İçeriğe atla

Uzman jandarma

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Uzman Jandarmalar Günü sayfasından yönlendirildi)
Uzman Jandarma
ÜlkeTürkiye
BranşıYalnızca Jandarma Genel Komutanlığı
KısaltmasıUzm.J.
Rütbe GrubuUzman Jandarma
Kuruluş1965[1]
Üst RütbeAstsubay[1]
Alt RütbeUzman Erbaş [2]

Uzman Jandarma, 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanununa tabi, astsubay kadrolarında görev yapan, Uzman Jandarma Çavuştan Uzman Jandarma Sekizinci Kademeli Çavuşa kadar rütbelere haiz, Jandarma Okullar Komutanlığında (JANU [3]) Uzman Jandarma Okulunda [4] 1 yıl süreyle eğitim görüp, nasıp tarihinden itibaren mecburi hizmet süresince istifa edemeyen, muvazzaf ve jandarma personelidir.[5][6][7]

Jandarma Genel Komutanlığı bünyesinde görev yapan Uzman jandarmalar, ilk olarak; 1961 ile 1963 yıllları arasında Afyonkarahisar'ın Emirdağ ilçesindeki okulda eğitim görerek Jandarma Genel Komutanlığı bünyesinde görev yapmaya başlamış ancak okulun ve statünün devamlılığı sağlanamamıştır.[8] 1988 yılında Uzman Jandarma rütbesi, Jandarma Genel Komutanlığı bünyesinde yeniden oluşturulmuş ve Uzman Jandarmalar bu yıldan 1997 yılına kadar Afyonkarahisar ili Emirdağ ilçesinde bulunan Jandarma Okullar Komutanlığında yetiştirilmeye devam edilmiştir.[8] 1997 yılında ise Afyonkarahisar ili Emirdağ ilçesinde bulunan Jandarma Okullar Komutanlığı ile Ankara ili Etimesgut ilçesine bağlı Güvercinlik mahallesinde bulunan Jandarma Okullar Komutanlığı birleştirilmiş, tüm bu okullar Ankara'daki Çankaya ilçesine bağlı Beytepe mahallesinin Ahlatlıbel mevkiinde yeni kurulan Jandarma Okullar Komutanlığına taşınmıştır.

Jandarma Okullar Komutanlığında; 1997 yılından itibaren bir yıl süreli eğitim ile Uzman Jandarma mezunu veren bu okuldaki eğitim, 2012 yılında Uzman Jandarma Okulunun kapatılması ile son bulmuştur. Günümüzde Uzman Jandarma Okulu 2012 yılında kapatıldığından dolayı; bu yıldan sonra mezun olmuş Uzman Jandarma bulunmamaktadır. 2016 yılındaki 15 Temmuz Darbe Girişiminin ardından okul Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisine dönüştürülmüştür.[8]

Uzman jandarmalar 18 yaşını bitirmiş ve 24 yaşını geçmeyen, en az lise veya dengi okul mezunu kişilerden temin edilmekte iken 2012 yılında kapatılmış ve günümüzde uzman jandarma alımı yapılmamaktadır.[5]

Uzman jandarma eğitimi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Uzman jandarmaların eğitimi Ankara Jandarma Okullar Komutanlığı Uzman Jandarma Okulu’nda ÖSYM tarafından gerçekleştirilen merkezî sınavın ardından yapılan mülakatı başarı ile kazananlara verilir. Kılavuzda belirtilen aşamaları başarıyla tamamlayan siviller, uzman jandarma adayı olarak askerî okulda eğitim hayatına başlarlar.

Uzman Jandarma Okulunda uzman jandarma adayları, uzman jandarma adayı işaretini takarlar. Uzman jandarmalar 1 yıl süreli Ankara ili Çankaya ilçesinde bulunan Jandarma Okullar Komutanlığındaki hukuk, meslekî ve askerî eğitimlerine müteakip altı aylık staj eğitimi için kıtalarındaki görevlerine atanır ve nasp edilirler. Uzman jandarmalar kıtalarda devriye komutanı ve devriye komutan yardımcısı olarak görev yaparlar. Ayrıca kıtalarda öncelikli olarak meslekî eğitim başta olmak üzere yurtdışı yabancı dil kursları gibi genel kolluk görevini icra etmekte kullanabilecekleri pek çok kursa katılırlar.

