Tapir
| Tapir
| ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Tapirus terrestris
| ||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
|
Metne bakınız. |
Tapir, domuza benzeyen, burunlarının kavrama özelliği olan ve otlanarak beslenen büyük memelilerden oluşan Tapirus cinsindeki hayvanların ortak adıdır. Güney ve Orta Amerika ile Güneydoğu Asya'nın cengel ve ormanlık bölgelerinde yaşar. Dört tapir türü de, soyu tehdit altında ya da korunmasız olarak sınıflandırılmıştır. En yakın akrabaları diğer tek toynaklılardan atlar ve gergedanlardır.
Türler
[değiştir | kaynağı değiştir]Dört adet tapir türü bulunur:
- Baird tapiri, Tapirus bairdii
- Hint tapiri, Malezya tapiri Tapirus indicus
- Dağ tapiri, Tapirus pinchaque
- Amerika tapiri, Brezilya tapiri ya da ova tapiri Tapirus terrestris
Fiziksel özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]Tapirlerin boyutları türlere göre değişiklik gösterse de çoğu 2 metre uzunluğunda ve 1 metre omuz boyundadır. Ağırlıkları 150 kg. ile 300 kg. arasında değişir. Kılları kısa ve kızıl-kahverengi ile gri ve neredeyse siyah renktedir. Ancak Hint tapirinin sırtında beyaz eğer şeklinde bir leke bulunur ve dağ tapirinin de kılları uzun yün gibidir. Tüm tapirlerin kulakları beyaz uçlu ve ovaldir. Arkaları çıkıntılıdır ve kuyrukları güdüktür. Ön ayaklarında dört arka ayaklarında üç toynak bulunur. Seviyeleri farklı olan bu toynaklar sayesinde çamurlu ve yumuşak zeminde kolaylıkla yürüyebilir. Tüm türlerin yavrularının postu gizlenmeyi kolaylaştırmak için çizgili ve beneklidir. İlk bakışta birbirlerine benzeseler de, türler arasında farklı desenler bulunur.
Dişilerde tek çift meme bulunur.[1] Erkek tapirin penisi dik durumdayken oldukça uzundur. Tapir, hayvanlar arasında gövde boyuna orantılı olarak en uzun penise sahiptir.
Doğa tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Tapir familyası, memeliler standartlarına göre oldukça eski bir familyadır. İlk tapir fosillerine, içinde günümüzdekine oldukça benzer tapir benzeri hayvanların kalıntılarını barındıran 55 milyon yıl öncesinden, Oligosen ve Eosen dönemi kayaçlarda rastlanmıştır.[2] Bu toynaklıların fosillerine dünyanın her yerinde rastlanabilir. Oligosen dönemi boyunca tapir benzeri hayvanlarında içinde dahil olduğu tek toynaklılar otlayarak beslenen büyük kara hayvanları arasında üstün sınıf olmuş ve bu grubun üyelerinin çoğu Pleistosen dönemin sonuna kadar hayatta kalmıştır. Asya ve Amerika tapirlerinin yaklaşık 20 ile 30 milyon yıl önce ayrıldığı ve tapir çeşitlerinin Kuzey Amerika'dan Orta ve Güney Amerika'ya yaklaşık 3 milyon yıl önce indiği sanılmaktadır.[3]
Yaşam döngüsü
[değiştir | kaynağı değiştir]Genç tapirler, cinsel olgunluğa üç ile beş yaş arasında erişirler. Erkeklerden daha çabuk erişkin olan dişiler iki ile üç ay arasında âdet görür.[4][5] İyi şartlar altında sağlıklı bir dişi tapir her iki yılda bir yavrulayabilir. Hamilelik süresi 13 aydır ve bir batında tek yavru doğar. Tapirlerin doğal yaşam süresi 25 ile 30 yıl arasındadır. Doğal yaşam alanlarında tapirlerin çiftleşme alışkanlıkları çok az bilinmektedir. Erişkin tapirlerin yaşamları boyunca aynı eşle çiftleştiklerine dair az da olsa kanıt bulunmaktadır. Ancak çiftler çiftleşme dışında birlikte çok az zaman geçirir.[6] Anne ve yavru tapirler dışında kalan tapirler yaşamları boyunca hemen hemen her zaman yalnız yaşar.
Yaşam alanı, doğal düşmanları ve korunma durumu
[değiştir | kaynağı değiştir]Erişkin tapirler çok az doğal düşmana sahip olacak kadar büyüktür ve boyunlarındaki kalın deri jaguar, timsah, anakonda ve kaplan gibi tehditlerden korunmasına yardımcı olur. Boyutlarına ve hantal görünüşlerine rağmen oldukça hızlı koşabilen tapirler sık ormanaltı bitkileri içine ya da sualtına saklanır. Ancak tapirlerin soylarının tükenmesi için en büyük tehdidi oluşturan insanlara karşı güvenilir bir savunmaları yoktur. Etleri ve derileri için avlanmaları sayılarını oldukça azaltmış ve son zamanlarda doğal yaşam alanlarının önemli ölçüde azalması da dört tapir türünün de koruma listelerine girmesine neden olmuştur. Amerikan tapiri ve Hint tapiri korumasız; Baird tapiri ve dağ tapiri ise tehdit altında olarak sınıflandırılmıştır.
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Gorog, A. 2001. Tapirus terrestris 6 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Animal Diversity Web. 19 Haziran 2006'da erişildi.
- ^ ["Miotapir fosilleri. (İngilizce)". 8 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2007. Miotapir fosilleri. (İngilizce)]
- ^ Ashley, M.V., Norman, J.E. and Stross, L.: "Phylogenetic analysis of the perissodactylan family tapiridae using mitochondrial cytochrome c oxidase (COII) sequences." Mammal Evolution. 3:315-326, 1996. (İngilizce)
- ^ "Woodland Park Zoo Animal Fact Sheet: Malayan Tapir (Tapirus indicus) (İngilizce)". 29 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2007.
- ^ "Wildfacts" sheet on the Brazilian Tapir (Tapirus terrestris),' 19 Temmuz 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi' BBC Science and Nature (İngilizce)
- ^ Morris, Dale. “Face to face with big nose.” 6 Mayıs 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. BBC Wildlife, Mart 2005, sayfa 37,36. (İngilizce)
