Radyo teleskop

64 m çaplı radyo teleskop, Parkes Gözlemevi

Radyo teleskop, elektromanyetik tayfın radyo bölgesindeki dalgaları yakalayıp kuvvetlendirerek gözlem yapmak için kullanılan çanak şeklinde antenlerden oluşmuş alıcı veya alıcılardır. Radyo teleskop alıcısı radyoyla hemen hemen aynı işi görür. Radyo teleskobun radyodan farkı kozmik cisimlerden gelen yayının çok zayıf olmasıdır. Bu da gelen yayının yüz milyon kattan daha fazla kuvvetlendirilmesini gerektirir. Bu yüzden radyo teleskop alıcıları daha duyarlı yapılmak zorunda ayrıca ileri radyo ve bilgisayar teknolojileri gerektirmektedir. Radyo teleskoplar elektronik ve bilgisayar alanlarındaki gereksinimlerinden dolayı bu alanlara da önemli katkılarda bulundular. Antenin büyüklüğü yani dalgaları toplayan alanın büyüklüğü önemli olduğu için radyo çanakları olabildiğince büyük yapılmaya çalışılır.

Optik teleskopların ışık kirliliğinden etkilenmemeleri için ışık kirliliğinin olmadığı yerlere kuruldukları gibi, radyo teleskopların da radyo kirliliğinden uzak yerlere kurulması gerekmektedir. Optik teleskoplar minik parçacıkların atmosfer içindeki düzensiz hareketlerinden dolayı 0,5 yay saniyesinden daha fazla çözünüme ulaşamazlar. Optik bir teleskobu ne kadar büyük yaparsak yapalım bu çözünümün üzerine çıkamayız.Radyo dalgaları görünür ışık gibi atmosferden etkilenmediği için, radyo teleskopların çözünüm gücü atmosfere bağlı olmaz; ancak radyo anteninin çapı gözlem yapılan dalga boyuyla sınırlıdır. Radyo dalgaları optik ışıktan daha uzun olduğu için de radyo antenleri optik teleskopların ışığı toplayan aynalarından çok daha büyük yapılmak zorundadır.

Ayrıca bakınız

• Atacama Large Millimeter Array