Uzman jandarmalar kıt'aya katıldıklarında altı ay süre ile staja tâbî tutulurlar. Bu süre içerisinde stajyer uzman jandarma olarak adlandırılırlar. Altı aylık stajyerlik dönemi sonunda yalnızca yapılan sınavda başarılı olanlar il içinde ve görev yaptığı yerlere uzman jandarma olarak naspedilir. Uzman Jandarma Okulu’na girmeden önce askerliğini yapmamış personel, bu bir (1) yıllık askerî okul ve altı aylık staj süresi sonunda kendi istekleri ile görevde kalmak istemedikleri takdirde veya göreve alınmadığı takdirde kanunen eğitimde geçen süreler nedeniyle muvazzaf askerlik hizmetini tamamlamış sayılırlar.

Uzman Jandarma Okulu’nun kapatılması

[değiştir | kaynağı değiştir]

Jandarma Genel Komutanlığı 14 Şubat 2012 tarihli "Uzman Jandarma Okulunun Kapatılarak Jandarma Astsubay Meslek Yüksek Okulunun Öğrenci Kapasitesinin Artırılması " başlıklı güncel haber linkinde bulunan BN - 04 / 12 numaralı bilgilendirme haberinde belirtildiği üzere, 2012-2013 eğitim ve öğretim yılından itibaren, Uzman Jandarma Okulunun kapatılarak, Jandarma Astsubay Meslek Yüksek Okulunun öğrenci kapasitesinin artırılmasına karar verilmiştir.[5][9] Ankara ilinde Çankaya ilçesinde Jandarma Eğitim Komutanlığı bünyesinde yer alan Uzman Jandarma Okulu 2012 yılı itibarıyla kapatılmış ve son mezunlarını vermiştir.

Jandarma Genel Komutanlığına bağlı Jandarma Bölge Komutanlıkları, Jandarma Eğitim Komutanlıkları, İl Jandarma Komutanlıkları, İlçe Jandarma Komutanlıkları ve Jandarma Karakol Komutanlıklarında bulunan uzman jandarma kadroları astsubay kadrosuna dönüştürülmüştür.

Uzman Jandarmalar 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanununda yazdığı şekilde, eski sistemde olduğu gibi astsubaylık sınavları ile astsubay olmaya devam edeceklerdir. Halen Jandarma Genel Komutanlığında görev yapan ve astsubaylık sınavı şartlarını taşımayan Uzman jandarmalar ise emeklilik sistemlerine uygun şekilde uzun dönemde emekli edileceklerdir.[10]

Uzman Jandarma statüsündeki rütbelilerin Jandarma Genel Komutanlığına alınmaya başladıkları, 1989 yılından 2013 yılına kadar (2013 dahil) gerekli şartları sağlayan 8.207 Uzman Jandarma Astsubay olmaya hak kazanmış ve Astsubay olarak görevlerine devam etmektedirler. Ancak Astsubaylık sınavını kazanan Uzman Jandarma kaynaklı Astsubaylar 2003 yılına kadar Uzman Jandarmalıkta geçen sürelerini aynı zamanda rütbe olarak alırken, bu tarihten sonra Astsubay olan Uzman Jandarma kaynaklı Astsubaylar bu hakkı alamamaktadırlar.

