Organosülfür bileşikler
Organosülfür bileşikler veya organik kükürt bileşikleri, kükürt içeren organik bileşiklerdir.[1] Genellikle kötü kokulu olmalarına karşın, organosülfür türevleri denilen birçok tatlı bileşik de (örneğin sakkarin) vardır. Sülfür yıldızlararası uzay, sıcak asidik volkanların içi ve okyanusların derinlikleri de dahil olmak üzere doğada bol miktarda bulunurlar.[2] Kükürt yaşam için gereklidir. 20 yaygın amino asitin ikisi ve penisilin ve sülfonamid gibi bazı antibiyotikler organosülfür bileşikleridir. Ayrıca enzimler, koenzimler, vitaminler ve hormonlarda da bulunurlar. Sülfür içeren antibiyotikler pek çok hayat kurtarmasına rağmen bir organosülfür bileşik olan hardal gazı ölümcül kimyasal savaş ajanıdır. Fosil yakıtlar; kömür, petrol ve doğalgaz mutlaka organokükürt bileşikler içerirler. Bunların uzaklaştırılması (desülfürizasyon) petrol rafinerileri için önemli bir konudur.
Kükürt; oksijen, selenyum ve tellür ile birlikte kalkojen grubunun bir üyesidir. Bu nedenle organosülfür bileşikleri karbon-oksijen, karbon-selenyum ve karbon-tellür bileşikleri ile benzerlik beklenmektedir ve bu bir dereceye kadar doğrudur.
Kükürt bileşiklerinin tespit edilmesi için kullanılan klasik kimyasal test; Carius halojen yöntemidir.
Organosülfür bileşikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Sarımsakta bulunan allisin
-
R-sistein; tiyol grubu içeren amino asit
-
Metiyonin, tiyoeter grubu içeren amino asit
-
Dibenzotiyofen; ham petrol bileşeni
-
Lipoik asit, dört mitokondriyal enzim kompleksinin temel bir kofaktörü
-
Hardal gazı; kimyasal savaş ajanı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Block, E. (1978). Reactions of Organosulfur Compounds. Academic Press. ISBN 0-12-107050-6.
- ^ "Organosulfur". britannica.com. Erişim tarihi: 21 Mart 2014.[ölü/kırık bağlantı]