İlham Filmer
İlham Filmer | |
|---|---|
| Doğum | İbrahim İlham Filmer 26 Temmuz 1923 İzmir |
| Ölüm | 10 Mayıs 2013 (89 yaşında) İstanbul |
| Defin yeri | Zincirlikuyu Mezarlığı |
| Milliyet | Türk |
| Meslek | Sinemacı |
| Ebeveyn(ler) | Cemil Filmer, Sabahat Filmer |
İlham Filmer (26 Temmuz 1923, İzmir - 10 Mayıs 2013, İstanbul), Türk film yapımcısı, film stüdyosu yöneticisi ve yönetmendir.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiye'nin ilk film yapımcılarından Cemil Filmer ile Sabahat Filmer'in oğludur. İlham ismini annesi koymuştur, nüfus kayıtlarında İlhan, İlhami olarak yanlış yazımlar olmuştur. Çeşitli kaynaklarda İlhan Filmer olarak bulunmaktadır. Babası Filmer soyadını "Film Adamı" anlamına gelebileceği için seçmiş. Filmer, ad ve soyadının özgünlüğü yüzünden "mahkemelerde süründüm" demişti. İlkokula İzmir Fransız Ekol Modern'de başladı. Üçüncü sınıftayken çıkan bir yasa nedeniyle Meşrutiyet İlkokulu'na geçti ve ilkokulu burada tamamladı. Eğitimine Alman Lisesi'nde devam etti. İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Mimarlık Bölümü'nden mezun oldu. İtalya Cinecitta'da 6 ay, Almanya Bavyera'da (Arri) 6 ay ve İngiltere Paramount'ta 6 ay stüdyolarda bulunduktan sonra babasının açtığı Lale Film stüdyosunda çalışmaya başladı.[1][2] Lale Film'in yöneticiliği yanında yönetmenlik ve yapımcılık da yaptı. Önceleri kısa konulu belge filmler çevirdi. Arap ülkelerinde yapımcı olarak filmler yaptı. Yabancı filmlerin Türkiye'deki çekimleri sırasında temsilcilikte bulundu. 1953'te kendisine ait Site Film'i kurarak Vahşi Kız (1954), Yanık Kezban (1957), Kanlı Değirmen (1959), Ali (1960) ve Silahlar Konuşuyor (1961) gibi filmlerin yapımcılığını üstlendi. 1960'lı yıllarda Aydınlığa Açılan Pencere ve Bir Damla Su adlı belgesellerle yönetmenliğe başladı. 1970'te Yılmaz Güney'in Filmer ile birlikte senaryosunu yazıp başrolünü oynadığı Şeytan Kayaları filmiyle, İlham Filmer ilk uzun metraj sinema filmini çekti. Bir yıl sonra, İlhan Arakon'un yapımcısı olduğu Şahinler Diyarı (1971) adlı filmle yönetmenliği bıraktı. Film şirketini satarak İngiltere'ye yerleşti. Burada yeni bir film şirketi kurarak Çekoslovakya'dan ithal ettiği Foma siyah-beyaz filmleri İngiltere'deki film şirketlerine sattı. Daha sonra Amerika'ya giderek aynı işi burada da sürdürdü. Amerika'da bir süre kalan Filmer, 1990'da Türkiye'ye dönerek "Şeytan Kayaları" filmini çektiği Erdek İlhanlar köyüne yerleşti.[3][4] 10 Mayıs 2013'te, 90 yaşında yaşama veda etti. Cenazesi bir gün sonra Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.[5]
Filmografi[6][7]
[değiştir | kaynağı değiştir]Yönetmen
[değiştir | kaynağı değiştir]- Şahinler Diyarı - 1971 (Yapımcı: İlhan Arakon)[8]
- Şeytan Kayaları - 1970
Senarist
[değiştir | kaynağı değiştir]- Şahinler Diyarı - 1971
- Şeytan Kayaları - 1970
- Silahlar Konuşuyor (In der Hölle ist noch Platz) - 1961 (Ernst Ritter von Theumer ile)
Yapımcı
[değiştir | kaynağı değiştir]- Şeytan Kayaları - 1970 (Rejisör: İlham Filmer)
- Öldür Beni - 1963 (Rejisör: Agâh Hün)
- Silahlar Konuşuyor (In der Hölle ist noch Platz) - 1961 (Rejisör: Ernst Ritter von Theumer 11 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.) (Türkiye, Almanya ortak yapımı)
- Cehennemde Buluşalım - 1961 (Rejisör: Ernst Ritter von Theumer 11 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.) (Türkiye, Almanya ortak yapımı)[9]
- Boş Yuva - 1961 (Rejisör: Memduh Ün)
- Öldür Beni - 1960 (Rejisör: Agâh Hün)[10]
- Yak Bir Sigara - 1960 (Rejisör: Agâh Hün)
- Aliii - 1960 (Rejisör: Çetin Karamanbey)
- Kanlı Değirmen - 1959 (Rejisör: Agâh Hün)
- Ben Kahpe Değilim - 1959 (Rejisör: Agâh Hün)[11][12]
- Allah Korkusu - 1958 (Rejisör: Muharrem Gürses)
- Yanık Kezban - 1957 (Rejisör: Muharrem Gürses)
- Vahşi Kız - 1954 (Rejisör: Muharrem Gürses)
Prodüksiyon Amiri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Topkapı - 1964 (Rejisör: Jules Dassin)
- From Russia with Love - 1963 (Rejisör: Terence Young)
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Film-Sen'in ilk sözleşmesi[ölü/kırık bağlantı], 1974
- İlhan Filmer ekşi sözlük
- Bir yaşam, bir öykü Bandırma Manşet
- İlhan Filmer 13 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Sinematürk
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "İlham Filmer". Görsel Hafıza Projesi. BÜ Mithat Alam Film Merkezi. 2011. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "İlham Filmer". TSA. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "22 yıldır Erdek İlhanlar köyünde yaşayan İlham Filmer 90 yaşında". Youtube. Bandırma Manşet. 15 Temmuz 2012. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Önder Balıkçı (20 Temmuz 2012). "Şeytan Kayaları filminin yönetmeni İbrahim İlham Filmer, 22 yıldır İlhanlarda yaşıyor". Yeni Erdek gazetesi. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "İlham Filmer'i Kaybettik". Sadibey. 11 Mayıs 2013. 22 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Ilhan Filmer". imdb. 19 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "İlhan Filmer". Kamera Arkası. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Şahinler Diyarı". TSA. 22 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Cehennemde Buluşalım". TSA. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Öldür Beni". TSA. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Ben Kahpe Değilim". TSA. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Ben Kahpe Değilim (1959)". Youtube. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.