İçeriğe atla

Mikis Theodorakis

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Theodorakis sayfasından yönlendirildi)
Mikis Teodorakis
Μιχαήλ (Μίκης) Θεοδωράκης
Mikis Theodorakis (2004)
Doğum29 Temmuz 1925(1925-07-29)
Sakız Adası, İkinci Helen Cumhuriyeti
Ölüm2 Eylül 2021 (96 yaşında)[1]
Atina, Yunanistan
Defin yeriHanya, Girit
MilliyetYunan
VatandaşlıkYunanistan
MeslekBesteci, siyasetçi, aktivist
Etkin yıllar1943-2021
Önemli eser(ler)Mauthausen Üçlemesi
Stil20. yüzyıl klasik müziği
Siyasi partiYunanistan Komünist Partisi
Yeni Demokrasi (1989–1993)
Evlilik
Myrto Altinoglou (e. 1953)
Çocuk(lar)2
ÖdüllerLenin Barış Ödülü
Resmî sitemikis-theodorakis.net
İmza

Mihail "Mikis" Teodorakis (Yunanca: Μιχαήλ "Μίκης" Θεοδωράκης Michael "Mikis" Theodorakis, 29 Temmuz 1925, Sakız Adası - 2 Eylül 2021, Atina), Yunan söz yazarı, besteci, aktivist ve siyasetçi.[2][3][4][5][6] Zorba (1964), Z (1969) ve Serpico (1973) filmleri için bestelediği müzikleriyle de bilinir. "Holokost hakkında yazılan en güzel müzik eseri" olarak nitelendirilen "Mauthausen'in Ballad'ı" olarak da bilinen "Mauthausen Üçlemesi" önemli görülen eserlerinden biridir. Yunanistan'ın Beethoven'ı olarak tanımlanan Teodorakis, ülkenin en tanınmış bestecisi olarak görüldü.[3][5][7][8] Teodorakis, Lenin Barış Ödülü'nün de sahibidir.[9]

1981-1990 yılları arasında Yunanistan Komünist Partisi'den milletvekili olarak görev aldı. Bununla birlikte, 1989'da Andreas Papandreu hükûmetinin sayısız skandalından dolayı oluşan siyasal krizden çıkabilmesi için, merkez sağdaki Yeni Demokrasi Partisi'nin içinde bağımsız bir aday olarak bir süre çalıştı ve muhafazakârlar, sosyalistler ve solcular arasında büyük bir koalisyon kurulmasına yardımcı oldu.[10] 1990'da yeniden parlamentoda milletvekili seçildi ve Konstandinos Miçotakis yönetimindeki ülkede hükûmet bakanı oldu. Bu süreçte uyuşturucu ve terörle mücadele çalışmaları yürütürken kültür, eğitim ve Türkiye-Yunanistan arasındaki ilişkilerinin normalleştirilmesi çalışmalarına katkıda bulundu.

Yaşamı

[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk yılları

[değiştir | kaynağı değiştir]

29 Temmuz 1925'te İkinci Helen Cumhuriyeti'nin Sakız Adası'nda, Giritli avukat bir baba[11][12] ve İzmir'in Çeşme ilçesinden gelen Yunan bir annenin oğlu olarak dünyaya geldi.[8][13][14][15][16] Çok küçük yaşlarda müziğin büyüsüne kapılan Mikis, henüz hiçbir müzik eğitimi almadan çocuk yaşta kendi kendisine şarkı yazmaya çalışmıştı. İlk müzik derslerini Pirgos[17] ve Patra'da[18] aldıktan sonra, kurduğu bir koro ile birlikte Bizans dinsel müzikleriyle ilk konserlerini verdiğinde henüz 17 yaşındaydı.[19][20][21]

