İsfahan'ın Kurtuluşu
| İsfahan'ın Kurtuluşu | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Safevi-Afgan savaşı | |||||||||
 Nakş-ı Cihan Meydanı veya İsfahan Şah Meydanı (18. yüzyıl) | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
 Safevîler |
 Hotakiler | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
|
Nadir Şah Afşar |
Eşref Han Hotaki | ||||||||
İsfahan'ın kurtuluşu, Nadir Han'ın liderliğindeki Safevi ordusunun, Murche-Khort Savaşı'nda Eşref Khan'ın liderliğindeki Afgan ordusunu yenmesinin sonucuydu.[1]
Şehrin kurtuluşu
[değiştir | kaynağı değiştir]İsfahan şehri, Şah Abbas zamanından itibaren Safevi devletinin başkentiydi. 1722'de Mir Mahmud Hotaki liderliğindeki Afganlar, Gulnabad Savaşı'nda Safevileri yendi ve şehri ele geçirdi. Bu savaşta (1729) şehir yeniden Safevi devletinin kontrolüne girdi.[2]
Murche-Khort savaşından bir gün sonra - 16 Kasım 1729'da Nadir Han ordusuna İsfahan'a girmesini emretti. Safevi ordusunun İsfahan'a girmesiyle Eşref Han'ın şehirden ayrılmasından sonra ortaya çıkan kargaşa hemen sona erdi.
Afganların İsfahan'ı ele geçirdiklerinde yaptıkları katliama karşılık, şehirdeki Afganlar öldürüldü ve cesetleri sokaklarda sürüklendi. Safevîler'in bir diğer hedefi de 1722'de İsfahan'ı ele geçiren Afgan hükümdarı Mir Mahmud Hotaki'ydi. Mezarının üzerindeki türbe yıkılarak umumi tuvalet olarak kullanılmıştır.
II. Tahmasb'in başkente gelişi
[değiştir | kaynağı değiştir]9 Kasım 1729'da Nadir Han, II. Şah Tahmasb'i karşılamak için şehir kapılarının önünde bekliyordu. Şah, Nadir Han'a varır varmaz, şükran ifadesi olarak atından indi ve ona teşekkür etti. Nadir de atından indi. Kısa bir diyalogdan sonra ikisi de yeniden atlarına bindiler. Önde II. Şah Tahmasb, biraz arkasında Nadir Han şehre girdiler. Şehir halkı Safevi Şah'ı büyük bir sevinçle karşıladı. Dönemin tarihçilerine göre Safevi Şahı şehrin yıkımını ve halkın kötü durumunu gördükten sonra gözyaşlarını tutamadı ve ağladı.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Safevîler
- II. Tahmasb
- Nadir Şah
- I. Abbas
- Şeyh Ahmed Medani isyanı
- II. Tahmasb'ın yeniden Safevi tahtına çıkması
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Manouchehr Moshtagh Khorasani. "a stratégie militaire, les campagnes et les batailles de Nâder Shâh". 25 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Axworthy, Michael. Sword of Persia: Nader Shah, from Tribal Warrior to Conquering Tyrant.