Ningşia Huy Özerk Bölgesi
| Ningksia Huy Özerk Bölgesi | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Kısaltmalar: NX / 宁 (pinyin: Níng) | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Adın kökeni | ||||||||||||||
| İdari birim türü | Özerk bölge | |||||||||||||
| Başkenti (ve en büyük şehri) |
Yinchuan | |||||||||||||
| ÇKP Komitesi Sekreteri | Chen Jianguo | |||||||||||||
| Vali | Wang Zhengwei | |||||||||||||
| Yüzölçümü | 66.000 km² (27.) | |||||||||||||
| Nüfusu (2020) - Nüfus yoğunluğu |
7.202.654[1] (29.) 89.1 kişi/km² () | |||||||||||||
| GSYİH (2009) - kişi başına |
CNY 133.47 milyar (29.) CNY 21.470 (18.) | |||||||||||||
| İGE (2008) | 0.766 (orta) (23.) | |||||||||||||
| Başlıca etnik gruplar | ||||||||||||||
| İl düzeyi | 5 | |||||||||||||
| İlçe düzeyi | 21 | |||||||||||||
| Belde düzeyi† | 219 | |||||||||||||
| ISO 3166-2 | CN-NX | |||||||||||||
| Resmî websitesi http://www.nx.gov.cn (Çince) | ||||||||||||||
Ningksia Huy Özerk Bölgesi (Çince (basitleştirilmiş): 宁夏回族自治区; Çince (geleneksel): 寧夏回族自治區; pinyin: Níngxià Huízú Zìzhìqū), Çin'de bulunan bir özerk bölgedir. Ülkenin kuzeyinde bulunur.
Kuzeyde İç Moğolistan Özerk Bölgesi, doğuda Şensi ve Gansu, güneyde Şansi yönetim bölgeleri ile batıda da Gansu yönetim bölgesi ile çevrilidir. Yüzölçümü 66.000 km², yönetim merkezi Yinchuan'dur. Nüfusu 7.202.654'dir (2020).[1]
Coğrafik yapısı
[değiştir | kaynağı değiştir]Bölgenin ortasında bulunan Guyuan'ın kuzeyi ve güneyi olmak üzere iki kesime bölünebilir. Kuzey kesminde Huang He (Sarı Nehir)'nin etrafında Ningşia platosu uzanır ve güney kesminde Huan Gtu ovası (Sarı Toprak ovası) ve dağlık bölgeden oluşmaktadır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Bölge Qin Hanedanlığı'na bağlandıktan sonra Han Hanedanı döneminde bir ilçe oldu. Song Hanedanı döneminde Tangutlar güçlenerek Yinchuan'da başkentini inşa ederek Batı Xia devletini kurdular. Ancak Moğol İmparatorluğu tarafından işgal edilip hâkimiyeti altına girdi. Yuan Hanedanı döneminden sonra batı tarafından Müslümanların sayısı artış gösterdi ve bölge İslamlaştırıldı.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]2020 yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı'na göre Ningxia Hui Özerk Bölgesi'nin toplam nüfusu 7.202.654.[1]
Etnik yapı
[değiştir | kaynağı değiştir]Ningxia Hui Özerk Bölgesi sınırları içerisinde nüfusları 10 bin'i aşan etnik gruplar şunlardır:
| Etnik grup | Nüfus |
|---|---|
| Han | 4.086.367 |
| Hui | 2.173.820 |
| Mançu | 24.902 |
Huylar uzun zaman süren melezleşmenin sonucunda dış görünüşüyle Hanlar ile ayırt edilmez. Ancak Arap, Pers ve Türk kökenli oldukları düşünülmektedir.