1943'te Atina'ya gitti ve ELAS'ın Yedek Biriminin üyesi oldu. Dekemvriana'da İngilizlere ve Yunanlara karşı savaşta bir birliğe liderlik etti.[22] Yunan İç Savaşı sırasında tutuklandı, Icaria adasına sürgüne gönderildi ve ardından işkence gördüğü ve iki kez diri diri gömüldüğü Makronisos adasına sürüldü.[23] İtalya'nın Yunanistan'a savaş açmasıyla birlikte Teodorakis de 17 yaşında direniş hareketine katıldı. Esir düşen Teodorakis bir süre sonra serbest bırakıldı. Ancak Yunanistan'ın Mihver Devletleri tarafından işgali ile birlikte yeniden direnişçilerin saflarına katıldı. Tekrar esir düşen Mikis, yoğun işkencelere maruz kaldı ve ardından ölüm cezasına çarptırıldı. Cezası infaz edilmek üzere kurşuna dizilen Mikis büyük bir tesadüf sonucu ölmedi. İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinden sonra başlayan Yunan İç Savaşı boyunca (1946-1952 arası) yine birçok kez hapse girip çıktı ve bu dönemin sonunda ülkeden sürgün edildi. Paris'e giden Mikis burada burslu olarak müzik eğitimine devam etti.

Kariyeri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Teodorakis Paris'te, 1967

Teodorakis 1961 yılında Yunanistan'a döndü ve kurduğu Lambrakis Gençlik Örgütü'nün başkanlığına seçildi. Kısa bir süre sonra da Pire'den milletvekili seçilerek parlamentoya girdi. 1967 Albaylar Askerî Darbesinin hemen ertesi günü Teodorakis'e yönelik ciddi bir baskı kampanyası başlatıldı. Albaylar Cuntası 13 nolu ordu kararnamesiyle Mikis Teodorakis'in müziklerinin çalınmasını ve dinlenmesini yasakladı. Yeraltına çekilen Teodorakis, Yurtsever Cephe'yi kurarak cunta rejimine karşı mücadelesini sürdürdü. Ancak kısa bir süre sonra yakalandı. Önce cezaevine konuldu, ardından Oropos toplama kampına götürüldü. Dünya çapında sürdürülen bir dayanışma kampanyası sayesinde cezası sürgüne çevrildi ve böylece 1970 yılında kamptan alınıp sürgüne gönderildi.

Mikis Teodorakis sürgünde de Albaylar Cuntası'na karşı mücadele etti; dünya çapında çıktığı turnelerde bin kadar konser vererek ülkesindeki baskı rejimini teşhir etti. Bu konserlerde özellikle Maria Faranduri gibi isimlerle dinleyici önüne çıktı. Albayların iktidardan düşmesinden sonra zafer kazanmış olarak yeniden Yunanistan'a geri döndü. 1974 yılında tekrar milletvekili seçilerek meclise girdi. Zülfü Livaneli ve diğer dostlarıyla birlikte 1986 yılında Türk-Yunan Dostluk Derneğini kurdu; aynı dönemde İstanbul'da verdiği konserler büyük ilgi topladı. 1988 seçimlerinde yeniden milletvekili seçildi ve Yunan Parlamentosuna girdi. 1990-1992 yılları arasında Konstandinos Miçotakis hükûmetinde iki yıl bakanlık yaptı. Daha sonra iki yıllığına Yunan Radyo Televizyonu (ERT)'nin Senfoni Orkestrası ve Korosu'nun Genel Müzik Direktörlüğü'ne atandı.

Teodorakis, Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ve Yunanistan Başbakanı Yorgo Papandreu ile Atina'da, 2010

Klasik müzik alanında yaptığı başarılı çalışmaların ardından geleneksel ve ulusal çalgılara, ritimlere ve ezgilere yönelen Teodorakis, "Epitafios" Mezartaşı yazıtı beste dizisiyle Yunanistan'da büyük bir kültür devrimi başlattı. Teodorakis 1000 dolayında şarkı yazdı ve çok sayıda senfoni, bale, opera ve oratoryo besteledi. Ayrıca tragedya ve modern tiyatro oyununun müziğini yazdı ve 12 sinema filminin müziğini besteledi. Yazdığı film müzikleri arasında "Z" filminin müziği özellikle ses getirirken, "Zorba" filmi için bestelediği müzik de Sirtaki dansının dünyaya yayılmasını sağlamıştır. Teodorakis siyasal mücadelesini ve sanata ilişkin görüşlerini, yazdığı iki kitapta topladı. Altmış yılı aşkın bir zaman dilimine yayılan çalışmalarından ötürü birçok ulusal ve uluslararası ödül almıştır.