Örneğin 2003 yılında Astsubaylık sınavını kazanan Uzman Jandarma kaynaklı bir Astsubay, Uzman Jandarmalıkta geçen süresi ne kadar olursa olsun, Astsubay Çavuş rütbesi ile görevlerine başlayarak devam etmekte ve rütbe yükselmelerini Astsubaylar gibi yapmaktadırlar. Oysa 2003 yılından önce Astsubaylık sınavlarını kazanan Uzman Jandarma kaynaklı Astsubaylar, Uzman Jandarmalıkta geçen sürelerini aynı süre Astsubaylık yapmış gibi her yıl rütbe alarak görevlerine devam etmektedirler.[11] Astsubaylığı kazanan Uzman Jandarma kaynaklı Astsubaylardan ise 190'ı Subaylık sınavlarını kazanmış ve Subay rütbesiyle Jandarma Genel Komutanlığında hizmet vermeye devam etmektedirler.[10]

Uzman Jandarma mevcudu

[değiştir | kaynağı değiştir]

Uzman Jandarma Okulu'nun 2012 yılı mezunlarını vermesinin ardından kapatılması ile birlikte uzman jandarma mevcudu vefat edenler, istifa edenler, emekli olanlar nedeniyle azalmaktadır.

Yıl Mevcut
2011 24.700 [12]
2012 24.176 [13]
2013 24.292 [14]
2014 23.380[15]
2015 22.394 [16]
2016 21.917 [17]
2017 18.526[18]
2018 17.711[19]
2019 16.847[20]
2020 15.390[21]
2021 14.450[22]
2022 13.815[23]
2023 12.555[24]

Uzman Jandarmalar, subay ve astsubaylar gibi muvazzaf personel statüsündedirler. Uzman jandarmalarda sözleşmeli uzman jandarma bulunmamaktadır. 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanununa tabidirler. Yalnızca JGK'nin bünyesinde görev yapan uzman jandarmalar, branş belirleme kurullarınca uygun görülen branşlara geçirilirler.[25] Uzman jandarmaların mecburi hizmet süreleri, subay ve astsubaylarda olduğu gibi 15 yıla çıkarılmıştır. Stajyer rütbeli olarak Jandarma genel komutanlığının İlçe Jandarma komutanlıklarında 6 Ay süreli staj eğitimleri yapılmaktadır ve bu görev sürelerinden sayılır. 6 aylık staj süresinin ardından istifa etmeyen Uzman Jandarmalar, sonraki 15 yıllık süre içerisinde görevlerinden ayrılamaz ve istifa edemezler.[25]

Uzman Jandarmalar çeşitli kademelerde komutanlık yapmakta ve 2013 yılı itibarıyla astsubay kadro görev yerlerinde görevlendirilmektedirler. Koruma karakolları dışında tüm birliklerde Uzman Jandarma kadrosu kaldırılmıştır.

28/5/1988 tarihli ve 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanununun 9’uncu maddesi aşağıdaki şekildedir.[25]

Madde 9 - Uzman jandarmalar, çavuş rütbesi taşıyan asker kişi sayılırlar. Bunlar muvazzaflık hizmetinde ve yedeklik döneminde iken hizmete çağrıldıklarında uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve er, erbaş ve erlerin üstü olup, cezaî müeyyideler ile yargılama usulü bakımından erbaşlarla aynı hükümlere tâbi tutulurlar. Askerî öğrencilerle astlık ve üstlük münasebetleri yoktur.

Uzman jandarmalar, terhis kaydı, yedeklik yoklaması, hizmete celp, eğitim ve tatbikat gibi yedeklik dönemine ilişkin olarak bu Kanunda düzenlenmeyen hususlarda 1111 sayılı Askerlik Kanununun ilgili hükümlerine tâbidirler.

Uzman jandarmalar, mülkî görevlerin ifası sırasında işledikleri suçlardan dolayı 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümlerine tâbidirler.

Türkiye'de bilinen genel kanının aksine 3269 sayılı kanuna tabi uzman erbaşlardan, statüleri aldıkları eğitim durumları ve görev bakımından tamamen farklı olan uzman jandarmalar; 3466 sayılı yasanın 9. maddesi gereğince, uzman çavuşların üstü oldukları halde zaman zaman uzman erbaşlar ile karıştırılmaktadırlar. Belediye sınırları dışında emniyet ve asayiş hizmetini yürütmek ile görevli olan Jandarma Teşkilatı içerisinde bir Astsubayın aldığı tüm eğitimleri alan ve aynı yetkiler ile donatılan Uzman Jandarma'lar bulundukları görev yerlerinde de aldıkları çeşitli eğitimlerin ardından Trafik Jandarması, Olay yeri inceleme, Kaçakçılık, Siber Suçlar, Çocuk suçları, Muhabere, Kriminal, Asayiş, JASAT, İstihbarat, gibi branşlaşlarda görev yapmaktadırlar.[25]

