İğde
 | Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Haziran 2020) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
| İğde | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 İğde ağacı türlerine bir örnek:Güz Zeytini Ağacı
| ||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||
|
İğde (Elaeagnus), bir tür meyve ve bu meyveyi veren İğde ağacı türlerine verilen genel addır. İğde Türkçe kökenli bir kelime olup küçük boy yemiş anlamındaki yiğde kelimesinden evrilmiştir. Azotu kökünde depolayabilme özelliği sayesinde en verimsiz topraklarda dahi yetişir. Ayrıca kuraklığa dayanıklılığı sebebiyle pek çok türü erozyonla mücadeledede kullanılabilmektedir. Yaz kış yeşildir ve yapraklarını döker. Türkiye'de özellikle Güneydoğu ve İç Anadolu bölgesinde yetişir. Bağ ve bahçe kenarlarında çit bitkisi olarak da kullanılır. Böbrek rahatsızlığı olan kişilere bolca yemeleri tavsiye edilmektedir. Meyveleri zeytin büyüklüğünde ve sarı-kahverengi olup, yenilebilir. Bağırsak bozukluklarını ve ağız pasını gidermek için de kullanılır.
En yaygın ve kültüre alınmış türlerden biri kuş iğdesidir (Elaeagnus angustifolia) ve bunun aşılı çeşitleri iri meyveli olup sultan iğdesi adıyla tanınır. Dünyada özellikle Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika'ya yayılmış çok çeşitli iğde türleri bulunmaktadır. En önemli diğer bilinen türlerden ikisi Japon iğdesi (Elaeagnus umbellata) ve Elaeagnus multiflora (Gumi-Kırmızı iğde) olarak sayılabilir.
Türkiye'de özellikle karasal iklime sahip olan pek çok ilde yetiştirilebilmektedir.
Türleri
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Elaeagnus angustata (Rehd.) C. Y. Chang (Çin)
- Elaeagnus angustifolia L. (Kuş iğdesi, Oleaster, Rus Gümüş üzümü ya da Rus zeytini olarak da adlandırılır; Batı Asya ).
- Elaeagnus argyi Levl. (Çin)
- Elaeagnus bambusetorum Hand.-Mazz. (Çin)
- Elaeagnus bockii Diels (China)
- Elaeagnus cinnamomifolia W. K. Hu et H. F. Chow (Çin)
- Elaeagnus commutata Bernh. (Amerikan Gümüş İğdesi,Amerikan Gümüşüzümü ya da Wolf-willow olarak da adlandırılır. Kuzey Amerika)
- Elaeagnus conferta Roxb. (Doğu Asya).
- Elaeagnus courtoisi Belval (Çin)
- Elaeagnus davidii Franch. (Çin)
- Elaeagnus delavayi Lecomte (Çin)
- Elaeagnus difficilis Serv. (Çin)
- Elaeagnus formosana Nakai (Tayvan)
- Elaeagnus glabra Thunb. (Doğu Asya)
- Elaeagnus gonyanthes Benth. (Çin)
- Elaeagnus griffithii Serv. (Çin)
- Elaeagnus grijsii Hance (Çin)
- Elaeagnus guizhouensis C.Y. Chang (Çin)
- Elaeagnus henryi Warb. (China)
- Elaeagnus jiangxiensis C.Y. Chang (Çin)
- Elaeagnus jingdonensis C.Y. Chang (Çin)
- Elaeagnus kanaii Momily. (Çin)
- Elaeagnus lanceolata Warb. (Çin)
- Elaeagnus lanpingensis C.Y. Chang (Çin)
- Elaeagnus latifolia L. (Güney Asya)
- Elaeagnus liuzhouensis C.Y. Chang (Çin)
- Elaeagnus longiloba C.Y. Chang (Çin)
- Elaeagnus loureirii Champ. (Güney Çin)
- Elaeagnus luoxiangensis C.Y. Chang (Çin)
- Elaeagnus luxiensis C.Y. Chang (Çin)
- Elaeagnus macrantha Rehd. (Çin)
- Elaeagnus macrophylla Thunb. (Doğu Asya)
- Elaeagnus magna Rehd. (Çin)
- Elaeagnus micrantha C.Y. Chang (Çin)
- Elaeagnus mollis Diels (China)
- Elaeagnus morrisonensis Hayata (Tayvan)
- Elaeagnus multiflora Thunb. (Kırmızı İğde,Kiraz Gümüş üzümü ya da Gumi olarak da adlandırılır; Doğu Asya)
- Elaeagnus nanchuanensis C.Y. Chang (Çin)
- Elaeagnus obovata Li (Çin)
- Elaeagnus obtusa C.Y. Chang (Çin)
- Elaeagnus oldhami Maxim. (Çin)
- Elaeagnus ovata Serv. (Çin)
- Elaeagnus oxycarpa Schltdl. (Çin)
- Elaeagnus pallidiflora C.Y. Chang (Çin)
- Elaeagnus parvifolia Wallich ex Royle (Orta Asya)
- Elaeagnus pauciflora C.Y. Chang (Çin)
- Elaeagnus philippinensis Perrott. (Filipinler)
- Elaeagnus pilostyla C.Y. Chang (Çin)
- Elaeagnus pingnanensis C.Y. Chang (Çin)
- Elaeagnus pungens Thunb. (Silverthorn; Japonya)
- Elaeagnus pyriformis Hook.f. (Doğu Himalayalar).
- Elaeagnus retrostyla C.Y. Chang (Çin)
- Elaeagnus sarmentosa Rehd. (Çin)
- Elaeagnus schlechtendalii Serv. (Çin)
- Elaeagnus stellipila Rehd. (Çin)
- Elaeagnus taliensis C.Y. Chang (Çin)
- Elaeagnus thunbergii Serv. (Çin)
- Elaeagnus tonkinensis Serv. (Güneydoğu Asya)
- Elaeagnus triflora Roxb. (Güneydoğu Asya, Kuzeydoğu Avustralya).
- Elaeagnus tubiflora C.Y. Chang (Çin)
- Elaeagnus tutcheri Dunn (Güney Çin).
- Elaeagnus umbellata Thunb. (Doğu Asya) Japon iğdesi
- Elaeagnus viridis Serv. (Çin)
- Elaeagnus wenshanensis C.Y. Chang (Çin)
- Elaeagnus wilsonii Li (Çin)
- Elaeagnus wushanensis C.Y. Chang (Çin)
- Elaeagnus xichouensis C.Y. Chang (Çin)
- Elaeagnus xizangensis C.Y. Chang (Çin)
- Melez Türler
- Elaeagnus × ebbingei (E. macrophylla × E. pungens)
- Elaeagnus × pyramidalis (E. commutata × E. multiflora)
- Elaeagnus × reflexa (E. pugens × E. glabra)
