Şablon:GM/2016-08-24
Asperger sendromu (AS) ya da Asperger bozukluğu, sosyal etkileşimde zorluklar ve sınırlı, stereotipik ilgi ve etkinliklerle tanımlanan otistik spektrum bozukluklarından (OSB) biridir. AS diğer OSB’lerden dil ve bilişsel gelişimde genel bir gecikme olmamasıyla ayrılır. Her ne kadar standart tanı ölçütleri arasında belirtilmemişse de motor sakarlık ve atipik dil kullanımına sıklıkla rastlanır.
Asperger sendromunun adı Avusturyalı çocuk doktoru Hans Asperger’den gelmektedir. Asperger, 1944 yılında, tedavi için gelen sözel olmayan iletişim becerileri eksik, yaşıtlarıyla empati kuramayan ve fiziksel olarak sakar olan çocukları tanımlamıştır. Elli yıl sonra AS Hastalıkların ve İlgili Sağlık Sorunlarının Uluslararası İstatistiksel Sınıflaması'nda (ICD-10) ve Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal Sınıflandırması'nda (DSM-IV) Asperger bozukluğu olarak tanınmıştır. AS’nin birçok yönü hakkında cevaplanmamış sorular bulunmaktadır; örneğin AS ile yüksek işlevli otizm arasındaki ayrım şüphelidir; kısmen buna bağlı olarak AS’nin prevalansı kesin olarak belirlenmemiştir. Her ne kadar araştırmalar genetik kökenli olduğunu desteklese ve beyin görüntüleme teknikleri beynin özel bölgelerinde yapısal ve işlevsel farklılıklar tespit etmiş olsa da AS’nin kesin nedeni bilinmemektedir. Asperger sendromu için tek bir tedavi yoktur ve çeşitli müdahalelerin etkinliği yalnızca sınırlı veri ile desteklenmektedir. Müdahaleler belirtileri ve işlevselliği geliştirmeye yöneliktir. (Devamı...) |
Edgar Rice Burroughs (d. 1 Eylül 1875 – ö. 19 Mart 1950), orman kahramanı Tarzan ve Mars maceracısı John Carter karakterlerinin yaratıcısı olan Amerikalı yazardır. Hayatı boyunca kaleme aldığı bilimkurgu, fantezi, macera, Western ve tarihsel romanların sayısı 70'i bulmuştur.
Burroughs, işadamı ve İç Savaş gazisi Binbaşı George Tyler Burroughs (1833-1913) ve eşi Mary Evaline (Zieger) Burroughs'un (1840-1920) dördüncü oğlu olarak 1 Eylül 1875 tarihinde Chicago'da doğdu. İkinci adı, babaannesi Mary Rice Burroughs'dan gelmektedir. Burroughs, çeşitli yerel okullarda eğitim gördü ve 1891'de Chicago grip salgını sırasında kardeşinin Idaho'daki Raft Nehri kıyısındaki çiftliğinde bir buçuk yıl geçirdi. Daha sonra Andover'da Phillips Akademisi'nde ve Michigan Askeri Akademisi'nde eğitim aldı. 1895'te mezun olan Burroughs, Amerika Birleşik Devletleri Askeri Akademisi'nin (West Point) giriş sınavında başarısız olunca Fort Grant, Arizona Bölgesi'ndeki 7. ABD süvari birliğine asker olarak alındı. Bir kalp sorunu teşhisi konduktan sonra askeri hizmete uygun olmadığı ortaya çıktı ve 1897'de terhis etti. Bir süre kısa soluklu işler ve Idaho'da çiftlik işleri ile uğraştı. 1899'da babasının şirketinde işe başladı. Ocak 1900'da çocukluk aşkı Emma Hulbert ile evlendi. 1904'te işini bıraktı ve önce Idaho'da, ardından Chicago'da düzenli olmayan bazı işlerde çalıştı. Düşük ücretle yedi yıl çalıştıktan sonra, 1911'de bir kalemtıraş toptancısı olarak çalışırken kurgu yazmaya başladı. Burroughs ve Emma, bu zamana kadar iki çocuk sahibi oldu; Tarzan filminin aktörü James Pierce ile evlenecek olan kızları Joan (1908-1972) ve oğulları Hulbert (1909-1991) doğdu. Bu dönemde boş vakti bol olan Burroughs, çok sayıda ucuz ("pulp") kurgu dergileri okumaya başladı. (Devamı...) |