Uzman jandarmalar kadrolarında belirtilen görevler ile zabıta memuru olarak, 2803 sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanunu ile 2559 sayılı Polis Vazife ve Selahiyet Kanununun kendilerine verdiği tüm görevleri yerine getirir ve bu yetkileri kullanırlar. Her rütbede normal bekleme süresi 3, en fazla bekleme süresi ise sıhhi izin süreleri hariç 4 yıl olup, rütbe terfileri her yıl 30 Ağustos tarihinde yapılır. Uzman jandarmalar hakkında her yıl yönetmelikte belirtilen esaslar dahilinde askeri ve mülki olmak üzere iki çeşit sicil belgesi düzenlenir. Jandarma Astsubayları hakkında mülki makamlar tarafından sicil düzenleme yetkisi 2000 yılı öncesinde kaldırılmıştır. Bu nedenle Jandarma Subay, Astsubay ve Uzman Erbaşları hakkında mülki sicil düzenlenmez. Askeri ve mülki sicil belgelerinin yıllık sicil notu ortalaması sicil tam notunun %60 ve yukarısı olan uzman jandarmalara kademe ilerlemesi yaptırılır. Kademe ilerlemesi şartları 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununa göre yapılır. Mülki görevi bulunmayan Jandarma birliklerinde görev yapan Uzman Jandarmalar için sadece askeri sicil belgesi düzenlenir.[25]

Rütbe bekleme süresi içinde asgari iki yıllık sicili bulunan ve bu sicillerinin ortalaması sicil tam notunun %60 ve daha yukarısı olanlar bir üst rütbeye terfi ettirilirler.[25]

Uzman Jandarmalar her yıl belirlenen tarihlerde yönetmeliğe göre belirlenecek sınavlara müteakip Jandarma Astsubay meslek Yüksekokulu JAMYO bünyesinde görecekleri eğitimin ardından, Jandarma Astsubayı nasbedilerek görevlerine devam ederler. Astsubaylığa nasbedilenlerin mecburi hizmet süresi Uzman jandarmalığa nasıp tarihinden itibaren 15 yıldır. Uzman Jandarmalara, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununda Uzman Jandarmalar için belirlenen gösterge tablosuna göre aylık verilir.[25]

Uzman Jandarmalar Türk Silahlı Kuvvetleri Kıyafet Yönetmeliğinde belirtilen Astsubaylar ile aynı kıyafeti giyerler. Uzman Jandarma öğrenci adaylarının giyim, kuşam ve istihkakları askeri öğrenci kıyafetidir. Uzman Jandarmaların giyimi kuşamı ve istihkakları ise 747l sayılı yasaya göre verilir. Uzman Jandarmalara, Jandarma Okullarından mezun olduktan sonra kendilerine verilen staj eğitimine müteakip, 5143 sayılı yasaya göre devlet tarafından zati tabanca verilir. Verilen bu tabanca için ücret alınmaz. Ayrıca kendileri istedikleri takdirde yabancı ve yerli marka zati tabanca alabilirler ve zati tabancalarını sivil olarak da her zaman yanlarında taşıyabilirler. Emeklilik durumunda, emekli subay ve astsubaylara uygulanan statüde zati tabancalarını yanlarında taşırlar. Uzman Jandarmalar kamu konutlarından istifade ederler. Ayrıca Jandarma Genel Komutanlığının belirlediği kurallara göre sosyal tesislerinden faydalanırlar.[25]

