İçeriğe atla

Da Vinci Şifresi (film)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(The Da Vinci Code (film) sayfasından yönlendirildi)
Da Vinci Şifresi (film)
Film afişi
YönetmenRon Howard
YapımcıBrian Grazer
John Calley
SenaristAkiva Goldsman
UyarlamaDa Vinci Şifresi
–Dan Brown
OyuncularTom Hanks
Audrey Tautou
Sör Ian McKellen
Paul Bettany
Jean Reno
Alfred Molina
Jürgen Prochnow
MüzikHans Zimmer
KurguDaniel P. Hanley
Mike Hill
DağıtıcıColumbia Pictures
Yapım yılı2006, ABD
Süre168 dakika
Dilİngilizce
Fransızca
Latince
Bütçe125 milyon $
Hasılat760 milyon $
Devam filmiMelekler ve Şeytanlar

Da Vinci Şifresi (İngilizce: The Da Vinci Code), Ron Howard tarafından yönetilen ve Akiva Goldsman tarafından yazılan gizem ve gerilim türündeki 2006 yapımı bir Amerikan filmidir. Dan Brown'ın aynı adlı 2003 çıkışlı romanından uyarlanan ve Robert Langdon serisindeki ilk içerik olan filmin başrollerinde Tom Hanks, Audrey Tautou, Ian McKellen, Alfred Molina, Jürgen Prochnow, Jean Reno ve Paul Bettany yer almaktadır. Filmde, Harvard Üniversitesi'nde dinî semboloji profesörü olan Robert Langdon, Louvre Müzesi küratörü Jacques Saunière'in sıra dışı cinayetinin baş şüphelisidir. Polis, cesedin üzerinde rahatsız edici bir şifre bulur ve soruşturma başlatır.[1] Langdon, polis kriptoloğu Sophie Neveu'nün yardımıyla kaçar ve efsanevi Kutsal Kâse'yi aramaya başlarlar. Ünlü bir İngiliz Kutsal Kâse tarihçisi olan Sör Leigh Teabing, onlara gerçek Kutsal Kâse'nin Leonardo da Vinci'nin Son Akşam Yemeği adlı tablosunda açıkça şifrelenmiş olduğunu söyler. Kâse'yi arayan bir diğer grup da, Hristiyanlığın yok olmasını engellemek için gerçek Kâse'yi gizli tutmak isteyen, Papalığa bağlı Opus Dei içindeki gizli bir gruptur.

Kitapta olduğu gibi film de tartışmalı olarak değerlendirildi. Özellikle Katolik Kilisesi tarafından, Kutsal Kâse'nin gerçekte ne olduğu ve İsa Mesih ile Mecdelli Meryem'in evlenip bir kız çocuğu dünyaya getirdiklerine dair iki bin yıllık bir örtbasın arkasında olduğu suçlamasının yanı sıra Sion Tarikatı ve Opus Dei örgütlerini ele alması nedeniyle sert eleştirilere maruz kalmıştır. Birçok üye din adamlarını filmi boykot etmeye çağırdı. Brown kitapta Sion Tarikatı'nın ve "bu romandaki sanat eserleri, mimari, belgeler ve gizli ritüellerle ilgili tüm tasvirlerin doğru olduğunu" belirtmektedir.

Da Vinci Şifresi 17 Mayıs 2006'da 59. Cannes Film Festivali'nin açılış filmi olarak gösterildi ve 19 Mayıs'ta Amerika Birleşik Devletleri'nde sinemalarda gösterime girdi. Film dünya çapındaki açılış hafta sonunda 224 milyon dolar ve 125 milyon dolarlık bütçesine karşılık dünya çapında toplam 760 milyon dolar hasılat elde ederek 2006 yılının en yüksek hasılat yapan ikinci filmi ve Howard'ın bugüne kadar en yüksek hasılat yapan filmi oldu, ancak film eleştirmenlerden genel olarak olumsuz eleştiriler aldı. Da Vinci Şifresi'nin ardından devamı niteliğinde Melekler ve Şeytanlar (2009) ve Cehennem (2016) filmleri yapıldı.

Konu

[değiştir | kaynağı değiştir]

Louvre küratörü Jacques Saunière, Kutsal Kâse'yi bulmak ve yok etmek için "kilit taşının" yerini isteyen albino Katolik keşiş Silas tarafından takip edilir. Saunière ona yanlış bir ipucu verir ve öldürülür. Polis cesedini Leonardo da Vinci'nin Vitruvius Adamı tablosu gibi poz vermiş hâlde bulur. Polis şefi Bezu Fache, sembollerin yorumlanması üzerine bir konferans için Paris'te bulunan Amerikalı sembol bilimci Robert Langdon'ı Saunière'in cesedini incelemesi için çağırır.

