün önce) |
| Konum | Seul, Güney Kore |
| Diğer adı | 16 Mayıs Askerî Devrimi 5.16 Darbesi |
| Neden | İkinci Cumhuriyet sonrası siyasi ve ekonomik istikrarsızlık |
| Katılanlar |
|
| Sonuç |
|
16 Mayıs Darbesi (Korece: 5·16 군사정변, romanize: O-illyuk gunsa jeongbyeon), Güney Kore'de 16 Mayıs 1961 tarihinde Park Chung-hee ve diğer Askerî Devrim Komitesi üyeleri tarafından gerçekleştirilen askerî darbe. Darbe, başbakan Chang Myon ve cumhurbaşkanı Yun Boseon'un demokratik olarak seçilmiş hükûmetini güçsüzleştirdi ve sonrasında İkinci Cumhuriyet'ini sona erdirerek başkanlık görevini devralan Park tarafından etkili bir şekilde yönetilen reformist bir askeri Ulusal Yüksek Yeniden Yapılanma Konseyi kuruldu.
Darbenin arka planı hem yakın bağlamı hem de kuruluş sonrası Güney Kore'nin gelişimi açısından analiz edilebilir. İkinci Cumhuriyet'in tek başına sorunlu ekonomik ve politik iklimi askeri müdahaleyi teşvik etse de, darbenin kökleri geç Rhee dönemine kadar uzanır. Yong-Sup Han gibi tarihçiler, darbenin yalnızca istikrarsızlıkla felç olmuş yeni bir rejimin kaprislerinden kaynaklandığına dair yaygın görüşün çok basit olduğunu savunmaktadırlar.[1]
Darbe, yeni bir kalkınmacı elitin iktidara gelmesinde ve Park'ın liderliğinde Güney Kore'nin hızla sanayileşmesinin temellerinin atılmasında etkili oldu, ancak demokrasi ve bireysel özgürlüklerin bastırılması ve ardından yapılan tasfiyeler nedeniyle mirası tartışmalıdır. Park ve müttefikleri tarafından "16 Mayıs Askerî Devrimi" olarak adlandırılan, "ruhun yeni, olgun bir ulusal başlangıcı" olan darbenin bir "devrim" olarak doğası tartışmalıdır ve değerlendirilmesi tartışma konusudur.[2]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Kim & Vogel 2011, s. 35.
- ^ Jager 2003, s. 79.
Bibliyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Freedom House (1994). Freedom in the World: The Annual Survey of Political Rights and Civil Liberties 1993–1994. University Press of America.
- Jager, S. M. (2003). Narratives of Nation Building in Korea: A Genealogy of Patriotism. M. E. Sharpe.
- Kim, Byung-Kook; Vogel, Ezra F., (Ed.) (2011). The Park Chung Hee Era: The Transformation of South Korea. Harvard University Press.
- Kim, Choong Nam (2007). The Korean Presidents: Leadership for Nation Building. EastBridge.
- Kim, Dae-jung (1997). Rhee, Tong-chin (Ed.). Kim Dae-jung's "Three-Stage" Approach to Korean Reunification: Focusing on the South-North Confederal Stage. University of Southern California.
- Kim, Hyung-A (2004). Korea's Development Under Park Chung Hee: Rapid Industrialization, 1961–79. RoutledgeCurzon.
- Kim, Hyung-A (2003). "The Eve of Park's Military Rule: The Intellectual Debate on National Reconstruction, 1960–61". East Asian History, 25/26. Australian National University. ss. 113-140.
- Kim, Se-jin; Cho, Chang-Hyun (1972). Government and Politics of Korea. Research Institute on Korean Affairs.
- Kohli, Atul (2004). State-Directed Development: Political Power and Industrialization in the Global Periphery. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
- Koo, Hagen, (Ed.) (1993). State and Society in Contemporary Korea. Cornell University Press. ISBN 9780801481062.
- Lee, Chae-Jin (2006). A Troubled Peace: U.S. Policy and the Two Koreas. Johns Hopkins University Press.
- Nohlen, D.; Grotz, F. (2001). Elections in Asia and the Pacific: A Data Handbook, Vol. II. Oxford University Press.
- Seth, M. J. (2002). Education Fever: Society, Politics, and the Pursuit of Schooling in South Korea. University of Hawaii Press.
