İstatistiksel model

İstatistiksel model, değişkenler arasındaki ilişkilerin matematiksel denklemler kalıbında resmîleştirilmesine yarayan matematiksel bir modeldir. Bir istatistiksel model bir veya birden fazla rassal değişkenin bir veya birden fazla rassal değişkenle ilişkisini tarif eder. Model, değişkenler gerekirci (deterministik) değil; seçkisiz şekilde (stokastik) ilişkiliyken istatistikseldir. Matematiksel terimlerle, bir istatistiksel model sıklıkla bir (Y, P) çifti olarak anılır. Burada, Y olası gözlemler kümesini ve P, Y üzerinde mümkün dağılımlarını gösterir. Gözlemlenen veriyi üreten P’nin ayrık bir elemanının var olduğu kabul edilir. İstatistiksel çıkarım, bu kümenin hangi eleman veya elemanlarının doğru olmasının muhtemel olacağı konusunda bildirimler yapılmasına imkân verir.

Çoğu istatistiksel sınama bir istatistiksel model biçiminde tarif edilebilir. Örneğin, iki grubun ortalamalarının karşılaştırılması için t-sınaması (t-test), modeldeki tahmin edilen bir değişkenin 0’dan farklı olup olmadığını görmek şeklinde formülleştirilebilir.