Langdon'a ceset ve sadece UV ışığıyla okunabilen gizli bir mesaj gösterilir. Mesaj, sıra dışı bir Fibonacci dizisi içermektedir. Sauniére'in torunu olan polis kriptografı Sophie Neveu, Fache'nin Sauniére'in gizli mesajının sonunda "Not: Robert Langdon'ı bulun" ifadesini bulduktan sonra Langdon'ın üzerine bir takip cihazı yerleştirdiğini söyler. Fache, Sauniére'i Langdon'ın öldürdüğüne inanmaktadır. Sophie takip cihazını atarak polisin dikkatini dağıtır ve Louvre'da gizlice dolaşarak Leonardo da Vinci'nin eserlerinde daha fazla ipucu bulurlar. Langdon, Sauniére'in Sion Tarikatı'nın büyük üstadı olduğu sonucuna varır.

Silas, Piskopos Aringarosa liderliğindeki Opus Dei üyeleriyle birlikte, "Öğretmen" olarak anılan adı bilinmeyen bir kişi için çalışmaktadır. Saunière'in yönlendirmesiyle kiliseye gider ve üzerinde, İncil'de "Buraya kadar gelip öteye geçmeyeceksin..." diye başlayan bir ayet olan "Eyüp 38:11" yazılı bir işaret bulur. Öfkeden deliye dönen adam, rahibeyi öldürür. Langdon ve Sophie bir Fransız bankasına gider ve Fibonacci dizisini kullanarak Sauniére'in kiralık kasasına ulaşırlar. İçinde papirüs üzerine yazılmış bir mesaj içeren silindirik bir kap olan kripteks vardır. İçindekiler yok edilmeden açılabilmesi için bir kod kelimesini yazmak üzere kadranlar çevrilmelidir. Polis geldiğinde, banka müdürü Andre Vernet Langdon ve Sophie'nin kaçmasına yardım eder, sonra da kripteksi çalıp onları öldürmeye çalışır. Langdon ve Sophie kripteksle birlikte kaçar.

Langdon'ın arkadaşı, Kutsal Kâse uzmanı Sör Leigh Teabing'i ziyaret ederler. Teabing, Kâse'nin gerçekten bir kâse değil, Mecdelli Meryem olduğunu iddia eder. Onun bir fahişe değil, İsa'nın eşi olduğunu söyler. Teabing, Meryem'in İsa'nın çarmıha gerilmesi sırasında hamile olduğunu ve Tarikat'ın onların soyunu korumak için kurulduğunu savunur. Opus Dei, Vatikan'ın güvenilirliğini korumak için Kâse'yi yok etmeye çalışmaktadır. Daha sonra Silas ortaya çıkar ancak Teabing bacağına vurarak onu etkisiz hâle getirir. Grup, uşağı Remy Jean ile birlikte Teabing'in özel uçağını kullanarak Londra'ya kaçar. Kripteks kutusunda saklı bir ipucunu yorumlamaları onları hiçbir şey bulamadıkları Tapınak Kilisesi'ne götürür. Öğretmen olduğunu iddia eden Remy, Silas'ı serbest bırakır. Remy, Teabing'i rehin alır, onu arabanın bagajına atar ve Silas'ı Opus Dei'in güvenli evinde saklanmaya götürür. Asıl Öğretmen olan Teabing daha sonra Remy'yi zehirler ve polisi Silas'ın peşine gönderir. Polis, Langdon'ı bulmak için kullanılmasına içerleyen Fache tarafından tutuklanan Aringarosa'yı yanlışlıkla yaraladıktan sonra Silas'ı vurur.

