Ümit Deniz
Ümit Deniz (1922, Ordu - 14 Mayıs 1975, İstanbul), Türk polisiye roman yazarı.[1]
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Haydarpaşa Lisesi'nde okudu. Bir süre İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi ve Edebiyat Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı bölümlerine devam etti. 1941'den sonra Son Telgraf, Gece Postası, Tan, Tasvir, Yeni Sabah, Milliyet, Cumhuriyet, Son Saat, Demirkırat, Yeni Türkiye, Her Gün, Zafer, İstanbul Ekspres, Hürriyet gibi gazetelerde çeşitli görevler üstlendi. Bazı sinema filmlerinde oyunculuk ve seslendirme yaptı. Sektörde tanıştığı Gülistan Güzey 1946 yılında evlendi. Çift 5 sene sonra boşandı.
1954 ve 1955'te Mickey Spillane, Mike Roseoe, Henry Kane, James Hadley Chase ve Peter Cheyney gibi isimlerden polisiye roman çevirileri yaparak edebiyata atıldı. 1950'li yılların sonunda “Murat Davman” adlı gazeteci tipini yarattı, bu karakterin etrafında 15 kadar polisiye roman yazdı.[2] Bunlardan dördü sinemaya uyarlandı. Atıf Yılmaz'ın yönettiği, başrollerinde Orhan Günşiray ve Pervin Par'ın yer aldığı 1963 tarihli Azrailin Habercisi büyük beğeni topladı.[3] Filmin senaristi Kemal Tahir'di.[4]
Reha Mağden 1999 yılında yayımladığıYazgıların Tableti isimli kitabında Ümit Deniz'in Murat Davman karakterine farklı bir bakış açışıyla yeniden hayat verdi. Murat Uyurkulak da Bazuka adlı hikâye kitabının ilk öyküsünde aynı karakteri kullanmıştır.
14 Mayıs 1975'te İstanbul Hilton Oteli'nde düzenlenen bir sergide kalp krizi geçirerek vefat etti.[5] İstanbul Üsküdar'daki Karacaahmet Mezarlığı'na defnedildi.
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Roman
- Ölüm Perdesi, 1957, Günün Kitapları
- Yalvarırım Yetişin, 1959, Günün Kitapları
- Sessiz Harp, 1960, Türkiye Yayınevi
- Yakut Gözlü Kedi, 1961, Türkiye Yayınevi
- Kanlı Kolyeler, 1962, Türkiye Yayınevi
- Çapkın İlahlar, 1962, Ü Yayınları
- Azrailin Habercisi, 1963, Günün Kitapları
- Talihsiz Adam, 1963, Türkiye Yayınevi
- Gece Gelen Ölü, 1964, Türkiye Yayınevi
- Casuslar Savaşı, 1966, Türkiye Yayınevi
- İstanbul Tehlikede, 1970, Altın Kitaplar
- Ahlaksız: Bir Masörün Hatıra Defteri, 1970, İtimat
- 2 Kere 2 Eder 12, 1971, Milliyet Yayınları
- Tanrının Gözyaşları, 1974, K Yayınları
Şiir
- Elenika, 1977, Savaş Ofset
Çeviri
- Ölüm Çemberi, 1954, Ekicigil Yayınevi
- Cezanı Çekeceksin, 1954, Ekicigil Yayınevi
- Kanlı Muamma, 1954, Ekicigil Yayınevi
- Karanlık Sokak, 1954, Ekicigil Yayınevi
- Katil Aramızda, 1954, Ekicigil Yayınevi
- Lemmi Kouşun'un Son Macerası: Casus Çarpışıyor, 1955, Ekicigil Yayınevi
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Ümit Deniz". Biyografya. 3 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2023.
- ^ A. Ömer Türkeş. "Unutulan Bir Tarih". Goethe Institut. 3 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2023.
- ^ "Azrailin Habercisi". Türk Sinema Araştırmaları. 3 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2023.
- ^ Erol Üyepazarcı (14 Haziran 2016). "Polisiye filmlerimizin ilginç öyküleri". Dünya. 3 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2023.
- ^ Hasan Yürek (19 Aralık 2020). "Ümit Deniz". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. 4 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2023.