Çanakçı, Şarkışla
| Çanakçı | |
|---|---|
 | |
 Sivas'ın Türkiye'deki konumu | |
  Çanakçı Çanakçı'nın Sivas'taki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Sivas |
| İlçe | Şarkışla |
| Coğrafi bölge | İç Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[3] İhtiyar heyeti[3] |
| Rakım | 1324 m |
| Nüfus (2021) | |
| • Toplam | 313 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0346 |
| İl plaka kodu | 58 |
| Posta kodu | 58402 |
Çanakçı, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Köy, 1928 yılından beri aynı adı taşımaktadır.[4]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Köy, Sivas il merkezine 78 km, Şarkışla ilçe merkezine 30 km uzaklıktadır.[5]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2021 | 313[2] |
| 2020 | 326[2] |
| 2019 | 356[2] |
| 2018 | 345[2] |
| 2017 | 371[2] |
| 2016 | 390[2] |
| 2015 | 393[2] |
| 2014 | 417[2] |
| 2013 | 425[2] |
| 2012 | 429[2] |
| 2011 | 473[2] |
| 2010 | 521[2] |
| 2009 | 545[2] |
| 2008 | 574[2] |
| 2007 | 558[2] |
| 2000 | 640[5] |
| 1990 | 757[6] |
| 1985 | 844[7] |
| 1965 | 677[8] |
Kültür
[değiştir | kaynağı değiştir]
Son yıllarda köy odası sohbetleri canlandırılmaya çalışılmaktadır.
Tarihi köy odası
[değiştir | kaynağı değiştir]Ahşap direklerle desteklenerek inşa edilen köy odasının içerisindeki tabelaya göre Hicri 1272 (Miladi 1855) yılında yapılmıştır. Köyün tarihi köy odası sürekli temiz tutulmakta ve bakımı yapılmaktadır.
Subatan Efsanesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Çanakçı köyünden derlenen efsaneye göre,[9] Lutuf Han'ın yedi oğlu ve Nazo adında bir de kızı vardır. Nazo aşkın sevdanın ne olduğunu hiç bilmez, o yüzden de evlenemez. Günlerden bir gün pencereden bakarken çoban Emo'yu görür ve ona aşık olur. Bir düğünde birbirleri ile göz göze gelirler, çoban kaval çalar, ondan sonra da buluşurlar. Aşkları dilden dile yayılıp duyulur. Bunu duyan Lutuf Han kızını zindana attırır. Çoban da kendisi ortadan kaybolursa kızı salarlar diye düşünerek dağlara kaçar ve bir ine saklanır, geceleri dışarı çıkar. Babası da bir süre sonra kızını zindandan çıkartır. Aradan birkaç yıl geçer bir bey görücü gönderir, babası kızı onunla sözler. Günler geçer kız ve arkadaşları dağ bayır gezerlerken yollarını kaybeder ve bir in görürler. Kız merak edip içeri girince hasta durumdaki çobanı görür. Hemen dışarı çıkarak arkadaşlarına içerde yılan olduğunu söyler ve birlikte kaçarlar. Gece güvendiği bir azap (uşak, hizmetçi) ile Emo'ya yiyecek gönderir. Kimsenin durumu anlamadığını geri dönen azaptan duyunca içi rahatlar ve her gün yiyecek içecek göndermeye devam eder. Çoban iyileşir. En sonunda bir gün kendisi de Emo'nun yanına gider. Karşılıklı olarak şiir okuyarak söyleşirler. Zaman geçer kızın düğün günü gelir, bunu haber alan çoban kavalı ile konağa gider, kendisini kimse tanımaz. Konağın karşısında çalıp söyler. Düğün alayı yola çıkınca kendisi önden giderek atını bir ormana saklar ve yol üstünde beklerken kızla evlenen beye ve düğün alayına ilenir (beddua eder). Düğün alayı görününce ilenci tutar ve yağmur başlar, büyük bir sel gelir, taşkın olur. Ovayı sular kaplar. Düğüncüler boğulur, kurtulamayan atlar telef olur. Emo suya atlayarak Nazo'yu yakalar ve tam öleceklerini sanarlarken bir ağacın dalına çıkarlar. Bir süre sonra ovanın toprağı ortadan ikiye yarılır ve sular dönerek bu obruğun içine dolar. Sularla birlikte ölü insan, at, başka hayvanlar ve arabalar, eşyalar bu yarığın içine çekilir.[10] Bir süre sonra felaketi duyup gelenler çamurlarda bir erkeğin ve kızın ayak izlerinin dağlara doğru gittiğini görürler. Dağlardan eriyen kar sularıyla, yağan yağmurların suları, yörede "Subatan" olarak bilinen bu yere dolar yiter gider, nerden çıktığı bilinmez.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Şarkışla Kaymakamlığı, Tanıtım Bilgileri, 2017 yılı (CD halinde arşivde mevcuttur).
- ^ "Canakci, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Sivas Şarkışla Çanakçı Köy Nüfusu". Nufusune.com. 23 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2022.
- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ Nişanyan, Sevan. "Index-Anatolicus: Türkiye yerleşim birimleri envanteri". nisanyanmap.com. 23 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2022.
- ^ a b "Çanakçı Köyü". YerelNet.org.tr. 7 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2022.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Aşık Veysel Meslek Yüksekokulu - "Şarkışla Merkez ve Köyleri İncelemesi", 2017, Sayfa: 33 ("Çanakçı köyü" alt başlığı)
- ^ “Bir Şarkışla Efsanesi - Subatan”, Emin Kuzucular, Sivas Folkloru, Haziran 1975, Sayı: 29, Sayfa: 11-13.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Çanakçı, Şarkışla için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
- Çanakçı Köyü Derneği Web Sitesi
- Çanakçı Köy Odası Fotoğrafları 14 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Subatan Efsanesi, Emin Kuzucular (tam metin)
Dipnotlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Fotoğraflar
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Çanakçı - Köy odası (iç) -
Çanakçı - Köy odası yapım tarihi, Hicri: 1272 (Miladi: 1855)
.png)
.png)
 | Türkiye'deki bir köy ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |