İstendil Kuşatması
| İstendil Kuşatması | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı | |||||||
 İstendil kalesi | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Osmanlı İmparatorluğu |
 Venedik Cumhuriyeti | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
|
Canım Hoca Mehmed Paşa |
?? | ||||||
| Güçler | |||||||
| 70+ savaş gemisi | 300-400 Muhafız | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| Hafif | Tüm garnizon ölü veya esir | ||||||
İstendil Kuşatması, 1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.
Canım Hoca Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı donanması Ege Denizi'nde Venediklilerin elinde kalan son ada olan İstendil'i ele geçirerek Osmanlı topraklarına kattı.
Kuşatma öncesi
[değiştir | kaynağı değiştir]1715 yılında Mora Seferi hazırlıklarını tamamlayan Sadrazam Silahdar Damat Ali Paşa 31 Mart'ta Osmanlı ordusunun başında İstanbul'dan hareket etti. Padişah III. Ahmed de orduyla birlikte Edirne’ye kadar geldi. Eşzamanlı olarak Kaptan-ı derya Canım Hoca Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı donanması de denize açıldı. Mehmed Paşa Sadrazama mektup göndererek Selanik'te görüşme talebinde bulundu. Ordunun Selanik'e varışının ertesi günü Osmanlı donanması da Selanik limanına demir attı. Silahdar Damat Ali Paşa Mehmed Paşa'ya ilk hedef olarak Venediklilerin Ege Denizi'ndeki son adası ve bir korsan yatağı olan İstendil'in fethedilmesi emrini verdi. Görüşmenin ardından Osmanlı ordusu karadan Mora yönüne ilerlerken Osmanlı donanması da demir alarak İstendil'e yöneldi.[1]
Kuşatma
[değiştir | kaynağı değiştir]Venediklilerin elindeki İstendil adası Akdeniz yolu üzerinde olup korsan yatağı durumundaydı. Bu ada daha önce Kaplan Mustafa Paşa, Köse Ali Paşa ve Mezomorto Hüseyin Paşa tarafından alınmak istenmiş fakat başarılamamıştı. Kandiye’nin fethinden dönen Fazıl Ahmed Paşa da adayı ele geçirmek istemiş, ancak kalenin büyüklüğünü ve berkitilmişliğini görünce vazgeçmişti.
Selanik'ten İstendil'e yönelen Donanma, 6 Haziran 1715 tarihinde adanın önlerine geldi ve kuşatmayı başlattı. Ada halkının da iç kaleye çekilmesinden sonra, Donanma'nın top ateşleri yoğunlaştırıldı. Kalenin büyük hasar görmesinden sonra direnemeyeceklerini anlayan Venedikliler teslim oldular. Kalede bulunanlardan yaklaşık yüz kişi Venediklilerin hâkimiyetindeki Menekşe kalesine gönderilirken[2], 700-800 civarındaki halkın köylerine geri dönmelerine müsaade edildi. Kaledeki topların bir bölümü kalyonlara alınırken, diğerleri kalenin muhafazası için bırakıldı.[3] Canım Hoca Mehmed Paşa fethi haber vermek üzere selam ağasını Sadrazam'a gönderdi. (Sonradan Lale Devri'nin ünlü sadrazamı Nevşehirli Damat İbrahim Paşa olacak) Mevkufatî İbrahim Efendi’yi de adanın tahririni yapmakla görevlendirdi.
Kuşatma sonrası
[değiştir | kaynağı değiştir]Osmanlı donanmasının İstendil'i zaptı Mora Seferinin Osmanlılar açısından ilk zaferi olması açısından kaydadeğer bir başarı oldu.
Keza, adanın Osmanlı topraklarına katılmasıyla Ege Denizi'ndeki son yabancı toprağı da tarihe karıştı.
Sadrazam Silahdar Damat Ali Paşa Gördüs'ü ele geçirdikten sonra Venediklilerin zulmünden kurtarılmaları için başvuruda bulunan İğne adasındaki Yunanların talebine cevaben ada önlerine gelen Canım Hoca Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı donanması adayı teslim aldı.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Tarih-i Râşid", Râşid Mehmed Efendi, (Hzr. Abdülkadir Özcan ve Yunus Uğur), İstanbul: Klasik Yayınları (2013),c.2, s.903
- ^ "18. Yüzyılda Osmanlı Devleti'nin Ege (Adalar) Denizi ve Doğu Akdeniz'e Yönelik Güvenlik Parametreleri", Yusuf Alperen Aydın, Osmanlı Araştırmaları / The Journal of Ottoman Studies, XLV (2015), s.164
- ^ "Kaptan-ı Derya Canım Hoca Mehmed Paşa", Meltem Aydın, Bilig, sayı:77 (Bahar 2016), s.31
- ^ "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, c.13, s.165-166