Uzman Jandarma

VIII.Kademeli Çavuş

Uzman Jandarma

VII.Kademeli Çavuş

Uzman Jandarma

VI.Kademeli

Çavuş

Uzman Jandarma

V.Kademeli

Çavuş

Uzman Jandarma

IV.Kademeli

Çavuş

Uzman Jandarma

III.Kademeli

Çavuş

Uzman Jandarma

II.Kademeli

Çavuş

Uzman Jandarma

I.Kademeli

Çavuş

Uzman Jandarma

Çavuş

Uzman Jandarma Adayı
Rütbe Adı Kısaltması Bekleme Süresi (Yıl)
Uzman Jandarma Adayı Uzm.J.Ad. 1
Uzman Jandarma Çavuş Uzm.J.Çvş. 3
Uzman Jandarma Birinci Kademeli Çavuş Uzm.J.I.Kad.Çvş. 3
Uzman Jandarma İkinci Kademeli Çavuş Uzm.J.II.Kad.Çvş. 3
Uzman Jandarma Üçüncü Kademeli Çavuş Uzm.J.III.Kad.Çvş. 3
Uzman Jandarma Dördüncü Kademeli Çavuş Uzm.J.IV.Kad.Çvş. 3
Uzman Jandarma Beşinci Kademeli Çavuş Uzm.J.V.Kad.Çvş. 3
Uzman Jandarma Altıncı Kademeli Çavuş Uzm.J.VI.Kad.Çvş. 3
Uzman Jandarma Yedinci Kademeli Çavuş Uzm.J.VII.Kad.Çvş. 3
Uzman Jandarma Sekizinci Kademeli Çavuş Uzm.J.VIII.Kad.Çvş. 3

Uzman Jandarmalar 1967 ve 1969 yılları arasında üç dönem halinde Uzatmalı Çavuş olarak göreve alınmıştır. Ancak bu yıllardan sonra uzatmalı çavuş alımı yapılmamış, 1989 yılında ise Jandarma teşkilatına tekrar bu rütbe kazandırılmış ve Uzman Jandarma okulları adı altında Ankara Güvercinlik'te ve Afyon'un Emirdağ ilçesinde 2 Askeri okul açılmıştır. Açılan bu okullar günümüze kadar toplam 32.343 mezun vermiştir.Bu mezunların büyük çoğunluğu (1992-1999 yılları arasında) Jandarma Astsubayı kaynağını oluşturmuşlardır. O günden bu yana Jandarma teşkilatının her birim ve branşında görev yapmaktadırlar. Uzman Jandarma Okulu 1989 yılında iki dönem halinde altışar ay, 1990 yılından itibaren 9 ay ve daha sonra ise kapandığı 2012 yılına kadar 1 yıl süreliydi. Jandarma Astsubay Okulunda da 2003 yılına kadar Astsubaylar için verilen eğitim aynı şekilde 1 yıl süreliydi. 1989 yılından bu yana Jandarma Genel Komutanlığının doğrudan İçişlerine bağlandığı 2017 yılına kadar sadece Valilik emrine ataması yapılan sınıf Uzman Jandarma sınıfı idi. Türkiye'nin %84'lik gibi büyük bir alanında emniyet ve asayiş hizmetlerini yerine getirmekte olan Jandarma Genel Komutanlığı kendi içerisinde pek çok dal ve branşa ayrılmış olup, bu branşlaşma ve yapılanmasını halen sürdürmektedir.

Jandarma terimi ve olgusu tamamen Fransız coğrafyasından alınmıştır. Fransız Jandarması 2009 yılında Avrupa Birliği normlarının yanı sıra Avrupa Birliği insan hakları bildirgesine uygun şekilde doğrudan ve yalnızca İçişlerine bağlı olarak görev yapmaktadır. Jandarma Genel Komutanlığında görevli Uzman Jandarma rütbelileri 1998 yılına kadar Afyon Emirdağ'da ve Ankara Güvercinlik'te bulunan Jandarma Okullar Komutanlığındaki okullarda Uzman Jandarma rütbelisi olarak eğitilerek mezun edilmiş ve Jandarma teşkilatındaki saflarında yerlerini almışlardır. 2003 yılından itibaren Uzman Jandarma Okulu, Subay Temel Kursu, Jandarma Astsubay Okulu ile birlikte Ankara'nın Beytepe semtinde bulunan Jandarma Okullar Komutanlığına taşınmış ve bu tarihten sonra tüm Jandarma rütbelileri bu okuldan mezun olmuşlardır. 1989 yılında birinci ve ikinci dönem olmak üzere iki dönem mezun veren bu okullar, 1990 yılından itibaren her yıl bir dönem mezun vermeye başlamışlardır. Her yıl sayısı değişmekle birlikte 2013 yılına kadar bu okullarda dönem içerisinde toplam 1500 civarında Uzman Jandarma (2001 yılında 1.705 mezun) mezun olmakta ve kıt'alara naspedilmekteydi.