Sanatsal etkinliklerine hep siyasal mücadelesi eşlik etmiştir. Özellikle Albaylar Cuntası'na karşı verdiği mücadele onu dünya çapında diktatörlük karşıtı direnişin sembolü hâline getirmiştir. Mikis Teodorakis sanatsal yeteneklerini ülkesine duyduğu derin sevgiyle harmanlamıştır. Ayrıca dünya çapında insan hakları ihlallerine karşı verilen mücadelenin hep içinde olmuş, çevresel sorunlardan tutun da evrensel bir barışa ulaşılmasına dek pek çok alanda çalışmalar yapmıştır. Mikis Teodorakis sağlığı elverişli olmamasına rağmen Filistin toprakları, Afganistan ve Irak'ta yaşanan savaşlar karşısında dünyanın dikkatini çekebilmek için bildiriler yazmaya, kampanyalar yürütmeye devam etti.

1992 Abdi İpekçi Barış ve Dostluk Ödülü sahibidir.

Ölümü

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir süredir solunum rahatsızlıkları sebebiyle tedavi gören Teodorakis, 2 Eylül 2021'de başkent Atina'daki evinde 96 yaşında hayatını kaybetti.[1][24] Ölümü üzerine Yunanistan'da üç gün ulusal yas ilan edildi.[25] Teodorakis için 8 Eylül 2021'de Atina Metropol Katedrali'nde anma töreni düzenlendi. Ertesi gün naaşı vasiyeti üzerine Girit adasının Hanya şehrine getirilerek burada ebeveynleri ve erkek kardeşinin yanına defnedildi.[26][27]

Siyasi görüşler

[değiştir | kaynağı değiştir]

İsrail ve Yahudiler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Teodorakis, İsrail'in Gazze ve Batı Şeria'yı işgaline karşı çıktı. Yunanistan Başbakanı Yorgo Papandreu'yu, "Lübnan ve Gazze'deki savaş suçlarından" suçlu bulunan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile daha yakın ilişkiler kurmakla eleştirdi.[28] Teodorakis, Siyonizm'in güçlü bir eleştirmeniydi ve kendisinden “anti-siyonist” olarak söz ediyordu.[29][30][31] 2003 yılında, "Bugün dünyada olan her şey Siyonistlerle ilgili… Yunanistan'ı da vuran dünya ekonomik krizinin arkasında Amerikan Yahudileri var." dedi. Kendisini "İsrail karşıtı ve Yahudi karşıtı" olarak tanımladı, çünkü "bu küçük ulus (İsrail) kötülüğün köküdür".[32] Teodorakis daha sonra bu yorumları için özür diledi, Yunanistan'daki Yahudiler Merkez Konseyi'ne yazdığı bir mektupta, sadece İsrail hükûmeti ve müttefiki ABD'nin politikalarına başvurduklarını ve "Yahudi halkını sevdiğini" belirtti.[33][34] 2013'te Holokost'u inkâr ettiği için Altın Şafak'ı kınadı.[35]

Amerika Birleşik Devletleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Teodorakis, uzun süre ABD'yi eleştirmiştir. Irak'ın işgali sırasında Amerikalıları "iğrenç, acımasız korkaklar ve dünya halklarının katilleri" olarak nitelendirdi.[36] Hangi nedenle olursa olsun "bu barbarlarla" etkileşime giren herkesi düşmanı olarak göreceğini söyledi. Pek çok Yunan gibi Teodorakis, Yugoslav Savaşları sırasında NATO'nun Yugoslavya'yı bombalamasına büyük ölçüde karşı çıktı. 1999'da bombalamayı protesto eden bir yardım konserine katıldı.[37]

2010-2011: Siyasi olmayan hareket

[değiştir | kaynağı değiştir]

