11 Nisan Anıtı
Huşartsan Հուշարձան | |
Diğer ad(lar) | İstanbul Ermeni Soykırımı Anıtı Ստամբուլի Հայոց Ցեղասպանության զոհերի հուշահամալիր |
---|---|
Genel bilgiler | |
Durum | Kayıp |
Tür | Anıt |
Konum | Pangaltı Ermeni Mezarlığı |
Adres | Taksim Meydanı civarı |
Şehir | İstanbul |
Ülke | Türkiye |
Koordinatlar | 41°02′30″K 28°59′16″D / 41.04167°K 28.98778°D |
Adını aldığı | Ermeni Kırımı kurbanları |
Açılış | 1919 |
Yıkılma | 1922 |
Teknik ayrıntılar | |
Malzeme | Mermer |
11 Nisan Anıtı, Huşartsan (Ermenice: Հուշարձան) veya İstanbul Ermeni Soykırımı Anıtı[kaynak belirtilmeli] (Ermenice: Ստամբուլի Հայոց Ցեղասպանության զոհերի հուշահամալիր), İstanbul'da bulunan ve 1915'teki katliam ve işkenceler sonrası hayatını kaybeden kurbanlara ithaf edilen ilk anıttı.[1] 1919 yılında Osmanlı İmparatorluğu sınırları içerisindeki İstanbul'da Taksim Meydanı yakınındaki Pangaltı Ermeni Mezarlığı'nda yapılmıştır ve 1922'de TBMM ordusunun İstanbul'a girdiği sırada sökülüp kaybolmuştur.[2]
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]24 Nisan 1915'te Ermeni aydınların sürgünü ile başladığı düşünülen Ermeni Kırımı esnasında hayatını kaybedenlerin anısına anıt inşa edilmesi için bir komite kuruldu. Komitenin çalışmaları sonrası anıt 1919'da inşa edildi. Anıtın adı, yapıldığı dönemde rumi takvim kullanımda olduğu için miladi takvim'deki 24 Nisan'ın karşılığı olan "11 Nisan Anıtı" olarak belirlendi.[3] 1930'lu yıllarda yıkılarak arazisine el konulan, bugün İstanbul'da Taksim Meydanı'ndaki Gezi Parkı yakınlarında bulunan Pangaltı Ermeni Mezarlığı içerisine yerleştirildi.[2] Anıt, Ermeni Kırımı kurbanlarına ithaf edilen ilk anıt olmuştur.[1]
Anıt, 1922 yılında Pangaltı Ermeni Mezarlığı'ndan sökülmüş ve kaybolmuştur.[2][4][5] Tarihçi Kevork Pamukciyan'a göre, anıtın tabanı en son İstanbul Askeri Müzesi'ne ev sahipliği yapan Harbiye Askeri Kışlası bahçesinde görüldü.[3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Demirer, Temel; Çetinoğlu, Sait (2009). Hrant'in katil(ler)i. Pêrî Yayınları. s. 18. ISBN 9759010968. 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2017.
- ^ a b c Greenhouse, Emily (28 Haziran 2013). "The Armenian Past of Taksim Square". New Yorker. 18 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2017.
- ^ a b Adam, Sarkis (6 Haziran 2013). "İstanbul Taksim Gezi Parkı, Ermeni Mezarlığı ve 11 Nisan Anıtı". Akunq. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2017.
- ^ "Gezi Parkı'na Hrant Dink Parkı adını verelim, 1915'te katledilen Ermenilerin anısına yapılmış anıtı yeniden dikelim". Radikal. 8 Haziran 2013. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2017.
- ^ Esayan, Markar (23 Nisan 2011). "April 24: Can we start over again?". Today's Zaman. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2017.