Yüzyıllardır süren zulüm ve hilekârlık yüzünden Kilise'yi yıkmak isteyen Teabing, Langdon ve Sophie'yle yüzleşir. Kripteksin kilidini açan ipucunun ardındaki gerçek anlamı anlayan üçlü, Westminster Abbey'de, tarikatın eski büyük üstadı Isaac Newton'ın mezarına gider. Teabing ikiliden kripteksi açmalarını ister. Langdon kripteksi havaya fırlatmadan önce şifreyi dener ve görünüşte başarısız olur. Teabing onu yakalamak için atlar ama şişe kırılır ve papirüsün yok olduğu düşünülür. Polis onu tutuklamak için geldiğinde Teabing, Langdon'ın kripteksin kodunu çözmüş ve papirüsü fırlatmadan önce çıkarmış olması gerektiğini anlar. Şifre, Newton'ın evrensel çekim yasasını keşfetmesine yol açan elmanın hikâyesinden esinlenen "ELMA"dır. Kâse'nin "gülün altında" saklandığını anlatan kripteksin içindeki ipucu, Langdon ve Sophie'yi İskoçya'daki Rosslyn Şapeli'ne götürür.

Şapelin içinde, eskiden Mecdelli Meryem'in mezarının bulunduğu gizli bir oda keşfederler. Langdon, belgeleri inceledikten sonra Sophie'nin ailesinin bir araba kazasında öldüğünü, Sauniére'in onun büyükbabası değil koruyucusu olduğunu ve İsa'nın soyundan geldiğini anlar. İkili, Sophie'nin büyükannesi de dâhil olmak üzere, onu koruyacağına söz veren Tarikat üyeleri tarafından karşılanır. Bunun üzerine Sophie'ye veda eden Langdon, daha sonra tıraş olurken kendini keser ve kanı lavabodan aşağıya doğru kıvrılarak Gül Çizgisi'ni hatırlattığında bir aydınlanma yaşar. Kripteks ipucunun gerçek anlamını fark ederek çizgiyi Louvre'a kadar takip eder ve Kâse'nin Pyramide Inversée'nin altında saklı olduğu sonucuna varır. Langdon onun üzerinde diz çöker; Mecdelli Meryem'in lahdi gizli bir yeraltı odasındadır.

Oyuncular

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yapım

[değiştir | kaynağı değiştir]

Geliştirilme

[değiştir | kaynağı değiştir]

Film hakları Dan Brown'dan 6 milyon dolara satın alındı.[2] Bill Paxton, yönetmen Ron Howard'ın Robert Langdon rolü için ilk tercihiydi, ancak Big Love dizisinin çekimlerine başladığı için reddetmek zorunda kaldı.[3] Howard, Remy Jean rolü için Ricky Gervais ile iletişime geçti, ancak Gervais filmi mahvedeceği çekincesiyle reddetti. Filmin senaryosunu, daha önce Akıl Oyunları ve Cinderella Man filmlerinde Howard ile çalışan Akiva Goldsman yazdı.[4]

Çekimler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Çekimlerin Mayıs 2005'te başlaması planlanmıştı ancak bazı gecikmeler çekimlerin 30 Haziran 2005'te başlamasına neden oldu.

Film yapımcıları iç sahnelerin çoğunu Pinewood Studios'ta çektiler;[5] açılış sekansı Louvre'un içinin aynısının yapıldığı 007 Sahnesi'nde çekildi.[6] Bu sekansta Hanks'in karakteri Fransız polisi tarafından bir cesedin bulunduğu Louvre'a götürülür. Bir protez ve özel makyaj efektleri şirketi olan Altered States FX'ten David White, sahne için çıplak, fotogerçekçi bir silikon vücut yaratmakla görevlendirildi. Cesedin cinsel organını gizlemek için ışık efektleri kullanıldı.[7]

Pinewood'un son teknoloji ürünü Su Altı Sahnesi su altı sekanslarını çekmek için kullanıldı.[5] Sahne dört yıllık planlama ve geliştirme sürecinin ardından 2005 yılında açıldı. Tanktaki su, kristal berraklığında su oluşturan bir ultraviyole sistemi kullanılarak filtreleniyor ve hem oyuncular hem de ekip için rahat bir çalışma ortamı yaratmak için su 30 °C'de (86 °F) tutuluyor.[8]

Bettany'nin çıplak kırbaçlanma sahnelerinin siyah bir peştamal giydiği alternatif versiyonları çekildi. Bu versiyonların klipleri History Channel'ın 2006 yazında yayınlanan Opus Dei Unveiled belgeselinde yer aldı.

Konumlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Louvre Müzesi, ilgili sahnelerin kendi tesislerinde çekilmesine izin verdi. Ekibin orijinal eseri ışıklandırmasına izin verilmediği için çekimler sırasında Mona Lisa tablosunun bir replikası kullanıldı. Louvre Müzesi'ndeki çekimler sırasında Mona Lisa'nın odası depo olarak kullanıldı. Westminster Abbey ve Saint-Sulpice kilisesi kendi tesislerinin kullanılmasına izin vermedi. Westminster Abbey sahneleri bunun yerine her ikisi de İngiltere Kilisesi'ne ait olan Lincoln ve Winchester katedrallerinde çekildi.[9]

Saint-Sulpice için yer izni verilmemesi nedeniyle,[10] tüm sahnenin post prodüksiyon şirketi Rainmaker U.K. tarafından sanal olarak yeniden yaratılması gerekti ve set kısmen inşa edilmiş olsa da, koordinatların kompozitörlerin beklediğinden santimetrelerce farklı olması tüm süreci zorlaştırdı.[11]

Lincoln Katedrali'nin film çekme hakkı karşılığında 100.000 sterlin aldığı bildirildi; çekimler 15-19 Ağustos 2005 tarihleri arasında, çoğunlukla katedralin dehlizlerinde gerçekleştirildi. Katedralin saat başı çanı, II. Dünya Savaşı'ndan bu yana ilk kez bu süre zarfında sessiz kaldı. Kapalı bir set olarak kalmasına rağmen, 61 yaşındaki Rahibe Mary Michael adlı bir kadının başını çektiği protestocular çekimlere karşı gösteri yaptı. Rahibe Mary Michael, dalalet içeren bir kitabın filme çekilmesi için kutsal bir mekânın kullanılmasını protesto etmek için katedralin dışında dizlerinin üzerinde 12 saat dua etti.[12]

Winchester Katedrali, yer ücretini bir sergi, konferans dizisi ve kitabı çürütme kampanyasını finanse etmek için kullanarak eleştirilere yanıt verdi.[13] Papanın yazlık konutu Castel Gandolfo'nun sahneleri İngiltere'nin Leicestershire kentindeki Belvoir Kalesi'nde çekildi.

İngiltere, Batı Sussex'teki Shoreham Havalimanı çekim yeri olarak kullanıldı ve art deco terminal binası Le Bourget Havalimanı'ndaki sahneler için gece çekiminde kullanıldı.[14]

Çekimler Birleşik Krallık'ın başka yerlerinde de yapıldı.[15] Mekânlar arasında King's College London kampüsü, Fairfield Halls (Croydon), Tapınak Kilisesi (Londra), Burghley House (Lincolnshire) ve Rosslyn Şapeli ve Rosslyn Kalesi (Midlothian, İskoçya) filmin son bölümünde görünmektedir.

Müzik

[değiştir | kaynağı değiştir]

Filmin müzikleri Hans Zimmer tarafından bestelendi ve 2007 yılında En İyi Özgün Müzik Altın Küre Ödülü'ne aday oldu.

Yayınlanma

[değiştir | kaynağı değiştir]

Da Vinci Şifresi 17 Mayıs 2006 tarihinde Cannes Film Festivali'nde gösterime girdi. Associated Press'e göre film festivalde eleştirmenlerden olumsuz tepkiler aldı. Tom Hanks'in söylediği bir replik "uzun süreli kahkahalara ve bazı çığlıklara neden oldu" ve gösterimin sonuna doğru "birkaç ıslık ve tıslama duyuldu ve Cannes'da bazen kötü filmlerin bile aldığı dağınık alkışlardan hiçbiri yoktu."[16]

Pazarlama

[değiştir | kaynağı değiştir]

Filmin tanıtım fragmanı Mayıs 2005'te,[17] filmin dünya çapında gösterime girmesinden bir yıl önce ve çekimler başlamadan önce yayınlandı.[18]

The Amazing Race dizisinin dokuzuncu sezonunda bir takımın filmin Hollywood, Kaliforniya'daki galasına seyahat kazandığı bir tanıtım sahnesi yayınlandı. Ancak sezon finali yayınlandıktan sonra yaşanan program çakışmaları nedeniyle ekip, Hollywood'dan Cannes Film Festivali'ne taşınan filmin galasına katılamadı.[19]

Tepkiler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Eleştiriler

[değiştir | kaynağı değiştir]

İnceleme derleyici internet sitesi Rotten Tomatoes'da 231 eleştirmen yorumunun %25'i olumludur ve ortalama puan 4.8/10'dur. İnternet sitesinin fikir birliği şöyle: "Dan Brown'ın romanını çok satan yapan şey, Da Vinci Şifresi'nin bu sıkıcı ve şişirilmiş film uyarlamasında açıkça mevcut değil." Ağırlıklı ortalama kullanan Metacritic, filme 40 eleştirmene dayanarak 100 üzerinden 46 puan verdi ve "karışık veya ortalama" eleştirileri gösterdi. CinemaScore tarafından ankete katılan izleyiciler filme A+ ila F ölçeğinde ortalama "B+" notu verdi.[20]