1 Aralık 2010'da Mikis Teodorakis, insanları siyasi fikirlerini bir araya getirmeye ve ifade etmeye çağıran siyasi olmayan bir hareket olan "Spitha: Halkın Bağımsız Hareketi"ni kurdu. "Spitha"nın temel amacı Yunanistan'ın içinde bulunduğu ekonomik krizden uzak durmasına yardımcı olmaktı.[38] Theodorakis 31 Mayıs 2011'de Atina'nın merkezinde yaklaşık 10.000 kişinin katıldığı bir konuşma yaparak Yunan hükümetini Uluslararası Para Fonu'ndan aldığı kredi borcundan dolayı eleştirmiştir.[39]

Eserleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Şarkı döngüleri Yunan yazarların yanı sıra García Lorca ve Neruda'nın şiirlerine dayanmaktadır: Epitaphios, Archipelagos, Politia AD, Epiphania, The Hostage, Mykres Kyklades, Mauthausen, Romiossini, Sun and Time, Songs for Andreas, Mythology, Night of Death, Ta Lyrika, The Quarters of the World, Dionysos, Phaedra, Mia Thalassa, Os Archaios Anemos, Ta Lyrikotera, Ta Lyrikotata, Erimia, Odysseia. Theodorakis, yetmişli yılların başlarında, Halk Müziği: Yunan Halkının Mücadeleleri (1974) de dahil olmak üzere, Paredon Records ve Folkways Records'ta şarkılarından ve şarkı döngülerinden oluşan iki albüm çıkardı.[40][41]

Senfonik eserler

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • 1952: Piano Concerto "Helikon"
  • 1953: First Symphony ("Proti Simfonia")
  • 1954–1959: 3 Orchestral Suites
  • 1958: Piano Concerto
  • 1981: Symphony No 2 ("The Song of the Earth"; text: Mikis Theodorakis) for children's choir, piano, and orchestra
  • 1981: Symphony No 3 (texts: Dionysios Solomos; Constantine P. Cavafy; Byzantine hymns) for soprano, choir, and orchestra
  • 1983: Symphony No 7 ("Spring-Symphony"; texts: Yannis Ritsos; Yorgos Kulukis) for four soloists, choir, and orchestra
  • 1986–1987: Symphony No 4 ("Of Choirs") for soprano, mezzo, narrator, choir, and symphonic orchestra without strings
  • 1995: Rhapsody for Guitar and Orchestra
  • 1996: Rhapsody for Cello and Orchestra
  • 2008: Rhapsody for Trumpet and Orchestra (for Piccolo Trumpet, orchestrated by Robert Gulya)
  • 2010: "Andalusia" for Mezzo and Orchestra

Oda müziği

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • 1942: Sonatina for piano
  • 1945: Elegy No 1, for cello and piano
  • 1945: Elegy No 2, for violin and piano
  • 1946: To Kimitirio (The Cemetery), for string quartet
  • 1946: String Quartet No 1
  • 1946: Duetto, for two violins
  • 1947: Trio, for violin, cello and piano
  • 1947: 11 Preludes, for piano
  • 1947: Sexteto, for piano, flute and string quartet
  • 1949: Study for two violins and cello
  • 1952: Syrtos Chaniotikos, for piano and percussion
  • 1952: Sonatina No 1, for violin and piano
  • 1955: Little Suite, for piano
  • 1955: Passacaglia, for two pianos
  • 1959: Sonatina No 2, for violin and piano
  • 1989: Choros Assikikos, for violoncello solo
  • 1996: Melos, for piano
  • 2007: East of the Aegean, for cello and piano

Kantatlar ve oratoryolar

[değiştir | kaynağı değiştir]

İlahiler

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • 1970: Hymn for Nasser
  • 1973: Hymn for the Socialist Movement in Venezuela
  • 1973: Hymn for the Students. dedicated to the victims of Polytechnical School in Athens (18.11.)
  • 1977: Hymn of the French Socialist Party
  • 1978: Hymn for Malta
  • 1982: Hymn of P.L.O.
  • 1991: Hymn of the Mediterranean Games
  • 1992: "Hellenism" (Greek Hymn for the opening ceremony of the Olympic Games of Barcelona)