Diller
[değiştir | kaynağı değiştir]Ningxia'nın kuzeyinde Beifanghua'nın bir kategorisi olan Lanyin Guanhua'nın lehçeleri konuşulur; ör. bölge başkenti Yinchuan'da konuşulan Yinchuan lehçesi. Bölgenin güneyinde konuşulan lehçeler ise Beifanghua'nın Zhongyuan Guanhua dalına aittir: Guyuan Şehri genelinde Qinlong lehçesi konuşulurken, bu şehre bağlı Jingyuan İlçesi'nde Guanzhong lehçesi, Xiji İlçesi'nde ise Longzhong lehçesi konuşulur. Tüm bunların dışında, Ethnologue'a göre, Ningxia'da Moğolca konuşan topluluklar da vardır.[3]
İdari yapılanma
[değiştir | kaynağı değiştir]Ningxia Hui Özerk Bölgesi 5 farklı il düzeyi şehirden oluşur; bunlar da toplam 9 semt, 2 ilçe düzeyi şehir ve 11 ilçeye bölünür.
- İl düzeyi şehirler: Yinchuan, Shizuishan, Wuzhong, Guyuan ve Zhongwei.
| Ningxia Hui Özerk Bölgesi'nin İdari Bölümleri | Bölüm kodu[4] | İsim | Çince Pinyin |
Alan (km2) |
Nüfus (2020 Nüfus Sayımı)[1] |
Merkez | İdari bölümler[5] | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Semtler | İlçe düzeyi şehirler | İlçeler | |||||||
| 640000 | Ningxia Hui Özerk Bölgesi | 宁夏回族自治区 Níngxià Huízú Zìzhìqū |
51.947,84 | 7.202.654 | Yinchuan Şehri | 9 | 2 | 11 | |
| — İl düzeyi şehirler — | |||||||||
| 640100 | Yinchuan Şehri | 银川市 Yínchuān Shì |
6.942,86 | 2.859.074 | Jinfeng Semti | 3 | 1 | 2 | |
| 640200 | Shizuishan Şehri | 石嘴山市 Shízuǐshān Shì |
4.074,47 | 751.389 | Dawukou Semti | 2 | 1 | ||
| 640300 | Wuzhong Şehri | 吴忠市 Wúzhōng Shì |
16.757,59 | 1.382.713 | Litong Semti | 2 | 1 | 2 | |
| 640400 | Guyuan Şehri | 固原市 Gùyuán Shì |
10.522,79 | 1.142.142 | Yuanzhou Semti | 1 | 4 | ||
| 640500 | Zhongwei Şehri | 中卫市 Zhōngwèi Shì |
13.650,14 | 1.067.336 | Shapotou Semti | 1 | 2 | ||
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Ningşia Huy Özerk Bölgesi ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
- Alaşan Dağları
- Guangşi Zhuang Özerk Bölgesi
- İç Moğolistan
- Sincan Uygur Özerk Bölgesi
- Tibet Özerk Bölgesi
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d "宁夏回族自治区第七次全国人口普查公报（第二号）". 宁夏回族自治区统计局. 22 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ 国务院人口普查办公室、国家统计局人口和就业统计司 (Devlet Konseyi Sayım Dairesi, Ulusal İstatistik Bürosu Nüfus ve İstihdam İstatistikleri Dairesi) ((Ed.)). "1-6 各地区分性别、民族的人口" [1-6 Cinsiyet ve etnik kökene göre nüfus]. 中国2010年人口普查资料 (Çin'in 2010 Nüfus Sayımı Verileri) (Çince). 中国统计出版社 (Çin İstatistik Yayımevi). 16 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018.
- ^ Eberhard, David M., Gary F. Simons, & Charles D. Fennig (eds.) (2021). Ethnologue: Languages of the World (24 bas.). Dallas, Teksas: SIL International. 27 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2021.
- ^ "中华人民共和国县以上行政区划代码". 中华人民共和国民政部. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2017.
- ^ 中华人民共和国民政部 (August 2014). 《中国民政统计年鉴2014》. 中国统计出版社. ISBN 978-7-5037-7130-9.
| Eyaletler |  | |
|---|---|---|
| Özerk bölgeler | ||
| Doğrudan yönetilen şehirler | ||
| Özel idari bölgeler | ||
* Çin Halk Cumhuriyeti tarafından hak iddia edilmektedir, ancak fiilen Çin Cumhuriyeti tarafından yönetilmektedir. | ||
