İl-Kullıg İşbara Kağan
Şetu İl-Kullıg Şad Bağa İşbara Kağan[1] ya da kısaca İl-Kullıg İşbara Kağan (Eski Türkçe: 
, işbara kağan, 沙缽略可汗/沙钵略可汗, Pinyin: shābōlüè kěhàn, Wade-Giles: sha-po-lüeh k'o-han, kişisel adı Kullıg (阿史那賀魯/阿史那贺鲁, āshǐnà hèlǔ, a-shih-na ho-lu) (d. 620'den önce—ö. 658), Batı Göktürk Kağanlığı hükümdarı. Kağan olmadan önce "kudret sahibi, malik" anlamındaki Kullıg[2] adını kullanmıştır.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]İl-Kullıg, 651'den önce bir general olarak Tang Hanedanlığı'na hizmet etmiştir. 651'de Tang'a karşı isyan ederek kendi kağanlığını ilan etmiştir. Bunun üzerine İmparator Gaozong, 653'te İl-Kullıg'ın Yaoçi Kumandanı unvanını kaldırmıştır.[3] Daha sonra ise Su Dingfang komutasındaki orduyu 657'de İl-Kullıg'ın üzerine göndermiştir. Su komutasındaki ordu, İl-Kullıg'ı İrtiş Nehri Savaşı'nda yenerek; esir almıştır. İl-Kullıg'ın yenilgisinden sonra Batı Göktürk Kağanlığı, Sincan'daki hakimiyetini tamamen Çinlilere bırakmıştır.[4]
İmparator Gaozong, İl-Kullıg'ı bağışlamış ve yaşamının geri kalan bölümünü Tang kenti Çangan'da geçirmesine izin vermiştir.[5]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Kumilyev, Lev (1993), Qədim Türklər. B: Gənclik, s. 90
- ^ Gabain, Eski Türkçenin Grameri, TDK Yayınları, s. 284: kullıg: köle sahibi.
- ^ Xiang, Han (2006), Dust in the Wind: Retracing Dharma Master Xuanzang's Western Pilgrimage, Rhythms Monthly, s. 137.
- ^ James A. Millward (2007). Eurasian Crossroads: A History of Xinjiang. Columbia University Press. s. 33. ISBN 978-0-231-13924-3.
- ^ Michael C. Howard (2012), Transnationalism in Ancient and Medieval Societies: The Role of Cross-Border Trade and Travel, McFarland, s. 77.