Baleler

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • 1953: Greek Carnival (choreography: Rallou Manou)
  • 1958: Le Feu aux Poudres (choreography: Paul Goubé)
  • 1958: Les Amants de Teruel (choreography: Milko Šparemblek)
  • 1959: Antigone (choreography: John Cranko)
  • 1972: Antigone in Jail (choreography: Micha van Hoecke)
  • 1979: Elektra (choreography: Serge Kenten)
  • 1983: Sept Danses Grecques (choreography: Maurice Béjart)
  • 1987–88: Zorba il Greco (choreography: Lorca Massine)

Operalar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • 1984–1985: Kostas Karyotakis (The Metamorphosis of Dionysos)
  • 1988–1990: Medea
  • 1992–1993: Elektra
  • 1995–1996: Antigone
  • 1999–2001: Lysistrata

Sahne müzikleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Klasik trajediler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Modern oyunlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • 1960–1961: To Tragoudi tou Nekrou Adelfou (Ballad of the Dead Brother), Musical Tragedy (text: Mikis Teodorakis)
  • 1961–1962: Omorphi Poli (Beautiful City), revue (Bost, Dimitris Christodoulou, Christofelis, et al.)
  • 1963: I Gitonia ton Angelon (The Quarter of Angels), Music-drama (Iakovos Kambanelis)
  • 1963: Magiki Poli (Enchanted City), revue (Mikis Teodorakis, Notis Pergialis, Michalis Katsaros)
  • 1971: Antigoni stin Filaki (Antigone in Jail), drama
  • 1974: Prodomenos Laos (Betrayed People), music for the theatre (Vangelis Goufas)
  • 1975: Echtros Laos (Enemy People), drama (Iakovos Kambanelis)
  • 1975: Christophorus Kolumbus, drama (Nikos Kazantzakis)
  • 1976: Kapodistrias, drama (Nikos Kazantzakis)
  • 1977: O Allos Alexandros ("The Other Alexander"), drama (Margarita Limberaki)
  • 1979: Papflessas, play (Spiros Melas)

Uluslararası tiyatro

[değiştir | kaynağı değiştir]

Başlıca film müzikleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Andreas Kapsokavadis, 1994 yılında 16 Aralık'ta doğdu.

Kaynak: Guy Wagner. Uluslararası Teodorakis Vakfı FILIKI Başkanı.

O Mousikos Theodorakis'te yayınlanan Asteris Koutoulas'ın araştırmasına dayanan eserlerin listesi.

Partisyonlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Rhapsody for Cello and Orchestra
  • March of the spirit (Oratoryo, Tam Partisyon)
  • Axion esti (Oratoryo, Tam Partisyon)
  • Zorbas Ballet (Suite – Bale, Tam Partisyon)
  • Carnaval (Suite – Bale Full, Score)
  • Adagio (Tam Partisyon) & Sinfonietta (Tam Partisyon)
  • Epiphania Averof (Cantata)
  • Canto Olympico (Oratorio)
  • Les Eluard
  • Yunanca: Ο κύκλος
  • Yunanca: 20 τραγούδια για πιάνο και αρμόνιο
  • Yunanca: Η Βεατρίκη στην οδό Μηδέν
  • Yunanca: Μια θάλασσα γεμάτη μουσική
  • Yunanca: Τα λυρικώτερα
  • Yunanca: Τα λυρικώτατα
  • Yunanca: Τα πρόσωπα του Ήλιου
  • Yunanca: Φαίδρα (Phaedra)
  • Yunanca: Λιποτάκτες
  • Yunanca: Θαλασσινά φεγγάρια
  • Yunanca: Ασίκικο πουλάκη
  • Romancero Gitano (Yunanca: για πιάνο – φωνή)
  • Yunanca: Τα Λυρικά
  • Yunanca: Ταξίδι μέσα στη νύχτα
  • Yunanca: Μικρές Κυκλάδες
  • Yunanca: Διόνυσος (Dionysus)
  • Yunanca: Επιφάνια (Epiphany)
  • Yunanca: Επιτάφιος (Epitaph)
  • Yunanca: Μπαλάντες. Κύκλος τραγουδιών για πιάνο και φωνή
  • Yunanca: Χαιρετισμοί. Κύκλος τραγουδιών για πιάνο και φωνή
  • Yunanca: Ένα όμηρος

