Vikipedi:Güvenilir kaynaklar/Mütemadi kaynaklar
(Vikipedi:GKMK sayfasından yönlendirildi)
 | Bu sayfada yazılı olanlar beyin fırtınası aşamasındadır. Yeni fikirler eklemek için çekinmeyin; burada yazılı olan fikirleri geliştirmek, netleştirmek, sınıflandırmak veya fikirlerin esaslarını konuşmak için tartışma sayfasında görüşlerinizi belirtin. |
Mütemadi kaynaklar; Vikipedi topluluğu tarafından ansiklopedik olarak güvenilirlikleri değerlendirilen, sıkça kullanılan ve tartışma konusu olan kaynakların arşividir.
Arşivin genişletilmesi
[kaynağı değiştir]Eğer bir kaynağın güvenilirliği Vikipedi içinde herhangi bir tartışmada sorgulanıp bir sonuca varıldıysa tartışmaya bağlantı verilerek listeye eklenebilir. Eğer bir kaynağın güvenilirliğinin değerlendirilmesini talep ediyorsanız duyuru panosunda yeni başlık açabilirsiniz.
Lejant
[kaynağı değiştir]
Uzmanlık alanlarında genel olarak güvenilir: Kullanıcılar kaynağın uzmanlık alanında genellikle güvenilir olduğu konusunda fikir birliğindedirler. Kaynak; bilgiyi teyit etme, bilginin tutarlılığı ve hata düzeltme konusunda itibar sahibidir. Kaynağa ne kadar ağırlık verileceğine ve kaynağın ifadelerinin nasıl aktarılacağı konusunun, doğal olarak, analiz edilmesi gerekir. Böyle bir kaynağı saf dışı koymak için güçlü ve ikna edici argümanlar gerekir. Örneğin kaynağın daha yetkin kaynaklarla çelişmesi veya kaynağın uzmanlık alanının dışında bir bilgi yayımlaması. Mesela bir köklü bir haber organı siyaset için genellikle güvenilir olsa da felsefe için güvenilir değildir. Kaynağın ana kapsamının dışında içerik yayımladığı bir alt kategori de daha az güvenilirdir. Örneğin bir haber sitesindeki köşe yazıları. Kaynak sıra dışı bir iddiada bulunuyor veya içerik tıp ya da VP:YİB ile ilgili ise daha yüksek standartlı bir kaynak gerekir.
Fikir birliği oluşmamış, belirsiz ya da ek hususlar geçerlidir: Tartışma sonucunda kaynağın güvenilirliği hakkında herhangi bir fikir birliğine varılamayan kaynaklardır. Kaynağın durumu hakkında genel bir yargıya varılamadığından her kaynağın kendi özelinde değerlendirilmesi gerekebilir.
Genellikle güvenilir değil: Tartışmanın sonucunda kaynağın güvenilir olmadığı konusunda fikir birliğine varılan kaynaklardır. Kaynak sıklıkla yalan haber yapmakta, şahsen yayımlanmış, iftira niteliği taşıyor veya partizan ve taraflı olduğu kamuoyunca biliniyor olabilir ve bu kaynaklar maddenin doğrulanabilirliğini sağlayamayabilir. Bu kaynakların istisnalar haricinde kullanımı tavsiye edilmemektedir ve yaşayan insanların biyografilerinde kullanılmasından özellikle kaçınılmalıdır. Her ne kadar bu kaynaklar, yeri güvenilir kaynaklarla doldurulamadığında kullanılabilse de yerine güvenilir kaynakların kullanılabildiği durumlarda kullanımı tavsiye edilmez. Bu kaynaklar, kişinin kendisiyle ilgili şahsen yayımladığı kaynaklar kapsamında kullanılabilir.
Baltalanmış: Kaynağı baltalamak için topluluk fikir birliğine varmıştır. Kaynak genellikle güvenilmez kabul edilir ve kullanımı genellikle yasaktır. Bu kaynaklar tartışmaya yol açmama niteleğine sahip olmak kaydıyla kendileri hakkındaki açıklamalarında kullanılabilir ancak güvenilir ikincil kaynaklar hala tercih edilmelidir.
Tartışılıyor: Bu kaynağın güvenilirliği hakkındaki tartışma devam etmektedir. Devam eden tartışmalar, listede eğik biçimde belirtilir. Tartışmaya katılarak fikrinizi beyan edebilirsiniz.- 📌 Kısayol: Tartışma sonucunun özetine bir kısayol olduğunu işaret eder.
