İskoçya'nın Koruyucusu
İskoçya Koruyucuları, 1286'dan 1292'ye ve 1296'dan 1306'ya kadar İskoçya Krallığı'nı yöneten naiplerdi. İskoçya'nın sonraki tarihindeki azınlık yılları boyunca birçok İskoçya muhafızı görev yapmış ve bu makam ülkedeki siyasetin gelişim sürecinde önemli bir anayasal özellik olmuştur.
1286-1292 yılları arasındaki Birinci Interregnum döneminde İskoçya'nın koruyucuları
[değiştir | kaynağı değiştir]Birinci Interregnum, 1286 yılında İskoçya Kralı III. Alexander'in ölümü üzerine başladı. Alexander'ın hayatta kalan tek torunu, küçük bir çocuk olan ve babası II Eric'in kral olduğu Norveç'te yaşayan Norveç'in Hizmetçisi Margaret'ti. Sonunda 1290 yılında Büyük Britanya'ya gönderildi, ancak İskoçya'ya varamadan öldü. İskoçya'nın bir sonraki kralı 1292'de bir hakemlik tamamlanana kadar belirlenemedi.
Birinci Interregnum sırasında aşağıdaki kişiler vasi olarak görev yapmıştır:
- William Fraser, St Andrews Piskoposu
- Robert Wishart, Glasgow Piskoposu
- Badenoch'lu II. John Comyn
- James Stewart, İskoçya'nın 5. Yüksek Komiseri
- Alexander Comyn, Buchan Kontu
- III. Donnchadh, Fife Kontu
Birgham'da toplanan 1290 tarihli İskoç Parlamentosu'nun Salisbury Antlaşması'nı onaylayan bir mektubunda (Eski Fransızca yazılmış) İskoçya'nın koruyucuları şu şekilde sıralanmaktadır:[1]
"... Guillaume de Seint Andreu et Robert de Glasgu evesques, Johan Comyn et James Seneschal de Escoce, gardeins du reaume de Escoce..."
Türkçe çevirisi: "St Andrews piskoposu William [Fraser] ve Glasgow piskoposu Robert [Wishart], John Comyn ve İskoçya vekilharcı James, İskoçya krallığının koruyucuları".
- Bryan FitzAlan, Lord FitzAlan (13 June 1291 – ????)
İkinci Interregnum 1296-1306 Döneminde İskoçya Koruyucuları
[değiştir | kaynağı değiştir]| İskoçya Krallığı Koruyucuları | ||
|---|---|---|
| Koruyucu (Görev süresi) | ||
| Sör William Wallace (1297–1298) | ||
| Sör I. Roibert (1298–1300) |
III. John Comyn (1298–1301) |
— |
| William de Lamberton (1299–1301) | ||
| Sör Ingram de Umfraville (1300–1301) | ||
| Sör John de Soules (1301–1304) | ||
II. David'in küçüklüğü ve hükümdarlığı sırasındaki koruyucular
[değiştir | kaynağı değiştir]II David'in küçüklüğü ve hükümdarlığı sırasında Koruyucular şunlardı:
- Sör Thomas Randolph, 1. Moray Kontu (1329-1332), 1318 tarihli Yerleşim Yasası ile atanmıştır.
- Donald, Mar Kontu (1332, on günlüğüne)
- Bothwell'den Sör Andrew Moray (1332'den Ekim ayında Roxburgh Köprüsü'nde İngilizler tarafından ele geçirilene kadar).
- Sör Archibald Douglas (Temmuz 1333'te Halidon Tepesi Savaşı'nda öldürülene kadar 1332)
- Bothwell'den Sör Andrew Moray ikinci kez (1335-1338, kısa bir hastalığın ardından öldüğü zaman)
- Vekilharç Robert, David'in yeğeni (yaşça büyük) ve İskoçya'nın gelecekteki kralı. Robert, Neville's Cross Savaşı'ndan (1346-1357) sonra kralın İngiltere'de esir olarak bulunduğu on bir yıl boyunca bazen ortaklaşa olmak üzere dört kez ve son olarak da iki kez vasi olmuştur. Bu yılları ülkede, özellikle de Forth'un kuzeyinde geniş bir güç tabanı oluşturmak için kullandı.
II. Robert dönemindeki koruyucular
[değiştir | kaynağı değiştir]Kral II. Robert'in hastalığı sırasında muhafızlar:
- John Stewart, Carrick Kontu (Kasım 1384-Aralık 1388)
- Robert Stewart, Fife Kontu (Aralık 1388 - 1390)
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- İskoçya Krallığı için Rakipler
- İskoçya Krallığı'ndaki vekillerin listesi
- İskoçya Tarihi
- İskoçya Siyaseti
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Margaret: Manuscript - 1290, 14 March, Birgham - Parliamentary Records - Letters: confirmation of the treaty of Salisbury" (fro ve İngilizce). Records of the Parliaments of Scotland to 1707, University of St Andrews. 16 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2009.
Kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Mack, James Logan (1926). The Border Line. Pub. Oliver & Boyd. pp. 317–322.
- McNaught, Duncan (1912). Kilmaurs Parish and Burgh. Pub. A.Gardner. p. 9.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Cast of the seal of the Guardians of Scotland (NAS reference RH17/1/17) 13 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. and Saint Andrew seals Scotland's independence; at the National Archives of Scotland
- Seal impression (cast), of Guardians of Scotland; at the National Museums of Scotland