Ödül ve adaylıklar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ödül Kategori Aday(lar) veya kazanan(lar) Sonuç
64. Altın Küre Ödülleri En İyi Özgün Müzik Hans Zimmer Adaylık
12. Eleştirmenlerin Seçimi Film Ödülleri En İyi Müzik
2007 Grammy Ödülleri En İyi Müzik
33. Halkın Seçimi Ödülleri En İyi Dram Filmi Da Vinci Şifresi
27. Altın Ahududu Ödülleri En Kötü Yönetmen Ron Howard
11. Satellite Ödülleri En İyi Özgün Müzik Hans Zimmer
En İyi Görsel Efekt Kevin Ahern
En İyi Ses Miksajı Anthony J. Ciccolini III, Kevin O'Connell ve Greg P. Russell
En İyi DVD Ekstası Da Vinci Şifresi
2006 Gençlerin Seçimi Ödülleri En İyi Kötü Karakter Ian McKellen

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Dan Brown » The Da Vinci Code". Dan Brown. 5 Ocak 2013. 22 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2006. 
  2. ^ Bayer, Jeff (2009). "5 Things You Didn't Know About The Movie The Da Vinci Code". AskMen.com. 19 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2020. 
  3. ^ Smith, Charlie (26 Şubat 2017). "Twister, Titanic, Apollo 13, and Aliens star Bill Paxton dies". The Georgia Straight. 4 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2020. 
  4. ^ "Gervais turned down 'Da Vinci Code' part". Digital Spy. 3 Şubat 2006. 29 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2024. 
  5. ^ a b "Gordon Brown Opens Underwater Stage at Pinewood Studios", 19 Mayıs 2005 20 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  6. ^ Fretland, Katie (30 Temmuz 2006). "Fire chars British set of new Bond movie". WHAS11 News. Associated Press. 8 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2020. 
  7. ^ "Secret History". American Cinematographer. Haziran 2006. 15 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2020. 
  8. ^ "Underwater Stage Pinewood Studios". Pinewood Studios. 16 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2020. 
  9. ^ "Film locations in South East England". South East England. 1 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ Haag, Michael; McConnachie, James (2006). The Rough Guide to The Da Vinci Code: An Unauthorised Guide to the Book and Movie. Rough Guides Ltd. 
  11. ^ Robertson, Barbara (19 Mayıs 2006). "The Da Rainmaker Code". The CG Society. 1 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2013. 
  12. ^ Gledhill, Ruth (16 Ağustos 2005). "Nun protests over cathedral filming of Da Vinci Code". The Times. Londra, İngiltere. 13 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2013. 
  13. ^ Kennedy, Maev Kennedy (24 Nisan 2006). "Location fee funds Da Vinci Code rebuttal". The Guardian. 19 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2020. 
  14. ^ "Secret Da Vinci Code airport set revealed". The Argus. Brighton. 9 Ocak 2006. 12 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2020. 
  15. ^ The Da Vinci Code, UK Filming locations 7 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  16. ^ "'Da Vinci Code' misses mark for Cannes critics". MSNBC. Associated Press. 17 Mayıs 2006. 28 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2024. 
  17. ^ Horn, John; Lee, Chris (19 Mayıs 2005). "Studios battle over trailer time before 'Revenge of the Sith'". Chicago Tribune. 12 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2021. 
  18. ^ "In brief: Bettany cast for Da Vinci Code". The Guardian. Guardian News & Media Limited. 27 Mayıs 2005. 9 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2021. 
  19. ^ Harmstone, Michael; Saunders, Logan (22 Ağustos 2018). "'The Ballad of (Donkey) Doug Roobaker' (with Eric Sanchez)". rtvwarriors.podbean.com (Podcast). Reality TV Warriors. Etkinlik zamanı: 1:11:20. Erişim tarihi: 3 Mart 2020. 
  20. ^ "Home – CinemaScore". CinemaScore (İngilizce). 27 Kasım 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2022. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Da Vinci Şifresi (film) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Da_Vinci_Şifresi_(film)&oldid=34491950" sayfasından alınmıştır