1. Kuk Balam
1. Kuk Balam ya da 1. K'uk B'alam (30 Mart 397 - 435?)[1] bir Maya ahasıydı (ağa), Palenke kent devletini yöneten hanedanın kurucusu olarak kabul edilir. Beklenir ki doğum yerine atıfta bulunarak Toktan Bey olarak da anılır.
Kuk Balam | |
---|---|
Palenke Ahası (ağa) | |
Hüküm süresi | 4 yıl |
Taç giymesi | 10 Mart 431 |
Önce gelen | oluşturuldu |
Sonra gelen | Çaah Kik |
Doğum | 3 Mart 397 |
Ölüm | 435? |
Dini | Maya dini |
Kökleşik Mayacadaki adı (Kuk Balam) Ketzal Kaplan anlamına gelir. Maya takviminin uzun sayımına göre, 8.18.0.13.6 5 kimi 14 kayab doğdu. Teotiuakan kültürünün etkisinin güçlü olduğu zamanda Tikal'den Aha 2. Siyah Çan Kaviil ile çağdaştı. 8.19.15.3.4 1 han 2 kayab, yani 10 Mart 431'de yönetime yükseldi, ağalığı yalnızca dört yıl sürdü.[2]
Bahlum Kuk adı bazen bu ağa için kullanılır.[3] Bunun nedeni Palenke hanedanı ağalarını inceleyen ilk kazıbilimciler Peter Matevs (Peter Mathews) ve Linda Şele'nin (Linda Schele) Kökleşik Mayaca'ya olan büyük benzerliği nedeniyle başlangıçta Çolca'yı kullanmalarıdır.[4] Maya oymalarına göre, kent devletinin anlamı olan Baak (kemik) ya da Baakal (kemik yeri) olarak adlandırılmış olması mümkündür.[5]
20. Tapınağın içinde bulunan nesneler ve kendi tapınağının yapımı ile hesaplanan zamansallık (MS 450-550) nedeniyle 1. Kuk Balam'ın gömütü olabileceği tahmin edilmiştir. Ancak bu gömüt kalıntılarının kimliğini doğrulamak için çok daha derinlemesine ve titiz araştırmaların yapılması gerekmektedir.