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b "Ünlü müzisyen Mikis Theodorakis yaşamını yitirdi". Cumhuriyet gazetesi. 2 Eylül 2021. 2 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2021. 
  2. ^ John Chrysochoos, Ph.d. (17 Kasım 2010). Ikaria - Paradise in Peril. Dorrance Publishing. s. 24. ISBN 978-1-4349-8240-7. 5 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2012. Theodorakis the internationally renowned Greek composer 
  3. ^ a b Maura Ellyn; Maura McGinnis (1 Ağustos 2004). Greece: A Primary Source Cultural Guide. The Rosen Publishing Group. s. 86. ISBN 978-0-8239-3999-2. 5 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2012. Considered Greece's greatest living composer, Theodorakis has written many scores. 
  4. ^ "Athensnews Interview: Theodorakis' call to arms Famous composer Theodorakis addresses protesters during a rally against a new austerity package, outside the University of Athens, in 2011". 3 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2017. 
  5. ^ a b Mike Gerrard (3 Mart 2009). National Geographic Traveler: Greece, 3rd Edition. National Geographic Society. ss. 47-. ISBN 978-1-4262-0396-1. 5 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2012. The most famous Greek musician of contemporary times is undoubtedly Mikis The- odorakis (born 1925), best known for 
  6. ^ "Embassy of Greece International conference honors renowned composer Mikis Theodorakis' 80th birthday An international conference dedicated to the work of famous music composer Mikis Theodorakis in honor of his 80th birthday, kicked off on Friday in Hania, Crete". 5 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2017. 
  7. ^ Stelyo Berberakis (2 Eylül 2021). "Mikis Theodorakis: Yunanistan'ın yakın tarihine damga vuran dev çınar". Atina: BBC Türkçe. 3 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2021. 
  8. ^ a b Dimitris Keridis (28 Temmuz 2009). Historical Dictionary of Modern Greece. Scarecrow Press. ss. 150-. ISBN 978-0-8108-5998-2. 5 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ Yearbook of the Great Soviet Encyclopedia (in Russian). Moscow: Sovetskaya Enciklopediya. 1983
  10. ^ Theodorakis: Οι δρόμοι του αρχάγγελου V / The Ways of the Archangel, Autobiography, Volume V, p. 331 sq
  11. ^ Gail Holst; Gail Holst-Warhaft (1980). Theodorakis: myth & politics in modern Greek music. Hakkert. 5 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ George Giannaris (1972). Mikis Theodorakis: music and social change. Praeger. 5 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. For nearly six months, Mikis remained on the island of Crete trying to put the past behind, and become a human being ... For too long, he had been a drain on hisfather who was finding it difficult to practice his profession in the tiny village of KatoGalata, or even the larger town of Cha- nia. There was no dearth of lawyersestablished in the area for years, and even though Yiorgos had been born there, his 
  13. ^ The New York Times Biographical Service. New York Times & Arno Press. Nisan 1970. 5 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ Bernard A. Cook (2001). Europe Since 1945: An Encyclopedia. Routledge. ss. 939-. ISBN 978-0-203-80174-1. 5 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ Sir Compton Mackenzie; Christopher Stone (2005). The Gramophone. C. Mackenzie. 5 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. MIKIS THEODORAKIS AT 80 Mikis Theodoralris celebrated his 80th birthday on July 29 this year. ... His mother had moved to the Greek islands from Asia Minor just before the Lausanne Peace Conference in 1923 obliged 1.5 million other 
  16. ^ Journal of Modern Hellenism. Hellenic College Press. 2001. 5 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. While there is no record of a young Mikis Theodorakis being subjected to any serious direct personal physical or psychological trauma, he did grew up in ... Hismother, Aspasia Poulakis, was a refugee form Tsemes, a coastal city in Asia Minor 
  17. ^ Theodorakis, op. cit., p. 82 sq.
  18. ^ Theodorakis: Οι δρόμοι του αρχάγγελου Ι / The Ways of the Archangel, Autobiography, Volume I, p. 72 sq.
  19. ^ Theodorakis, op. cit., Chapter II, p. 95 sq.
