Şablon:GM/2017-01-26
Michigan Gölü ABD'deki beş Büyük Göller'den biri.
ABD'nin kuzeyinde Mackinac Boğazı'yla Huron Gölüne bağlanır. Kuzey kısmı yılda dört ay kadar donan gölde şiddetli fırtınalara rağmen ulaşım canlıdır. Büyük Göller içinde tamamı ABD'de olan tek göldür. ABD eyaletleri Indiana, Illinois, Wisconsin ve Michigan sınırlarındadır. Deniz seviyesinde 176 m yüksekte olan Michigan Gölü en derin yerinde 281 metredir ve 58.016 km² bir alana sahiptir. Uzunluğu 494 km, genişliği 190 km olan gölün kıyı şeridi 2.633 km boyunca uzanır. Michigan Gölü adını, Michigan Eyaleti'nden değil tam tersi eyalet ismini bu gölden alır. Adının Anişinabe Kızılderilileri dilinde büyük su anlamına gelen Mishi-gami 'den türediğine inanılır. (Devamı...) |
İşi (d. 1860 – ö. 25 Mart 1916), Kaliforniya'da yaşayan Yanaların Yahiler grubunun son mensubuna verilen ad. Kuzey Kaliforniya'da, Avrupalı Amerikan kültürünün tamamen dışında yaşayan son Kızılderili olduğu kabul edilir. Atalarının yaşadığı Lassen Peak yamaçlarından ayrılarak vahşi doğayı geride bırakan İşi, Oroville yakınlarında ortaya çıktı. Yana Soykırımından kurtulabilen son Kızılderilidir.
Yahi nüfusunun Avrupalılar ile temas kurmadan önce yaklaşık 3,000 civarında olduğu tahmin ediliyor. İşi ve ailesi, 1865 yılında Three Knolls Katliamı'nın kurbanları oldular. Olayda sadece 30 Yahi canını kurtarabildi. Sığır güden bir grup Amerikalı hayatta kalan Yahilerin yarısını daha öldürünce, geriye kalanlar 40 yıl saklanmayı başardı. Bu zaman içinde İşi'nin annesi ve akrabaları öldü. İşi ise 29 Ağustos 1911 tarihinde bir grup kasap tarafından Oroville yakınlarındaki bir ağılda bulununca "Ben hic kimseyim, cunku bana isim verecek kimse kalmadi" der. Adini antropolog Alfred Kroeber koyar: İşi kelimesi, Yana dilinin Yahi lehçesinde "adam" anlamına gelmekte. Kaliforniya Üniversitesi'nin San Francisco kampüsünde bulunan Antropoloji Müzesi'ne yerleştirilen İşi, hayatının geri kalan kısmını tutsak olarak geçirir. İşi, 1916 yılında tüberküloz hastalığından ölene kadar "Yahi kulturunun yeniden insasini saglama" gerekcesiyle onu inceler, onunla konusur, her adimini belgelerler. Otopsiden zor kurtulur. Beyni saklanip, hala sergilenen olu yuzunun maski alinip, bedeni yakilir. Kitaplara, filmlere konu olur. (Devamı...) |