İngur Muharebesi
İngur Muharebesi, 1853-1856 Osmanlı-Rus Savaşı'nda evre.
Kuşatma altındaki Kars'a yardım takviye ulaştırmak amacıyla Sohum'a çıkarma yapan Ömer Lütfi Paşa komutasındaki Abazalı ve Osmanlı ordusu 6 Kasım 1855 tarihinde Gürcistan'da Zugdidi yakınlarında İngur Nehri kıyılarında General Bagratian komutasındaki Rus ordusunu mağlubiyete uğrattı.
Muharebe öncesi
[değiştir | kaynağı değiştir]5 Ekim 1855'te 32 piyade taburu, 1.000 süvari ve 37 topla (27 sahra ve 10 dağ topu) Sohum'a çıkan Ömer Lütfi Paşa 15 Ekim'de ileri harekâta başlayabildi. Bu kuvvetten 10.000 kişilik bir kuvveti geri emniyeti ve kıyı kaleleri için bırakarak geri kalan 20.000 kişilik piyade, 1.000 süvari ve 37 toptan oluşan kuvvetleriyle Oçamçire'ye ulaştı. 25 Ekim'de ise İngur Nehri'ne vardı.
Osmanlı ordusunun gecikmesinden bölgedeki Rus ordusunun komutanı General Bagratian dağınık ve zayıf kuvvetlerini İngur Nehri'nin güneyinde toplamaya başladı ve burada tahkimat kurdurdu.
Muharebe
[değiştir | kaynağı değiştir]Ömer Lütfi Paşa 6 Kasım 1855 sabahı bu mevziyi batıdan kuşatacak şekilde taarruza karar verdi. Osmanlı ordusu merkezden Rus ordusuna cephe taarruzuna geçerken diğer kuvvetler de nehrin otlaklarla kapalı bulunan yerlerinden yararlanarak Ruslara görünmeden mevzilere yaklaştı. Rusların kanatlarına sarkan bu tümen baskınla dört Rus topunu ele geçirdi.
Bölgeyi savunan iki Rus taburu başlangıçta direniş gösterdiyse de, bütün subayları ölünce bozgun halinde gerilerindeki ormanlık sahaya kaçtı. Merkezdeki çarpışmalar devam ederken Ömer Paşa bir saat mesafede keşfettirdiği iki geçitten nehrin diğer yakasına ilave birlikler sevketti. Bu kuvvetler Rus ordusunu yandan ve geriden sarmaya başlayınca Rus ordusunun merkezi de bozgun halinde ormana çekilmeye başladı. Karanlığın da etkisiyle Osmanlı ordusu Rusları ormanda tâkip etmekten imtina etti. Muharebe sonucunda Osmanlılar 68 ölü ve 220 yaralı verirken, Rus ordusu 1.200'den fazla ölü verdi ve 30 askeri ile 4 topu da esir düştü.[1]
Muharebe sonrası
[değiştir | kaynağı değiştir]6 Kasım akşam saatlerinde ileri harekâtını sürdüren Osmanlı ordusu Zugdidi kasabasını ele geçirdi. Buna mukabil, Rus ordusu ise Zugdidi'nin 20-25 kilometre güneydoğusundaki Khobi Çayının güneyinde yine ormanlık bir bölgede 7 Kasım sabahı zorlukla toplanabildi. Sonrasında ise burada da durmayarak süratle Kutayis'e çekildi.
Ömer Lütfi Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu Kutayis'e ileri harekâtını sürdürdüyse de, gerek kış koşullarının şiddetlenmesi gerek 28 Kasım 1855'te (seferin asıl amacı olan) Kars'ın teslim olduğunun öğrenilmesi üzerine 8 Aralık 1855'te harekât durduruldu.[2]
1856 Şubat ayında ise Paris'te barış müzakereleri başladı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Türk Zaferleri / 1853-1856 Osmanlı-Rus Kırım Harbi Kafkas Cephesi", ATASE Yayınları, Ankara (1981), s.62
- ^ ""165. yılında Kars Zaferine yeni bir yaklaşım", Sezai Yazıcı, Gazete Kars, 28 Ekim 2020". 5 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2023.