Vikipedi:Kayda değerlik (internet)
 | Bu sayfa Türkçe Vikipedi'deki kayda değerlik yönergelerinden biri ile ilgili bir bilgilendirme sayfasıdır. Tartışma sayfasında üzerinde yapılacak değişiklikleri tartışabilirsiniz. |
| Kayda değerlik |
|---|
| Konularına göre kriterler |
Vikipedi ne değildir sayfasından:
- Vikipedi bir İnternet rehberi değildir. Vikipedi maddeleri sadece bir Web sitesinin mahiyeti, görünüşü veya sunduğu hizmetleri tanımlamak amaçlı olmamalılar. Web sitesini ansiklopedik olarak tanımlamalıdır, sitenin başarıları, kullanıcı kitlesi üzerindeki etkisi veya tarihsel önemi hakkında ayrıntı vermelidir.
Bu sayfa, bir Web sitesinin kendisi veya içeriğinin bir Vikipedi maddesinin konusu olmaya uygunluğu hakkında yönergeler içermektedir. Web içeriği'ne örnek olarak Web karikatürleri, podcast, blog, forum, çevrimiçi dergi ve diğer medya, portallar ve Web barındırma servisleri verilebilir. Bu yönerge açısından İnternet aracılığıyla dağıtımı yapılan her türlü içerik, Web içeriği ile eş anlamlı sayılır.[1]
Vikipedistler Vikipedi'nin reklam amacıyla kullanılmasına karşıdırlar. Vikipedi maddelerinin reklam amaçlı kullanılamayacağı en eski resmî politikalardan biridir. Reklamlar ya tarafsızlık ilkesine uyacak şekilde düzenlemeden geçer veya silinir.[2]
Vikipedi bir Web rehberi değildir, yani başka Web sitelerine bağlantılar verip bunları gruplandırmayı amaçlayan bir site değildir. Vikipedi bir bağlantı listesi, resim veya medya dosyası deposu da değildir. Eğer bir maddede sadece bir dış bağlantı ve onun hakkında kısa bir açıklama varsa madde ya düzenlenecek ya da silinecektir.
Kayda değerlik kriterlerini sağlamayan konular hakkında iki yol izlenebilir: uygun başka bir madde ile birleştirme veya silme. Kayda değer olmayan maddeler {{kayda değerlik}} şablonuyla işaretlenip diğer kullanıcıların dikkati çekilir. Yeterli bir süre içinde kayda değer olduğu ortaya konulamayan maddeler Vikipedi:Silinmeye aday maddeler sayfasında listelenerek silinmeye aday gösterilir.
Kıstaslar
[kaynağı değiştir]Vikipedinin temel ilkeleri gereği her maddenin güvenilir kaynaklar tarafından doğrulanabilir olması gerekmektedir. Birincil kaynakların genelde kayda değerliği belirlemeye yeterli olmadığı esasından hareketle Web içeriklerinin kayda değerliğini belirlemek için aşağıdaki kıstaslar kullanılır[3]:
- Sitenin içeriği hakkında, o siteden bağımsız ve iyi bilinen kaynaklar tarafından birçok kere ayrıntılı yazı yazılmış olmalı.
- Bu kriter her türden güvenilir yayımlanmış kaynağı kapsar, bunlara gazete ve dergi makaleleri, kitap, televizyon belgeselleri, Web siteleri ve tüketici haklarını gözeten örgütlerin yayınladığı raporlar da dahildir[4], ama şu istisnalarla:
- Basın duyuruları ve reklamların basında tekrar yayımlanmış halleri.[5]
- Sıradan yayımlar, örneğin 1) Sadece internet adresini veren bir gazete makalesi, 2) bu Web içeriğinin hangi zamanlarda yenilendiği veya kullanıma sunulduğu hakkında gazete makaleleri, 3) içeriğin kısa bir özeti, veya 4) internet rehberlerinde veya internet mağazalarının içindekilerin tanımları
- Site veya sitedeki içerik, bir kurum veya yayın organının verdiği, iyi bilinen ve bağımsız bir ödül almış olmalı.[6]
- İçeriğin dağıtımı, iyi bilinen bir yayın organı tarafından, içeriğin yaratıcılarından bağımsız olarak dağıtılmakta olmalı. (Bir internet yayınında yer alan bir "köşe yazısı", örneğin).
- Bunun istisnası, kullanıcıların kendi hazırladıkları malzemeyi yayınlayabildikleri GeoCities gibi konak sitelerindeki içeriktir.
Madde, yukarıdaki kriterleri sağladığına dair delili içinde bulundurmalıdır. Bunun için ya bir dipnot ya da "Kaynakça" veya "Dış bağlantılar" bölümü kullanılmalıdır. Bir Web sitesinin tamamı kayda değerlik kriterini sağlasa dahi, onun parçaları (forumlar, makaleler, bölümler) mutlaka kayda değer olup kendi ayrı maddelerine sahip olmayı hak etmeyebilirler.
Notlar
[kaynağı değiştir]- ^ CD, DVD veya kitap gibi fiziksel biçime dönüştürülmüş olmakla beraber başlıca İnternet'ten satılan içerik de bu yönergelere aittir. Eğer bu içerik gerçek mağzalarda (tuğla ve çimentolu) yaygın olarak satışa arz edilmişse o zaman bir ürün olarak sayılmalıdır, bu durumda Vikipedi:Kayda değerlik (organizasyonlar ve şirketler) sayfasına bakınız.
- ^ Bu kriterlere göre uygunsuz olmalarına rağmen ilişkili oldukları başka bir konu varsa silinmeye aday gösterilmek yerine o maddeye yönlendirilebilirler.
- ^ Web siteleri hakkındaki bilgiler mümkünse onları sahip olan ana kuruluşa yönlendirilmelidir. Örneğin yahoo.com, Yahoo!'ya yönlendirilir. Buna karşın Amazon.com kendi başına bir maddedir.
- ^ Örneğin, Ekşi Sözlük hakkında Milliyet, Hürriyet, Turkish Daily News yazılmıştır.
- ^ Reklam yaparak ansiklopedi maddesi yaratılamaz. Web içeriği hakkında yayımlanmış olan eser başkası tarafından yazılmış olmalıdır (maddenin konusu ve yazarının aynı kişi olması durumunda ortaya çıkacak doğrulanabilirlik ve tarafsızlık sorunları için Vikipedi:Otobiyografi'ye bakınız.) Kayda değerliğin ölçütü konudan (veya onun imlatçısı, yaratıcısı, satıcısından) bağımsız kişilerin bu içerik veya siteyi, onun hakkında sıradan sayılmayacak bir yayım yapmaya değer bulmalarıdır.
- ^ Kayda değer ödüller için Kategori:Ödüller'e bakınız. Bir ödül için birden çok kere aday gösterilmiş olmak da kayda değerliğin bir göstergesi sayılır.