Kaynaklar
[kaynağı değiştir]| Kaynak | Menşei | Durum (Lejant) |
Tartışma | |
|---|---|---|---|---|
| Tarih | Özet | |||
| BBC Türkçe |  Birleşik Krallık
|
|
Ağustos 2021 | BBC gibi köklü yayın organlarının yayımladıkları haberler genellikle güvenilirdir. |
| Bianet |  Türkiye
|
|
3 Ağustos 2021 | Kaynağın konusu mülteci ve göçmenler olmayan haberlerde güvenilir olduğuna kanaat getirilmiştir. |
| Deutsche Welle |  Almanya
|
|
Ağustos 2021 | DW gibi köklü yayın organlarının yayımladıkları haberler genellikle güvenilirdir. |
| Ekşi Sözlük | Türkiye
|
|
Mayıs 2022 | Ekşi Sözlük'te herkes tarafından yorum yapılabildiği için bulunan bilgilerin her zaman doğru olmadığına karar verilmiştir. |
| Emlakkulisi.com | Türkiye
|
|
Ağustos 2021 | Kullanıcılar kaynakta doğrulanamayan, söylenti niteliğindeki haberlerin mevcut olmasının yanı sıra güvenilir bir haber kaynağından uzak bir üslupla yayımlanan yazılar nedeniyle kaynağın baltalanması gerektiğine karar vermiştir. |
| Haberler.com | Türkiye
|
|
Haziran 2021 | Kimi kullanıcılar kaynağın diğer haberlerin bir derlemesi olduğu ve sansasyonel başlıklar taşıyarak tabloid bir gazeteye benzediğini konusundaki endişelerini getirdiler. Diğer kullanıcılarsa kaynağın biyografi maddelerinde kullanılmaması gerektiğini belirtti. Bununla birlikte Haberler.com'un doğrudan Vikipedi'den içerik kopyaladığına dair bulgular bulunmakta. |
| IMDb |  ABD
|
|
Mayıs 2022 | İçerik her kullanıcı tarafından değiştirilebileceği için kaynağın güvenilir olmadığına karar verilmiştir. |
| Onedio | Türkiye
|
|
Ağustos 2021 | Onedio bir sosyal içerik platformu olduğundan ve içerikleri alanında uzman olması gerekmeyen herhangi bir kullanıcı tarafından üretilebildiğinden güvenilir olmadığına ve baltalanmasına karar verilmiştir. |
| Origo |  Macaristan
|
|
Mayıs 2021 | Origo, 2018 yılında Google tarafından haberlerinin çoğunluğu yalan olarak işaretlendiği için arama sonuçlarından kaldırıldı. 2018 yılında 34 kez tekzip yayımlamak zorunda kalan Origo'nun güvenilirliği, Holnap Tali! SAS tartışmasında tartışılmış ve kaynağın güvenilir olmadığı tespit edilmiştir. |
| Playerbros | Türkiye
|
|
Ağustos 2021 | Kullanıcılar, websitesinin e-spor ve oyun dünyasıyla ilgili yaptığı konulardaki içeriklerini güvenilir olduğunu kanaat getirmiştir. |
| Quora | ABD
|
|
Eylül 2022 | |
| Sabah | Türkiye
|
|
Ağustos 2021 | İncelenmekte |
| Sputnik |  Rusya
|
|
Ağustos 2021 | Kullanıcılar, Sputnik'in bazı istisnai durumlar haricinde güvenilir bir kaynak olduğuna kanaat getirdi. Bununla beraber kullanıcılar tarafından Sputnik'in Türkçe dilindeki nötr perspektife sahip en aktif kaynaklardan biri olduğu dile getirildi. |
|
|
Sputnik'in Rus devleti ile bağlantısından ve Rusya Federasyonu ile Rus halkı ile alâkalı haberlerinden ve haber dilinden kaynaklı olarak Sputnik'in Rusya Federasyonu ile alâkalı konularda güvenilir olmadığı tespit edilmiştir. | |||
| Transfermarkt | Almanya
|
|
Eylül 2022 | |
| Türkçebilgi.com | Türkiye
|
|
Eylül 2022 | Vikipedi maddelerinin eski sürümlerini kullandığı için baltalanmasına karar verilmiştir. |
| Türk Dil Kurumu | Türkiye
|
|
Eylül 2022 | |
| Türkiye Radyo Televizyon Kurumu[a] | Türkiye
|
|
Eylül 2022 | |
| TVNET | Türkiye
|
|
Ağustos 2021 | Albayrak Medya Grubu'nun sahibi olduğu sitelerin çok sayıda yalan ve provokatif haber paylaşması ve yanlış yönlendirme yapması sebebi ile bu kuruluşların güvenilir olmadığı tespit edilmiştir. |
| Webtekno | Türkiye
|
|
Ağustos 2021 | Tartışma sırasında WebTekno'nun yalan, ciddiyetsiz ve blog gibi yazılmış olan haberler yapmasına dair birçok örnek gösterildiği için sitenin baltalanmasına karar verilmiştir. |
| Yeni Şafak | Türkiye
|
|
Ağustos 2021 | Albayrak Medya Grubu'nun sahibi olduğu sitelerin çok sayıda yalan ve provokatif haber paylaşması ve yanlış yönlendirme yapması sebebi ile bu kuruluşların güvenilir olmadığı tespit edilmiştir. |