Peer-to-peer

Peer-to-peer ya da P2P, iki veya daha fazla istemci arasında veri paylaşmak için kullanılan bir ağ protokolüdür. Peer eş, denk demektir.

Eşler, sunucuları veya sabit bilgisayarlar tarafından merkezi koordinasyon ihtiyacı olmadan, işlemci gücü, disk depolama veya ağ bant genişliği gibi kendi kaynaklarının bir kısmını, doğrudan diğer ağ katılımcıları için kullanılabilir yapabilir. Sadece sunucuların tedarikçi ve istemcilerin tüketici olduğu geleneksel istemci-sunucu modelinin aksine, eşler, hem tedarikçi hem de tüketicidir.

P2P sistemler daha önce birçok uygulama alanında kullanılmış olsa da, mimarinin popüler hale gelmesi ilk olarak 1999 yılında piyasaya sürülen İnternet dosya paylaşım sistemi Napster ile olmuştur.^[1]

P2P ağlarında, istemciler hem kaynak sağlar hem de kullanır. Bu, istemci-sunucu sistemlerinin aksine, eşler arası ağların içerik sunma kapasitesinin, daha fazla kullanıcı içeriğe erişmeye başladıkça (özellikle kullanıcıların paylaşım yapmasını gerektiren Bittorrent gibi protokollerde, bir performans ölçüm çalışmasına bakın) aslında artabileceği anlamına gelir. Bu özellik, P2P ağlarını kullanmanın en büyük avantajlarından biridir çünkü orijinal içerik dağıtıcısı için kurulum ve işletme maliyetlerini çok küçük hale getirir.^[2]

Peer-to-peer yazılımlarının yasal durumu

Peer-to-peer yazılımlarıyla, kullanıcılar her türlü dijital içeriklerini uygulamaları kullananlarla paylaşabilirler. Bu işlem bu tanımıyla yasal olsa da, paylaşılan içerikler telif haklarıyla korunan ve parayla satılan içerikler olduğunda(ticari müzik albümleri, prodüksiyonlu filmler, lisanslı yazılımlar vesaire) bu içeriklerin paylaşılması ve paylaşan kişilerden edinilmesi illegal hale gelir. Ancak yasadışı hale gelen yazılımlar ve teknoloji değil, bunun kötüye kullanımıdır.

Yazılım

Adı	İşletim sistemi	Lisansı
Acquisition	Mac OS X	özel mülk
Acqlite	Mac OS X	özgür yazılım (GNU GPL)
Apollon (GUI)	Unix benzeri/KDE	özgür yazılım (GNU GPL)
BearShare	Microsoft Windows	özel mülk
Cabos	Java	özgür yazılım (GNU GPL)
CocoGnut	RISC OS	Ücretsiz yazılım
DM2	Microsoft Windows	Ücretsiz yazılım
FrostWire	Java	özgür yazılım (GNU GPL)
giFT	Unix benzeri, Microsoft Windows, Mac OS X, AmigaOS	özgür yazılım (GNU GPL)
Gnucleus	Microsoft Windows	özgür yazılım (GNU GPL, GNU LGPL)
Gtk-gnutella	Unix benzeri	özgür yazılım (GNU GPL)
Gluz	Java	özel mülk
iMesh	Microsoft Windows	özel mülk
KCeasy	Microsoft Windows	özgür yazılım (GNU GPL)
Kiwi Alpha	Microsoft Windows	özel mülk
LimeWire	Java	özgür yazılım (GNU GPL)
MLdonkey	Unix benzeri, Microsoft Windows, Mac OS X, MorphOS	özgür yazılım (GNU GPL)
Morpheus	Microsoft Windows	özel mülk
Mutella	Unix benzeri	özgür yazılım (GNU GPL)
Phex	Java	özgür yazılım (GNU GPL)
Poisoned	Mac OS X	özgür yazılım (GNU GPL)
Qtella	Unix benzeri	özgür yazılım (GNU GPL)
Shareaza	Microsoft Windows	özgür yazılım (GNU GPL)
Swapper.NET	Microsoft Windows	özel mülk
Symella	Symbian OS	özgür yazılım (GNU GPL)
XFactor	Mac OS X	özgür yazılım (GNU GPL)
XNap	Java	özgür yazılım (GNU GPL)
XoloX	Microsoft Windows	özel mülk

Kişiden Kişiye (P2P)

Ares^{[ölü/kırık bağlantı]}
Blubster 13 Mart 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
FileSpree 22 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Gnutella 22 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
DirectConnect26 Mayıs 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Torrent 11 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
eDonkey2000
FastTrack
Piolet9 Kasım 2000 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Waste 26 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Limevire 10 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça

^ "P2P Network Yapısı ve Kullanım Alanları | Sabahlatan". sabahlatan.com. 16 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2024.
^ Li, Jin (1 Mart 2008). "On peer-to-peer (P2P) content delivery". Peer-to-Peer Networking and Applications (İngilizce). 1 (1): 45-63. doi:10.1007/s12083-007-0003-1. ISSN 1936-6450. 16 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2024.

[1] "P2P Network Yapısı ve Kullanım Alanları | Sabahlatan". sabahlatan.com. 16 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2024.

[2] Li, Jin (1 Mart 2008). "On peer-to-peer (P2P) content delivery". Peer-to-Peer Networking and Applications (İngilizce). 1 (1): 45-63. doi:10.1007/s12083-007-0003-1. ISSN 1936-6450. 16 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2024.

[1]

[2]