Kültürel etkileri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yönetmenliğini Osman Sınav'ın yaptığı, 16 Aralık 2009 tarihinden 12 Haziran 2013 tarihine kadar TRT'de yayınlanan Sakarya Fırat isimli televizyon dizisinin başrol karakteri olan Osman Kanat uzman jandarmadır ve kurgusal olarak Şırnak ilinde bulunan Çeliktepe Jandarma Karakolu'nda görev yapmaktadır. Osman Kanat karakterini ise oyuncu Tayanç Ayaydın canlandırmıştır.[26]

Uzman Jandarmalar Günü

[değiştir | kaynağı değiştir]

Uzman jandarmaların onurlandırılması ve hatırlanması amacıyla çeşitli etkinliklerin de düzenlendiği özel gündür.[27][28][29][30][31][32] 2019 yılından bu yana her yıl 9 Aralık gününde kutlanılır.[33] Bu özel günde özellikle resmî kurum ve kuruluşlar başta olmak üzere [34][35][36] toplumun her kesimi tarafından Uzman Jandarma rütbesinin hatırlanmasına yönelik bildirimler yapılır.[37][38][39][40]

  1. ^ a b "UZMAN JANDARMA KANUNU". mevzuat.gov.tr. 25 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2024. 
  2. ^ "Uzman Jandarma Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 28 Mayıs 1998. 27 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Aralık 2023. ... MADDE 9 : UZMAN JANDARMALAR ... MUVAZZAFLIK HİZMETİNDE VE YEDEKLİK DÖNEMİNDE İKEN HİZMETE ÇAĞRILDIKLARINDA UZMAN ERBAŞ SÖZLEŞMELİ ERBAŞ ERBAŞ VE ERLERİN ÜSTÜ OLUP ... 
  3. ^ "Uzman Jandarma Okulu 2011 Tanıtım Broşürü" (PDF). 3 Mart 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2023. 
  4. ^ "Jandarma Genel Komutanlığı Uzman Jandarma Okulu Öğrenci Alım İlanı". memurlar.net. 20 Ocak 2006. Erişim tarihi: 14 Ocak 2023. 
  5. ^ a b c "Uzman Jandarma kadroları Astsubay kadrosuna dönüştürüldü". Vikihaber. 21 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2012. .(Türkçe)
  6. ^ "Uzman Jandarma Kanunu". www.mevzuat.gov.tr. 30 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2022. 
  7. ^ "Rütbeler". www.jandarma.gov.tr. 7 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2023. 
  8. ^ a b c "Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Tarihçesi". jsga.edu.tr. 9 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2023. 
  9. ^ Çelik Çelikyaman (15 Şubat 2012). "Uzman Jandarma Kaldırılıyor". askerhaber.com. 12 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2012. .(Türkçe)
  10. ^ a b "Muammer Güler: Uzman jandarma ve astsubay kadroları..." aksam. 26 Temmuz 2013. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2013. 
  11. ^ "AYİM : Rütbe Bekleme Süresi". msb. 5 Şubat 2008. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2013. 
  12. ^ "Genelkurmay personel sayısını açıkladı". Sabah.com. 21 Kasım 2011. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2015. 
  13. ^ "TSK, personel sayısını açıkladı". cnnturk.com. 1 Haziran 2012. 9 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2015. 
  14. ^ "TSK Personel Sayısı Güncellendi". haberler. 2 Mayıs 2013. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2013. 
  15. ^ "tsk-personel-sayisini-acikladi". TAKVİM. 30 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2022. 
  16. ^ "TSK personel sayısını açıkladı". optimushaber.com. 3 Ekim 2015. 24 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2015. 
  17. ^ "TSK'nın personel sayısı açıklandı". SABAH. 8 Şubat 2016. 30 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2022. 
