Özelleştirme İdaresi Başkanlığı
| ÖİB | |
|---|---|
 | |
| Genel bilgiler | |
| Kuruluş tarihi | 27 Kasım 1994) |
| Türü | Özelleştirme |
| Adres | Ziya Gökalp Cad. No: 80 Kurtuluş / Ankara |
| Personel sayısı | 339 |
| Yıllık bütçe | ₺40.015.000 (2020)[1] |
| Yönetici(ler) |
|
| Web sitesi | oib.gov.tr |
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanlığı'na bağlı kamu tüzel kişiliğine sahip, özel bütçeli bir kurumdur. 27 Kasım 1994 tarih, 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun'la kurulmuştur. İdarede 1 başkan, 3 başkan yardımcısı, toplam 19 daire başkanı ve proje grup başkanı ile birlikte yaklaşık 330 personel görev yapmaktadır.
Özelleştirme İdaresi Başkanlığının görevleri 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 353. maddesinde düzenlenmiş olup genel olarak özelleştirme ile ilgili iş ve işlemleri yürütmektedir.
Türkiye'de 1983 yılından sonra gündeme gelen özelleştirmeye yönelik ilk düzenleme, 1984 yılında çıkarılan ve Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) ile bunlara ait tesislere, hisse senedi ihracı yoluyla gerçek ve tüzel kişilerin ortak edilebilmesine veya bu tesislerin işletme hakkının belli sürelerle devrine imkan sağlayan 2983 sayılı Kanun ile yapılmış ve aynı Kanun ile belirtilen görevleri yapmak üzere “Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı İdaresi” görevlendirilmiştir.
İdare, özelleştirme programının yanı sıra, toplu konut uygulamalarının yürütülmesi, Kamu Ortaklığı Fonu’nun yönetimi ve Çalışanların Tasarruflarını Teşvik Hesabı’nda biriken paraların nemalandırılması gibi görevler de üstlenmiştir.
Daha sonra 1986 yılında çıkarılan 3291 sayılı Kanun ile 2983 sayılı Kanunda değişiklik yapılarak kamu kuruluşlarının özelleştirme kapsamına alınması ve uygulamaların yürütülmesine ilişkin esaslar belirlenmiştir. Buna göre, 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK)`de adı geçen, tamamı devlete ait ve KİT statüsünde faaliyet gösteren kuruluşların özelleştirme kapsamına alınmasında Bakanlar Kurulu, KİT’lerin müessese, bağlı ortaklık, işletme ve işletme birimleri ile iştiraklerindeki payların özelleştirme kapsamına alınmasında ise Yüksek Planlama Kurulu (YPK) yetkili kılınmıştır. Ayrıca özelleştirme uygulamaları konusundaki karar mercii, “Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı Kurulu” olarak belirlenmiştir.
Nisan 1990`da yürürlüğe giren 414 sayılı KHK ile yine 2983 sayılı Kanunda değişiklik yapılarak Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı İdaresi, “Kamu Ortaklığı İdaresi” ve “Toplu Konut İdaresi” adı altında iki ayrı kuruluş olarak yeniden örgütlendirilmiştir. Kamu Ortaklığı İdaresi, özelleştirme uygulamalarının yürütülmesi ve Kamu Ortaklığı Fonu ile Çalışanların Tasarruflarını Teşvik Hesabı’nın yönetimi konusunda görevli kılınmıştır. 6 Ocak 1992 tarihinde yürürlüğe giren 473 sayılı KHK ile de özelleştirme uygulamaları konusundaki karar mercii, “Kamu Ortaklığı Yüksek Kurulu” olarak değiştirilmiştir.
27 Kasım 1994 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun (Kanun) ile özelleştirme işlemleri ile ilgili her konuda yetkili olmak üzere Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK) kurulmuştur. Başbakana bağlı olarak kurulan Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, özelleştirmeye ilişkin işlemleri yapmakla görevlendirilmiştir. Başbakan’ın Kanundan kaynaklanan yetkilerini görevlendireceği bir bakan vasıtasıyla kullanmasına imkan tanınmıştır. Kanun ile özelleştirmenin kapsamı genişletilmiş, amacı yeniden belirlenmiş, iktisadi devlet teşekkülleri ile bunlara ait kurum ve payların yanı sıra, diğer kamu kurum ve kuruluşlarının ve hazineye ait payların özelleştirilebilmesini imkan tanıyan düzenlemeler yapılmıştır.
T.C. Anayasasında yapılan değişikliklere uyum sağlanması amacı ile çıkarılan 02/07/2018 tarihli ve 703 sayılı KHK’nın 85 inci maddesi ile; Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın kuruluşu, görevleri ve hizmet birimleri ile personeline ilişkin 4046 sayılı Kanunda yer alan hükümlerin bazıları değiştirilmiş bazıları ise yürürlükten kaldırılmıştır. Ayrıca anılan KHK ile 4046 sayılı Kanun’un 3 üncü maddesinde yer alan ve 4046 sayılı Kanuna eklenen Geçici 29. madde ile; Özelleştirme Yüksek Kurulunca görülmekte olan işlerin Cumhurbaşkanı veya yetkilendireceği makam tarafından sonuçlandırılacağı düzenlenmiştir. Bilahare 15/07/2018 tarihli ve 30479 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 352-357 nci maddelerinde Özelleştirme İdaresi Başkanlığının kuruluşu, görevleri, hizmet birimleri ve personeline ilişkin düzenlemeler yapılmış ve bu düzenlemeler uyarınca da İdare Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlanmıştır. Bu düzenlemelere ek olarak Cumhurbaşkanlığınca çıkarılan 1 Ağustos 2018 tarihli ve 2018/3 sayılı Genelge ile Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun görev ve yetkilerinin Cumhurbaşkanı’na tevdi edildiği belirtilmiştir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "2017 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısı" (PDF). bumko.gov.tr. 13 Aralık 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2016.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Özelleştirme İdaresi Başkanlığı 2 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
 | Türkiye'deki bir kuruluş ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
- ^ "ÖİB 2019 Faaliyet Raporu" (PDF). 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).
- ^ "ÖİB 2019-2023 Dönemi Stratejik Plan" (PDF). 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).
- ^ "Kurumsal Mali Durum ve Beklentiler Raporu" (PDF). 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).