  20. ^ "Schott Music - Mikis Theodorakis - Profile". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2017. 
  21. ^ Mikis Theodorakis (1973). Journals of resistance. Hart-Davis McGibbon. ISBN 978-0-246-10597-4. 5 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 29 July 1925 Mikis Theodorakis is born on the island of Chios. ... Theodorakis learns to sing Byzantine hymns and, since his father is from Crete and his motherfrom the Greek colony in Asia Minor, he also gets to know the very varied tradition= 
  22. ^ Theodorakis: Yunanca: Οι δρόμοι του αρχάγγελου II / The Ways of the Archangel, Autobiography, Volume II, Ch. 3, p. 11 sq; cf. also p. 174sq; Mikis Theodorakis, Yunanca: Τα δικά μου Δεκεμβριανά / My December '44, 1944: Yunanca: Ο Μοιραίος Δεκέμβριος / The Fateful December, special supplement of newspaper 'Vima', Sunday, 5 December 2010, p. 54.
  23. ^ Theodorakis: Yunanca: Οι δρόμοι του αρχάγγελου III / The Ways of the Archangel, Autobiography: Read the complete, deeply moving Volume III ("The Nightmare")
  24. ^ Anthee Carassava (2 Eylül 2021). "Zorba the Greek composer Mikis Theodorakis dies at 96" (İngilizce). Atina: The Times. 2 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2021. 
  25. ^ "Dünyaca ünlü Yunan besteci Mikis Theodorakis hayatını kaybetti". Hürriyet. 2 Eylül 2021. 2 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2021. 
  26. ^ "Theodorakis to be buried in Crete". Kathimerini. 5 Eylül 2021. 5 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2021. 
  27. ^ "Mikis Theodorakis son yolculuğuna uğurlandı". Haberturk.com. 9 Eylül 2021. 9 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2021. 
  28. ^ "'Zorba the Greek' composer: I'm anti-Semitic". The Jerusalem Post | JPost.com (İngilizce). 13 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021. 
  29. ^ "'Zorba' composer declares himself an anti-Semite". Jewish Telegraphic Agency (İngilizce). 10 Şubat 2011. 26 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021. 
  30. ^ Wistrich, Robert S. (2012). From ambivalence to betrayal : the left, the Jews, and Israel. Lincoln: University of Nebraska Press, for the Vidal Sassoon International Center for the Study of Antisemitism (SICSA), the Hebrew University of Jerusalem. s. 16. ISBN 978-0-8032-4083-4. OCLC 827235539. 
  31. ^ Rynhold, Jonathan (2015). The Arab-Israeli conflict in American political culture. New York, NY. s. 26. ISBN 978-1-107-09442-0. OCLC 894539887. 
  32. ^ Droumpouki, Anna Maria (2016). "Shaping Holocaust memory in Greece: memorials and their public history". National Identities. 18 (2): 199-216. doi:10.1080/14608944.2015.1027760. 
  33. ^ Greece (İngilizce). Embassy of Greece, Press and Information Office. 2003. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021. 
  34. ^ Welle (www.dw.com), Deutsche. "Musical folk hero: Mikis Theodorakis at 95 | DW | 28.07.2020". DW.COM (İngilizce). 29 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021. 
  35. ^ Congress, World Jewish. "World Jewish Congress". World Jewish Congress (İngilizce). 16 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021. 
  36. ^ Carassava, Anthee (7 Nisan 2003). "A NATION AT WAR: PROTEST; Anti-Americanism in Greece Is Reinvigorated by War". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021. 
  37. ^ "Mikis Theodorakis – About the NATO bombing of Yugoslavia 16-6-2013". Youtube. 16 Haziran 2013. 18 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2014. 
  38. ^ "ΚΙΝΗΣΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ". www.mikis-theodorakis-kinisi-anexartiton-politon.gr. 27 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021. 
  39. ^ "Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΜΙΚΗ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ ΣΤΑ ΠΡΟΠΥΛΑΙΑ 31-5-2011". YouTube. 31 Mayıs 2011. 24 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2012. 
  40. ^ "Mikis Theodorakis". Discogs (İngilizce). 26 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021. 
  41. ^ "DISCOGRAPHY". www.mikistheodorakisorchestra.gr (İngilizce). 30 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Mikis_Theodorakis&oldid=33851090" sayfasından alınmıştır