  18. ^ "@Defence_Turk". DEFENCE TURK. 30 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  19. ^ "JGK Faaliyet Raporu" (PDF). Rapor. Jandarma Genel Komutanlığı. 28 Aralık 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  20. ^ "Faaliyet Raporu" (PDF). JGK. 28 Aralık 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  21. ^ "Faaliyet Raporu" (PDF). JGK. 30 Aralık 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  22. ^ "Faaliyet Raporu" (PDF). JGK. 8 Mart 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  23. ^ "2022 yılı kurumsal mali durum ve beklentiler raporu" (PDF). Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı. Temmuz 2022. 9 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Ocak 2024. 
  24. ^ "JGK 2023 FAALİYET RAPORU" (PDF). 12 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Mart 2024. 
  25. ^ a b c d e f g h "Mevzuat Bilgi Sistemi". www.mevzuat.gov.tr. 30 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2022. 
  26. ^ zaman.com.tr, 'Sakarya Fırat' dizisinin sona ermesi jandarma teşkilatını üzdü 15 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Tarih: 14.06.2013, Erişim tarihi: 15.01.2015
  27. ^ "Batman'da Uzman Jandarma Günü kutlandı". Sabah. 9 Aralık 2021. 14 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2023. 
  28. ^ "Sason'da Uzman Jandarmalar Günü kutlandı". SonDakika.com. 9 Aralık 2020. 14 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2023. 
  29. ^ "9 ARALIK UZMAN JANDARMALAR GÜNÜ!". pes24.com. 9 Aralık 2023. 14 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2023. 
  30. ^ "Murat Bakan'dan Uzman Jandarmalar Günü Mesajı: "Sözümüzün Arkasındayız!"". chp.org.tr. 9 Aralık 2023. 14 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2023. 
  31. ^ "9 Aralık Uzman Jandarmalar Günü Kutlu Olsun!". Odak Gazetesi. 9 Aralık 2023. 14 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2023. 
  32. ^ "9 Aralık Uzman Jandarmalar Günü Dolayısıyla İlçe Jandarma Komutanlığına Ziyaret". Salıpazarı Kaymakamlığı. 9 Aralık 2023. 14 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2023. 
  33. ^ "9 Aralık Uzman Jandarmalar Günü Kutlu Olsun". Amasya İl J.K.lığı. 9 Aralık 2019. 14 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2023. 
  34. ^ "9 Aralık Uzman Jandarmalar Günü". harmancik.gov.tr. 10 Aralık 2020. 9 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2023. 
  35. ^ "9 Aralık Uzman Jandarma günü kutlu olsun". reyhanli.bel.tr. 9 Aralık 2023. 9 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2023. 
  36. ^ "9 Aralık Uzman Jandarma Günü". ercis.adalet.gov.tr. Erciş Cumhuriyet Başsavcılığı. 8 Aralık 2023. 9 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2023. 
  37. ^ Yılmaz, Atsız Afşın (9 Aralık 2023). "9 Aralık Uzman Jandarmalar Günü Kutlu Olsun". twitter.com. 9 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2023. 
  38. ^ "9 Aralık Uzman Jandarmalar Günü'nü kutluyor". twitter.com. FNSS Savunma. 9 Aralık 2023. 9 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2023. 
  39. ^ Vidinlioğlu, Rahmi Galip (9 Aralık 2023). "Uzman Jandarmalar Günü'nü tebrik ediyorum". twitter. twitter.com. 9 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2023. 
  40. ^ "9 Aralık ne günü? Uzman Jandarmalar Günü mesajları ve sözleri 2022". ensonhaber.com. 9 Aralık 2022. 9 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2022. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]