İçeriğe atla

İlya Darevski

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ilya Sergeyevich Darevsky
Doğum18 Aralık 1924(1924-12-18)
Kiev, Ukrayna SSR, USSR
Ölüm8 Ağustos 2009 (84 yaşında)
St. Petersburg, Rusya
VatandaşlıkRussian
EğitimMoskova Devlet Üniversitesi (1953)
Kariyeri
DalıZooloji, herpetoloji
Çalıştığı kurumlarRus Bilimler Akademisi
Sankt-Peterburg Devlet Üniversitesi
Doktora
danışmanı		Sergey A. Chernov

İlya Sergeyeviç Darevski (18 Aralık 1924 - 8 Ağustos 2009), Sovyet Rus zoolog- herpetolog ve Rusya Bilimler Akademisi üyesi. Kariyeri boyunca 34 amfibi ve sürüngen türünü tanımladı.[1] Kafkas kaya kertenkelelerinin bir cinsi olan Darevskia, onun adını almıştır.

Gençliği ve askeri kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Darevsky 18 Aralık 1924'te Kiev'de doğdu. Çocukluğundan beri, Leningradlı bir herpetolog olan Sergey A. Chernov ile tanıştığı zamandan beri amfibiler ve sürüngenlerle ilgileniyordu. İkinci Dünya Savaşı sırasında iki kez yaralandı ve Kızıl Yıldız Nişanı ile 1. derece Büyük Vatanseverlik Savaşı Nişanı ile ödüllendirildi.[2]

Bilimsel kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Savaştan sonra Darevsky, 1953'te mezun olduğu Moskova Devlet Üniversitesi Biyoloji Fakültesi'nde çalışmaya başladı. 1954-1962 yılları arasında Ermenistan'da önce doktora öğrencisi, ardından Asistan Araştırmacı, Bilimsel Sekreter ve Ermenistan SSR Bilimler Akademisi Zooloji Enstitüsü Bölüm Başkanı olarak çalıştı. 1958'de Ermenistan sürüngenleri ve bunların zoocoğrafyası üzerine Kandidat tezini sundu (Dr. Sergey A. Chernov'un gözetiminde). Daha sonra Kafkas herpetofaunası ve özellikle kaya kertenkeleleri üzerine yaptığı çalışmalar onu tanınmış bir bilim adamı yaptı. 1962'de Darevsky, SSCB Bilimler Akademisi Zooloji Enstitüsü'nde Yardımcı Araştırmacı oldu. 1967 yılında "Kafkasya'nın Kaya Kertenkeleleri" konulu Doktora tezini sundu. 1976 yılında Ornitoloji ve Herpetoloji Laboratuvarı Başkanı oldu ve sonraki yirmi yıl boyunca başkanlığını yaptı.[2]

Darevsky evrimsel biyoloji alanında birçok keşif yaptı. Yüksek omurgalılarda partenogenez ve poliploidiyi keşfeden ilk kişiydi ve bunların türleşme için önemini gösterdi. Bu keşifler birçok taksonda benzer araştırmaların çoğalmasına ilham vererek Darevsky'yi omurgalılarda partenogenez ve poliploidinin evrimsel önemi konusunda dünya çapında bir otorite haline getirdi.[3]

Darevsky, amfibilerin ve sürüngenlerin sistematiği, ekolojisi, paleontoloji, morfolojisi ve korunması hakkında üç yüzden fazla bilimsel makale ve çok sayıda monografi yazdı. Aynı zamanda Kafkasya, Orta Asya, Endonezya (Komodo) ve Vietnam'a yapılan birçok zoolojik keşif gezisinin bir parçası olmuştur. Bağımsız Devletler Topluluğu'ndan, Moğolistan'dan ve Vietnam'dan çok sayıda bilim insanı yetiştirdi ve uzun yıllar Leningrad Devlet Üniversitesi'nde herpetoloji üzerine dersler verdi. Gelecek nesil yabancı bilim adamlarının yetiştirilmesi nedeniyle kendisine Sovyetler Birliği hükûmeti tarafından Halkların Dostluk Nişanı (1982) ve Vietnam hükûmeti tarafından "Dostluk" madalyası (2000) verildi. 1985 yılında kendisine RSFSR Onurlu Bilim Adamı fahri unvanı verildi ve 1987'de Mechnikov Ödülü'nün sahibi oldu. Darevsky, Rus Herpetoloji Derneği'nin (1989–2006) Başkanı, Societas Europaea Herpetologia'nın (1996'dan beri) ve Amerikan İhtiyologlar ve Herpetologlar Derneği'nin (1973'ten beri) onursal üyesi ve birçok Rus ve yabancı bilimsel derneğin üyesiydi.[2]

Pek çok amfibi ve sürüngen türüne Darevsky'nin adı verildi. Darevsky'nin hayatı boyunca incelediği Kafkas kaya kertenkeleleri, Darevskia cinsinin yanı sıra engerek Vipera darevskii ve kertenkele Eutropis darevskii olarak onun onuruna adlandırıldı.[4] Ornitoloji ve Herpetoloji Laboratuvarı'nın başkanı olarak, benzersiz bir yaratıcı özgürlük atmosferi yaratan, oldukça demokratik bir yönetim tarzı getirdi. Genç meslektaşlarıyla tanışmak konusunda her zaman arkadaş canlısı ve istekliydi. Darevsky asla kimseyi reddetmedi ve her zaman yardımını teklif etti.

Darevsky, son on yılında St. Petersburg herpetoloji okulunda görev yaptı. Son birkaç yılda ciddi şekilde hastalandı ve Zooloji Enstitüsü'nü ziyaret edemedi. Ancak sürekli olarak meslektaşlarının hayatıyla ilgileniyordu ve artık çalışamayacağı için üzülüyordu. Ama ölmeden önce söylediği gibi: "Çok şey yaptım ve şimdi biraz dinlenmeliyim". 8 Ağustos 2009'da 84 yaşında öldü.[2]

Seçili yayınları[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Orlov, Nikolai ; Darevsky, Ilya S. (1999) "Kuzeydoğu Vietnam'dan anakara Goniurosaurus cinsinin yeni bir türünün tanımı". Rus Herpetoloji Dergisi 6 (1): 72–78.
  • Darevsky IS, Kupriyanova LA, Roshchin VV (1984). "Vietnam'dan biseksüel Hemidactylus frenatus hakkında yeni bir tamamen dişi triploid geko türü ve karyolojik veriler". Herpetoloji Dergisi 18 (3): 277–284.
  • Ananjeva NB, Borkin LJ, Darevsky IS, Orlov NL (1998). "[Amfibiler ve Sürüngenler]". İçinde : [ Rusya Doğa Ansiklopedisi ]. Moskova: ABF. 574 s. (Rusça)</link> .

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Author: Darevsky 25 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The Reptile Database. www.reptile-database.org
  2. ^ a b c d Darevsky IS (2014) My Biography 23 Mayıs 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Trudy Zoologicheskogo Instituta RAN. 318(4): 292–325. (in Russian, with an abstract in English).
  3. ^ "A fine line between sex and unisexuality: The phylogenetic constraints on parthenogenesis in lacertid lizards". Zoological Journal of the Linnean Society. 130 (4): 527-549. 2000. doi:10.1006/zjls.1999.0241.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım);
  4. ^ Beolens, Bo; Watkins, Michael; Grayson, Michael (2011). The Eponym Dictionary of Reptiles. Baltimore: Johns Hopkins University Press. xiii + 296 pp. 978-1-4214-0135-5. ("Darevsky", p. 65).

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=İlya_Darevski&oldid=33359818" sayfasından alınmıştır